پایگاه خبری تئاتر: کامبوزیا پرتوی، نویسنده و کارگردان سینما با بیان اهمیت جایگاه قصهها در دنیای سینما و ادبیات گفت: واقعیت این است که سینما هیچ زمانی نتوانسته از دنیای قصهها جدا شود و تمامی افرادی که در این حوزه کار میکنند همواره سعی دارند تا ارتباطشان را با دنیای قصهها حفظ کنند. آنچه یک فیلم را جذاب و پرمخاطب میکند، قصه آن است و به همین دلیل باید سعی کنیم بیش از این، ارتباطمان را با دنیای قصهها حفظ کنیم.
کارگردان فیلم "گربه آوازخوان" در ادامه یادآور شد: اگر به حوزه ادبیات هم نگاه کنیم، متوجه اهمیت نقش قصهها در تربیت کودکان و نوجوانان میشویم. زبان ادبیات، زبانی نرم است که سعی میکند آنچه را کودک باید بیاموزد با بیانی کودکانه و قابل درک برای او بیان کند. در اینجاست که متوجه قدرت قصهها میشویم چراکه هرچقدر با قصه شیرینتری این آموزهها به او منتقل شود تأثیر تربیتی بیشتر و عمیقتری دارد. استفاده از ابزار قصه و قصهگویی میتواند یکی از بهترین راههای انتقال پیامهای تربیتی به کودک و نوجوان باشد.
پرتوی همچنین گفت: همه بچهها قصه را دوست دارند و آن را میشناسند؛ بخصوص بچههای شرقی. سرزمینهای شرق بهواسطه فرهنگ دیرینهای که دارند بهنوعی مهد قصهها هم هستند و امروز باید دقت داشته باشیم تا این میراث ارزشمند را هم حفظ کنیم و هم با شیوههای نوین آن را پرورش دهیم تا نسل امروز هم بتواند با آن ارتباط بهتری برقرار کند. اگر به ادبیات دیگر کشورها هم نگاه کنید متوجه میشوید که تمام دنیا با قصه عجین شده است و از قصه برای برقراری ارتباط بین نسلها استفاده میکند.
وی در ادامه به نقش تکنولوژی در کمرنگ شدن علاقه کودکان به قصهها کرد و گفت: ارتباط نسل امروز دیگر مانند نسلهای قبل با دنیای قصهها پررنگ نیست. نمیخواهم بگویم نسل امروز قصه را دوست ندارد و با آن ارتباط برقرار نکرده، اما آن علاقهای که نسلهای قبل به قصه داشتند، در آنها دیده نمیشود. البته این اتفاق چندان هم دور از انتظار نیست چون در زمانهای قبل نقش سینما، تلویزیون و یا تئاتر اینقدر در زندگیها پررنگ نبود و بچهها وقتشان را با شنیدن قصه پر میکردند. شاید بتوان گفت که فیلم و سینما بهنوعی جایگاه قصهگویی را پر کرده است. سینمایی که خود هنوز وابسته به قصه است.
کارگردان فیلم "گلنار"در بخش دیگری از صحبتهایش به تغییر ذائقه نسل امروز در ارتباطگیری با داستانهای ادبیات کهن ایران اشاره کرد و گفت: با توجه به این که شیوه روایت قصه مانند آنچه در گذشته بوده برای بچههای امروز جذاب نیست و نقل داستانهای قدیمی به همان سبک و سیاق برایشان جذبکننده نیست، باید بررسی دقیق و جامعی انجام دهیم تا راههایی را پیدا کنیم که به شیوهای نو و قابل باور از داستانهای کهن ایرانی و نکات پندآموزی که دارد قصههای نو و دلنشین تعریف کنیم. این را هم باید در نظر داشته باشیم که نسل جدید با امکانات هیجانانگیزی که در فضای اطراف وجود دارد نیازمند است تا با شور و حرارت دیگری قصهها برایش نقل شود و استفاده از ابزارها در روایت قصه میتواند یکی از راههای جذب آنها باشد. دنیای امروز پر از تصاویر رنگارنگ است و به همین خاطر باید رنگ و بوی دنیای قصهها هم با این تصاویر رنگی سازگار شود. ما در گذشته شیوه نقالی و پردهخوانی داشتیم که به در نوع خود به تکامل رسیدند و در جذب مخاطب موفق بودند. به نظرم امروز هم باید دنبال شیوههایی نو از روایت باشیم که در کنار جذب بچهها، ماندگار شوند. مثلاً نقالی برای کودک امروز همانند نسل قبل ممکن است جذابیتی نداشته باشد و باید برای پسند سلیقه او طرحی نو ریخت.
وی افزود: بچههای امروز دنیایشان، دنیای تصویر است و به همین دلیل هم با فیلم و سینما ارتباط خوبی برقرار میکنند. ما میتوانیم با بهرهگیری از همین موضوع به شیوههای متفاوت و جذابتری از قصهگویی برسیم. فراموش نکنیم که تصویر و تخیل دنیای بچهها را میسازد و این دو از دل قصهها بیرون میآیند و به کودک امکان تصویرسازی میدهند. پس حواسمان باشد قصه را از کودکان نگیریم. اگر قصه و دنیای تخیل را از کودکان بگیریم جایگزینش چه چیزی میتوانیم به آنها بدهیم؟!
پرتوی همچنین به تأثیر برگزاری جشنواره قصهگویی بر دنیای قصهها و کودکان و نوجوانان اشاره کرد و گفت: برگزاری این جشنواره به شناخته شدن شیوههای نوین قصهگویی کمک میکند و باعث پررنگتر شدن قصهها در دنیای کودکان میشود.
کارگردان فیلم "افسانه دو خواهر" با اشاره به تأثیری که جشنواره قصهگویی بر شکلگیری شخصیت بچهها دارد، گفت: جشنواره این فرصت را به بچهها میدهد تا ترس و خجالت در جمع صحبت کردن را فراموش کنند. وقتی یک نوجوان مقابل جمعی حاضر میشود و قصهاش را روایت میکند درواقع یاد میگیرد که بدون خجالت تخیلش را با بقیه در میان بگذارد و آن را پرورش دهد. تخیلی که میتواند دنیا و شاید بهنوعی آینده او را بسازد.
پرتوی همچنین گفت: یکی دیگر از دستاوردهای این جشنواره میتواند شناختن و معرفی استعدادها باشد. استعدادهایی که با عبور از مراحل مختلف این امکان را پیدا میکنند تا روی صحنه حاضر شوند و قصهشان را روایت کنند. بنابراین باید از این امکان استفاده کنیم و آنها را پس از برگزاری جشنواره هم حمایت کنیم تا در مسیر درست قرار گیرند و با آموزشهای صحیح تواناییشان را بارور کنیم.
بیست و دومین جشنواره بینالمللی قصهگویی کانون از 26 تا 30 آذر در مرکز آفرینشهای فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب تهران برگزار میشود.