سکوت ۱۰ ساله مریلا زارعی شکست

کارگردان ایرانی سعید روستایی در تازه‌ترین مصاحبه‌اش به چالش‌های ساخت فیلم «زن و فرزند» با مجوز رسمی و پوشش حجاب زنان در فیلم اشاره کرد و توضیح داد چگونه در شرایط سخت ایران مجبور به رعایت این محدودیت‌ها شده است.

کتاب جدید «فیلم‌های محبوب زندگی من» اثر پرویز نوری، منتقد و نویسنده پیشکسوت سینمای ایران، منتشر شد. این کتاب شامل خاطرات و تحلیل‌های نوری از ۴۰ شاهکار کلاسیک سینمای جهان است. او در این گفتگو، علاوه بر روایت تجربیاتش از دوران طلایی سینما، به چالش‌های سینمای امروز و کم‌فروغ شدن کارگردانانی چون اصغر فرهادی نیز می‌پردازد.

یک جایی از فیلم «کاناپه» بهانه‌ای شد برای توقیف این فیلم؛ ولی روزی یکی از مدیران برجسته وزارت ارشاد به من گفت: «چقدر لطف کردی که با بی‌حجابی باعث شدی بهانه‌ای برای توقیف این فیلم وجود داشته باشد وگرنه ما نمی‌دانستیم چطور این فیلم را توقیف کنیم.» اگر این بهانه نبود، نمی‌دانستم چطور می‌خواستند این اثر من را هم توقیف کنند.

شادمهر راستین معتقد است که سینمای زیرزمینی در ایران برخلاف کشورهایی چون آمریکا یک جریان انتخاب شده از سوی فیلمسازان نیست، بلکه سینماگران ایرانی به دلیل مساعد نبودن شرایط تولید فیلم این نوع فیلمسازی را انتخاب کرده‌اند.

کارگردان فیلم «رها» که در آینده‌ای نه چندان دور فیلم دومش را کلید خواهد زد، تاکید دارد که در «رها» به دنبال ارجاع‌های سیاسی نبوده تا مردم فیلمی باورپذیر و ملموس تماشا کنند.

ما جلسه‌ای در ساترا داشتیم، زمانی که قرار بود مجوز سریال صادر شود و آنجا به ما گفتند اگر نام شخصیت اصلی «مسیح» باشد، برداشت‌هایی از آن می‌شود و معانی خاصی ایجاد می‌کند. یکی از انواع و اقسام به اصطلاح، نمی‌خواهم بگویم بدفهمی یا کج‌فهمی یا سوءتفاهم‌هایی که به اشتباه پیش می‌آید؛ اینکه چرا یک روحانی نامش مسیح باشد و آیا اشاره‌ای به مسائل الهیاتی دارد یا خیر. درنهایت تصمیم بر این شد که نام را برای جلوگیری از این سوءتفاهم‌ها تغییر دهیم که البته این اولین مورد نبود و مجموعه‌ای از این سوءتفاهم‌ها و برداشت‌های اشتباه در این سه سال اتفاق افتاده بود.

کمال تبریزی با بیان اینکه رأی‌گیری نهایی جشنواره فجر برای لو نرفتن آراء در سکوت انجام شده است، گفت: با قاطعیت اعلام می‌کنم اگر فیلم «پیر پسر» در بخش مسابقه حضور داشت، تمام جوایز اصلی به این فیلم اهدا می‌شد پس وقتی موانعی باعث عدم حضور این فیلم در رقابت شده، شاید بحث از عدالت چندان معنایی نداشته باشد.

آرش خوشخو، عضو هیئت انتخاب جشنواره از ناگفته‌های انتخابشان می‌گوید.

ایده اصلی این شورا که در ابتدا به اسم «شورای عالی سینما» معرفی شده بود، زمانی شکل گرفت که تقابل بین وزارت ارشاد وقت در دولت دهم و خانه سینما به اوج خودش رسیده بود، بنابراین یکی از مسائل اصلی که وزارت ارشاد یا سازمان سینمایی وقت را به فکر راه‌اندازی این شورا کرد، چالش در مقابل خانه سینما و تقابل جدی وزارت ارشاد با خانه سینما بود و آنها به این فکر کرده بودند که شورای عالی سینما را راه‌اندازی می‌کنند تا مسائل سینما با حضور بالاترین مقام اجرایی کشور در آن جمع مطرح شود.

پس از ثبت رکوردی جدید در قاچاق فیلم‌ها، پخش غیرقانونی هشت فیلم در سال گذشته و عدم محکومیت قانونی بازدارنده، این پدیده ترسناک همچنان از سینمای ایران قربانی می‌گیرد.

وقتی درخواست پروانه ساخت دادم هر هفت نفر شورا، به فیلمنامه «عزیز» رای منفی دادند فیلم را بی‌سر و صدا ساختم و نسخه‌ای را به مدیر وقت سازمان سینمایی ارایه دادم، تعجب کرد که چرا شورای پروانه ساخت به این فیلم مجوز نداده است.

در میان رشته‌های مختلف سینما شاید هیچ رشته‌ای به اندازه فیلمنامه‌نویسی خواهان نداشته باشد.

هزینه‌های تولید بالاست، می‌خواهم بگویم شرایط تولید باعث می‌شود به فیلمی روی بیاوریم که سرمایه‌گذار راغب آن باشد. البته می‌شود صبر کرد و سختی را تحمل کرد، اما من دیگر سختی‌هایم را در این سال‌ها دیدم و خیلی در این سال‌ها سختی و فشار کشیدم. من مسوولیت دو خانواده بر گردنم است و این سختی باعث می‌شود که نخواهم و نتوانم کاری که دلم می‌خواهد، بسازم ولی هر فیلمی که با اجبار بسازم از روی میل و علاقه‌ام می‌سازم و به آن فیلم مومن هستم.

علیرضا تابش، عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره فیلم فجر اما به صراحت می‌گوید هر وقت جشنواره مطابق سلیقه کارگزاران برخی دولت‌ها بوده میان هنرمندان و حکمرانان فاصله ایجاد شده و اعتبار خود را از دست داده درحالی که جشنواره فجر مثل امانتی است که باید به صاحبان اصلی آن یعنی مردم بازگردانده شود.

غلامرضا موسوی معتقد است که سینمای ایران نیازمند یک شورای سیاست‌گذاری است تا بتواند یک سیستمی را ایجاد کند که این میزان از افراط و تفریط در آن وجود نداشته باشد و با مسائل مهم سینمایی به صورت سلیقه‌ای برخورد نشود.

انتظارات مدیران دولتی از سینما به معنای عام و از جشنواره فجر به معنای خاص، آن است که کمبودها و ضعف‌های‌شان در امر فرهنگ‌سازی را با محمل جشنواره سینمایی فجر جبران کنند و به سینماگران اجازه استفاده از تریبون جشنواره فجر را ندهند، در این سال‌ها مردم نشان داده‌اند هربار جشنواره فجر تماما دولتی یا حکومتی شده از آن استقبال نمی‌کنند و مدیران مجبورند دوباره جشنواره فجر را به مردم و سینماگران بازگردانند.

سینمای فرزاد موتمن را باید در ذیل نوعی تجربه‌گرایی مضمونی و تنوع ژانری معنا کرد.

اگر شبگرد در همان سال تولید و با تبلیغات مناسبی اکران می‌شد به نظرم سه چهار میلیارد می‌فروخت که با توجه به کم‌هزینه بودن فیلم، گیشه‌اش فوق‌العاده بود، در شرایط فعلی این انتخاب نمی‌افتد به علاوه در سه چهار سال اخیر، یک بخش وسیعی از جوان‌ها که مخاطبین اصلی شبگرد هستند با سینما قهر کردند.

شهرام قائدی در فیلم «آنها مرا دوست داشتند» به کارگردانی محمدرضا رحمانی که این روزها بر پرده اکران است، در نقش مکمل بازی می‌کند اما جنس بازی‌اش بلندتر از کوتاهی نقش‌اش است.