دسترسی ها

«شعله‌ور» ادامه دغدغه‌هاي متاخر سازنده‌اش بر بستري متفاوت و جذاب است؛ فيلمي كه مفاهيم اخلاقي را در عميق‌ترين لايه درام جاري كرده تا تأثير آن فراتر از پيام‌هاي روشن و مستقيم هميشگي باشد.

این روزها فیلم سینمایی «سوفی و دیوانه» به نویسندگی مهدی کرم‌پور و مهدی سجاده‌چی، کارگردانی مهدی کرم‌پور و بازی امیر جعفری، به‌آفرید غفاریان، محمدرضا شریفی‌‌نیا، سیامک صفری، الهه حصاری، سعید امیرسلیمانی و رضا یزدانی اکران شده است. پرسش اساسی درباره این فیلم در ابتدا این است که چه ژانر و سبکی را دنبال می‌کند و در کل آیا چنین داستانی تجربی است یا همان جریان اصلی سینمای تجاری ایران را طی می‌کند؟

بخش اعظمی از «مغزهای کوچک زنگ‌زده» صحنه‌های زدوخورد اراذل و اوباش است اما آنچه فیلم را از ورطه غربزدگی و گانگسترمآبی می‌رهاند، چاشنی رگ غیرت و ناموس‌پرستی است.

ابراهیم مختاری مستندساز پیشکسوت در یادداشتی به مرور رویکرد تشکل های تهیه کنندگی در سینما و مقایسه آن با رویکرد تشکل های صنفی مستندسازان پرداخت.

ابراهيم گلستان چه در مقامِ داستان‌نویس، چه در مقامِ فیلم‌ساز از تردیدی که نسبت به زیست جامعه‌ی پا در هوای ایران دارد روایت می‌کند. او دراین اثر هیچ اعتمادی به نمادهایی که قرار است نجات‌بخش باشند ندارد. جوانی خموده، اخته‌گی، کودکانِ رهاشده و گم‌شدن و از همه مهم‌تر فقدانِ اخلاق باعث می شود او در پایان اثر در فضایی طعنه‌آلود صدای گوینده‌ی تلویزیون را پخش کند که در بابِ نوع‌دوستی سعدی می‌گوید و این‌که نتوان بر برخی نامِ آدمی نهاد.

یکی از ویژگی‌های دیگر «تنگه ابوقریب» مسیری است که برای شخصیت‌پردازی در نظر گفته است. فیلم با دیالوگ شخصیت‌ها آغاز می‌شود و به مرور برای مخاطب خاستگاه هرکدام از آنها و طبقه اجتماعی و دغدغه‌هایشان مشخص می‌شود و از آن به بعد مخاطب هر لحظه دلش با شخصیت‌هایی است که انگار سال‌هاست آنها را می‌شناسد. قهرمانانی که برخلاف سایر فیلم‌های جنگی که تا پیش از این می‌شناختیم، کاملا زمینی‌اند. شاید در برخورد اول با فیلم حس شود که حادثه بر شخصیت‌ها غلبه دارد؛ درصورتی‌که شخصیت‌ها هرکدام هویتی دارند و هویتشان با مفهوم جنگ گره خورده است.

مولف نمي‌‌خواسته به اين آدم‌ها شمايل قهرمان بدهد، براي همين در جاهايي عامدانه آنها را رها مي‌كند و راوي مي‌رود سراغ يك مكان ديگر. تمهيد خارج از قاب قرار دادن براي كاستن از ارزش كاراكتر اما باعث پاره‌پاره شدن فيلم شده. سكانس‌ها به هم چسبانده شده‌اند تا در نهايت فقط برسند به اين نقطه كه ما متوجه بشويم تنگه ابوقريب به دست عراقي‌ها نيفتاد. همين دوگانگي نگاه يا بهتر بگوييم لنگ در هوا ماندن نوع رابطه كاراكترها و قصه و همچنين سردرگم بودن راوي باعث بروز بزرگ‌ترين مشكل فيلم شده.

گران شدن دي‌وي‌دي يعني بيدار كردن غول خفته تكثير و دانلود، ازدياد قارچ‌ گونه كانال‌هاي تلگرامي براي قرار دادن لينك دانلود فيلم و سريال‌هاي روز شبكه، كاهش تقاضا و سفارش نمايندگي‌هاي استاني براي دريافت كالا و سرانجام بالا رفتن ريسك براي بازگشت سرمايه از محل فروش كالا در بازار.

حامد محمدی می‌گوید:‌ در روزگاری که حرف‌های تکراری و ادعاهای بزرگ سعی در پنهان‌کردن ناکارامدی‌ها دارد، فیلم «تنگه ابوقریب» بی‌ادعا و بی‌نقص راه درست و هوشمندانه‌ای را مقابل مخاطبانش قرار می‌دهد.

یک: دوستان منتقدم از «چیزی» که دیده‌ام و نمی‌دانم چیست، اما خوب می‌دانم که «فیلم» نیست، بسیار تعریف کرده بودند. به تماشایش که نشستم، هیچ ندیدم جز یک‌سری شوخی‌های جنسی مصور که به‌جای تابوشکنی - که اصلا هم رویکرد بدی نیست- بی‌اخلاقی و بی‌فرهنگی را ترویج می‌دهد. دروغی هم نیست که بگویم هیچ‌کس از شوخی‌هایش به خنده نیفتاد که تقریبا همه در حال قهقهه بودند؛ اما آیا صرفا «خنده» معیاری است برای ارزش‌گذاری یک اثر کمدی؟