مستند «درخت بی‌سایه» با پرداختن به فرزندان متولد شده مهاجران افغانستانی در ایران آماده نمایش شده است.

در این فهرست به‌سراغ ۱۰ مستند برتر خواهیم رفت که با محوریت کارگردانان بزرگ سینما ساخته شده‌اند‌؛ بنابراین اگر به سینما علاقه‌مند هستید، از مستندهای سینمایی لذت می‌برید و می‌خواهید راجع‌به فیلم‌ساز محبوب‌تان به چیزهایی بیشتر از صفحات ویکی‌پدیا دسترسی داشته باشید، به این سفر شیرین بپیوندید و این فهرست را به‌هیچ‌عنوان از دست ندهید.

با وجود حجم نسبتا زیاد مصاحبه‌ها، فیلمساز سعی کرده با تنوع در فیلمبرداری و تدوین آنها فضای ملال‌آور و نه چندان مخاطب‌پسند مستندهای اینچنینی را از میان ببرد و مخاطبان خود را با روایت متفاوت و شیرین‌اش همراه کند.

مستند «قوی دل» در حالی رونمایی شد که سازندگان از مخاطبان خواستند، درباره این مستند نظراتشان را به اشتراک بگذارند.

محمدحسن دامن‌زن کارگردان مستند «طرقه» درباره روند ساخت این مستند درباره لالایی‌های زنان، سخن گفت.

قسمت اول از فصل دوم مجموعه مستند «پا به ماه» با عنوان «همیشه با هم» امروز به روی آنتن شبکه دو سیما می‌رود.

کارگردان مستند «طاهر» تاکید کرد که تصویرسازی در این اثر بخش مهمی بود، کتابی که انگار باباطاهر آن را نوشته است.

پنجاه و سومین برنامه مستندات یکشنبه خانه هنرمندان ایران، اختصاص به نمایش و بررسی فیلم مستند پرتره پری صابری با عنوان «پری بانو» داشت.

سیدمجید رحیمی مدیر پژوهش مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، شرایط حضور و هدف از راه اندازی مدرسه مستندسازی را تشریح کرد.

کارگردان مستند «خوره» هدف از ساخت این مستند را آگاهی دادن به مردم درباره بیماره جذام دانست.

کارگردان مستند «فراموشی» که سوژه این مستند پدرش و دوستان گذشته‌ او هستند، درباره اینکه چرا مستندسازان به سوژه‌های خانوادگی خود نمی‌پردازند، توضیحاتی ارائه داد.

فیلم مستند «قوی‌دل» محصول مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی به کارگردانی علی فراهانی صدر و تهیه‌کنندگی سعید الهی در گروه سینمایی هنر و تجربه اکران می‌شود.

تجربه موفق ساخت مستندهایی با مضامین اقتصادی در مرکز گسترش، نشان می‌دهد سوژه‌هایی که زمینه ساخت اثر هنری شوند و جذابیت داشته باشند، کم نیستند. مهم این است که سفارش دهنده و متولی تولید اثر، فارغ از چارچوب‌های کلیشه‌ای ابتدا به خلق اثر فکر کند و در زیرلایه‌ها، مطالب موردنظرش را در فیلم مطرح کند.

مستند پرتره پری صابری کارگردان پیشکسوت تئاتر با عنوان «پری بانو» به کارگردانی بیژن شکرریز در خانه هنرمندان ایران به نمایش درمی‌آید.

مستند «آواز باد» ساخته سودابه بیضایی نویسنده و بازیگر ایرانی در جشنواره فیلم بین‌المللی زنان بیروت (BWFF) پذیرفته و اکران می‌شود.

مستند «همسران حاج عباس» ساخته محسن عبدالوهاب با حضور حسن بشکوفه تهیه کننده و سعید رشتیان پیشکسوت سینمای مستند در سالن فردوس موزه سینما به نمایش در آمد.

مستند «رویاباف و قاضی» ساخته حسام اسلامی اردیبهشت در جشنواره بین‌المللی «هات داکس» کانادا روی پرده می‌رود.

۴۰ هزار نفر به تماشای مستندهایی پرداختند که به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۳ به صورت آنلاین در سایت «هاشور» نمایش داده شدند

به مناسبت شهادت سید مرتضی آوینی، مستند «آقا مرتضی» فردا دوشنبه، ۲۰ فروردین ماه از شبکه آموزش سیما پخش می‌شود.

مستندهای «چامون»، «بر سر خاک»، «خوره»، «رش او»، «خالدار»، «فراموشی»، «گنج دره»، «کاکل»، «ABCDL»، «خالدار»، «زالو»، »فراموشی» و «فرزندان شب» در بسته نوروزی اکران آنلاین شده‌اند.

مستند «همسران حاج عباس» ساخته محسن عبدالوهاب در موزه سینما نمایش داده می‌شود.

رقبای بخش مستند نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی مشخص شدند.

بعید است موضوع جذام و جذامیان در سینمای مستند و داستانی مطرح شود و نام مستند برجسته فروغ فرخزاد و ابراهیم گلستان یعنی «خانه سیاه است» در میان دوستداران سینمای مستند و داستانی تداعی نشود. مستندی کوتاه در سال 1341 که به دلیل پرداخت متفاوت و هنری که در آن زمان به جذامیان داشت ازجمله برترین مستندهای تاریخ سینمای ایران مطرح می‌شود و جایگاهی فراتراز مرزهای جغرافیایی و فرهنگی ایران پیدا کرده است.

کار پیچیده ویم وندرس در این مستند این بوده که راهی پیدا کند تا حساسیت‌های بیننده را نسبت به هنر سمباده بزند و احترام از دست رفته هنر را دوباره در او زنده کند. وندرس میزانسنی تعبیه کرده تا هنرمند از نظر فیزیکی در کنار اثر هنری‌اش قرار بگیرد تا بتواند کمپوزیسیونی با آن‌دو شکل دهد (به‌همین دلیل تجربه سه ‌بعدی فیلم متفاوت از نسخه دو بعدی است). میزانسنی که به رابطه «تابلوها» و هنرمند اهمیت می‌دهد و آن‌‌طور کار کردن روی تابلوهای غول‌آسا، آن شکل بریکلاژ، فلز مذاب ریختن و سوزاندن خاروخاشاک برای ساختن کیفیت رنگی و بافت ویژه‌ی تابلوها را به‌کمک نور، خلوت کردن فضای پیرامون و سکوت جلال و جبروت ‌دهد.

مستند «زالو» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی شهریار پورسیدیان این روزها به صورت آنلاین در حال اکران است

مستند «خالدار» روایتی ساده و روان از زندگی عباس بیرامی یکی از گنده‌لات‌های مشهور کرمان است که پس از یک دوره زندگی پر فراز و نشیب، سر به راه شده و به زندگی عادی و فارغ از خلاف روی آورده است.

دو مسئله اساسی در ساخت مستند، انتخاب موضوع و انتخاب فردی است که قرار است به عنوان سوژه او را دنبال کنید. در اینجا به چند نکته اشاره کرده ایم.

مستند «اکسدوس» ساخته بهمن کیارستمی و «دیافراگم» به کارگردانی جواد وطنی این روزها اکران آنلاین شده‌اند.

مستند "راز عیسی" داستان زندگی یکی از بزرگترین طراحان فرش ایران است؛ کسی که استاد محمود فرشچیان بوده اما خیلی مشهور نشده است

ساخت فیلم مستند درباره فیلمسازی که می‌توان گفت از سال ۱۹۸۲ که فیلم «اشتیاق» را ساخت به بعد اصلا قید «مفهوم بودن» و «درک شدن» را به مفهوم رایج آن زد، دشوار است، اما سیریل لوتی مستند ساز فرانسوی تا حد بسیار زیادی از پس اینکار برآمده است.

چهل و هشتمین جشنواره فیلم کلیولند از ۱۵ تا ۲۵ فروردین با حضور چند فیلم ایرانی در آمریکا برگزار خواهد شد.

مستند انیمیشن کوتاه «آنیتا، گمشده در اخبار» در چهل‌وسومین دوره جشنواره استانبول ترکیه حضور می‌یابد.

میکاییل دیانی کارگردان مستند «بیجه» از چالش‌های تولید این مستند و تلاش‌ها برای تسهیل تولید مستندهای انتقادی و اصلاح‌گر گفت.

سی و یکمین جشنواره فیلم مستند هات داکس تورنتو فهرست فیلم‌های خود را با حضور آثار ۵ سینماگر ایرانی اعلام کرد.

کارگردان مستند "آخرین کوسه نهنگ" گفت: سیاستگذاران جشنواره فیلم فجر، باید تکلیف خود را با سینمای مستند روشن کنند. اتفاقات امسال در شأن مستند ایران نبود.

جشنواره بین المللی فیلم فریبورگ به کار خود پایان داد و جایزه بهترین فیلم کوتاه به «شوهر ایران خانم» ساخته مرجان خسروی رسید.

مستند «ریتم کند» به کارگردانی محسن علیدادی شامل بر مرور زندگی بیماران مبتلا به سندروم دان، سه‌شنبه ۲۹ اسفند از شبکه مستند پخش می‌شود.

مستند «خانواده خلج» ساخته مریم الهامیان و مصطفی حاجی‌قاسمی توانست گره کور پرونده سوژه فیلم را باز کند.

فهرست فیلم‌های حاضر در بخش‌های مختلف جشنواره بین‌المللی ویزیون دو ریل سوئیس با حضور چند اثر ایرانی اعلام شد.

مستند «آقا نعمت» به کارگردانی علی تک روستا و تهیه‌کنندگی مریم نقیبی پس از حضور در بخش ملی و بین‌الملل جشنواره سینما حقیقت و اکران در سینما‌های سراسر کشور به پخش نوروزی شبکه مستند رسید و چهارشنبه ۱ فروردین ساعت ۱۶ روی آنتن می‌رود.

فیلم مستند «سیاره دزدیده شده من» جایزه الکساندر طلایی بهترین فیلم را از جشنواره بین‌المللی مستند سالونیکا در کشور یونان دریافت کرد.

مستند جدید مرجان و میلاد خسروی بالدی، مورد حمایت ایدفا قرار گرفت.

مستندهای «دبستان پارسی»، «دیافراگم» و «راه ناتمام» (تولید مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی) و مستندی از بهمن کیارستمی در اکران نوروزی عرضه می‌شوند.

مستند «مهرجویی؛ کارنامه‌ی چهل ساله» طی پنج سال و از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ تهیه شده است.

فیلم «روح باد» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی فرید پناه نژاد، پرتره‌ای از افشین یداللهی ترانه‌سرا و روان‌پزشک ایرانی جمعه ۲۵ اسفند ساعت ۱۶ در سال‌مرگ این هنرمند از شبکه مستند پخش می‌شود.

فرهاد ورهرام گفت: فیلم «صید کولی‌ گر» مهمترین اثر درباره نوعی تکنولوژی صید است که این روزها به دلیل ممنوعیت صید کولی کر منسوخ شده است. «صید کولی کر» تنها فیلمی است که این تکنولوژی را نشان می‌دهد و اگر در آن زمان امکانات بیشتری در اختیار کارگردان بود، زوایای دیگری از آن نشان داده می‌شد.

مستند «سرنوشت» ساخته یاسر طالبی جایزه بهترین مستند بیست و هفتمین جشنواره زوم لهستان را دریافت کرد.

با پایان فیلمبرداری «خاطرات موتور سیکلت» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی محمدعلی کیانی، تدوین این مستند داستانی آغاز شد.

مستند « مهرجویی کارنامه چهل سالگی» به کارگردانی مانی حقیقی به نمایش درمی‌آید.

مستند «صید کولی کر» ساخته حمیدرضا احمدی لاری در موزه سینما به نمایش درمی آید.