پایگاه خبری تئاتر: در ابتدای این مراسم که اجرای آن را عطاءالله کوپال مدیرعامل بنیاد اکبر رادی بر عهده داشت، حمیده عنقا همسر زندهیاد رادی و همچنین رئیس هیأت مدیره بنیاد این نمایشنامه نویس گفت: هیأت مدیره بنیاد با دستهای توانمند خود توانستند بنیاد رادی را تا به امروز سر پا نگه دارند. ما تا به حال بنیادی در ایران سراغ نداریم که به نام یک نویسنده بنا شده اما درگیر انشعاب و تعطیلی نشده باشد ولی ما با شکیباییپرچم این بنیاد را بر افراشته نگهداشتیم.
این مدرس دانشگاه در ادامه از همکاری و حمایت نهادهایی چون خانه هنرمندان ایران، شهرداری تهران، خانه تئاتر، دانشگاه تهران، دانشکده هنر و معماری، ادارهکل هنرهای نمایشی، مدیریت تئاتر شهر و مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری از بنیاد اکبر رادی، تشکر و قدردانی کرد.
سپس بهزاد صدیقی، مدیر امور داخلی و روابط عمومی بخش بینالملل بنیاد با ارائه گزارشی از 5 سال فعالیت عمده بنیاد اظهار داشت: چند سالی است پیگیر ثبت بنیاد هستیم اما در آخرین مراجعهای که برای دریافت مجوز به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشتیم، ایرادهایی به مدارک داشتند که امیدواریم این آخرین بار باشد و با برطرف شدن ایرادها، مجوز دائمی بنیاد اکبر رادی صادر شود.
صدیقی همچنین از پیگیری ترجمه و چاپ آثار زنده یاد رادی به دیگر زبانها خبر داد و خاطرنشان کرد: با همکاری دکتر فریندخت زاهدی به دنبال انتخاب آثاری از استاد رادی هستیم که قابل ترجمه و درک برای مردم سایر کشورهای دنیا باشند و بتوانند به بازارهای جهانی راه پیدا کنند. این یکی از مهمترین برنامههای بنیاد اکبر رادی در سال 94 خواهد بود.
بخش بعدی مراسم هفتاد و پنجمین زادروز زندهیاد اکبر رادی، به سخنرانی بختیاری زبانشناس و مترجم اختصاص داشت که در ارتباط با برگزاری مراسم اظهار داشت: اگر فقط برای جشن تولد اکبر رادی به اینجا آمدهایم باید در کار خود تجدید نظر کنیم. جشن تولد را برای هر طفلی که رشد میکند، میگیرند. اما باید دید تولدی که برای شخصی همچون استاد رادی آن هم بعد از فوتاش گرفته میشود، چه تفاوتهایی با تولد گرفتن برای افراد دیگر دارد.
وی هدف از گرفتن مراسم زادروز رادی را اثبات زنده و عزیز بودن اکبر رادی در ذهن مردم کشور دانست و عنوان کرد: با این کار نشان میدهیم رادی همچون ایبسن و دیگر نمایشنامه نویسان مطرح جهان، هر روز بزرگتر میشود. در اروپا برای یک فیگور ادبی خود چنان برنامه ریزی میکنند که رشته دکترا در دانشگاه به آن اختصاص دارد. ما باید آدمهای بزرگ خود را ماندگار کنیم.
این مترج خاطرنشان کرد: بخشی از وظیفه ما در این راستا کاری است که هنرمندانی چون آقای مرزبان انجام میدهند و بخش دیگر وظیفه نیز بر عهده دانشگاهیان است. ما باید به اکبر رادی وجهه آکادمیک دهیم همانند وجههای که برای ویلیام شکسپیر شکل گرفته است.
بختیاری خطاب به هئیت مدیره بنیاد اکبر رادی تصریح کرد: تا وقتی ندانیم چه کارهایی برای رادی انجام شده باقی کارها تیر انداختن در تاریکی است، شما باید طرح «کتاب شناسی اکبر رادی» را در قالب پایان نامههای دانشجویی اجرایی و از دانشجویانی که پایان نامههای خود را با این موضوع انتخاب میکنند، حمایت کنید.
بعد از پایان سخنان بختیاری، کوپال به عنوان مدیرعامل بنیاد رادی از اصحاب رسانه حاضر در مراسم گفت: بنیاد رادی در نظر دارد روز 10 مهرماه مصادف با زادروز اکبر رادی، به نام روز نمایشنامه نویسی ایران در تقویم ثبت شود و امیدواریم این خواسته از طریق رسانهها به اطلاع مدیرکل هنرهای نمایشی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برسد.
نمایشنامه خوانی صحنه سوم نمایشنامه «آهسته با گل سرخ» به کارگردانی فریدون محرابی و با نقشخوانی هنرمندانی چون ایوب آقاخانی و رویا بختیاری، از دیگر بخشهای مراسم هفتاد و پنجمین زادروز زندهیاد اکبر رادی بود.
پس از این بخش نوبت به معرفی و قدردانی از فعالیتهای محمد چرمشیر، هادی مرزبان، صدرالدین شجره و علیرضا پارسی رسید.
چرمشیر پس از دریافت لوح تقدیر بنیاد اکبر رادی اظهار داشت: من بر خلاف همکارانم در این چند سالی که فعالیت میکنم جایزهای دریافت نکردم. یک مدال نوشین دارم که به آن افتخار میکنم و این لوح دومین هدیه من محسوب میشود که دریافت آن برایم افتخار دارد.
این نمایشنامه نویس خاطرنشان کرد: باور من این است که اکبر رادی خیلی زود از میان ما رفت که اگر میبود، قطعا چیزهای زیادتری از او میآموختیم. باور دارم که نمایشنامه نویسی ایران از زیر شنل اکبر رادی بیرون آمده و ما همه به او مدیون هستیم و من سرافرازم که لایق دریافت این جایزه بودم.
سپس نوبت به تقدیر از یک کارگردان رسید که حمیده عنقا، همسر زنده یاد رادی با حضور روی صحنه به همراهی سی ساله هادی مرزبان اشاره کرد و این هنرمند را عضوی از خانواده رادی خواند.
مرزبان پس از دریافت لوح تقدیر صحبتهای چرمشیر را به طنز دستمایه آغاز سخن قرار داد و گفت: من بر خلاف محمد چرمشیر که همیشه بچه بده بود و جایزه نگرفت جوایز زیادی را دریافت کردم اما این جایزه بسیار برایم ارزشمند است و قطعا آن را بالای سرم در دفتر کارم نصب خواهم کرد.
وی سپس خاطراتی از حساسیتهای اکبر رادی در بکار بردن واژهها روی صحنه بیان کرد و افزود: آن زمان نمایشی را تمرین میکردیم که فرزانه کابلی قصد داشت واژهای از متن را تغییر دهد. این اتفاق افتاد تا روزی که آقای رادی برای دیدن تمرینها آمد و با دلیل به ما ثابت کردن واژه نباید تغییر کند.
این کارگردان در ادامه به مشکلات پیش آمده برای اجرای نمایش «تانگوی تخم مرغ داغ» اشاره کرد و اظهار داشت: 30 سال پیش که نمایش «پلکان» را روی صحنه برده بودم، در بعضی شبها که با استاد رادی تنها بودیم میگفت که یادت هست فرد شیر پاک خوردهای در یک روزنامه نوشت یک پلکان در نمایشی که نامش «پلکان» است، ندیدیم؟! بعد از 30 سال از آن زمان وقتی نمایش «تانگوی تخم مرغ داغ» را در تالار وحدت روی صحنه بردم و بعضی احتمالا دیدند هادی مرزبان که در نمایش هست، فرزانه کابلی هم که نامش در کار دیده میشود؛ در نام نمایش نیز تانگو وجود دارد، گفتند لابد این دو نفر روی صحنه تانگو میرقصند و به این دلیل باید جلوی اجرا را گرفت.
مرزبان خاطرنشان کرد: البته من در این مدت هر جا رفتم گفتم که در مدت جلوگیری از اجرای نمایش مسئولان اداره کل هنرهای نمایشی و معاونت امور هنری گروه را تنها نگذاشتند و همه جار با ما همراهی کردند.
وی تصریح کرد: شرایط به جایی رسیده بود که من پیرمرد هفتاد ساله در پارکینگ داخل ماشین مینشستم، در را روی خودم میبستم و گریه میکردم. تا اینکه یک روز در اداره کل هنرهای نمایشی بودم که به قول معروف موتور سوزاندم. زمانی متوجه شدم برایم چه اتفاقی افتاده که در بیمارستان زیر دستگاه چشمهایم باز شد و دیدم اعداد برعکس میچرخد! به همین علت تصور کردم از دنیا رفتم اما دیدم نه همچنان زنده هستم؛ به قولی تا لب مرز رفتم و دیپورت شدم.
مرزبان در انتها تاکید کرد با همراهی دوستان و علاقهمندان به اکبر رادی تا زمانی که زنده است فقط آثار این نمایشنامه نویس را روی صحنه خواهد برد.
صدرالدین شجره که نمایش نامه «آهسته با گل سرخ» نوشته اکبر رادی را به برای اولین بار در رادیو کارگردانی کرده بود، در این مراسم قدردانی شد.
شجره در این بخش با اشاره به اینکه از 13 سالگی به عنوان شاگرد اکبر رادی بوده، با ذکر خاطرهای به اهمیت آوا و لحن کلمات و جملات نزد زندهیاد رادی پرداخت و گفت: رادی حساسیت بسیار زیادی بر کلمات داشت. جایی تعریفی از هنر ارائه کرد که آنجا مبحث آواشناسی را از آموختم. او میگوید. هنرمند منشور میراث تاریخ است که آهسته میسوزد. شهابی است بلند که در شبی تاریک از جان مردم جهیده است.
حمیده عنقا ابتدای این مراسم ضمن ابراز خوشنودی از برگزاری هفتاد و پنجمین زادروز اکبر رادی از اعضای هیئت مدیره برای سرپا نگهداشتن این بنیاد تقدیر کرد.
در پایان این مراسم نیز از علیرضا پارسی به عنوان کارگردانی که در شهر رشت به اجرای آثار زندهیاد رادی میپردازد، قدردانی شد. سپس عطاءالله کوپال با اشاره به تدارک برنامههای در رادیو نمایش به بهانه زادروز زندهیاد اکبر رادی و پخش آنها طی یک هفته پیش رو، از اختصاص فصل سوم برنامه «چهار فصل تئاتر ایران» در رادیو نمایش به زندهیاد رادی و فصل چهارم آن به محمد چرمشیر، خبر داد.