در طول تاریخ، قدرتمندان برای رسیدن به جایگاه مورد نظر خود، گاهی دست به اقدامات غیر انسانی می زندند. یکی از این اقدامات که در تاریخ ایران به ثبت رسیده است، اخته کردن برخی از افراد به بهانه های مختلف بوده که بی شک آسیب های روحی و جسمی زیادی به فرد وارد می شده است. نمایش «محفل بی عاری» به کارگردانی سیاوش بهادری راد، این معضل را سوژه کار خود قرار داده است و به همین بهانه با کارگردان این نمایش گفت و گویی داشتیم که درادامه می خوانید.

 

پایگاه خبری تئاتر: سیاوش بهادری راد در مورد شکل گیری نمایش «محفل بی عاری توضیح داد: «یکی  از دلایل  اجرای این اثر این بود که می‌خواستیم به خودمان ثابت کنیم و برایمان تجربه شود که حتماً لازم نیست برای ایجاد فضای تجربی و نو و مدرن به سمت داستان‌های غیر ایرانی و بی‌هویت جغرافیایی برویم. ما می‌توانیم داستان‌های ایرانی را در فضای مدرن روایت کنیم. البته یک سری تجربیات در مورد داستان‌های تاریخی خودمان به این صورت بوده است، اما هم بسیار کم بوده و هم خیلی از آن‌ها درگیر المان یا خرده‌کاری‌های کلیشه بوده،البته قطعاً نمونه‌های موفق هم وجود داشته است. این نکات از دلایلی بود که ما می‌خواستیم با داشتن دستمایه تاریخی و ایرانی به سمت فضای تئاتر جدید برویم».

او ادامه داد: «شیرازه اصلی داستان، موضوع بسیار جذابی بود،  بر خلاف انتظار كليشه اى كه با شنيدن داستان هاى تاريخى همه منتظر ديدن المانهاى قاجارى در لباس  و فرم و فضا هستند "یعنی موضوع اخته‌هایی که هیچ‌وقت دیده نشدند و زندگی کابوس واری داشتند. خواجه‌هایی که در زندگی‌شان طعم یک‌لحظه حق‌داشتن را نچشیدند. خواجه خسرو زند آخرین بازمانده سلسله زندیه فرزند لطفعلی‌خان زند، که قرار بوده بعد از پدرش شاه شود .بعد از كشمكش ها و حوادثى كه به واسطه آقا محمد خان براى تشكيل سلسله قاجار رقم خورد،مورد برخورد وحشيانه اى قرار گرفت و اخته شده ، در كاخ قاجار محبوس شد تا به نوعى از خاندان زند انتقام جویی شد».

او گفت: «ماجرا این است شاهی که اخته شده از بالاترین رتبه اجتماعی به نازل‌ترین رتبه افول می‌کند. این سرکوب حق انسانی و اجتماعی برایم سوژه جالب‌توجهی بود و فکر کردم می‌توانیم روی آن کارکنیم. جدا از این سوژه که جذاب بود،  بر خلاف انتظار كليشه اى كه با شنيدن داستان هاى تاريخى همه منتظر ديدن المانهاى قاجارى در لباس  و فرم و فضا هستند . ما می‌خواستیم ببینیم که چطور می‌توانیم  بدون هيچ كدام از اين عوامل به اين سوژه برسيم. سوژه اى جهانى و انسانى .پايمال شدن و از عرش به فرش رسيدن و بدانيم چطور ايچنين سوژه اى مى تواند به دور از هر گونه كليشه اى در ذهن مخاطب نقش ببندد».

بهادری راد در مورد تاثیرات اختگی در تاریخ و دلایل آن توضیح داد:«جنبه‌های این اقدام می‌تواند نوعی عى انتقام و نسل كشى باشد كه بدينوسيله از ادامه بقاء نسل یک فرد جلوگیری می‌کردند. این عمل نوعی از حقارت راهم در برداشته است. حتی در بعضی موارد جنبه‌های کارآمدتری هم داشته، گاهی جوانانی که صدای زیبایی داشتند را اخته می‌کردند که تغییر صدا ندهند یا آنهایی که ظاهر زیبایی داشتند و...اخته می‌شدند و این اتفاق قطعاً با میل فرد نبوده واخته‌ها راضی به اختگی نبودند. تأثیرات اخته شدن تخریب‌کننده بود و طبیعت آن فرد به هم می‌ریخته و دچار مشکلات روحی و بی‌هویتی می‌شده که مطمئناً این وضعیت تا پایان عمرفرد اخته با او همراه بوده است».

او در ادامه در مورد ادامه اقداماتی مثل اختگی افراد گفت: «نمی‌دانم که هنوز کسانی هستند که چنین کاری می‌کنند یا نه. فکر می‌کنم شاید در شرایط خیلی قبیله‌ای و بومی و نقاطی که فرهنگ پیشرفت کرده‌ای ندارند، این معضل هنوز وجود داشته باشد».

کارگردان نمایش «محفل بی عاری» در مورد طراحی صحنه و لباس و گریم نمایش توضیح داد: «تنها چیزهایی که درصحنه و فضای خالی بلک باکس دیده می‌شود، سریر پادشاهی دفرمه شده‌ای است که شاید شبیه هر چیزی هست به‌جز سریر شاهی که می‌تواند نماد قدرت پادشاه و نویدبخش خوشی برای او باشد. این سریر درصحنه بیشتر خشن است و نماد اتفاقاتی می‌تواند باشد که بر اخته‌ها تحمیل‌شده است. لباس‌های بازیگران هم پوشش ساده‌ای است که می‌تواند تنه بزند به هر پیشخدمتی در هر عصری، اما المانی در آن به کار نبرده‌ایم که مرتبط با دوره خاصی باشد. در مورد ظاهر بازیگران و بحث گریم هم بازیگران همگی کچل هستند که به خاطر ماهیت اختگی و سیستم فیزیکیاخته ها در اين نمايش اينطور به تصوير كشيده شده اند. به دلیل ماجرای آخر دوره زندیه که در کرمان آقا محمدخان چشم‌ها را درمی‌آورد، همه بازیگران با لنزیخی، چشم‌های یخ‌زده‌ای دارند و گریم که صورت آن‌ها را هرچه سردتر می‌کند بر اساس شخصیتشان طراحی شده است. خالی بودن فضا و المان‌های ظریف و یونیفرم خدمتکاری و مدل گریم، کمک می‌کند تماشاگر داستانی را که می‌شنود را در ذهن خودش شکل دهد».

بهادری راد ارتباط بين موضوع نمايش محفل بى عارى و شرايط امروز جامعه را به اين شكل شرح داد: «این مسئله در آن دوران اتفاق افتاده است و در حقیقت انسانی را با چنین شرایطی مطرح می‌کند که بعد انسانی این اتفاق برایم مهم بود. هر انسانی در هر شرایط، عصر و مکانی می‌فهمد این فاجعه غمی دارد که قهرمان داستان در آن غوطه می‌خورد و یک انسان در این فضا و بحران عمیق گیر افتاده است و برای اینکه این بحران برای همه قابل‌درک باشد، ما هم به این صورت آن را در این عصر بیان کرده‌ایم و فکر می‌کنم چنین معضلی هم درگذشته و هم امروز برای انسان‌ها قابل‌درک و فهم است».

لازم به ذکر است نمایش «محفل بی عاری» به نویسندگی و کارگردانی سیاوش بهادری راد ساعت ۲۰، مدت زمان ۶۰ دقیقه و قیمت بلیت ۲۰ هزار تومان هر شب در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر به صحنه می رود و عرفان ابراهیمی، الهه افشاری، الاهه بخشی، مجتبی رجبی، علیرضا ساوه درودی، مهرداد مصطفوی، پرهام یداللهی به عنوان بازیگر در این اثر حضور دارند.










 



صفحه رسمی سایت خبری تئاتر در تلگرام

https://telegram.me/onlytheater

اخبار تئاتر:

«توفان» در دانشکده هنر

ترجمه‌ ایتالیایی دو نمایش‌نامه‌ ایرانی با مقدمه ای از ابراهیم گلستان

مسعود دلخواه: امنیت جامعه هنری در دولت یازدهم ارتقا یافت

نمایشنامه «بینگو صحنه‌هایی از پول و مرگ» منتشر شد

تمدید مهلت ارسال آثار به دبیرخانه انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی

بازیگران و عوامل «هملت، تهران ۲۰۱۷» معرفی شدند

نمایش "دیگری" به روایت بهاره رهنما

"روزن" در استکهلم به روی صحنه رفت

کاندیداهای نهایی بخش پژوهش تئاتر دانشگاهی اعلام شد

مجید مظفری با نماینده ملت در ایرانشهر

مریم کاظمی: ترجمه ای جدید از یک نمایشنامه مشهورکمدی را روی صحنه می برم

«شماعی‌زاده» در تئا‌تر باران روی صحنه می‌رود

نقد و بررسی نمایش ماراساد به طراحی و کارگردانی مریم برزگر

اجرای «هملت» در یک تماشاخانه تازه تاسیس