پایگاه خبری تئاتر - شرق- رضا آشفته: همه دردسرهایی که این روزها شامل حال کارگردانان تئاتر است که باید مشکلات مالی کارهایشان را حلوفصل کنند؛ اگر قرار باشد که از ترفندهای عامهپسندانهشدن کارهایشان پرهیز کنند، دوچندان خواهد شد. اما باوجود این مسعود رایگان پس از پایان نمایش «فرشته مرگ» میگوید که از این اجرا راضی است چون دغدغهاش تئاتر است و هیچچیزی بهتر از این نیست که بتواند همچنان در صحنه با زبان خاص تئاتر هنرنمایی کند. او برای این منظور دو نمایشنامه یا مونولوگهای «فرشته مرگ»، نوشته «عادل حکیم» و «خانم M»، نوشته «میاتورن کویست» را در کنار هم و با یک نگاه دراماتورژیک اجرا میکند.
مسعود رایگان علت کارکردن این متن را درواقع فجایع رخ داده در منطقه خاورمیانه میداند. این روزها جنگ و شقاوت بیداد میکنند و همه بیآنکه بدانند انسان هستند دیگری را میکشند و آن را به دیگری نسبت میدهند و خود را از قتل مبرا میدانند. بهویژه دریدن، بیرونکشیدن و گاززدن قلب یک سرباز سوری به دست نیروهای شورشی چنین حسی را به او داده است که حتما فرشته مرگ را کار کند. دو متن که در یکی، مردی با ازدستدادن وطنش که میتواند عشقش بهشمار آید، بسیار بیرحم میشود و در دومی، یک زن با ترکشدن از سوی همسرش و نبودن عشق، ماحصل آن را که یک فرزند پسر است در رودخانه غرق میکند. درواقع این زن شباهت بینظیری به مدهآ – از اسطورههای یونان- دارد که انگار از روزگار باستان این اسطوره تکرارپذیر شده و به نوعی دیگر در زمانه اکنون روایتش به گوش ما میرسد.
مسعود رایگان که سالها در سوئد زندگی و تئاتر کار کرده است، بر این زبان مسلط است و بارها از این زبان متون قدرقدرت اروپایی را به فارسی برگردانده و برخی را نیز اجرا و چاپ کرده است. او معتقد است که برای جبران و وقوف بر کمبود متن نمایشی در زبان فارسی بهناچار باید به سمت ترجمه و فراتر از آن، اقتباس برویم. برای همین از عادل حکیم که خانوادهاش فرانسوی و لبنانی است، مونولوگ فرشته مرگ را ترجمه کرده است و معتقد است که او بنابر شنیدههای والدینش در رابطه با جنگ داخلی لبنان که در سالهای ١٩٧١ تا ١٩٧٣ اتفاق افتاده، این تکگویی را نوشته است و در آن بر چنین استنادات تاریخی و سیاسیای تأکید ورزیده است. همچنین میاتورن کویست نیز براساس موضوع مهاجرت متن خانم M را نوشته است که بسیار شبیه به مسئله مهاجرت مدهآ است. بههرحال مهاجرت هم امروز امری بحرانی در منطقه بهشمار میآید و هردو این دیالوگها بنابر اشتراکات موضوعی است که در کنار هم واقع شده و تقریبا متن مستقلی را شکل دادهاند که از ترکیب این دو تکگویی حالوهوای ژرفی نسبت به بحرانهای انسانی و حساسیت حاکم بر آن شکل گرفته است.
این نمایش با بازی نسیم ادبی و توماج دانشبهزادی اجرا خواهد شد. هردو بازیگر بارها جایزه گرفته و توانستهاند خودی در صحنه نشان دهند. این به مرارت و مشقتی برمیگردد که کمتر بازیگری میتواند از پسش بربیاید. مسعود رایگان هم از این دو بازیگر به دلیل فهم و هوش بالا بسیار راضی است و آنچه را كه مدنظرش هست و کمتر بازیگری هم میتواند از عهدهاش بربیاید، بهدرستی در صحنه نمایان میکنند. یکی نقش فرشته مرگ است و دیگری همان زن است که شوهر پزشکش دلبسته زن دیگری میشود و او و فرزندش را در آستانه یک زمستان نمادین برای همیشه ترک میکند. در این زمستان پسر کوچولویش در رودخانه غرق میشود و زیر خروارها یخ تا آمدن بهار آینده دفن خواهد شد. تالار حافظ که فرشته مرگ در آن اجرا میشود، فاقد امکانات تکنولوژیک و اجرائی است. درحالیکه شبی یکمیلیونو ٢٠٠ هزار تومان هزینه اجارهبهای آن است. برای همین دستگاه برفساز و مهساز و باندهای قوی صدا را از جای دیگری کرایه کردهاند که اینها هم بسیار هزینهبر است. از سوی دیگر مسعود رایگان برایش تصویرسازی بسیار اهمیت داشته و بدون این امکانات آنچه باید، برایش اتفاق نمیافتاده است چنانچه علاوه بر تصویرسازیهای دقیق و ظریف، مهندسی صدا کارایی بسیاری در ایجاد فضا و القای حسهای جاری در آن داشته است.
دکور، دو اتاقک یا دو سلول را در کنار هم نمایان میکند و انگار این دو، لحظات بههمپیوسته را با همدیگر دارند مرور میکنند و هر یک در خلوت خود واگویههایی از عذاب انسانی را به دلیل حضور در فضایی شقاوتانگیز نمایان میکند و البته هردو به دنبال اعتراف و فراتر از آن انکار کشتن هستند. زیبایی متن هم در همینجاست که گرهگاههایی برای بیان اینهمه خشونت و شقاوت لحاظ شده است، اما انسان گناهکار همیشه زیرش میزند و این همان انگیزه اصلی میتواند باشد برای تداوم گناه و دامنهدارشدنش که مفهوم انسان را زیر سؤال خواهد برد.
مسعود رایگان با آنکه قرار بود پیش از فرشته مرگ، نمایش «دو مرد در یک اتاق»، با بازی خسرو شهراز و اردلان شجاعکاوه را اجرا کند و به دلیل بیماری خسرو شهراز از انجامش صرفنظر کرد، قصد دارد با همان گروه بازیگران چهار سال پیش؛ یعنی فرخ نعمتی و همایون ارشادی یکبار دیگر آن را هرچهزودتر به صحنه بیاورد. نمایش فرشته مرگ به مدت ۷۵ دقیقه و در فضایی متفاوت روایت میشود. رؤیا تیموریان در این نمایش بهعنوان مشاور کارگردان حضور دارد.
آیدین الفت طراحی صدا و ساخت موسیقی متن نمایش را انجام داده و کیوان معتمدی نیز طراحی نور را عهدهدار بوده است.
نمایش «فرشته مرگ»، به کارگردانی مسعود رایگان و با بازی نسیم ادبی و توماج دانشبهزادی از ۱۰ دیماه از ساعت ١٩:٣٠ در تالار حافظ روی صحنه رفته است و همچنین دو اجرا در دل جشنواره سیوپنجم تئاتر فجر و بخش مسابقه بینالملل خواهد داشت و البته پس از پایان جشنواره نیز این اجرا پیگیری خواهد شد.
صفحه رسمی سایت خبری تئاتر در تلگرام
https://telegram.me/onlytheater
اعتبار یک میلیاردی وزیر ارشاد برای ساختمان جدید خانه تئاتر
دبیر بیستمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی منصوب شد
"فروغ فرخزاد"، "پینا باوش" و "مارینا آبراموویچ" بر صحنه تئاتر
معرفی برگزیدگان دومین جایزه «استادمحمد»
تماشاخانه پالیز میزبان «پک» میشود
اسامی 53 اثر پذیرفته شده در مرحله دوم جشنواره تئاتر تجربه
آثار حاضر در مسابقه بینالملل جشنواره تئاتر فجر معرفی شدند
معرفی 25 نمایش راه یافته به بخش مسابقه مرور تئاتر ایران در فجر
پردیس تئاتر تهران با «من...» افتتاح می شود
محمد یعقوبی «تنها راه ممکن» را اجرا میکند
اختتامیه جشنواره ملی نمایشنامه نویسی صنعت نفت برگزار می شود
آغاز پیشفروش بلیتهای جشنواره تئاتر فجر از ۲۸ دی
گلاب آدینه و بهاره رهنما در نمایشی از جلال تهرانی
30 نمايشنامهنويس پيشرو فرانسوي در ايران معرفي ميشوند
بازیگران نمایش «ترن» مشخص شدند
بازیگران «ریش فیدل، غبغب مرکل» مشخص شدند
جدول اجرای 57 نمایش در بخش به علاوه تئاتر جشنواره فجر
جشنوارهی تئاتر فجر چه تاثیر بر تماشاخانههای خصوصی دارد؟
نقد و بررسی نمایش " شازده کوچولو " به کارگردانی مهرداد خامنهای
نگاهی به نمایش "کلاغ" به کارگردانی سمانه زندینژاد
خرده روایت های نیمچه زنانه ای از زبان زیبا، جمیله و آنجلا
نگاهی به نمایش «ریچارد سوم اجرا نمیشود» به کارگردانی اصغر نوری
ضدعاشقانه رومئو و ژولیت با طعم آش شله قلمکار