امسال در سیو هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، کارگردانهایی از نسل جوان اولین حضور خود را در این جشنواره تجربه میکنند؛ که در این گزارش آنها را مورد بررسی قرار میدهیم.
پایگاه خبری تئاتر: جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، همیشه شاهد حضور نسل جوان در جشنواره بوده و حتی تا چندی پیش، مکانی بود برای معرفی نسلهای جدیدی به عرصه تئاتر کشور. اما امسال حضور چشمگیر و امید بخش تولیدات تئاتر دانشگاهی و افرادی که اولین حضورشان در بخشهای مختلف این دوره از جشنواره تئاتر فجر است؛ تحسین همگان را برانگیخته است. به همین مناسبت در این گزارش به معرفی 26 کارگردانی که اولین حضورشان را به عنوان کارگردان در سیوهفتمین دوره جشنواره بینالمللی تئاتر فجر تجربه میکنند و آثار آنها در یکی از سه بخش مسابقه ایران(یک)، مسابقه ایران(دو) و بخش بینالملل حضور دارد؛ میپردازیم.
نوید معمار؛ آقامحمدخان
محمد نوید معمار کرمانی متولد
۱۳۷۶ در کاشان و دانشجوی کارشناسی نمایش در دانشگاه تهران است. نمایش «کلاغها و آدمها» در خانه هنرمندان سال ۱۳۹۱ و پروژه «جوشقان» که سال گذشته در عمارت روبهرو به صحنه رفت؛ از آثار دیگر اوست. همچنین «شیرخشک» اثر بعدی معمار کرمانی برای اجرای عموم است. این نمایش به زندگی آقا محمدخان از بعد از اخته شدن تا زمانی که به کرمان حمله می کند و قضیه درآوردن چشم ها مطرح می شود تا دلایل کشته شدنش توسط سربازانش میپردازد. در واقع برهههای دراماتیک زندگی آقا محمدخان، نحوه برخوردش با زنها و گرایشات مذهبی و ایدئولوژیک وی و اینکه به چه علت اقدام به کور کردن چشم های مردم کرمان کرده است در این نمایش مورد توجه قرار گرفته است. معمار کرمانی معمولا نمایشهایی را به صحنه می برد که دیالوگ در آنها حذف شده و تلاش بر این است با تصویر، موزیک، نماد و استعاره اهداف و ایده هایش را نشان دهد تا بتواند از این طریق مخاطب را با خود همراه کند. در این نمایش نیز برای هر قاب به مثابه یک تابلوی نقاشی است و فضاسازی و حتی طراحی و پرداخت لباس ها نیز در همین راستا انجام می گیرد. «آقا محمدخان» خرداد و تیر 97 در سالن اصلی مولوی به صحنه رفت. همچنین این نمایش در بیستمین جشنواره بینالمللی تئاتر دانشگاهی(برگزیده بخش جلوه های ویژه بصری)، فستیوال unidram آلمان و فستیوال تئاتر جوانان آلترناتیو در باکو به صحنه رفت و فیلم اجرا در جشنوارههای جمهوری چک و میامی آمریکا به نمایش درآمد. بازیگران این نمایش که در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) پذیرفته شده؛ امیر حسین باقریان، فرنوش شکری و رامونا رادی بودند.
دایانا فتحی؛ اهالی هوا
دایانا فتحی نویسنده، بازیگر و کارگردان عرصه تئاتر، با نمایش «اهالی هوا» در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) در جشنواره بینالمللی تئاتر فجر حضور دارد. او فارغالتحصیل دانشگاه هنر تهران(کارشناسی تئاتر- کارشناسی ارشد فلسفه هنر) است. او در رویدادهای داخلی و بینالمللی تئاتری مختلفی حضور داشته است. فتحی پیش از این در مقام نویسنده و بازیگر دفعات بسیاری در جشنواره حضور داشته و حتی در سیوسومین دوره جشنواره برای نمایش قصر کاندید بهترین بازیگر شده؛ اما امسال اولین حضور خود را به عنوان کارگردان تجربه میکند. از آثار او میتوان به دیابولیک رومئو و ژولیت، 29 مهر 96، ترن، فصل مهآلود، جانگز و صلیب نقرهای اشاره کرد. «اهالی هوا» مونولوگی عاشقانه با تِم رواشناسانه است که دایانا فتحی در آن تلاش کرده با تلفیق تصویر و بازی، مفاهیم جدیدی را به مخاطب خود ارائه کند؛ نمایشی که سعی کرده از منظری متفاوت به تنهایی و عدم ارتباط درست میان آدمها بپردازد. این نمایش بهمن و اسفند سال گذشته با بازی یاسمن ادیبی، روزبه حصاری و سوگل خلیق در پلاتو اجرای تئاتر شهر به صحنه رفت.
علیرضا وحدی؛ جعبه
علیرضا وحدی تئاتر را از سال ۹۰ در رشت با علی حلوی نویسنده و کارگردان تئاتر و سینما شروع کرد. سال ۹۲ دوره ای دو ساله را در کنار رضا ثروتی برای تمرین و اجرای نمایش فهرست گذراند و به عنوان بازیگر در نمایش فهرست حضور داشت و مهر 95 نمایش ازدواجهای مرده را در تالار حافظ به صحنه برد. اردیبهشت امسال در سالن شهید انصاری مجتمع فرهنگی هنری خاتم الانبیا (ص) رشت نمایش «جعبه» را به نویسندگی مانا هوشنگنژاد و زهرا موسوی با بازی احسان ابراهیمی، ماکان حسن پور، صفورا حامی، علی حقگو، یاسمن سیدی، فرانک کشاورز و فاطمه مهربخش به صحنه برد. در خلاصه این نمایشنامه آمده است: عدهای به زندگی خود مشغولاند بیآنکه کسی از وجودشان مطلع باشد. هر روز تکرار دیروز است. تصویری ثابت که نه به لحظهی قبلش برمیگردد و نه به لحظهی بعدش میرسد اما شرایط سختتر خواهد شد. «جعبه» که در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) حضور دارد؛ قصه یک تیمارستان در بحبوحه جنگ را روایت می کند، هنگامی که شهر خالی از جمعیت شده و فقط بیماران روانی یک تیمارستان به همراه یکی از پرستارها در یک تیمارستان هستند و پرستار نیز قصد کوچ کردن از آن شهر را دارد.
سید صالح علویزاده؛ راز بقا
صالح علوی زاده متولد 29 آذر 1371 در تهران دانشجوی انصرافی حسابداری و ادبیات نمایشی است. وی در کارنامه کاری خود سابقه دستیاری کارگردانانی همچون سجاد افشاریان، ابولفضل کاهانی، امین بهروزی، پیام دهکردی و دستیاری صحنه بزرگانی چون بهمن فرمان آرا و حسین پاکدل را داراست. این بازیگر و کارگردان جوان تاکنون در آثار زیادی ایفای نقش و 4 نمایش را کارگردانی کرده است. از آثاری که او در آنها ایفای نقش کرده میتوان به 12، نفس کشیدن، در رو روی پستچی بازنکن، توارد و زنگ اشاره کرد. «راز بقا» که امسال در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) حضور دارد؛ پس از دو نمایش خدابس که در تماشاخانه دا و سه نفر بودیم در تالار کوچک مولوی اجرا رفت، سومین اثر نمایشی است که صالح علویزاده آن را به صحنه برد و پس از آن به صرف شام بدون شیرینی را در خانه سالن انتظامی خانه هنرمندان کارگردانی کرد. نمایش «راز بقا» به نویسندگی علی نورانی، سهیل کرمیار و امیر نجفی و با بازی آذین آرمون، مهدی آذربخش، امیرحسین آینه ورزانی، کیمیا الوانی، علی پسیان، مصطفی پوریوسف، علی چاقوچی، سام دادخواه، رضا دشتکی، شایان دیلمقانی، پگاه زارعیان، امید سلیمی، تارا صلاحی، فاطمه عباسی، محمد عبدالوند، فرزین فولاد پنجه، دنا فیروزیا، آرمیتا قبادی، مریم قاسمی، هدیه کازرونی، محمد گلمحمدنیا، پانیذ محمدی، کیوان محمدی، پویان محمودی، علی میری، بنیامین میلان، سمیرا نجاری، عرفان نظریان پور، نریمان نیک نژاد و ترانه یوسفی مرداد امسال در تماشاخانه پالیز به صحنه رفت. در این اثر هیچ اکسسواری روی صحنه دیده نمیشود و از ابتدا تا انتها این آدمها هستند که تبدیل به ابزار هم میشوند و کارها را پیش میبرند، گاه زنده هستند و به اتفاقات واکنش نشان میدهند و گاه صرفا به یک شیء تبدیل شده و ثابت میایستند. روند قرارگیری اپیزودها به این شکل است که به تدریج اتفاقات آغاز شود و در پایان به یک فاجعه میرسد؛ شاید اتفاق در ابتدا ساده به نظر برسد اما به مرور وضعیت دشوار میشود. «راز بقا» در اصل ایهامی در خود دارد، به نظر میرسد ما برای بقا به هم نیاز داریم و هر چقدر که همدیگر را اذیت یا مسخره کنیم باز هم برای بقا به همدیگر محتاج میشویم.
شیما عرب؛ سرزمین های شمالی
شیما عرب که از اعضای گروه تئاتر بوهمی است امسال اولین حضور خود را به عنوان کارگردان در جشنواره تئاتر فجر در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) با نمایش «سرزمین های شمالی» نوشته مونا احمدی تجربه می کند. عرب پیش از این نمایش «پینوکیو» را بهمن ۹۴ در خانه هنرمندان به صحنه برده بود. او تحصیلات خود را در مقطع لیسانس و کارشناسی ارشد هنر در تئاتر عروسکی از دانشگاه تهران به پایان رسانده است و تجربه های زیادی به عنوان عروسک گردان در نمایش های تلویزیونی و اجراهای صحنه ای دارد. «سرزمین های شمالی» پیش از این به عنوان اجرای پایان نامه کارشناسی ارشد نمایش عروسکی عرب اجرا شده و نوید فیاض، مونا احمدی و شکیبا فدایی در آن ایفای نقش کرده اند.
علی کرسی زر؛ فرایند
علی کرسیزر دانشجوی کارشناسی رشته ادبیات نمایشی سوره نمایش «فرایند» را به عنوان اولین تجربه کارگردانی خود مرداد و شهریور امسال در سالن اصلی مرکز تئاتر مولوی به صحنه برد. این نمایش نوشته امیرابراهیمزاده وعلی کرسیزر و با بازی سپهر طهرانچی، مریم زارعی، مهرنوش حاجیخانی، بهراد سلاحورزی، مازیار سیدین، دنیا دائمی، سعید کرمی و کیمیا کاوند به صحنه رفت. «فرایند» در بیستویکمین جشنوارهبینالمللی تئاتر دانشگاهی ایران در 6 بخش کارگردانی، طراحی صحنه، طراحی موسیقی، طراحی لباس، طراحی نور و دراماتورژی کاندید دریافت جایزه بوده که از این میان موفق به کسب جوایز بهترین طراحی نور و دراماتورژی شده است. متن نمایش با نگاه به سه اثر از فرانتس کافکا یعنی محاکمه، قصر و مسخ، همینطور مجموعه داستانهای کوتاه کافکا و رمان تجاوز قانونی اثر کوبو آبه که آن هم متأثر از رمانهای کافکا است شکل گرفته؛ در واقع فضای عمده متن بیش از همه رمان محاکمه و تجاوز قانونی را مورد توجه قرار داده است. شخصیت اصلی نمایش که در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) به صحنه میرود؛ کا کارمند ارشد بانک است که بعد از ورود خانوادهای ناشناس به خانهاش تلاش میکند با کمک قانون، حقوق خود را به دست بیاورد.
سجاد امیرمجاهدی؛ قضیه
سجاد امیرمجاهدی دانشجوی کارگردانی دانشگاه هنر و معماری است. او سه دوره در جشنواره بینالمللی تئاتر دانشگاهی با نمایشهای کبوتری ناگهان، نسبت خونی و قضیه شرکت کرده است. همیشه یک فاصلهای بین من و منی که میخواهم باشم وجود دارد. نمایش «قضیه» در واقع همین را روایت میکند؛ اینکه آدمها در یک موقعیتی قرار دارند که باید در کاری که انجام میدهند مجبور به بازسازی منِ خود باشند، حتی برای حفظ آن جانشان را هم ممکن است از دست بدهند بنابراین آنها همه تلاش میکنند منِ واقعیشان مشخص نشود. این نمایش که آبان و آذر 96 در سالن اصلی مرکز تئاتر مولوی با بازی مهرنوش ستاری، محمد علی ابراهیمی، علی میر نژاد و سعید زارعی به صحنه رفت؛ در بیستمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی لوح تقدیر طراحی صحنه را دریافت کرد.
پویا سعیدی و مسعود صرامی؛ لانچر 5
پویا سعیدی، که کارشناسی خود در رشته ادبیات نمایشی را از پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران گرفته و برنده پنج تندیس نمایشنامهنویسی از جشنوارههای متعدد مانند قلم سبز، مونولوگ و... شده است؛ یکی از نویسندگان و کارگردانهای نمایش «لانچر5» است. او نمایش روادید سال 95 در تماشاخانه موجنو به صحنه برد. تلورانس: یک اپرای صابونی از دیگر آثار سعیدی است که در بیستمین جشنواره تئاتر دانشگاهی و مرکز تئاتر مولوی به صحنه رفت. همچنین او برای نگارش نمایشنامه بیحسی موضعی کاندید دریافت جایزه بخش نمایشنامهنویسی بیستمین جشنواره تئاتر دانشگاهی (جایزه اکبر رادی) نیز شده است. مسعود صرامی دیگر نویسنده و کارگردان «لانچر5» است که برای نگارش نمایشنامه آخر دنیا جایزه سوم بخش نمایشنامهنویسی ششمین جشنواره تئاتر شهر و تندیس جشنواره و لوح تقدیر از نوزدهمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی را دریافت کرده است. «لانچر5» در بیستویکمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی با بازی امیر نوروزی، میلاد چنگی، حجت زینالی، مرتضا سلطانمحمدی، پژمان یاوری، نادر خوشبخت، محمد حقشناس، میکاییل زرگرانی، باسط رضایی، وحید فریدی، عرفان نظریانپور، حمیدرضا ذکیانی، شاهین علایینژاد و سعید آقاخانی به صحنه رفت و تندیس بهترین متن و تقدیر بازیگری مرد را از این جشنواره از آن خود کرد. در خلاصه این نمایش که در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) به صحنه میرود؛ آمده: در تابستان سال ۸۸، در یک پادگان سه سرباز به طرز مرموزی کشته شدهاند. سروان شایگان، رییس ادارهی بازرسی پادگان، در تکاپوی کشف حقیقت ماجرا است.
ندا قاسمیان؛ مدهآ
ندا قاسمیان فارغالتحصیل رشته کارگردانی از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران است. «مدهآ» برداشت آزاد او از نمایشنامه مدهآ هاینر مولر است و این نمایش پروژه پایاننامه کارشناسی ارشد او در دانشگاه تهران و از نمایشهای برگزیده هجدهمین جشنواره تجربه بوده است و پس از آن در قالب دومین دوره رپرتوار عصر تجربه در تئاتر مستقل تهران با بازی ونوشه واحدی و هامون هوشیار و عروسکگردانی حجت هاشمی به عنوان نخستین تجربه اجرای عمومی او به صحنه رفت. «مدهآ» روایت زنی است که به دلیل خیانت همسرش در پی انتقامجویی از اوست و سبک و شیوه اجرایی نمایش بر پایه فرم و موسیقی است؛ نمایش دیالوگ نیز دارد اما قالب آن فرم است. در شیوه اجرایی از یک عروسک که هم قد و کاملاً شبیه مدهآ است نیز استفاده شده است. این نمایش در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) به صحنه میرود.
آسو بهاری؛ مرد شده
آسو بهاری کارشناس ارشد ادبیات نمایشی است و نمایش «مردشده» را با موضوع گوشهای از آنچه در جنگ نابرابر یکساله مردم کوبانی علیه داعش رخ داد؛ فروردین و اردیبهشت امسال در سالن اصلی مرکز تئاتر مولوی و خرداد و تیر در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر با بازی مجتبی فلاحی، نسیم میرزاده، بهزاد خلج و دنا تارفی به صحنه برد. داستان این نمایش درباره زندگی ریحانه رزمنده، فرمانده و تک تیراندازی است که حدود 8 ماه در کوبانی مبارزه کرد. این داستان از زاویه دید برادرش روایت میشود و او میخواهد ریحانه را قانع کند که با وجود اینکه اینجا وطن ماست اما شرایط مبارزه نیست و جبهه نابرابر است و باید به محل زندگی برادر در مونیخ بروند تا زندگیشان را نجات دهند و پس از آن برای باز پس گیری وطن فکری کنند. ریحانه دانشجوی حقوق بشر بوده و به دلیل جنگ به زادگاه خود برگشته و از آنجا که پدرش شکارچی بوده با تفنگ دورزن آشنایی داشته و تبدیل به تک تیرانداز مطرحی میشود که همگان او را دوست داشتند و از او به عنوان یک اسطوره و قهرمان نام میبرند. او بیش از ١۵٠ داعشی را هدف قرار داده بود و به همین دلیل برای سرش جایزه یک میلیون دلاری تعیین کرده بودند. «مردشده» که نمایشی مولتی مدیاست؛ در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) در سیوهفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر به صحنه میرود.
سعدی محمدی؛ مقدس
سعدی محمدی عبد کارشناس ارشد بازیگری نمایش از دانشگاه تربیت مدرس است. او این روزها نمایش تابستان را به روی صحنه دارد که اولین تجربه او در زمینه کارگردانی بوده است. «مقدس» به نویسندگی و کارگردانی سعدی محمدی عبد در بیستویکمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی با بازی حسین خزاعی، نادر خوشبخت، صادق ذوعلم، یگانه رجبی، داریوش رشادت، فریدون عباسپور و یاسمن میرزایی به صحنه رفت و تقدیر بخش طراحی صحنه را دریافت کرد.
حسین پوریانیفر؛ هار
حسین پوریانیفر از سال 89 تئاتر را با گروه پاپتیها و حمیدپورآذری شروع کرد. او تا 3 سال اول در نمایشهای حمیدپورآذری بازی میکرد و از سال 92 کارگردانی تئاتر را شروع کرد. سال 92 یک نمایش برای جشنواره پاپتیها داشت و بعد در هجدهمین دوره جشنواره تئاتر دانشگاهی با نمایش شینیون شرکت کرد که اثر برگزیده و به جشنواره تئاتر فجر معرفی شد، در بیستمین دوره جشنواره تئاتر دانشگاهی با بیمرگی شرکت کرد. او امسال هم با «هار» در بیستویکمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی شرکت کرد که کارگردانی برگزیده، جایزه ویژه جشنواره که سفر به مدرسهای یونانی بود، تندیس طراحی لباس، لوح تقدیر موسیقی و نمایش برگزیده را از جشنواره دریافت کرد. در نمایش «هار» که آذر و دی امسال در مرکز تئاتر مولوی به صحنه رفت؛ علیرضا آشوری، سپندار اعلم، میلاد افواج، مرصاد بورقان، متین حبیبیان، علی اصغر حسینی، شهاب رحمانی، اکبر سلمانی اله دادی، مهدی قربانی، جواد کارگر، بردیا مشهودی و نرگس نیک سیرت به ایفای نقش پرداختند. «هار» نمایشی بی کلام و کت واکی است که نگاه انتقادی به شیوه زندگی توده میپردازد و قرار است سال آینده در ارمنستان و روسیه به صحنه برود.
سینا احمدی؛ ویتسک
نمایش «ویتسک» به کارگردانی سینا احمدی و با بازی امین آثم، سینا احمدی، کیمیا رازقی، مهدی عطاریان، مهرشاد مقدسی، کاظم موسوی، امیرحسین موسوی، شاهین ولی زاده و امیرحسین هرمزی نصیری تیرماه امسال در خانه نمایش دا به صحنه رفت. نمایش «ویتسک» حاصل فضای کارگاهی گروه تئاتر نگاه است که در تمرینات خود سعی کرده بعضی از عناصر اجرایی را که دغدغه اصلی آنها بوده مورد آزمایش و خطا قرار دهد.در نهایت امر با نگاه به مراقبت و تنبیه میشل فوکو و برخورد آن با نمایشنامه گئورک بوشنربه یک فضای آسایشگاهی رسیده و در آن ویتسک را به عنوان یک مورد/فرد درون این سازوکار مورد بررسی قرار میدهد. این محیط آسایشگاهی خود یک سری عناصر و ویژگی ها را به همراه آورده که خود را بر فضا، روایت و حتی بر بدن اجراگران تحمیل کرده است. «ویتسک» روایت سرباز گماشته ای است که مناسبات زندگی آسایشگاهی در نهایت او را به عریان کردن خشونت فروخورده خود وا می دارد و همسر خود را به قتل می رساند.
سعیده آجربندیان؛ ناگهان همه برمیخیزند، به آوازی دیگر
سعیده آجربندیان دانشجوی مقطع دکترای فلسفه هنر و کارشناسی ارشد در رشته ادبیات نمایشی و همچنین مدرک کارشناسیاش را در رشته کارگردانی دریافت کرده است. نمایشنامه رادیویی بی بازگشت، یازده شاخه زنبق سفید، جادهای به سوی کعبه، آسمان پا به ماه، در قابهای تمام قد، تفنگهای ننه کارار، غریبهای در خانه، نوبت یعنی بعدی، معرکه اهل طرب، تهیه مستند نمایش شبیه اکبر از جمله کارهای مهم آجربندیان در حوزه های نوشتاری، طراحی ماسک و گریم،کارگردانی و تهیه فیلم مستند هستند. وی سابقه داوری در چند جشنواره را نیز دارا می باشد. نمایش «ناگهان همه بر میخیزند، به آوازی دیگر» که در سی و ششمین جشنواره بینالمللی تئاترفجر در بخش به علاوه فجر اجرا شده است؛ در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) حضور دارد. در این نمایش که بهمن سال گذشته در عمارت نوفل لوشاتو به صحنه رفت؛ فاطمه سرلک، پرستو آل رسول، ناصر عاشوری، پیمان محسنی و زهرا پرهون ایفای نقش کردند. این نمایش در ژانر دارام اجتماعی است که بر مبنای رئالیسم جادویی شکل گرفته و داستان مردی را روایت میکند که با صورتی سوخته وارد حمامی زنانه می شود و قصه اش با زندگی پیرزنی که در آنجا سکونت دارد درمی آمیزد.
سعید شیخی؛ تاریخ مردم کوچه و بازار فرانسه در قران 18
سعید شیخی از سال 82 وارد عرصه نمایش شده و با بازیگری فعالیت خود را شروع کرده و بعد به کارگردانی تئاتر علاقه مند شده است. نمایش «تاریخ مردم کوچه بازار فرانسه در قرن 18» نوشته پیام لاریان و کارگردانی سعید شیخی کاری از گروه نمایش نگاه نو می باشد که مهدی خدایی، پیام نوروزی، امیر امیدی راد، حسن یاوری و بهنام کاکاوند که مهر و آبان در آمفی تئاتر علامه رفیعی استان قزوین به صحنه رفته است؛ در آن ایفای نقش کردهاند. این نمایش که در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) حضور دارد؛ داستان نویسنده ای است که توسط سه نفر به گروگان گرفته و شکنجه می شود؛ ولی نمیداند چرا او را شکنجه میکنند تا این که شخصی بنام اتابک وارد داستان میشود و دلیل این در بند کشیدن از زبان او روایت می شود. این نمایش در بیستمین جشنواره تئاتر استان قزوین موفق به کسب 9 جایزه طراحی پوستر و بروشور، طراحی لباس، طراحی صحنه، طراحی گریم، تقدیر بازیگری مرد، بازیگری دوم مرد، بازیگری اول مرد و جایزه اول کارگردانی شده است.
علی کاظمیوند؛ پرسههای موازی
علی کاظمی وند کارگردان جوان تبریزی است که فعالیت حرفه ای خود را از سال 91 آغاز شد کرد. کارگردان نمایش «پرسه های موازی» نوشته پیام لاریان که با همین نمایش منتخب آذربایجان شرقی برای شرکت در جشنواره بین المللی فجر شد، دانشجوی ترم آخر رشته نمایش در دانشگاه نبی اکرم تبریز است. کاظمی وند قبل از پرسه های موازی کارگردانی نمایش هایی چون اعترافات درباره زنان، غول کفسول، مرثیه ایی برای یک سبک وزن، خرده جنایت های زنا شوهری، نوزاد، مصاحبه و خواب در فنجان خالی را برعهده داشته است. او سابقه حضور در 4 دوره از جشنواره تئاتر استانی آذربایجان شرقی را دارد. در این نمایش که در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) حضور دارد؛ فرید ادهمی، محدثه حیرت، حمید صلاحی و هادی افتخار زاده ایفای نقش میکنند. این نمایش که داستان سه نفر از پایین شهر تهران را بازگو می کند که در کشاکش زندگی دچار مشکلات عدیده ای شده و این امر باعث پایانی تلخ و زجرآور همچون مرگ می شود و روایت جامعه فعلی و انحطاط اخلاقی و ابتذال در جامعه است؛ پیش از این با کسب اکثریت جایزههای سیامین جشنواره تئاتر استانی آذربایجان شرقی توانسته بود عنوان منتخب استان در جشنواره سی و هفتم فجر را نیز کسب کند.
مسعود صفری؛ رومئو و ژولیت
مسعود صفری دانشآموخته رشته کارشناسی ارشد نمایش امسال با نمایش «رومئو و ژولیت» در بخش مسابقه تئاتر ایران(یک) جشنواره حضور دارد. او پیش از این مالی سوئینی را کارگردانی کرده است. نمایش «رومئو و ژولیت» برداشتی آزاد از نمایشنامه رومئو و ژولیت اثر ویلیام شکسپیر با نویسندگی میلاد کاشانی و کارگردانی مسعود صفری و بازی منا بارانی، علیرضا سعیدی، مجید بخششیان، ساجد اندرون، مهسا ستوده نژاد، پویا غازی و نینا گودرزی در بیستوهشتمین جشنواره تئاتر استانی خراسان رضوی در سالن اصلی تئاترشهر مشهد به روی صحنه رفت و
و در بخش کارگردانی رتبه اول را بدست آورد.
سهیل ساعی؛ افرا یا روز میگذرد
سهیل ساعی متولد 1367 تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی نمایش و کارشناسی ارشد کارگردانی نمایش به اتمام رسانده است. او نیز برای کسب تجربه دورهای را در کانون هنری زنده یاد سمندریان به اتمام رسانده و نیز در ادامه فعالیتهای خود گواهی پایان دورهاش را از مرکز هنرهای نمایشی رادیو دریافت کرده است. از جمله نمایشهایی که این بازیگر در آنها نقش ایفا کرده است باید به طبیب اجباری، خانه آخر، 11:11، سومین شنبه هفته، بی بی بیدل، هفت سنگ، آندورا و رفقا رقبا اشاره داشت. نمایشهای تیغ کهنه، بازی استرندبرگ، آرش و یک مضحکه برای چند پادشاه از آثاری هستند که ساعی آنها را کارگردانی کرده است. همچنین او تجربههایی در زمینه کارگردانی نمایشهای رادیویی دارد که باید از آثاری چون نشانه، ساعت دو ونیم و ایستگاه ویکتوریا نام برد. از جوایز او میتوان به بازیگری دوم مرد برای نمایش بازی استریندبرگ(جشنواره خلاق هنرومعماری)، بازیگری سوم مرد برای نمایش خشکسالی و دروغ(جشنواره سوره)، کارگردانی اول برای نمایش چهارحکایت از چندین حکایت رحمان(جشنواره تئاتردانشگاهی)، بازیگری دوم مرد برای نمایش زخم نامرئی(جشنواره تئاتردانشگاهی)، بازیگری اول مرد و کارگردانی دوم برای نمایش ایستگاه ویکتوریا(جشنواره سوره) و بازیگری دوم مرد برای نمایش ننه دلاور و فرزندانش(جشنواره استان تهران) اشاره کرد. «افرا یا روز میگذرد» که در بخش مسابقه تئاتر ایران(دو) حضور دارد؛ نمایشنامهای تمثیلی از بهرام بیضایی است که طبقات مختلف اجتماعی ایران را در قالب یک داستان به تصویر میکشد. افرا نام خانم معلمی است که مادرش کارگر یک خانه اعیانی است و او برای به دست آوردن لقمهای بخورونمیر و گذران خانواده چهار نفره خود میپذیرد معلم سرخانه شش شازده چلمن میرزا فرزند عقبمانده بدرالملوک، خانم خانه اعیانی، شود و از اینجاست که اتفاقات دست به دست هم میدهند تا سمبل روشنگری و حقیقت یعنی افرا را به خاک بیندازند. بهرام بیضایی این متن را در سال ۱۳۷۶ نوشت و ده سال بعد در سال ۱۳۸۶ در تالار وحدت آن را به صحنه برد. «افرا یا روز میگذرد» تیرو مرداد امسال با بازی نسرین درخشانزاده، پانتهآ مرزبانیان، فرانک کلانتر، هومن رستگار، مهدی بزرگزاده، وحید نفر، جواد پورزند، مهدیس توکلی، عرفان ابراهیمی، سهیل ساعی، اسحاق میرعزیزی، عطا محبوبی، مهسا احمدپور، نیلوفر محمدیبیدمشگی و مهشید زبردست در تماشخانه سنگلج به صحنه رفت.
امیرعلی نبویان؛ تناسخ، سه تا سیوپنج تومان
امیرعلی نبویان زاده ۱۳۵۹ نویسنده، مجری و بازیگر میباشد. وی فارغالتحصیل رشته مهندسی برق از دانشگاه علوم و فنون مازندران بوده و شهرتش را از برنامه تلویزیونی رادیو هفت بدست آورد. او علاوه بر اجرا در برنامههای تلویزیون، نویسنده چهار کتاب شامل مجموعه قصههای امیرعلی(۱٫۲٫۳٫۴) و شهر غصه میباشد. نبویان اولین تجربه بازیگری خود را در سریال نوشدارو بدست آورد. او همچنین نمایشنامه «ناگهان پیت حلبی» را نگاشته و این نمایشنامه با کارگردانی کوروش سلیمانی به صحنه نیز رفت و اولین تجربه کارگردانی او در تئاتر به ریش فیدل غبغب مرکل مربوط میشود. «تناسخ، سه تا سیوپنج تومان» تیر، مرداد و شهریور امسال با بازی هومن حاجی عبداللهی و بهار نوروزپور و با صدای هدایت هاشمی، کمند امیرسلیمانی، رویا میرعلمی، بهارکاتوزی، بهاره رهنما، بهادر مالکی و بهرام افشاری در تماشاخانه پالیز به صحنه رفت. این نمایش که در بخش مسابقه تئاتر ایران(دو) حضور دارد؛ سه داستان مرتبط با هم درباره تناسخ را به تصویر می کشد و درباره یک شرکت پیمانکاری ارواح با نام تناسخ گستران شرق است که به ارواح قالب جدیدی برای زندگی معرفی و پیشنهاد می کند؛ ارواح با مراجعه به این شرکت در قالب اجسام مختلف فرو می روند. در این نمایش با یک روح طرف هستیم که هر بار یک زندگی را از سر گذرانده و مجددا برای قرار گرفتن در قالبی جدید به این شرکت مراجعه می کند.
مصطفا قربانپور؛ شازده کوچولو
مصطفا قربانپور که پیش از این در عرصه سینمای کودک فعالیت میکرده و با فیلم سینمایی لالاکن که اثری اجتماعی در ژانر کودک و نوجوان است و در سی و یکمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان اصفهان حضور یافت؛ در اولین تجربه کارگردانی خود توانست راهی بخش مسابقه تئاتر ایران(دو) شود. همچنین نه سال پیش او با فیلم 12 روز موفق به دریافت جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره کودک شد. نمایش «شازده کوچولو» مرداد و شهریور امسال در سالن استاد ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر با بازی مسعود کرامتی، بهناز جعفری و کیکاووس یاکیده به صحنه رفت. شازده کوچولو (Le Petit Prince) نام یک کتاب داستان اثر آنتوان دوسنت اگزوپری و با ترجمه احمد شاملو است که اولین بار در سال ۱۹۴۳ منتشر شد. شازده کوچولو از معروفترین داستانها و سومین داستان پرفروش قرن بیستم در جهان و پرفروشترین کتاب تک مجلد جهان در تمام طول تاریخ است. این اثر به ۱۵۰ زبان مختلف ترجمه شده است. مجموع فروش این کتاب به زبانهای مختلف از ۸۰ میلیون نسخه گذشته است. این کتاب در سال ۲۰۰۷ به عنوان کتاب سال فرانسه برگزیده شد. این داستان روایتی فلسفی از عشق، دوستی و هستی به شیوهای سوررئالیستی است و از زاویه دید کودکی پرسشگر که از سیارک خیالی آمده، روایت میشود. شازده کوچولو ساکن سیاره کوچکی به اندازه یک خانه معمولی است و در آن جا گل بیهمتایی دارد که مایه همه عواطف و دلخوشیهایش است اما در دورهای تصمیم میگیرد که گلش را تنها بگذارد و سفر کند و در این سفر ماجراجوییهایش شروع میشود. نکته جالب در این نمایش تغییر بازیگران در پردههای مختلف است به این معنا که سه بازیگر نمایش به طور مداوم در پردههای مختلف تغییر کاراکتر داده و گاه هر یک از آنها شازده کوچولو میشود و دیگران کاراکترهای مختلف از جمله گل، پادشاه سیاره دیگر، روباه و سایر انسانها را بر عهده میگیرند در واقع این ذهن مخاطب است که مدام درگیر تفاوت کاراکترها میشود.
اسماعیل موحدی؛ دام
اسماعیل موحدی بازیگر و کارگردان، متولد 1359 در اصفهان و کارشناسی کارگردانی نمایش دانشگاه سوره اصفهان وکارشناسی ارشد کارگردانی نمایش از دانشکده هنر و معماری تهران است. برخی از آثار اوسرخآب، قیمت آهن چنده؟، فیزیکدانها، دوزخ، دو مرغابی در مه، معرکه در معرکه، خاتون غصهدار و قهوه قجری هستند. او امسال به عنوان کارگردان اولین حضور خود را با نمایش «دام» در بخش مسابقه تئاتر ایران(دو) تجربه میکند. این نمایش براساس نمایشنامه دام به نویسندگی تادئوش روژه ویچ و با ترجمه محمدرضا خاکی در مورد زندگی فرانتس کافکا یکی از تاثیر گذارترین نویسندگان ادبیات داستانی جهان است. بیم و هراس کافکا از پدر و تاثیر این رابطه در خلق آثار داستانی اش که به راستی از مهمترین آثار قرن گذشته هستند؛ همچنین نامزدهای فرانتس کافکا و هراسش از ازدواج که به شیوه مدرن اجرا می شوند از بخش های به تصویر کشیده این نمایش است. در این نمایش که بهمن سال گذشته در تالار هنر استان اصفهان به صحنه رفت؛ معین الدین عشاقی، قادر طباطبایی زواره، میلاد فروتنیان، ستاره تبریززاد، افسانه فتاحی، نورا موسوی نور، ملیکا مهربان، امیرمسعود میر مجربیان، محمد محمدی، حدیث اعراب، مریم روستایی، هاجرکفیل، مسیح فقیهی نیا و اسماعیل موحدی همراه با بازیگر خردسال آرسام ملاح زاده ایفای نقش کردند. دکور نمایش «دام» فضایی سیاه و سفید و دنیایی مدرن را نشان میدهد که هنوز درگیر دغدغههای سنتی انسان است. وسایل متحرک دکور از فلز و میلههای فلزی ساخته شده که آن هم نمایانگر دنیای معاصر و مدرن است. بخشی از نمایش ویترینهایی با نورپردازی آبی روی صحنه به حرکت در میآیند که مانند ویترین انسانی، آدم را به صورت یک کالا به نمایش میگذارد. میزهای متحرک طراحی شده در دکور نمایش نیز با نورپردازیهای رنگی مجهز است.
رحمت امینی؛ خدایگان
رحمت امینی متولد 1350 ورامین نمایشنامهنویس،کارگردان و مدرس تئاتر و کارشناس ادبیات نمایشی از دانشگاه هنر(دانشکده سینما و تئاتر)، کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی از دانشگاه تهران و دکترای پژوهش هنر از دانشگاه تهران است. از نکتههای جالب این دوره، اولین حضور رحمت امینی به عنوان کارگردان در جشنواره بینالمللی تئاتر فجر است. امینی که دبیر سیامین دوره جشنواره بینالمللی تئاتر فجر نیز بوده است؛ امسال با نمایش «خدایگان» در بخش مسابقه تئاتر ایران(دو) حضور دارد. رحمت امینی مدتها مدیر شورای ارزشیابی و نظارت بر نمایش اداره کل هنرهای نمایشی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری بوده است. امینی دارای دکترای مطالعات عالی هنر از دانشگاه تهران، نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر است و در جهاد دانشگاهی، حوزه هنری، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه تهران دارای سوابق متعدد علمی و مدیریتی بوده و حضور در شورای داوری و انتخاب آثار بسیاری از جشنوارههای تئاتر را در پرونده کاری دارد. گمشدگان دریا، خرس و چشمه، همسر چینی، اتفاق با شماره 2، آهو به وقت انفجار، طناب، تصویر ماه در قهوه تلخ، جعفر خان از فرنگ برگشته و جیجک علیشاه از جمله کارهای مهم نوشتاری و کارگردانی رحمت امینی هستند. مدیریت روابط عمومی تالار مولوی(جهاد دانشگاهی تهران)، دبیر شورای تئاتر کشور، معاون نظارت و ارزشیابی یازدهمین جشنواره سراسری تئاتر دفاع مقدس، عضو هیأت بازبینی نوزدهمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر، سردبیر فصلنامه تخصصی هنرهای نمایشی(به مدیر مسئولی دکتر سیدمصطفی مختاباد)، عضو هیأت علمی دانشکده هنر و معماری از جمله سایر مناصب شغلی رحمت امینی محسوب می شوند. نمایش «خدایگان» نوشته وودی آلن شانزده بازیگر جوان به عنوان همسرا داشته که تعدادی از آنها در بخشهایی از کار با بازیگران اصلی همراه شدهاند. یکی از ویژگیهای نمایش «خدایگان» این است که در زمان گذر میکند و در موقعیتهای مختلف قرار میگیرد؛ به نوعی نقش در نقش و نمایش در نمایش است. کاراکترها از زمان و مکانهای مختلف میآیند و بسیاری از خطوط فرضی که به لحاظ زمانی و مکانی در تئاتر وجود دارد را میشکنند. این تئاتر طنزی ساده دارد ولی به موضوعات فلسفی مهمی میپردازد. مخاطب با دیدن نمایش ضمن سرگرم شدن با پرسشهایی درباره جبر، اختیار و مفاهیم این چنینی روبرو میشود. قصه این نمایش در یونان باستان میگذرد و نویسنده و بازیگری درباره این که پایان نمایش را چگونه به پایان برسانند گفتوگو دارند. یک نفر جرثقیل خدایان را پیشنهاد میدهد؛ آن را امتحان میکنند ولی دستگاه دچار ایراد میشود و باز نمایش بیسرانجام میماند. در این نمایش که مهر و آبان در سالن اصلی تئاتر مولوی به صحنه رفت؛ وحید آقاپور، سارا اللهیاری، نسیم تاجی، نوید جهانزاده، ابوذر ساعدی، عرفان صفری، سام کبودوند، رضا غیور، نازنین میهن، پژمان یاوری، فرزین محدث، لاله ابراهیمی، فهیمه احمدلو، رها آرشید، هیوا امینی، حسین حیدری، رضا دشتکی، دانیال رنجبران، مریم سرهانی، اشکان شریعت، احمدرضا فلاح، مهشید معتمدی، فاطمه مینابیان، سمیرا نجاری، ماهورا نیکو و فاطمه هنرور ایفای نقش کردهاند.
شهاب امرایی؛ افسانه امیل و ممیل
شهاب امرایی متولد 1361 و دارای مدرک تحصیلی کارشناسی هنر در رشته هنرهای دراماتیک از دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک می باشد. از نمایشنامههای او میتوان به نذری به رنگ خاک، هذیان، تولد رویا، راز روغن مقدس و احمق ها اشاره کرد. «افسانه امیل و ممیل» که در بخش مسابقه تئاتر ایران(دو) حضور دارد؛ جایزه ویژه بخش نمایشنامهنویسی، جایزه اول کارگردانی، جایزه دوم و سوم و ویژه بازیگری مرد، جایزه اول و دوم بازیگری زن، جایزه موسیقی برتر و جایزه طراح صحنه برتر در سی امین جشنواره تئاتر لرستان را از آن خود کرده است. این نمایش نوشته و کار شهاب امرایی کاری از گروه نمایش کاکتوس شهرستان دورود است که درباره افسانه امیل و ممیل از متل هایی که در شب چله و در ضیافت کرسی بزرگترها برای کوچکترها نقل میکنند، داستان دو پسر سرما(چله بزرگ و چله کوچک) و مادرشان(دایا) در زمستان است که با زندگی امروزی و در عصر معاصر توسط نویسنده این اثر آداپته گردیده و در این راستا سرگذشت خانوادهای جنگ زده از استان لرستان را به تصویر میکشاند؛ که در این نمایش ناصر جودکی، معصومه رضایی، فاطمه موسوی، محمدطاها ساکی، محسن فراهانی، فاطمه سرمدی، حسین مهدیان، رضا حاجیوند، سمیرا حسین پور، شیبا زند، فاطمه اسدی و حسین گودرزی ایفای نقش کردهاند.
محمد اسماعیل بیگی؛ رسم عاشقی آبها
محمد اسماعیل بیگی متولد 1363 کارشناس کارگردانی تئاتر است. از آثار اسماعیل بیگی که سوابق اجرایی بسیاری در حوزه تئاتر در استان ایلام دارد؛ میتوان به آوخ، قرار بیقراران، اژدهاک، مصاحبه، نگین، همیشه ماندگار, عروج، قطار جنوب، مادرمانده، تشریح و عروسی خون اشاره کرد. نمایش «رسم عاشقی آبها» نوشته مازیار رفعتی و به کارگردانی محمد اسماعیل بیگی است که در بخش مسابقه تئاتر ایران(دو) حضور دارد.
مهران رنجبر؛ استیو جابز
مهران رنجبر زاده ۱۳۶۱ درخرمآباد نویسنده، کارگردان و بازیگر است.او فارغالتحصیل ادبیات دراماتیک است و از ۱۴ سالگی کار بازیگری را از تئاتر آغاز کرد. او تاکنون در سریالهای تاوان، نون و ریحون، پنج کیلومتر تا بهشت، ضیافت نامه، آقا مدیر، آوای باران و آخر خط به ایفای نقش پرداختهاست. از آثار او در تئاتر میتوان به ریچارد سوم، کرگردن، مکبث، پالت، خیانت در پاییز، در انتظار گودو، منتشا، ریچارد سوم و کافه فرانسه اشاره کرد. او امسال با نمایش «استیو جابز» که مهر، آبان و آذر در سالن 1 عمارت نوفل لوشاتو به صحنه رفت؛ در بخش بینالملل جشنواره تئاتر فجر حضور دارد. مهران رنجبر به عنوان نویسنده و بازیگر نیز در این نمایش حضور داشت؛ فرزین محدث از دیگر بازیگران این نمایش بود که همزمان 9 نقش را ایفا میکرد. این نمایش فضایی اکسپرسیونیسم و گروتسک دارد؛ زمانیکه استیو در حال مردن است تنها یک ثانیه چشم خود را باز میکند که 75 دقیقه مدت زمان این نمایش روایت مالیخولیا، خواب و کابوس استیو جابز در آن یک ثانیه است. طراحی صحنه این نمایش براساس نورپردازی اتفاق میافتد.
فرهاد فزونی؛ دستور العمل های پرواز برای خدمه و خلبان
فرهاد فزونی متولد 1357 در تهران طراح گرافیک و کارگردان است. این عضو انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، در سال 1382 کارشناسی گرافیک خود را از دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی دریافت کرد. او طراحی پرکار است که توانسته در بین نسل پنجم طراحان گرافیک ایران قرار بگیرد. در آثار او عناصر تصویری در کنار نوشته و حروف چشمنوازند و ترکیبی از تصویر و نوشته را به نمایش میگذارند. از مهمترین مشخصههای کارهای او توجه به فضاهای بصری و ویژگیهای فرهنگی شهر تهران است. هدف او ایجاد طرحهایی است که برآمده از تهران است و با مسائل معاصر تهران امروز در ارتباط است. او میخواهد که بینندگان آثارش شاهد آنچه که در جامعه رخ میدهند باشند و آثارش سندی باشد بر شرایط زندگی فعلی. کارهای او مملو از ارجاعاتی به زندگی روزمره، زندگی خیابانی و زندگی در جامعهٔ شهری تهران است. او در بعضی نمایشها کارگردان هنری بوده است. «دستور العمل های پرواز برای خدمه و خلبان» اردیبهشت، تیر و خرداد امسال با بازی پگاه آهنگرانی، مارین ونهولک، فرشاد فزونی و نکیسا بهشتی در سالن 2 تماشاخانه پالیز به صحنه رفت. این نمایش که در بخش بینالملل جشنواره تئاتر فجر حضور دارد؛ اثری است که تلاش دارد با به کارگیری عناصری مانند تایپوگرافی، پرفورمنس آرت و طراحی صدا تماشاگر را با فضایی متفاوت روبهرو کند. کلید اصلی این نمایش ایجاد تمایز بین تئاترهای جریان اصلی و تئاترهای آلترناتیو یا تئاتر دیگر است. بازیگرهای نمایش «دستورالعملهای پرواز برای خدمه و خلبان» با تماشاگر حرف نمیزنند. آنها فقط لب میزنند. صدای آنها از پیش ضبط شده است و از طریق بلندگوها پخش میشود. راه رفتن بازیگران شبیه عروسک است. تمام عناصر اجرایی خبر از نمایشی فرمالیستی میدهد؛ دیگر مفهوم مهم نیست بلکه شیوه اجرایی مهم شده است. داستان نمایش هم خبر از به کما رفتن یک شخصیت میدهد؛ بنابراین تمام اتفاقات از فیلتر یک ذهن به کما رفته برای مخاطب روایت میشود و چند داستانی را که تودرتو روایت میشوند.