سینما بدون رده‌بندی سنی بداخلاق‌تر می‌شود

پایگاه خبری تئاتر: به دنبال اظهارات مهمانان یک برنامه تلویزیونی در نقد آیین‌نامه رده‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی و اعلام ملغی شدن این آیین‌نامه اکنون خلأ قانونی درباره رده‌بندی سنی به وجود آمده است که طولانی شدن آن می‌تواند همه زحمت‌هایی را که برای به ثمر رسیدن مسئله رده‌بندی سنی که یک اقدام فرهنگساز و مؤثر در سالم‌سازی فرهنگی است، به فراموشی بسپارد.

برخی از اظهارات درباره آیین‌نامه رده‌بندی سنی فیلم‌ها، باعث شد تا سازمان سینمایی به صورت مستقیم به اقدام در راستای اباحه‌گری و ساخت فیلم‌های غیراخلاقی متهم شود؛ موضوعی که در برنامه تلویزیونی «هفت» مطرح شد.

سعید الهی کارشناس فرهنگی در برنامه «هفت» که جمعه شب روی آنتن شبکه ۳ سیما رفت، درباره آیین‌نامه رده‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی، گفت: «این دستورالعمل با وجود مفید بودن برای برخی آثار سینمایی، متأسفانه به دلیل تضاد با قوانین فرهنگی کشور، مجوز تولید آثاری با موضوعات اباحه‌گری، روابط ناسالم اخلاقی و ترویج خشونت تلقی می‌شود.» سازمان سینمایی نسبت به ادعای این کارشناس فرهنگی واکنشی از خود نشان نداده است و صرفاً روابط عمومی این سازمان از تدوین آیین‌نامه جدید خبر داده که مشخص نیست چه زمانی کار تدوین و تنظیم آن به پایان برسد.

صرف نظر از اینکه آیین‌نامه ملغی شده چه نقاط ضعف یا قوتی داشت، آیا بودن یک آیین‌نامه، بهتر از نبودن آن نیست؟ آرش خوشخو، روزنامه‌نگار و منتقد سینما در این باره می‌گوید: «نظر من درباره وجود آیین‌نامه رده‌بندی سنی فیلم‌ها شفاف است، به نظرم وجود چنین آیین‌نامه‌ای برای سینما واجب و لازم است. من در اکران فیلم سینمایی «دراکولا» ساخته رضا عطاران که بارها در آن استعمال مواد مخدر نمایش داده می‌شدم، شاهد بودم که پدر و مادرها جلوی چشم بچه‌هایشان را می‌گرفتند تا آن صحنه‌ها را نبینند. «دراکولا» فیلم بدی نیست اتفاقاً فیلم خیلی خوبی هم هست، اما نه برای خانواده‌ها، شاید اگر خانواده‌ها از محتوای این فیلم و داشتن صحنه‌های استعمال مواد مخدر آگاهی داشتند، پیش از آمدن به سینما، تصمیم می‌گرفتند فرزندانشان را برای دیدن آن فیلم نیاورند. نه تنها در دراکولا که نزدیک ۱۰ تا ۱۲ بار استعمال مواد مخدر را به نمایش گذاشت، فیلم‌های دیگری نیز داشتیم که با وجود پرفروش شدن تماشای آن برای بچه‌ها مناسب نبود، مثل فیلم «رحمان ۱۴۰۰» یا فیلم خیلی خوب «مصادره» که در آن شوخی زشتی با «ختنه کردن» می‌شود که در همه جای دنیا پخش آن برای کودکان حتماً ممیزی می‌شود.»

داشتن یک قانون بد بهتر از بی‌قانونی است. با لغو آیین‌نامه رده‌بندی سنی فیلم‌ها، در فضای بی‌قانونی دوباره اکران فیلم‌ها بدون هشدار درباره محتوا به اکران خواهد رسید. امیررضا مافی، نویسنده و منتقد سینما درباره ریشه‌های فرهنگی رده‌بندی سنی فیلم‌ها می‌گوید: «به لحاظ فرهنگی، در فرهنگی اسلامی و ایرانی به این موضوع تکیه شده است که هر مطلب و هر محتوایی را نباید در اختیار هر کسی قرار داد. این توجه فرهنگی به رده‌بندی سنی به این معنا نیست که در سینما یک رده‌بندی سنی خارجی رو نویسی و کپی کنیم، اما زمانی که فرهنگ‌های مختلف بر رده‌بندی سنی تأکید دارند و تقریبا جمهور ملل به این نتیجه رسیده‌اند که باید رده‌بندی سنی اعمال شود، نمی‌توان گفت که فرهنگ ما مجزا از همه دنیاست و ما نباید آن را اجرا کنیم.»

این منتقد سینما با ابراز تأسف از لغو آیین‌نامه قبلی رده‌بندی سنی می‌گوید: «به هر حال سینما به یک نظام رده‌بندی سنی نیاز دارد و ای کاش اگر اشکال و ایراداتی در آن وجود داشت حین اجرا اقدام به رفع آن می‌کردند.»

اکنون باید دید که سازمان سینمایی در تدوین آیین‌نامه جدید تا چه حد جدی خواهد بود و آیین‌نامه جدید آیا با استقبال روبه‌رو می‌شود یا خیر!