پایگاه خبری تئاتر: گفتو گوبا اکبر دباغیان، پیشکسوت تئاتر در خصوص مکتب تئاتر کمدی اصفهان :
چه تفاوتی بین تئاتر طنز و کمدی باید قائل شد؟
تئاتر کمدی با طنز متفاوت است البته از یک خانواده و نزدیک به هم هستند. در کار طنز مسائل و معضلات جامعه همراه با لبخند گوشزد میشود، اما تئاتر کمدی بیشتر وظیفه خنداندن تماشاگران را دارد و برای تفریح آنان اجرا میشود. البته در تئاتر کمدی هم به مسائل و معضلات جامعه اشاره میشود ولی در تئاتر طنز ممکن است مطالب به صورت تلخ گفته شود و بیننده و تماشاگر را به فکر وادار کند ولی کمدی اینطور نیست. اصفهان نیز پیشرو و مبدع مکتب کمدی بوده است.
با توجه به فعالیت شما بیش از پنج دهه در زمینه تئاتر و به ویژه تئاتر طنز وکمدی وضعیت فعلی تئاتر کمدی اصفهان را چگونه ارزیابی میکنید؟
واقعا کار تئاتر نداریم یک سری کار اجرا میشود که اسمش را گذاشتند تئاتر طنز. متاسفانه سلایق و تفکر برخی از مسئولان ما باعث شده تئاتر به کلی نیست و نابود شود. هیچ حمایتی از تئاتر نمیشود. تئاتر یکی از هنرهایی است که بیشتر از رسانههای دیگر با مردم ارتباط برقرار میکند و به طور کلی توانایی رفورم در جامعه را دارد البته در صورتی که مسئولین امر حمایت کنند. متولیان تئاتر در اصفهان فقط نشستهاند تا سد راه تئاتر شوند نه اینکه کمک کنند. این موضوع را من بارها در تمام مجالس و محافل گفتهام، اما من نمیدانم چه دشمنی با تئاتر در اصفهان دارند.
بعد از انقلاب تئاتر حرفهای در اصفهان نداشتیم تنها گروه اصفهان فیلم در سینما فلسطین در زمینه کار کمدی راهاندازی شد و بسیار هم مورد استقبال مردم قرار گرفت که حتی یک تئاتر شش ماه روی صحنه بود و خود بازیگران خسته شده و عوضش میکردند. هر شب هم سالن پر بود، اما متاسفانه بچهها بعد از دو دهه کار دیدند که درآمدی ندارند و امکان افزایش بلیت هم نیست و از جایی حمایت نمیشوند به همین دلیل این گروه از بین رفت و حالا یک سری کارهایی را اجرا میکنند که نمیشود اسم آن را تئاتر گذاشت، فقط آبروریزی است.
مهاجرت اهالی تئاتر اصفهان به تهران در افت سطح تئاتر به ویژه تئاتر کمدی اصفهان موثر بوده است؟
عده کمی از بچههای تئاتر اصفهان به ناچار به تهران مهاجرت کردند. وقتی نمیشود در اصفهان کار کرد مجبورند بروند تهران. از اهالی تئاتر حمایت نمیشود و سنگ اندازی میکنند.
به عقیده شما تغییر مدیران تئاتر اصفهان که صورت گرفته است در بهبود شرایط تئاتر اصفهان موثر خواهد بود؟
من 50 سال است که در زمینه تئاتر فعالیت میکنم فقط مسوولان آمدند و حرف زدند ولی این صحبتها به عمل نزدیک نشد و رفتند. ما هیچ چشم امیدی نداریم یعنی فقط مدیران عوض میشوند، ابتدا یک سری صحبت میکنند، ولی وقتی نشستند پشت میز مدیریتشان عمدا یا سهوا یادشان میرود.
به جز عدم حمایت مسوولان از تئاتر اصفهان، مشکل دیگر این هنر در اصفهان چیست؟
ببینید، شما برای زندگی نیاز به منبع درآمد دارید، وقتی درآمدی نیست، میخواهید چه کار کنید؟ همه مشکلات برمیگردد به عدم حمایت مسئولان از تئاتر مثلا شما ببینید هزینه اجاره یک سالن چقدر است؟ اکثر وقتها بچهها کل حقوقشان را باید بدهند بابت اجاره سالن و هزینه لباس و دکور و تبلیغات نیز است. بازیگر، نویسنده و کارگردان میخواهند زندگی کنند و توقع زیادی هم ندارند همین که بتوانند اموراتشان را در سطح پایین بگذرانند میایستند و کار میکنند.
صدها بار این مشکلات را به مسوولان منتقل کردیم ولی متاسفانه از این گوش می شنوند و از گوش دیگر بیرون میکنند، تازه آنهایی که معترض هستند همیشه در لیست سیاه قرار دارند.
نظر شما درباره جشنواره تئاتر طنز اصفهان و تئاترهای اجرا شده در این جشنواره که از دو سال قبل برگزار میشود، چیست؟
کارهای ارایه شده در جشنواره تئاتر طنز چنگی به دل نمیزند و نه تئاتر طنز و نه کمدی است و حتی نمیشود نامش را نمایش گذاشت؛ چون به کارهای روحوضی و سیاه بازی نمایش گفته میشود. کارهای جشنواره یکسری لوده و لوده بازی است.
برای بازیابی تئاتر اصفهان چه باید کرد؟
اگر بخواهیم تئاتر اصفهان احیا شود باید باید مسوولان حمایت کنند. اداره ارشاد متولی تئاتر است و باید کمک کند؛ رادیو و تلویزیون در تبلیغات موظف هستند کمک کنند.
امسال که سال اقتصاد و فرهنگ با مدیریت جهادی است و شامل فرهنگ و هنر هم میشود، تاکنون هیچ تغییری در حوزه هنر شاهد نبودهایم. چرا کسانی که سد راه تئاتر هستند همیشه در مصدر کار هستند و از هنر و به ویژه تئاتر هیچ چیزی نمیدانند، تنها یک پست و مقام گرفتهاند و هرچه هم فریاد میزنیم، صدایمان به جایی نمیرسد.
به مناسب روز جهانی تئاتر عدهای از مسوولین و تئاتریهای تهران را به اصفهان دعوت میکنند و تئاتریهای اصفهان را هم صدا میزنند که بیایید بنشینید آنها حرف بزنند و شما دست بزنید. تئاتریهای اصفهان را فقط این موقع میشناسند البته همه قابل احترام و نور چشم ما هستند ولی این شهر هم تئاتر دارد، تئاتر این شهر هم توجه میخواهد چرا به تئاتر نمیرسند به این ترتیب که پیش میرود من فکر کنم تئاتر اصفهان به تاریخ میپیوندد.