پایگاه خبری تئاتر: «سوینا» سینمای ویژه نابینایان، طرحی که مدت‌زمان زیادی از اجرائی‌شدنش نمی‌گذرد و در همین مدت کوتاه واکنش‌های بسیاری در بین اهالی سینما و مخاطبان ویژه این طرح داشته است. اکران ویژه فیلم «سرخ‌پوست» ازجمله مراسم‌های سینمایی بود که سوینا برای جامعه هدفش برگزار کرد و بعد از این نمایش بسیاری از اهالی سینما از تجربه خاص نمایش این فیلم در کنار نابینایان نوشتند. وقتی از برخی نابینایان درباره تجربه تماشای فیلم در حال اکران در کنار عوامل فیلم می‌پرسیم، آن را متفاوت‌تر از تمامی اتفاقات هنری‌ای که در آن شرکت کرده‌اند توصیف می‌کنند و احترام به جامعه نابینایان از هر اتفاقی برایشان پررنگ‌تر است. گلاره عباسی، مؤسس سوینا،از ایده تا اجرائی‌شدن این طرح برایمان گفت که شما را به خواندن آن دعوت می‌کنیم. نمایش فیلم برای نابینایان پراکنده و برای برخی فیلم‌ها انجام شده بود، ایده صوتی‌کردن فیلم از چه زمانی آغاز شد؟
از شروع ایده «سوینا» فقط شش ماه می‌گذرد، بنابراین همه‌چیز خیلی تازه است. ماه‌ها پیش توسط اشکان آذرماسوله به رادیو دعوت شدم؛ برنامه‌ای که مخصوص نابینایان بود و از من به‌عنوان مجری دعوت شد. تصورشان هم این بود که دعوت آنها با پاسخ مثبت من همراه نخواهد بود، اما با علاقه پذیرفتم در جمعشان حضور داشته باشم، چراکه همیشه به دنیای کودکان نابینا علاقه‌مندم و تصور می‌کنم کسانی که در سنین بالاتری با نابینایی زندگی می‌کنند تا حدودی دنیای اطرافشان را از طریق یادگیری خط بریل و کتاب‌خواندن درک می‌کنند، اما قطعا این فضا برای کودکان متفاوت‌تر است. عجیب بود که وقتی در این برنامه رادیویی شرکت کردم، حاضران در استودیو که نابینا بودند تمام نقش‌هایی را که تا به امروز بازی کرده بودم با جزئیات می‌دانستند و در موردش حرف می‌زدند، انگار که واقعا آنها را دیده بودند.
کنجکاوی اینکه چطور همه‌چیز را این‌قدر با جزئیات تعریف می‌کنند برایم جالب بود و متوجه شدم از این طریق که در حین تماشای فیلم یا سریال کسی کنارشان صحنه‌هایی را که دیالوگ ندارد تعریف می‌کند برایم جالب بود. به نظرم کمی کم‌لطفی است که این افراد دنیای پیرامونشان را با تمام سختی‌ها رصد می‌کنند و از آن‌طرف کمترین امکانات و خدمات به آنها ارائه می‌شود و با خودم فکر کردم چرا نباید در سینما برای آنها کار ویژه‌ای انجام داد؟ حقیقتش این است که سینمای ما به این واسطه بخشی از مخاطبانش را فراموش کرده است؛ مخاطبی که می‌تواند به سینماها بیاید و از نمایش فیلم لذت ببرد و مثل یک فرد عادی تفریح کند.
نمایش فیلم «اجاره‌نشین‌ها» برای نابینایان ظاهرا آزمایشی برای اجرائی‌کردن ایده صوتی‌کردن فیلم بود.
بله. برای اولین تجربه نمایش فیلم برای نابینایان به روش صوتی‌کردن فیلم این فیلم را انتخاب کردم، چراکه هم فیلم خاطره‌انگیز و مهمی است، بعد اینکه من همیشه علاقه‌مند به آثار آقای مهرجویی هستم و در مورد اینکه نمایش چه فیلمی برای نخستین‌بار برای نابینایان مناسب‌تر است از تعدادی از دوستان کارگردان مشورت گرفتم. بخش‌هایی از فیلم را که سکوت بود و دیالوگ نداشت خودم در استودیو توضیح صحنه نوشتم و خواندم و بعد از مؤسسه راش سالنی را برای این کار به ما اختصاص داد و این فیلم را برای تعدادی از نابینایان نمایش دادیم و نتیجه فراتر از انتظار من بود.
متوجه شدم مسیر درستی طی می‌شود. از آن به‌بعد شبکه‌های مجازی برای ارتباط با جامعه نابینایان ایجاد کردیم و از شهرستان‌های دور هم پیغام‌هایی داریم که چرا این برنامه تنها در تهران انجام می‌شود و به مرور سعی می‌کنیم شهرستان‌ها را هم در این طرح سهیم کنیم و سعی می‌کنیم در هر برنامه میهمانانی از جامعه نابینایان از شهرستان‌ها داشته باشیم تا این طرح در شهرستان‌ها نیز شنیده شود. در این طرح نابینایان میهمان ما هستند و قرار نیست هزینه‌ای از آنها گرفته شود.
ادامه اجرای این طرح با نمایش فیلم‌های روز قطعا اتفاق جالب‌تری برای نابینایان خواهد بود. در هر فصل اکران فیلم خاصی را انتخاب خواهید کرد؟
بله قصد داریم که هم‌زمان با اکران فیلم‌های روز، نابینایان را هم در لذت تماشای فیلم در سینما شریک کنیم. در مورد سریال‌ها هم ایده‌هایی وجود دارد که صوتی‌کردن سریال‌های روز شبکه نمایش خانگی را انجام دهیم و درحال‌حاضر روی صوتی‌کردن سریال «هیولا» متمرکز هستیم که توسط نیما رئیسی انجام می‌شود و بابت این اتفاق از آقای مهران مدیری سپاسگزارم که رایگان سریال را در اختیار ما گذاشت. از این پس تمام اتفاقاتی که در این طرح انجام می‌شود و پوشش زنده برنامه‌ها از طریق سایت گوش‌کن برای نابینایانی که در شهرستان‌ها حضور دارند توسط آقای امیر سلیمانی انجام خواهد شد.
پس به نوعی می‌توان گفت همراهی هنرمندان بیشتری را در ادامه اجرائی‌شدن این طرح خواهید داشت.
امیدوارم. چهار، پنج ماه قبل شرایط بسیار دشوار بود. ما از طرحی صحبت می‌کردیم که هیچ‌کس ذهنیت دقیقی از چگونگی آن نداشت و طبیعی است طرحی که هنوز آزمایشش را پس نداده نمی‌تواند آدم‌های بیشتری را درگیر کند. اما می‌خواهم این را بگویم که من به‌هیچ‌وجه کار خیریه انجام نمی‌دهم. اساسا قصد من فقط کار فرهنگی است. قرار نیست از نابینایان پولی گرفته شود. سوینا درواقع ترویج یک اتفاق فرهنگی است. این طرح نیاز به حمایت ارگانی ندارد. اما تمام حرف من این است که باید به نابینایان احترام گذاشته شود و با آنها هم مثل یک فرد معمولی رفتار شود. هرکدام از هنرمندان و کارگردان‌ها هم که مایل هستند در این مسیر مشارکت کنند قطعا اتفاق جذابی خواهد بود و خدا را شکر که عده بیشتری از همکارانم متوجه این اتفاق شده‌اند و مایل به مشارکت در این طرح هستند. در این طرح شخص به‌هیچ‌وجه مطرح نیست، درواقع ما میهمان نابینایان هستیم. این طرح انحصاری نیست، بنابراین مشارکت بسیاری از افراد در بهترشدن آن تأثیرگذار خواهد بود.
کاری که آقای حبیب رضایی در اکران سرخ‌پوست برای این مجموعه انجام داد بی‌نظیر بود و فیلم را برای نابینایان صوتی کرد. کار سختی است، اما طوری آن را انجام داد که انگار سال‌هاست به این کار مشغول است و آقای نیما جاویدی، کارگردان این فیلم و خانم ایزدیار که شب خاطره‌انگیزی را برای نابینایان رقم زدند، همه اینها اتفاقات مثبتی است که جامعه سینمایی می‌تواند به نابینایان هدیه کند. البته سپاسگزارم از مدیریت مجموعه چارسو که در نمایش فیلم سرخ‌پوست کمک زیادی به ما کرد. همه‌چیز فقط کمک مالی نیست؛ گاهی تنها حضور یک فرد در جمعی این‌چنینی کمک به مراتب مهم‌تر و تأثیرگذارتری است. امیدوارم به مرور افراد بیشتری به این طرح بپیوندند و سایت‌های سینمایی و موسیقی امکانات بهتری برای نابینایان فراهم کنند که آنها هم بتوانند مثل باقی مخاطبان سینما و تئاتر و موسیقی از امکانات مساوی برخوردار شوند.
