پایگاه خبری تئاتر: گامهای سازمان سینمایی در مسیر شفافسازی حالا به خانه سینما رسیده است و اواخر هفته گذشته عملکرد مالی سالانه خانه سینما (سال 97) برای اولین بار منتشر شد. انتشار این جدول اقدامی پسندیده در چارچوب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات است که حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی از ماهها پیش اجراییشدن آن را در دستور کار قرار داده است. با این حال وجود ابهامهایی در جدول اعلامشده از سوی خانه سینما بحثهایی در محافل سینمایی به راه انداخته است که واکاوی آنها میتواند وضعیت و مشکلات این نهاد تأثیرگذار سینمایی را بیشتر مشخص کند؛ نهادی صنفی که گرچه این روزها برخلاف سالهای قبل مشکلاتی با مدیران دولتی سینما ندارد اما همچنان از مشکلات عدیدهای رنج میبرد و ترکیب اعضای هیأت مدیرهاش ماههاست در بلاتکلیفی به سر میبرد. گفتنی است دوره دو ساله قانونی هیأت مدیره فعلی خانه سینما در اسفند ۹۷ به پایان رسیده و در حالی که قرار بود تا پایان ماه خرداد مجمع عمومی خانه سینما برگزار شود ولی هنوز این مجمع برگزار نشده است.
آنچه گذشت
اوایل اردیبهشت ماه امسال سازمان سینمایی جدول کلی برنامه و بودجه اختصاص یافته به زیرمجموعههای خود را در سال ۹۸ اعلام و تأکید کرد که تخصیص اعتبارات هر حوزه منوط به انتشار عملکرد مالی و هزینههای پشتیبانی آن حوزه برای ماههای گذشته است. این سازمان همچنین در مدت کمتر از دو هفته جداولی از عملکرد هرکدام از زیرمجموعههای خود اعلام کرد که تنها جدول عملکرد مالی خانه سینما در سال گذشته خالی بود و این نهاد عملکرد 12 ماههاش را در سال 97 منتشر نکرد. تا اینکه در نهایت با فاصله دو ماهه، سرانجام دوم مردادماه گزارش عملکرد مالی خانه سینما هم روی خروجی سایت سازمان سینمایی قرار گرفت. خانه سینما بهعنوان نهادی صنفی در جهت رفاه و تسهیلات اهالی سینما هر ساله بودجه مصوبی را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت میکند و بر اساس آن موظف است در انتهای هر سال گزارش مالی هم ارائه کند. امسال برای اولین بار گزارش مالی این نهاد صنفی صرفاً در اختیار سازمان سینمایی قرار نگرفته و به شکل عمومی اطلاعرسانی شده است.
آنچه خواهید دید
طبق اطلاعات ارائه شده در این جدول، بیش از 6 میلیارد و 800 میلیون تومان حاصل عملکرد مالی 12 ماهه خانه سینما در سال ۹۷ بوده است. این در حالی است که طبق جدول ارائه شده در اردیبهشت امسال اکنون رقمی حدود ۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان در سال ۹۸ برای این نهاد در نظر گرفته شده است. البته اواخر سال گذشته خانه سینما در تفاهمنامهای جداگانه با سازمان سینمایی حدود یک میلیارد تومان بابت کمک به نیازمندان سینما در شب عید هم دریافت کرد که بهصورت شفاف مشخص نیست این هزینه هم در عملکرد مالی سالانه خانه سینما اعمال شده است یا نه. یکی از موارد سؤال برانگیز در جدول عملکرد مالی خانه سینما مربوط بهبند دوم این جدول و کمک به برگزاری نشستهای تخصصی صنوف است. در ریز گزارش عملکرد این بخش،بندی بهنام طراحی ساختار خانه سینما (طراحی و تهیه چارت و ساختار سازمانی خانه سینما) وجود دارد که حدود صد و هشت میلیون تومان برای آن هزینه شده است و مشخص نیست این بخش دقیقاً چه تعریفی دارد که رقمی معادل برگزاری نشستهای آموزشی و فرهنگی و جلسات هیأت داوری در همین بخش به آن تخصیص یافته است. از سوی دیگر با وجود اینکه سال گذشته برگزارکنندگان جشن بزرگ سینمای ایران اعلام کردند بهدلیل مشکلات اقتصادی، جشن بیستم خانه سینما را با کمترین هزینه و حداکثر صرفهجویی برگزار خواهند کرد اما با وجود این هزینههایی که صرف برگزاری جشنها و آیینها شده از هزینههای بخشهای زیرساختی و تحقیقاتی و آموزشی بیشتر شده است. بر اساس اطلاعات ارائه شده برای جشن سینمای ایران شامل جشن مستقل فیلم کوتاه، جشن مستقل سینمای مستند، جشن مستقل انیمیشن و جشن بزرگ سینمای ایران و نکوداشتها، ششصد و بیست و شش میلیون تومان هزینه شده در حالی که برای بخشهای پژوهشی مثل انتخاب کتاب سال و نشستهای آموزشی و فرهنگی هر کدام به طور میانگین حدود 180 میلیون تومان هزینه تخصیص یافته است.
همچنین در بند شماره 5 که به موضوع کمک به برگزاری نشستهای تخصصی و گفتوگوهای فرهنگی میان اصحاب اندیشه و سینماگران از طریق موزه سینما و کمک به ایجاد شعبه خانه سینما در مراکز استانها اختصاص دارد جای مبلغ هزینه خالی است و معلوم نیست که اگر این بخش جزو تفاهمهای انجام شده برای دریافت بودجه بوده چرا هزینهای برای آن تخصیص نیافته است. یکی دیگر از موارد سؤالبرانگیز این جدول صرف بالای یک میلیارد و 300 میلیون تومان برای حمایت از برگزاری همزمان سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر در مراکز استانهاست. سؤال اینجاست که اساساً این هزینه چرا باید از طرف خانه سینما پرداخت شود؟ مگر جشنواره فیلم فجر خودش بودجه مصوب ندارد که هزینه نمایش فیلمهای جشنواره در استانها باید از طرف خانه سینما پرداخت شود؟ هزینهای که با مجموع هزینههای صرفشده برای آیینها و جشنهای سینمایی تقریباً با هزینه کمک به امور رفاهی، بیمهای، درمانی و معیشتی اعضای خانه سینما برابری میکند که رقمی بالای دو میلیارد و 490 میلیون تومان است. همچنین همانطور که اشاره شد در جدول ارائه شده امور مربوط به بخشهای زیرساختی و تحقیقاتی و آموزشی کمترین هزینهکرد را در مقایسه با دو بخش امور رفاهی و جشنهای سینمایی داشته که چشماندازی روشن از اولویتهای متولیان خانه سینما و جایگاه این بخش در نظر مدیران مربوطه را ترسیم میکند.