پایگاه خبری تئاتر: «خودکار» مستند بلندی از محمد ثقفی است که به صورت گفت‌وگومحور خاطرات علی اکبر رفوگران، به عنوان اولین تولید کننده مداد و خودکار نام آشنای ایرانی، را از زبان خود او روایت می‌کند. بخش‌هایی از فیلم به تصاویر آرشیوی اختصاص دارد که گویندگی و به اصطلاح نریتوری آن بر عهده صدای ماندگار نصراله مدقالچی گذاشته شده است.
نصراله مدقالچی پیشکسوت عرصه گویندگی و دوبله که صدای او خاطرات فراوانی چون «آن شرلی» را برایمان تداعی می‌کند گفت: مستند «خودکار» که به معرفی تولید کننده آن آقای علی اکبر رفوگران و بیان خاطرات تولید او می‌پردازد، یک فیلم انگیزشی رو به جلو بخصوص برای جوانان است. حرف‌های این مرد ناخودآگاه هر شنونده‌ای را به هیجان می‌آورد و شما در آن به این نتیجه می‌رسید که زندگی یعنی حرکت رو به جلو و ایستادن و توقف این زندگی جاری بی معنا است.
وی ادامه داد: اگر زندگی را از دیدگاه مردی ۹۴ ساله و قابل تحسین ببینیم، به این واقعیت که زندگی امروز ما بهتر از دیروز و فردایمان بهتر از امروز باشد می‌رسیم. رفوگران مردی است که در این سن و سال هم دست از تلاش برنداشته و همچنان تا روزی ۱۰ ساعت کار می‌کند.
مدقالچی با تاکید بر تلاش و پشتکار رفوگران همچنین خاطر نشان کرد: این مرد در جوانی به فرانسه رفت و در ملاقات یک دقیقهای با رییس کارخانه بیک،که به سختی حاصل شده بود، موفق نشده و از دفتر او بیرون آمد؛ اما همان موقع تصمیم گرفت با تهیه یک چمدان پول دوباره نزد آقای بیک برگردد و با ارائه این پولها به او، فرصت یکبار امتحان و تولید خودکار را برای خود فراهم کند. حتی او عنوان کرد اگر نتوانست کار کند و محصولش کیفیت مرغوبی نداشت همه قالبها و دستگاه ها را به آقای بیک باز گرداند. که البته موفق هم شد چرا که افکار او همواره رو به جلو بوده است و موفقیت از آن فردی است که به سمت جلو در حال پیشروی است.
وی پیرامون ساختار کلی فیلم و استفاده از تصاویر آرشیوی در فیلم، اذعان کرد: فیلم ساختار مناسب و مطلوبی داشت و استفاده از تصاویر آرشیوی به شکل بی نظیری انجام شده بود. استفاده از این گونه تصاویر آرشیوی بسیار سخت و زمان بر است طوری که می‌بایست در ابتدا آن ها را در ذهن مونتاژکنی بعد روی کاغذ بیاوری و ببینی از کجا می‌توانی به آن ها دسترسی داشته باشی، بعد مجوز بگیری و از راش‌ها کپی بگیری که همین در اصطلاح کپی کشی از فیلمهای قدیمی کار ساده ای نیست.
پیشکسوت عرصه صدا و گویندگی با تایید عملکرد محمد ثقفی به عنوان سازنده فیلم اظهار داشت: کارگردان از پس همه این کارها به خوبی برآمده و با اراده راسخ آن ها را پشت سرگذاشته است؛ مونتاژخوب، انتخاب موسیقی مناسب و همه چیز از نظر من عالی بود. مگر مستند بجز این دیگر چه می خواهد تا با به خدمت گرفت همه این ها یک واقعیت و یک حقیقت را در جشنواره ای که به همین نام است به تصویر بکشد که در راس همه آنها حقیقتی به نام علی اکبررفوگران قرار داشته باشد.
وی ضمن اعلام رضایتش از هماهنگی صدای خود با تصاویر جاری در فیلم، خاطر نشان کرد: خوشحالم که قبل از دیدن فیلم، بیشتر آن را تصور کرده بودم و گویی گام به گام با پخش فیلم پیش رفته و سکانس به سکانس نریشن ها را خوانده ام. وقتی من متنی را انتخاب می‌کنم باید مرا قلقلک بدهد و برایم جذابیت داشته باشد. اگر متن این قابلیت را داشته باشد که گوینده بتواند با کلمات بازی کند، به آنها موسیقی بدهد و با آن ها برقصد نتیجه کارهم قابل قبول خواهد بود.
وی در ادامه افزود: وقتی من اولین بار در جریان متن و دیالوگ‌های فیلم قرار گرفتم شیفته سوژه و جذابیت متن شدم و گویی متن مرا به وجد آورد و روح مرا صیقل داد. به همین جهت چون در انتخاب کارها لذت معنوی برایم در اولویت است، گویندگی این کار را با اشتیاق پذیرفتم و با رقص در واژه ها سعی کردم، مخاطب فیلم را لمس کند.
نصراله مدقالچی با یادآوری کودکی خود در جریان این مستند، عنوان کرد: آن زمان‌ها که ما مدرسه می رفتیم هرکداممان حداقل یک خودکار بیک در کیف داشتیم. این خودکار یک لوازم التحریر برجسته در زمان ما محسوب می‌شد که به نوعی داستان تولید آن توسط یک فرد پرتلاش بسیار برای من خاطره انگیز بود.
این پیشکسوت صداپیشگی به کارهای متعدد خود در حوزه مستند پرداخت و گفت: مستند برای من یک سرگرمی دوست داشتنی است. بیشتر مستندهایی که از تلویزیون پخش می شود را من گفته‌ام و در جشنواره سینما حقیقت به عنوان نریتور مستند «خودکار» حضور دارم. سال گذشته نیز مستندی با عنوان «کبریت» کار کردم که گویی جوایزی کسب کرد و در دنیا مورد توجه قرار گرفت.
وی در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای جوانان مستندساز ابراز کرد: وظیفه ما این است که دست جوانان و دانشجویان را بگیریم و فقط پول و دستمزد برایمان مهم نباشد چه خوب است که گاهی در کنار دیگر کارها دستی را بگیریم و پیش ببریم تا اونیز در آینده یاریگر استعداد و هنرمند دیگری باشد.
