پایگاه خبری تئاتر: نشست خبری گروه اجرایی نمایش «بی بی بیدل» یکشنبه 20 بهمن ماه با حضور نادر برهای مرند نویسنده، آزاده انصاری کارگردان، رضا مهدی زاده طراح صحنه و محسن قصابیان، فرشته سرابندی و محمودرضا رحیمی بازیگران این اثر نمایشی در سالن مشاهیر تئاتر ایران مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.
نادر برهانی مرند سرپرست گروه تئاتر معاصر و نویسنده این اثر نمایشی در ابتدای این نشست گفت: این نمایشنامه نسخه بازنویسی شده نمایشنامه «باران اگر بخواهد» است که که 20 سال پیش در تالار شماره 2 مجموعه تئاتر شهر به کارگردانی آرش آبسالان به صحنه رفت. البته این متن در اولین دور اجراهای خود به خاطر تاکید فراوانی که من داشتم و البته تاکید بیهوده ای هم بود با دو شخصیت روی صحنه رفت اما حالا بعد از گذشت چند سال تصمیم گرفتیم که ضمن بازنویسی دوباره این متن شکل جدیدی از این اجرا که هنوز حرف هایی برای گفتن دارد را روی صحنه ببریم.
زیبایی شناسی جای اندیشمندی در تئاتر را گرفته است
وی ادامه داد: البته آزاده انصاری قبل از پیشنهاد اجرای این متن دو نمایشنامه عروسکی دیگر را برای اجرای عمومی به مرکز هنرهای نمایشی و تئاتر شهر ارائه کرده بود اما متاسفانه به دلیل اینکه مرکز هنرهای نمایشی با اجرای یکی از این دو اثر نمایشی عروسکی موافقت نمی کرد و غیر از آن هزینه تولید یک نمایش عروسکی بسیار بالاتر از حد تصور است بنابراین ما از خیر اجرای این دو نمایش گذشتیم و در نهایت به نمایشنامه «بی بی بیدل» رسیدیم. این نمایش فارغ از طرح مساله ای که در رویکرد ساختاری خود دارد در روایت هم متفاوت است و می تواند برای تماشاگر جذاب باشد.
این نویسنده با بیان اینکه اندیشه مندی از لازمه های تئاتر امروز ایران است، عنوان کرد: مساله اندیشه در تئاتر برای من بسیار اولی تر از دیدگاه زیبایی شناسی در تئاتر است و اصولا من تئاتری را که طرح مساله نکند دوست ندارم. البته این روند مساله ای است که تئاتر این سالهای ما را دچار خود کرده و ما اغلب تئاترهایی را روی صحنه تئاتر می بینیم که بدون دغدغه هستند و صرفا با یک اندیشه زیبایی شناسانه برای مخاطبات خود اجرا می شوند. به همین جهت من تلاش کردم به سهم خود مساله ای مربوط به اجتماع خودم را روایت کنم که تلاش می کند با یک رویکرد جدید روایتی جدید را هم مطرح کند.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود تصریح کرد: «بی بی بیدل» به ما می گوید که از قضاوت ها بگذریم. این نمایشنامه به ما تاکید می کند که اگر با آگاهی تصمیم بگیریم و قضاوت نکنیم می توانیم بهترین انتخاب را داشته باشیم. ما در این نمایشنامه می خواهیم به این باور برسیم که همه بیش از هر چیزی مشغول ضربه خوردن از قضاوت های ناعادلانه ای هستیم نه انتخاب هایمان.
برهانی مرند با بیان اینکه نمایش «بی بی بیدل» قربانی شورای نظارت و ارزشیابی مرکز هنرهای نمایشی شد، گفت: این کار پیرو کارهای قبلی که من برای اجرا در مرکز هنرهای نمایشی ارائه دادم قربانی نظارت شد و متاسفانه از زمانی که نمایش «رومولوس کبیر» در یک هیاهوی سیاسی عجیب و غریب سیاسی به صحنه رفت من وارد جریانی شدم که هیچ گاه آن را رسانه ای نکردم اما اینجا تنها فرصتی است که فریاد بزنم که این اجرا هم مانند کارهای قبلی ام قربانی مناسبات مبهمی شد که محترمانه ما را طرد کردند.
حکایت دست های پشت پرده در تئاتر
این نمایشنامه نویس ادامه داد: متاسفانه به دلیل شرایط بدی که برای من فراهم شد من مجبور شدم 4 سال بیکار بمانم و حتی برای اجرای عمومی این اثر نمایشی هم سه روز مانده به آغاز اعلام کردند که این متن رد است و ما نمی توانیم آن را اجرا کنیم و اکر حمایت های ارزشمند اتابک نادری و قادر آشنا نبود معلوم نبود که این نمایش اجرای عمومی داشته باشد یا خیر.
این کارگردان تئاتر تصریح کرد: ساحت تئاتر بالاتر از اینهاست که بخواهم مانند خیلی ها دنبال جنجال های مطبوعاتی و موج سواری های رایج باشم. اما دوستان بدانند من شرایط را بیشتر از اعضای شورای نظارت می فهمم و می دانم که خط قرمزها کجاست. متاسفانه در این مدت دست های پشت پرده نشان داد که عده ای دوست ندارند این کار دیده شود اما نشان داد که تنگ نظری ها در بسیاری از مواقع اجازه نمی دهد دغدغه هنرمندان به منصه ظهور برساند.
دو متن عروسکی دادم اما گفتند مشکل نظارتی دارد
آزاده انصاری کارگردان نمایش «بی بی بیدل» هم در این نشست خبری گفت: من برای سال 89 متن «برای سایه نوشتن ها» را آماده کرده بودم اما بعد از ارائه این متن به ما گفتند نمایشنامه مشکل نظارتی دارد و اجازه ای هم برای اجرا ندادند. به همین خاطر تا سال 90 که در نوبت اجرا بودم تلاش کردم طبق کارهای قبلی ام نمایشنامه ای عروسکی را برای اجرای عمومی آماده کنم اما متاسفانه اجرای این نمایش هم به دلیل اینکه شورای حمایت اعلام کرد پولی برای هزینه کرد آثار عروسکی ندارد منتفی شد. بنابراین به خاطر هزینه های بالای کار از اجرای آن نیز صرف نظر کردم و در نهایت فرصتی پیش آمد که روی نمایشنامه «بی بی بیدل» تمرکز کنم و آن را با بازنویسی که انجام شد برای اجرای عمومی آماده کنم.
این کارگردان که سابقه کارگردانی چندین نمایش عروسکی پرمخاطب را در کارنامه کاری خود دارد با بیان اینکه مشکلات موجود در نمایش عروسکی باعث دور شدن من از این گونه نمایشی شده، تصریح کرد: متاسفانه شرایط بسیار نابسامان تئاتر عروسکی این بهانه را به دستم داد که از کارگردانی نمایش های عروسکی فاصله بگیرم چرا به قدری شرایط اجرای عمومی و کار بر روی نمایش های عروسکی در کشورمان دچار بحران است که کمتر کسی حاضر به حضور مداوم در این عرصه می شود. من در این مدت دو نمایشنامه «مسخ» و «جزیره سرگردانی» را به مرکز هنرهای نمایشی ارائه دادم اما نه تنها استقبال نکردند بلکه قاطعانه گفتند برای نمایش عروسکی پول نداریم.
امیدوارم مدیران تئاتری دست از نگاه سلیقه ای بردارند
وی افزود: طبق تقویم جشنواره های تئاتری کشور سال آینده نوبت برگزاری جشنواره بین المللی تئاتر عروسکی است اما متاسفانه نه دبیر برای این جشنواره انتخاب شده و نه فراخوانی برای شرکت گروهها در جشنواره اعلام شده است. بنابراین چطور می توان برای حضور مستمر در این عرصه امیدوار بود؟ امیدوارم روزی برسد که مدیران تئاتر کشور دست از نگاه سلیقه ای خود بردارند و مسیری که به درستی داشت فضای خود را پیدا می کرد را به جای سابق خود بازگردانند. آقایان من از شما درخواست می کنم در دوره جدید دیگر نسخه 10 سال گذشته را نپیچید و بدانید این روش ضربه مهلکی به تئاتر عروسکی زد.
انصاری درباره به صحنه رفتن نمایش «بی بی بیدل» تاکید کرد: ما برای اجرای این متن نمایشی خیلی دغدغه روانکاوانه نداشتیم. بلکه تلاش بود ارائه یک ساختار نو روایی در اجرای نمایش های اجتماعی بود ما در این نمایش هیچ قضاوتی نمی بینیم بلکه تلاش کردیم که تماشاگردر قابل یک روایت جدید نمایشی با اثر شخصا همذات پنداری کند و با همه شخصیت ها همراه شود.
بهترین نقشی که بازی کردم
محسن قصابیان یکی از بازیگران نمایش «بی بی بیدل» هم که در این نشست خبری حضور داشت، با ابراز خرسندی از حضور در عرصه تئاتر گفت: نقشی که در این نمایش به عهده گرفتم نقش بسیار خوبی است که خودم را در آن محک زدم. این کار هر روز که از آن می گذرد برای من لذت بخش است و من خیلی خوشحالم که هر روز دریچه جدیدی از نقش برایم گشوده می شود.
وی ادامه داد: من تئاتر را از سال 79 آغاز کردم و مدت زیادی هم در این عرصه مشغول به فعالیت بودم اما بعد از اینکه شرایطی پیش آمد و حضورم در جایی دیگر پر رنگ شد مدتی این عرصه را ترک کردم و رفتم سمت کارهای دیگر. اما اما امروز بسیار خوشحالم که فرصتی برایم فراهم شد تا بار دیگر در کنار دوستان قدیمی خود حضور دیگری در صحنه داشته باشم حضوری که طی چند کار اخیرم بهترین نقشی بوده که داشتم.
طرح یک سوال ؛ چرا ما در جشنواره نبودیم ؟
محمودرضا رحیمی از بازیگران این اثر نمایشی هم در ادامه این نشست خبری گفت: من قبل از اینکه پیرموان نقش خود در نمایش صحبت کنم می خوام سوالی داشته باشم. اینکه پیرو کدام سلیقه و اندیشه نمایش ما در جشنواره امسال نبود؟ من متاسفم که بگویم گویا ما در جشنواره تئاتر فجر با یکسری قلدر طرف بودیم که به هیچ عنوان دوست ندارند وارد بحث شوند و سرنوشت آثار را خودشان نیز تعیین می کنند. من معتقدم اصول مطرح شده دراین اثر نمایشی اصول خوب و مهمی بود که دوستان پشت میز نشین بر پایه اینکه قائل به گفتگو نبودند برای این کار و نمایشی چون « آسید کاظم» تصمیم گیری کردند و آنها در جشنواره امسال شرکت ندادند. متاسفانه این نگاه جبارانه ای است که در تئاتر این سالهای ما قرار گرفته است.
وی ادامه داد: برای من و تقشی که در آن بازی کردم مهم ترین اصل رضایت تماشاگر است که امیدوارم با تلاشی که گروه اجرایی نمایش انجام داده این امر اتفاق افتاده باشد. درست است که موضوع نمایشنامه شاید سوژه ای تکراری باشد اما هستی اش مبتنی بر مقوله قضاوت است. از نظر من این نمایش راهی برای تصمیم گیری انسانهاست که متاسفانه توسط سه نفر دیده می شود و در نهایت رد می شود و اجازه اجرا در جشنواره را هم نمی گیرد.
این کارگردان و بازیگر در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه برنامه ریزی در سالن های دولتی به خوبی سالن های غیر دولتی نیست یادآور شد: اگر تئاتر شهر نماینده به حق بدنه دولت در بخش اجرای عمومی آثار نمایشی است پس چرا انقدر به آن کم رسیدگی می کنید. چرا باید صندلی های کهنه تالارهای دیگر به نام صندلی های نو جایگزین صندلی های دیگر این تالار در بازسازی اولیه شود. آیا دوستان خسارت های معنوی و حرفه ای تعطیلی طولانی مدت تئاتر شهر در بازسازی تاسف بار چند سال گذشته را فراموش کردند که این روزها زمزمه هایی مبنی بر تعطیلی این مجموعه به بهانه بازسازی مجدد به گوش می رسد؟ متاسفانه به دلیل جنگ های داخلی که بر سر مدیریت تئاتر این کشور آمده باعث شده که ما بگوییم سال به سال دریغ از پارسال.
برای تئاتر متاسفم
فرشته سرابندی یکی دیگر از بازیگران نمایش هم در بخش پایانی این نشست گفت: من 15 سال بود که از تئاتر دور بودم اما بعد از اینکه بازگشتم بسیار متاثر شدم که مشاهده کردم شرایط و امکانات همان شرایط چند سال قبل است و هیج تلاشی هم برای بهبود ماجرا انجام نگرفته است. من برای این وضعیت تئاتر بسیار متاسفم که امکاناتش در حد یک اجرای دانشجویی هم نیست و بچه های تئاتر طوری کار می کنند که من نمی دانم اگر روزی بخواهیم این جریان موثر و پویا را به نسل جوان تر بدهیم چه اتفاقاتی خواهد افتاد. متاسفانه با شرایطی که اهالی تئاتر به آن عادت کرده اند دیگر رغبتی برای بازگشت ندارم و ترجیح می دهم در این بحران فرهنگی به کار در تلویزیون مشغول باشم تا در تئاتر.
رضا مهدی زاده طراح صحنه این اثر نمایشی هم در این نشست با ابراز خشنودی از حضور خود در این نمایش تصریح کرد: با اینکه شرایط طراحی صحنه در تئاتر اصلا در شرایط خوبی نیست و ما در زمانی مشغول به فعالیت هستیم که کارگاه دکور مجموعه تئاتر شهر بعد از بازسازی اعجاب برانگیزی که داشت دیگر تعطیل شده و به قول دوستان این مجموعه تبدیل به رستوران بدون آشپزخانه شده است اما از دوستان رسانه ای و منتقد می خوام توجه بیشتری به نقد آثار به صحنه رفته در تالارهای نمایشی به ویژه در طراحی صحنه داشته باشند.
