پایگاه خبری تئاتر: افسانه ˝اژدهاک˝ به همراه موسیقی آرژانتینی و حرکات فولک ایرانی در قالب یک اثر پست مدرنِ سایه بازی در برج میلاد به روی صحنه می‌رود. هانی صالحی کارگردان، مهرداد آبجار طراح گروه حرکت و محمد لامعی سرپرست گروه موسیقی "راش" جزئیات و ویژگی‌های این اثر پست مدرن را طی گفت و گو با هنرآنلاین تشریح کردند.
روایت افسانه اژدهاک همراه با سایه بازی و موسیقی فولک آرژانتینی
هانی صالحی، کارگردان گروه تئاتر باران، که اواخر سال 92 نمایشنامه "اژدهاک" نوشته بهرام بیضایی را با ترکیبی از سایه بازی و پرفورمنس آرت، در فرهنگسرای ابن‌سینا به روی صحنه برده بود، درخصوص ماهیت این اثر جدید گفت: کاری که طی روزهای آتی در برج میلاد به روی صحنه خواهد رفت محصول یک تلاش گروهی و اثری تلفیقی در غالب پست مدرن است و در واقع شکلِ تکامل یافته اجرای فرهنگسرای ابن‌سینا است. گروه تئاتر باران، گروه موسیقی "راش" به رهبری محمد لامعی و گروه رقص فولکوریک ایران به رهبری مهرداد آبجار در کنار یکدیگر دست به ساخت یک اثر متفاوت زده است. تحقیقات در مورد این اثر بر عهده خودم و یک گروه دانشجویی اتریشی بوده است.
صالحی در پاسخ به این پرسش که "وجه تشابه سه عنصر موسیقی فولک آرژانتین و افسانه "اژدهاک" و رقص فولک ایرانی در چیست؟" گفت: موسیقی فولک آرژانتین و افسانه "اژدهاک" دارای فضای حماسی و گاه پر از عواطف و احساسات انسانی هستند. در کنار هم قرار دادن این عناصر نتیجه تحقیقات درازمدت بود ولی ماحصل کار یک نمایش بسیار متفاوت و ساختارشکن است که نه تنها در داخل ایران هیچ مورد مشابهی ندارد، حتی دارای تفاوت‌های اساسی با موارد خارجی خواهد بود.
او در خصوص استفاده از سایه بازی در اجرای این اثر گفت: سایه بازی یکی از اشکال کهن نمایش بخصوص در مشرق زمین است که در گذشته بسیار دور در ایران نیز رایج بود، اما سال‌هاست که به ورطه فراموشی سپرده شده است. البته خود بهرام بیضایی در احیای این شیوه کهن بسیار کوشیدند و طی سال‌های اخیر نیز نمایشنامه‌خوانی با بهره‌گیری از تکنیک سایه بازی را در خارج از کشور به روی صحنه بردند؛ اما این کار تفاوت‌های بسیاری با کار ایشان دارد. این اجرای "اژدهاک" یک تئاتر موزیکال همراه با حرکات موزون و داستان‌محور قلمداد می‌شود و همانطور که گفتم در قالب سبک پست مدرن است.
هانی صالحی متولد 1357 ، تحصیل کرده رشته کارگردانی مدرسه هنری وین و موسس گروه نمایشی باران است. اولین تجربه بازیگری اش حضور در فیلم سینمایی “به آهستگی” ساخته مازیار میری است. او تاکنون کارگردانی نمایش‌های "زندگی به روایت خنده و گریه"، "چاله‌های زندگی"، "یک پیراهن یک ویولون"، "آخرین حکایت فرهاد" و "گلهای شمعدانی" را بر عهده داشته است. صالحی در این کار علاوه بر کارگردانی، طراحی صحنه و نور ؛ خوانش نمایشنامه را نیز برعهده دارد. احسان رمضانی و الهام یوسفی دستیاران او در این کار هستند.
موسیقی فولک آرژانتینی با امضای گروه "راش"
محمد لامعی و فرزان فلکدهی سرپرست و تنظیم‌کننده گروه موسیقی "راش" نیز درخصوص موسیقی این اثر با خبرنگار هنرآنلاین گفت‌و‌گو کردند.
سرپرست گروه موسیقی "راش" درباره قطعات انتخاب شده برای اجرا در این اثر نمایشی گفت: در انتخاب موسیقی این کار تمرکزمان روی موسیقی امریکای لاتین خصوصا تانگوهای آرژانتینی بوده است.
لامعی افزود: این قطعات از معروف‌ترین رپرتوارهای موسیقی فولک آرژانتینی برگزیده شدند که شامل آثار آهنگسازان بزرگ این سبک همچون "آستور پیاتزولا" و "کارلوس گاردل" است.
این آهنگساز که دو سال پیش آلبومی به نام "از باروک تا مدرن" را به بازار موسیقی عرضه کرده، درباره نوازندگان گروه راش گفت: نوازنده‌هایی که در اجرای این اثر حضور دارند همگی جزو نوازنده‌های حرفه‌ای و تحصیلکرده رشته موسیقی هستند که عبارتند از اردشیر همتی (گیتار)، پوریا گوران (کاخن)، سینا لطیف‌پور (پرکاشن)، سایه مومنی (کنترباس)، علیرضا چهرقانی (ویولون)، امیرحسین محمدخانی (ابوا) که در کنار من و فرزان فلکدهی موسیقی این اثر را هرشب به صورت زنده اجرا خواهند کرد.
فرزان فلکدهی تنظیم‌کننده گروه "راش" درخصوص ماهیت موسیقی تانگو و تنظیم قطعات انتخاب شده برای اجرا در اثر "اژدهاک" گفت: در موسیقی تانگو که اساس بر رقص و حرکت است، قطعات عموما دوضربی یا چهارضربی هستند، ما برای این کار قطعات را به گونه‌ای انتخاب کردیم یا دست به تغییر آنها زدیم که بتوانیم این موسیقی را به ماهیت حماسی داستان نزدیک کنیم. ما در تنظیم قطعات مواردی را اعمال کردیم که به نوعی امضای گروه نیز محسوب می‌شوند.
او افزود: سازبندی این اثر تفاوت چندانی با شیوه سازبندی مرسوم در گروه "راش" ندارد؛ اما در بین قطعات انتخابی، قطعاتی بودند که مثلا برای گیتار سولو یا برای پیانو همراه با آواز تنظیم شده بود؛ ما این قطعات را حذف نکردیم بلکه آن را برای استفاده در گروه آداپته کردیم.
فلکدهی علاوه بر تنظیم، در خصوص آهنگسازی تئاتر نیز فعالیت می‌کند. او آهنگسازی نمایش "ویران" به کارگردانی یوسف باپیری و "زندگی به روایت خنده و گریه" به کارگردانی هانی صالحی را برعهده داشته است.
فرم و حرکت در تکنیک سایه بازی
مهرداد آبجار طراح حرکت این کار نیز در خصوص پیشینه استفاده از حرکات بدن در نمایش سایه بازی به هنرآنلاین گفت: این اثر در نوع خود کاری منحصربفرد است. استفاده از گروه حرکت در تکنیک سایه بازی معمول نبوده است؛ و بیشتر از نمایش عروسکی در این نوع کار استفاده شده است؛ درحالی که این کار تماما شامل حرکت و فرم است.
او درباره نحوه طراحی فرم و حرکات با توجه به ماهیت اثر "اژدهاک" چنین گفت: متن ما یک متن اسطوره‌ای ایرانی است ولی قرار است در قالبی پست مدرن ارائه شود، بنابراین ما سعی کردیم برخی از المان‌های رقص‌های فولک و محلی را با المان‌های مدرنی مثل باله جایگزین کنیم. یعنی به نوعی تلفیقی است بین فضای اسطوره‌ای کهن و فضای مدرن.
آبجار در مقایسه این اجرا با اجرای فرهنگسرای ابن سینا گفت: این اجرا کاملا متفاوت با اجرای ابن سینا است و من طی مدت همکاری‌ام با این پروژه متوجه نکات جالبی درباره تکنیک سایه‌بازی شدم. کارهای بیشتری وجود دارد که با استفاده از این تکنیک می‌توان انجام داد؛ مثلا ما با سایه‌ها دروازه شهر یا دژ را ساختیم که خیلی جالب توجه از آب درآمد. روی هم رفته تجربه خیلی خوبی بود، فقط ای کاش اسپانسر مناسبی برای این اجرا داشتیم تا می‌توانستیم از افراد حرفه‌ای بیشتری در گروه حرکت استفاده کنیم.
آبجار افزود: همکار من در طراحی حرکات سروش کریمی‌نژاد است، همچنین شهروز شبستری، مجید فاطمی، یونس حمزه لویی، محسن لطیفی، سینا غضنفری، امین سفردوست، محسن لطیفی، مهدی باقری، عسل مقدم، الهه عزتی، رها حیدری و سپیده سوهانی بازیگران و اعضای گروه حرکت را تشکیل می دهند.
این اثر نمایشی موسیقایی از 12 تیرماه در برج میلاد تهران سالن رودکی به روی صحنه می رود.
