پایگاه خبری تئاتر: همواره تئاتر دانشجویی بستری برای رشدو خلاقیت ایده‌های تئاتری بوده‌است که جسارت و ریسک پذیری بالایی را بازتاب داشته و بنوعی تئاتر آلترناتیو را پیش روی مخاطبی قرار می‌دهد که جدای از تئاتر مستقر یا تجاری‌و حرفه‌ای، علاقمند ظرفیت‌های دیگری از هنرهای نمایشی و صحنه است.
چنین لزومی درحوزه‌ی تئاتر، ضروریتی‌ست که همواره فضای پویا و پرتحرکی را برای امکان‌های بیشتری در اجرا و اندیشه موجب می‌شود و روح تازه‌ای بر تئاتر مسلطی‌ست که امروزه خط و ربطش بر تضمین گیشه می‌چرخد. جشنواره‌ی دانشجویی اتفاق خوبی‌ست که به نمایش‌های درخور و شایسته، مجوز اجرای عموم تعلق می‌گیرد. "است"به کارگردانی پرنیا شمس برگزیده‌ی جشنواره‌ی دانشجویی امسال و بازنمایی جذاب و مورد مداقه‌ی مفاهیم‌اجتماعی، با طرح دریکی از نهادهای مستقر در جامعه‌ست که بدون شک با تجربه‌ای ملموس و زیستی، مخاطب را نیز براحتی همراه خود می‌کند. سیستم آموزشی و مدارس هدف "است"ست که شمایلی از حضور و وجود قدرت و جامعه‌ی انضباطی را به صحنه می‌آورد وگوشزد می‌کند چطور قدرت تنها به نهادهای سیاسی محدود نیست بلکه از درون نهادهای خاص مثل مدارس، بیمارستان‌ها و زندان‌هاو هر نهادساختاری گسترده‌ی دیگری که تابعیتی از نظام حاکم را دارد، اعمال نفوذ می‌کند و اساسا تبین کننده و پیش‌برنده‌ی اهداف آن‌ست .
تحلیل قدرت توسط میشل‌فوکو _فیلسوف معاصر_، بقدری دقیق‌و کاربردی‌ست که می توان مصداق‌های بارز آن را در نهادهای ساختاری و حضور ونفوذ قدرت دید. او همچنین از تحلیل قدرت به "سوژه" می‌رسد که تبارشناسی آن، بیانگر این‌ست که قدرت، در سطح خُرد و کلان، سوژه‌های مطیع و"سربراه" می‌سازد که در برابر سرکوب، مقاومتی نداشته باشند. همچنین قدرت، دیگر از طریق خشونت مستقیم، با الگوهای سلطه اعمال نمی‌شود، بلکه با امکان مولدبودن، "حقیقت"را طبق منفعت و سیاست خود، تولید و حقنه می‌کند. واگر کنش مقاومت‌گری وجود نداشته باشد با محافظت‌و مراقبت‌و کنترل شدید، آن حقیقت را تداوم می‌بخشد. و درنتیجه نظامی از حقایقی می‌سازد که قاعده‌مند و تسلط قدرت را تحکیم ببخشند.
درهمین راستا "است" نمایشی به‌غایت روشنگرانه در توضیح و حضور قدرت مسلط در نظام آموزشی‌ست که با اعمال"نگاه و مراقبت" با وجود دوربین‌ها، و کادر مدیریت که به درستی دراجرا نامرئی شده‌اند، به شکلی ظریف از تهدید و فشار، از دانش‌آموزان، "سوژه هایی سربراه" می‌سازند.حتی این نظارت تا جداسازی دانش‌آموزان و زندگی جنسی آنان، پیش می‌رودو مداخله می‌کند.
درآموزشگاه دوره‌ی متوسطه‌ی دخترانه حضور یک دانش‌آموز تازه‌وارد و پیوندهای دوستی وعاطفی با یکی از دانش‌آموزان رتبه‌ی یک کلاس، شرایطی را ایجاد می‌کند که نیروی عصیان و مقاومتی را شکل می‌دهند که به مذاق مدیریت خوش نمی‌آید. عصیان آنان در برابر بی‌عدالتی آموزشی (امتحانات پی درپی دبیران) با میل به همبستگی و وحدتی جمعی، سوژه های مطیع را، از محدوده‌ی نظارت‌و کنترل، دور می‌کند. بنابراین قدرت، تلاش می‌کند با تولید حقیقت‌های کذایی، و اعتراف‌گیری، سوژه‌هارا سرکوب و در سیطره‌ی خود بازگرداند. آنچه تحسین برانگیز است،قیاس دو سوژه است: یکی با وجود نگاه وارسی‌کننده‌ی حاکم، نگاهی كه هر فردی زیرِ سنگینی‌اش چنان آن را درونی می‌کند كه خود ناظر خویش می‌شود، و با این پایش سرکوب را بر خود و ضدِ خود اِعمال می‌كند، متنی را امضا می‌کند که اگرچه جعلی‌ست اما به آن مشروعیت می‌دهد.
سوژه‌ی دیگر دانش‌آموز قدیمی و شاگرداولی‌ست که تن به این سرکوب نمی‌دهد و حاضر به تعهدکتبی با هدف تایید به داشتن روابط نامناسب با دوست خود حتی در قبال تهدید به اخراج، نمی‌شود. کنشی‌مقاومتی، علیه سیستمی می‌ایستد که می‌خواهد قاعده و قانون خودش را توزیع و منتشر کند. و تنها برای حفظ خط و مرز تعیین شده از سوی آن نهاد، و حفظ استیلا میان افراد زیردست، دست به حذف هرنوع مقاومت و کنشی انقلابی می‌زند. در صحنه‌ی آخر و برگشت به کلاس درس، اینبار سوژه‌ی انقلابی، حذف‌شده و غایب است اما همین غیبت، بمثابه‌ی نوعی قلمروزدایی از سیطره‌ی قدرت و مبارزه‌ای‌ست که آغاز شده‌است. مبارزه‌ای در برابر اقتدارو تراگذری در برابر هر آنچه می‌خواهد بدون درنظرگرفتن حقیقتِ وجودی وکنش افراد، آنان را تبدیل به بدن‌های منفعل وسربراهی کند که در بدنه‌ی قدرت، قادر به هیچ حرکت انقلابی و تغییردهنده نباشند.هر نهاد قدرت، سازکاری یکسان را تا تحویل سوژه به نهاد بعدی بکار می‌بندد.
"است" نمایشی‌ست که با متن قوی و قابل توجه خود، دکوری با چهارچوبی فلزی، سرد و بدون دیوار که نشانی از حضور چشم‌ناظر دائم‌ست، بازی‌های روان، تیپ‌های مناسب، و انتقال موفق مفاهیم، میزانس‌ها، و نورپردازی درست، ویژگی یک نمایش درخور توجه و قابل قبولی‌ست که توانسته اجرایی اندیشه‌ورزی ارائه دهد. "است" نمایشی ازگروه جوان و دانشگاهی‌ست که با نقدی تیز و دقیق، درصحنه سالن مولوی، جدالی برای انتخاب پیش می کشد.
منابع : تئاتر وفلسفه / میشل فوکو / نیکوسرخوش . افشین جهاندیده /نشرنی میشل فوکو- فراسوی ساختارگرایی و هرمنیوتیک / هیوبرت دریفوس. پل رابینو / حسین بشیریه / نشرنی مراقبت و تنبیه / میشل فوکو / نیکو سرخوش. افشین جهاندیده / نشرنی
نویسنده: نیلوفر ثانی
