شب تئاتر در بیست و سومین برنامه از سری جدید خود، شنبه 21 دی، با اجرای منوچهر اکبرلو و موضوع «تعاملات بین المللی تئاتر ایران» میزبان مهدی مشهور، نویسنده و کارگردان تئاتر و جابر رمضانی، نویسنده و کارگردان تئاتر بود.

پایگاه خبری تئاتر: در ابتدا مشهور به بیان دلایل اجرای اکثر تئاترهایش در خارج از کشور پرداخت: 12 سال پیش که گروه ما شروع به فعالیت کرد سالن های های تئاتر بسیار محدود بود و اگر درخواستی برای اجرا داشتیم ممکن بود حتی چند سال در نوبت باشیم و گاهی بی عدالتی هایی نیز صورت می گرفت. به این دلایل ما تصمیم گرفتیم راهمان را جدا کنیم و تولیداتمان را در مکان های دیگر با مخاطبان دیگری در میان بگذاریم. این قضیه مسیر ما را به تدریج شکل داد و از جایی به بعد متوجه شدیم که اجرا برای مخاطب هایی از زبان های دیگر می تواند خودش فرآیندی باشد که شکل اجرای ما را دچار تغییرات کند.

مشهور درباره پروسه تولید تئاتر توضیح داد: ما در گروهمان وقتی کاری تولید می کنیم معمولا چند سالی با آن کار می مانیم و تورهای مختلفی را برای آن اجرا می گذاریم. این کار در جاهای مختلفی اجرا می شود و بر مبنای عکس العمل هایی که ما از مخاطبان مختلف می گیریم ممکن است دستخوش تغییرات زیادی شود. ما بیشتر به دنبال تجربه کردن مخاطب های مختلف از جاهای مختلف هستیم.

اثر هنری برآیندی از تجربه زیست هنرمند است

آیا مضامین را به گونه ای انتخاب می کنید  که برای مخاطبان خارج از ایران جذاب باشد؟

مشهور پاسخ داد: خیر. وقتی یک هنرمند اثری را تولید می کند آن اثر برآیندی از تجربه زیستی اش است. من در ایران زندگی می کنم و نمی توانم راجع به یک فرانسوی یا آلمانی نمایش بسازم. من از چیزی که در آن زندگی کرده ام، اثر را می سازم که ممکن است خوشایند بعضی جشنواره ها باشد یا نباشد.

رمضانی در مورد ساختار تولید اثر توضیح داد: من بیشتر درگیر اجرا در داخل ایران هستم و پروسه هر کاری شکل متفاوتی برایم داشته است. گاهی از ایده اجرایی و گاهی از مضمون جلو رفتم. در مورد اجراهای بین المللی اینکه شما بخواهید برای مخاطب کشور دیگری اثر تولید کنید اساسا نقطه اشتباهی است زیرا شما شناختی نسبت به آن مخاطب ها ندارید. در مورد حضور بین المللی وقتی درباره برگزاری تور صحبت می کنیم می بینیم اساسا ما در ایران امکانش را نداریم به دلیل اینکه ما کمپانی یا مدیر تئاتر نداریم. بنابراین حضور بین المللی در کشور ما یک جور شوخی است. اگر گروه مهر شیراز را کنار بگزاریم، حضورهای بین المللی گروهای دیگر ما بسیار اندک است. 

تئاتر یک مسئله بینا فرهنگی است

آیا برای کشورهای دیگر مهم است تئاتری از ایران ببینند؟

مشهور در پاسخ گفت: تئاتر یک مسئله بینا فرهنگی است. آنها تئاتر شرقی را دیده اند و دیگر این مسئله برایشان تمام شده است. من به شدت با این نگاه مخالف هستم به خصوص تئاترهایی که از شهرهای مختلف شرکت می کنند مثلا رقص لری را می برند و نمایش می دهند. به نظرم این یک نگاه استماری به فرهنگ خودمان است. در واقع فرهنگ خودمان را برای کسانی که نگاه موزه ای به آن دارند نمایش می دهیم. با این نگاه ما نمی توانیم تئاتر معاصر خود را پیش روی آنها بگذاریم.

رمضانی درباره شکل ارائه کردن اثر به جشنواره ها گفت: ما اول باید بفهمیم خودمان که هستیم. وقتی شما وارد پروسه اپلای(درخواست) کردن در یک جشنواره ساده می شوید اول باید بگویید که هستید و شما و گروهتان چه پروسه ای را گذرانده اید و چه دغدغه ای دارید و روی چه چیزی کار می کنید. معمولا بچه ها یک پاورپونت از کارشان آماده می کنند که بسیار مهم است زیرا این اولین چیزی است که قرار است از اجرای شما ببینند.

«شب تئاتر» از مجموعه «شب های هنر» محصول گروه ادب و هنر شبکه چهار سیما است که شنبه ها ساعت 23 به صورت زنده روی آنتن می رود. تهیه کنندگی این برنامه را امین اشرفی بر عهده دارد و سردبیری و اجرای آن را منوچهر اکبرلو عهده دار است.