پایگاه خبری تئاتر: تمام صندلیها و فضای بین صندلیهای پلاتوی مجتمع فرهنگی و سینمایی شهید آوینی همدان پر از بزرگسالانی بود که برای دیدن آخرین اجرای نمایش «پیکابو، به امید دیدار» کاری از کشور لهستان آمده بودند؛ بزرگسالانی که وقتی یکی از عوامل گروه لهستان جلوی جمعیت ایستاد و گفتک «نمایش ما برای گروه سنی 6 ماه تا 3 سال است» همه یک صدا خندیدند!
دو نفر از مسئولان استان همدان از جمله معاون سیاسی و امنیتی استانداری هم جزو میهمانان ویژه این نمایش بودند. بعد از شروع نمایش از کودکان حاضر در سالن که تعدادشان به حدود 15 نفر میرسید، خواسته شد که از روی صندلیها پایین بیایند و کف زمین دور تا دور، کف زمین جلوی دو بازیگر نمایش بنشینند.
پیکابو، به امید دیدار (Pekaboo, I see You) با یک صدا و موسیقی آغاز شد در حالی که بچهها به تنهایی یا با مادرهایشان روی زمین نشستهبودند. دو بازیگر زن و مرد روایت پیکابو را با حرکات و صداها به کودکان نشان میدادند و در این روند از سیلندر، استوانههای رنگی، اسمارتیز و صداهای مختلف استفاده میکردند. هر چه به پایان نمایش نزدیک شدیم، تعامل کودکان با بازیگران بیشتر میشد. کودکان 2،3 ساله که تا نیمه نمایش بیهیچ حرکتی آرام نشسته بودند و از نیمه به بعد کمکم شیطانی میکردند، حالا به تعامل با بازیگران لهستانی مشغول بودند و بازی شکل گرفته بود. حتی مخاطبان بزرگسال هم با نمایش ارتباط برقرار کرده بودند و مخصوصاً دیالوگهای کمی که به فارسی گفته شدند (نیست، پیدا شد) توجهشان را جلب کرده بودند.
بعد از پایان این اجرا با آندری بوچر (Andrzej Boocian) عروسک گردانی که بازیگر، کارگردان و آهنگساز این نمایش شده بود، درباره تجربه پیکابو صحبت کردم.
اجرای تئاتر برای این گروه سنی سخت نبود؟!
چرا! برای من یک چالش بود باید یک کار اساسی میکردم. 4 سال پیش کارم را برای کودکان شروع کردم. ورکشاپهایی در این زمینه گذرانده بودم و بعد شروع کردم به اجراهای روزانه برای کودکان. برای کار کودک لازم بود که به عنوان یک بازیگر خیلی چیزها مثل میمک و روش معمول بازیات را فراموش کنی. به خاطر این که بچههای در این سن متوجه آنها نمیشوند. کودکان چیزی به نام تظاهر کردن را نمیفهمند. بچههای در این سن فکر میکنند همه چیز واقعی است. شاید خیلی پیچیده به نظر برسد ولی شما باید نمایشتان را خیلی ساده اجرا کنید. همین که چراغی خاموش و روشن میشود، صدایی کم و زیاد میشود و چیزی میافتد و به طور کلی اتفاقی رخ میدهد، این مهمترین مسئله نمایش است. ما در این نمایش بازیگر نبودیم. شبیه خالق بودیم. ما ستارههای نمایش نیستیم.
برای بچههای سن 6 ماه تا 3 سال، رنگ و صدا اهمیت دارد. درست است؟ ابزارهای اصلی شما رنگ و صدا بودند؟
بله. در نمایش ما واقعاً مهم بودند. اما نکته اصلی این است که ما روایتی را داشتیم که با متریالهای مختلف گفته میشد. این یک چالش بود برای ما که بتوانیم فانتزیهای کودکانه و تصورات بچهها را به کار بیندازیم و به پدر و مادرها نشان بدهیم که با همین چیزهای ساده هم میتوانید با بچههایتان بازی کنید و احتیاجی نیست که اسباببازیهای گران، عروسکهای رنگارنگ و لگو و اسباب بازی برایشان بخرید.
فقط کافی است صبور باشند و با بچهها بازی کنند...
بله. من خیلی بازی کردن با بچهها را دوست دارم. به خاطر همین هم این مهارت من شده در این زمینه آموزش دیدهام و حالا 13 سال است که در زمینه تئاتر عروسکی در لهستان کار میکنم.
چرا در این نمایش عروسک نداشتید؟
نه. نداشتیم ولی مجبور هم نیستیم عروسک داشته باشیم. وقتی شما عروسکگردان باشی به هر چیزی میتوانی جان بدهی؛ چه عروسک باشد، چه پرتقال کاغذی چه کبوتری که با دستانت میسازی و ما این کار را در نمایش انجام دادیم.
این نمایش تا به حال در چند کشور اجرا شده؟
تقریباً 30 بار در کشورهای مختلف نمایش اجرا کردهایم. در یکی از کارهایمان فقط 20 کودک بودند و ما هر آخر هفته آن برنامه را اجرا میکردیم. ما یک مجموعه از این تئاترها را داشتیم. فردا نمایشی را اجرا میکنیم که قبلاً در کشورهای مختلف از جمله کشورهای اروپایی، روسیه و انگلستان اجرایش کردهایم. برای من این یک تجربه بود چون اولین بار بود که خودم کارگردانی میکردم. من بازیگرم ولی این اولین بار بود که هم کارگردانی کردم هم طراحی صحنه هم آهنگسازی. این یک نمایش کوچک بود ولی برای من حکم یک سفر به دنیای دیگر را داشت.
و در آخر دیدیم که بچهها خیلی خوب ارتباط برقرار کردند و در نمایش شرکت کردند...
بله و این نشان داد که تئاتر یک نیاز است.
چرا تئاتر یک نیاز است؟ مخصوصاً برای این گروه سنی که بعضیها فکر میکنند چیزی متوجه نمیشوند؟
تئاتر یک ارتباط و تبادل است بین بازیگران و مخاطبان. ما چیزی را میبینیم که حقیقی نیست ولی باور میکنیم که حقیقی است. و ما تلاش میکنیم چیزی را داشته باشیم که برای کودکان و خانوادههایشان مناسب باشد.
ایران اولین میزبان این نمایش بود؟ اولین بار بود این نمایش را اجرا میکردید؟
بله و من خیلی خوشحالم چون مردم دوستش داشتند و دیدم که جواب داد!
منبع: پایگاه خبری تئاتر و سینما