پایگاه خبری تئاتر: عزیزالله حمیدنژاد دربارهی وضعیت چهرهپردازی در سریالهای تلویزیونی معتقد است: اصولا آرایشگری با گریم دو مقولهی متفاوت از هم است که اگر آگاهانه درخصوص این دو مقوله تصمیم گرفته شود، اشکالی ندارد و این تصمیم را کارگردان و طراح گریم میگیرد و نه بازیگران. باید بگویم اکثر بازیگران علاقمند به این هستند که چهرهشان آرایش شود تا گریم. منتهی کسانی که در عرصهی بازیگری صاحبِ نام هستند و تجربیات زیادی در سینما و تئاتر دارند، ممکن است در مورد گریم نظری هم داشته باشند، ولی چهره خود را تسلیم طراح گریم و کارگردان میکنند و حساسیت به خرج نمی دهند.
این کارگردان سینما و تلویزیون در گفتوگو با ایسنا دربارهی وضعیت چهرهپردازی در سریالهای تلویزیونی که از طراحی فاصله گرفته و بیشتر سمت زیباییسازی رفته است، به گفتوگو پرداخت.
حمیدنژاد در عین حال با ارسال تصاویری از بازیگران «بانوی عمارت»، به تفاوت قبل و بعد از گریم این بازیگران اشارهای داشته است.
این کارگردان معتقد است: در کار فیلمسازی، نظم و انضباط حرف اول را میزند. هر کس باید در حیطه کار خودش دارای اختیاراتی باشد تا بتواند کار کند و از کارش هم دفاع کند. تمام این مسائل در اتاق لباس هم هست و ماجراها دارد ...
کارگردان «بانوی عمارت» با بیان اینکه گریم در سینما و سریالهای تلویزیونی اصولی دارد که باید به آن پایبند بود، توضیح داد: عموما گریم باید بر اساس شخصیتپردازی انجام شود و اگر شخصیت قرار است زیبارو باشد، طبیعتا گریم باید در آن راستا حرکت کند. اگر قرار هست کمی چهره کارگری داشته باشد، گریم باید در آن راستا پیش برود٬ به هر حال فیلمنامه و پرداخت شخصیتهای درون آن است که تعیین میکند گریم به چه سمت و سویی برود. اگر بر اساس شخصیتپردازی نباشد با مخاطب فاصله میگیرد و دیگر باورپذیر نخواهد بود.
طراحان صاحبنام زیربار خواسته بازیگر نمیروند
او با بیان اینکه عموما بازیگران به جای گریم علاقمند به زیباییسازی هستند، گفت: به همین جهت ممکن است که به گریمور تحمیل کنند که از طراحی و متریالی استفاده کند که آنها دوست دارند. اما معمولا طراحان صاحبنام گریم و کارگردانان صاحب سبک و صاحب نظر زیر بار خواسته بازیگر نمیروند و به کار خودشان ادامه میدهند. طبیعتا طراح گریمی که صاحب نام و دارای تجربه است، وقتی فیلمنامه را مطالعه میکند، بر اساس برداشتی که از تک تک شخصیتها دارد، طراحی میکند و با کارگردان مشورت میکند. وقتی نظرات کارگردان و طراح گریم بر اساس شخصیتهای فیلمنامه به هم نزدیک میشود، طبق آن شروع به کار میکنند.
حمیدنژاد درباره تعیین تکلیف برخی بازیگران برای گریمهایشان در آثار هنری اظهار کرد: به عقیده من یک بازیگر خوب و کسی که بازیگری را بشناسد، به هیچ عنوان موقع بازی به گریم صورت و شمایل فیزیکی ظاهریاش فکر نمیکند و اسیر زیبایینمایی نمیشود. زیبایینمایی در هنر بازیگری به شکل دیگری به وقوع میپیوندد و آن لحظاتی است که بازیگر فیزیک ظاهری و شخصیاش را فراموش کرده و در قالب یک شخصیت جدید درآمده و آن را ارائه میدهد. برای بازیگر آن شخصیتی که نقشش را ایفا میکند باید مهمتر باشد، نه اینکه ظواهر و زیبایی خصوصیاش را جلوی دوربین به نمایش بگذارد که در این صورت ارزشی نخواهد داشت.
کمی طول میکشد بازیگر با گریم جدید کنار بیاید
کارگردان «بانوی عمارت» در ادامه گفت: البته معمولا کمی طول میکشد بازیگر با گریم جدید صورت و لباسش کنار بیاید. نباید انتظار داشت بلافاصله با آن مأنوس شود. من در این سالها با همه نوع بازیگری در مواجهه با گریم و لباس برخورد داشتهام. بازیگران مرد راحتتر با گریم کنار میآیند و این تا حدودی طبیعی است. به بازیگر حق میدهم بعد از تست گریم تصمیم بگیرد آن نقش را بازی کند یا نه. همانطور که کارگردان بعد از تست گریم حق دارد در مورد انتخاب بازیگر تصمیم بگیرد. اما وقتی بازیگر آن نقش و آن طراحی گریم را پذیرفت، دیگر حق ندارد خواستار تغییر آن شود. چون گریم راکورد پیدا میکند و باید تا مدتها تداوم پیدا کند.
وی در ادامه با اشاره به تجربههایش از مواجهه بازیگران با گریمشان در فیلمها و سریالها، یادآور شد: از نمونه بازیگران خانمی که با آنها کار کردم و به راحتی و با اعتماد به نفس گریم را پذیرفتند، یکی خانم پانتهآپناهیها در سریال «بانوی عمارت» در نقش افسر الملوک بود و همچنین خانم غزل شاکری در نقش بهجتالملوک که تغییرات زیادی روی صورت و چشم و ابروی ایشان انجام شده بود آن هم با طراحی زیبای آقای مجید اسکندری و اجرای حرفهای خانم سولماز صدرالاشرافی.
این کارگردان با اشاره به گریم گلشیفته فراهانی در فیلم «اشک سرما»، یادآور شد: نمونه دیگری از بازیگران که اعتماد به نفس شگفتانگیزی در پذیرش گریم داشت، خانم گلشیفته فراهانی در نقش روناک در فیلم سینمایی «اشک سرما» بود که قسمت بیشتر صورتش از متریالی که تاولهای سرمازدگی را نشان میداد پوشیده شده بود و او با تغییراتی که استاد فرهنگ معیری مرحوم در ابرو و صورتش داده بود، خم به ابرو نمیآورد.
اما نمونههای بازیگران خانمی را هم داشتیم که جوان بودند و کم تجربه و گریم گریز مثل خانم مریم مومن در نقش فخرالزمان شالچی و خانم نیکی نصیریان در نقش آهو که تا مدتها اسیر صورت بودند و این مهم، تمرکز بازی را از آنها میگرفت و کار بازی گرفتن از آنها را بسیار سخت می کرد؛ البته با سختگیریهای بنده و خانم گریمور مقاومتشان در هم شکست و تجربه خوبی برای این دو عزیز بود.
روایتی از چالش گریمورها با بازیگران و قهر و آشتیها
حمیدنژاد همچنین دربارهی تجربهی ناموفق برخی بازیگران در مواجهه با تست گریم نیز یادآور شد: هرگز فراموش نمیکنم قرار بود یک خانم بازیگر خوش چهره نقش متفاوتی با گریم متفاوت در «بانوی عمارت» بازی کند، اما پس از تست گریم رفت و پشت سرش را هم نگاه نکرد و من برایش احترام قائلم. زیرا به موقع تصمیم گرفت و هرگز فراموش نمیکنم روزی را که گریمورمان خانم سولماز صدرالاشرافی سراسیمه از اتاق گریم بیرون زد؛ به طوری که دست و پایش میلرزید؛ پیدا بود هر چه در دست داشته ریخته و بیرون زده است و حسابی شاکی از خانم جوانی که در کارش مداخله کرده بود. مدتی طول کشید تا جو را آرام کنم و او آنقدر حرفهای بود که پس از مدتی آرام شد و به کارش ادامه داد. فردای آن روز در اول وقت هر دو نفر را کنار هم قرار دادم و توصیههای لازم را برای عدم مداخله در کار گریمور و تداوم همکاری و رسیدن به آرامش برای جلو دوربین کردم. در کار فیلمسازی نظم و انضباط حرف اول را میزند، هر کس باید در حیطه کار خودش دارای اختیاراتی باشد تا بتواند کار کند و از کارش دفاع کند. تمام این مسائل در اتاق لباس هم هست و ماجراها دارد ...
زیباییسازی مختص تلویزیون نیست
حمیدنژاد گرایش گریم به سمت زیباییسازی و دوری از طراحی چهره را مختص تلویزیون ندانست و در این زمینه توصیح داد: این اتفاق مختص تلویزیون نیست و در سینما هم میتواند اتفاق بیفتد. به عقیده من این اتفاق بستگی به کارگردان و طراح گریم دارد. اگر کارگردان و طراح گریم صاحب نظر باشند، صاحب سلیقه باشند، اجازه نمیدهند، گریم، لباس یا صحنه به سمت و سویی برود که سلیقه های شخصی در آن اعمال شود. به هر حال ما وقتی می گوییم طراح گریم یا کارگردان، هرکدام از اینها نسبت به اینکه گریم را به چه سمت و سویی ببرند، تعیین کننده هستند. اگر بخواهیم تسلیم سلیقههای شخصی بشویم که دیگر نمی شود فیلمسازی کرد٬ آنگاه باید رفت و مجلس عروسی برگزار کرد. مقوله فیلم، مقوله بسیار جدی است.هر چند فیلم کمدی باشد باید در تمام امورش، همه متخصصان بر اساس ذهنیت کارگردان و نیاز فیلم نامه پیش بروند.
اکثر بازیگران علاقمند به این هستند که چهرهشان آرایش شود تا گریم
این کارگردان با اشاره به تجربه گریم در سریال «بانوی عمارت» و وفاداری آن به فیلمنامه، با اشاره به اینکه به هر حال هر کارگردانی در این زمینه سبک و سیاق خوش را دارد، اظهار کرد: ما در این سریال هر تغییری در گریم و لباس و صحنه دادیم، سعی کردیم آگاهانه و بر اساس نیاز درام سریال باشد. اصولا آرایشگری با گریم دو مقولهی متفاوت از هم است که اگر آگاهانه درخصوص این دو مقوله تصمیم گرفته شود، اشکالی ندارد و این تصمیم را کارگردان و طراح گریم میگیرند، نه بازیگران. باید بگویم اکثر بازیگران علاقمند به این هستند که چهرهشان آرایش شود تا گریم؛ منتهی کسانی که در عرصهی بازیگری صاحبنام هستند و تجربیات زیادی در سینما و تئاتر دارند، ممکن است در مورد گریم نظری هم داشته باشند ولی چهره خود را تسلیم طراح گریم و کارگردان میکنند و حساسیت به خرج نمیدهند.
تا فیلمنامه اولیه به دست من نرسد نظری نمیدهم
حمیدنژاد در پایان این گفتوگو درباره ساخت فصل جدید «بانوی عمارت» که در چه مرحلهای است؟ توضیح داد: نگارش این سریال هنوز کامل نشده است که بخواهم درباره ساخت آن تصمیمی بگیرم و همچنان در مرحله نگارش است.
این کارگردان گفت: تا فیلمنامه اولیه به دست من نرسد و مطالعه نکنم نمیتوانم راجع به آن نظر بدهم.