پایگاه خبری تئاتر: همه چیز از چنین روزهایی در یک سال گذشته آغاز شد. رسانه‌ها، ذوق‌زده، ماجرای رونمایی از فیلم جدید فرهادی در جشنواره کن را پوشش می‌دادند که برخی هنرجویان سابق خانه بین‌الملل بامداد، موج تبریکات خود را به فردی به نام آزاده مسیح‌زاده منتشر کردند.
این عده، افتخار حضور فیلم قهرمان در کن ۲۰۲۱ را نتیجه زحمات آزاده مسیح‌زاده دانستند و برای او آرزو کردند تا اتفاق‌های بهتری در این مسیر برایش رخ دهد.
این اتفاق در آن زمان، چندان از سوی رسانه‌ها جدی تلقی نشد. موضوع اما زمانی جدی‌تر شد که قهرمان با دست پر، کن ۲۰۲۱ را ترک کرد. وقتی هیاهوها راجع این فیلم خوابید، نخستین اظهارنظرها درباره این فیلم، رسانه‌ای شد.
مسیح‌زاده در همان زمان ادعا کرد که فرهادی قهرمان را از روی فیلم کوتاهی که وی چند سال پیش در یک کلاس آموزشی ساخته، کپی‌برداری کرده است.
ادعایی که خیلی زود با واکنش‌های گسترده‌ای مواجه شد و در این بین، عمده رسانه‌ها، بی‌توجه به این ادعا، جانب فرهادی را گرفتند و زبان به تمجید او گشودند.
اما هر چه زمان به جلو پیش رفت، رنگ ادعای مسیح‌زاده غلیظ‌تر شد و رسانه‌ها، ابعاد بیشتری از این اتفاق را واکاوی کردند. با جدی شدن این ادعا، رسانه‌های خارجی نیز به پوشش این اخبار پرداختند. ورایتی در خبری اعلام کرد که فرهادی، به عنوان رئیس هیات داوران کن ۲۰۲۲ انتخاب شده است؛ اتفاقی که در حقیقت، به وقوع نپیوست و این رسانه آمریکایی که در تمام این سال‌ها ارادت ویژه‌ای به فرهادی داشت، اعلام کرد که دلیل محقق نشدن این اتفاق، حاشیه ادعای کپی‌برداری بوده که در ایران متوجه فرهادی است.
فارغ از درست یا اشتباه بودن این ادعای ورایتی، بازتاب این اتفاق برای فرهادی در سطح جهانی، بسیار پررنگ بوده است. فرهادی هیچ‌گاه گمان نمی‌برد که در نشست خبری کن ۲۰۲۲، یک خبرنگار دانمارکی از وی درباره این اتفاق سوال بپرسد و وی در برابر ده‌ها دوربین مجبور باشد تا برای نخستین‌بار، به شکلی مستقیم راجع این اتفاق اظهارنظر کرده و به نوعی از خودش دفاع کند.
در تمام این یک سالی که از حاشیه چنین مساله‌ای می‌گذرد، رسانه‌ها با به راه انداختن یک دوقطبی، زمینه را برای حمایت یا حمله به فرهادی فراهم کردند.
آنچه اما در نشست خبری کن هفتادوپنجم رخ داد، بازخواهی از فرهادی نبود، بلکه تفتیش سینمای ایران بود. اتفاقی که رخ داد، در نتیجه رویه اشتباهی بود که برای این‌گونه مسائل وجود دارد. در یک طرف ماجرا، اصغر فرهادی وجود دارد که رسانه‌های پرتعداد موافق خودش را دارد و در سوی دیگر یک هنرجوی ساده که از قدرت فرهادی مطلع است و در مسیر پرداخت و پردازش ادعای خود، رسانه‌های مخالف فرهادی را پشت سر خود می‌بیند.
فارغ از اینکه نتیجه دادخواهی هر یک از طرفین به کجا خواهد رسید و چه کسی پیروز این میدان است، آنچه پس از مراسم فوتوکال و در نشست خبری کن ۲۰۲۲ روی داد، وجهه خوشایندی را برای سینمای ایران رقم نزد. عده‌ای ذوق‌زده از این سوال و جواب، آن را به بازجویی شبیه دانستند و نشست خبری کن ۲۰۲۲ را به صحنه محاکمه فرهادی تشبیه کردند. در مقابل، وفاداران به فرهادی نیز بی‌تفاوت، نسبت به این اتفاق، سعی در عادی‌انگاری داشته و ساحت فرهادی را منزه از این بی‌اخلاقی‌ها دانستند.
این دوقطبی در فضای بلبشوی رسانه‌ای چنان نمودی پیدا کرده که برخی، با حکم دادن و متهم کردن قطعی فرهادی، وی را همردیف وودی آلن و رومن پولانسکی دانستند.
البته که در این فضای بلبشو، روابط عمومی فیلم و هر تیم رسانه‌ای که نزدیک به فرهادی است، بسیار ضعیف کرد. آنها می‌توانستند در یک فضای محترمانه، این ادعا را با مواجهه دو طرف و حصول رضایت به پایان برده و از نشر حداکثری آن و پیچیده‌ترشدن کلاف این بازی بی‌نتیجه در فضای داخلی و بین‌المللی خودداری کنند.
و حال که فرهادی با چنین ادعای سنگینی در مجامع سینمایی بین‌المللی بدرقه می‌شود، دود آن به چشم چه فرد یا جریانی می‌رود؟ اصغر فرهادی؟ آزاده مسیح‌زاده؟
و مطمئنا این سینمای ایران است که بیش از هر فرد و جریان دیگری متحمل خسران‌هایی می‌شود که جبران آن، بسیار سخت‌تر از مسیری است که تاکنون در عرصه موفقیت‌های جهانی تجربه کرده است. از محاکمه مجازی و پیش‌دستانه فرهادی چیزی عاید سینما و سینمادوستان نمی‌شود. عایدی چندانی هم برای آزاده مسیح‌زاده به دست نمی‌آید. اجازه دهیم کار، روال حرفه‌ای و قانونی خود را در مجامع قضایی دنبال کند. قطعا دستگاه قضا، به این موضوع، عالم‌تر است و اشراف بیشتری بر این موضوع دارد.
اوضاع سینمای ملی را با پرداخت به این حواشی و قضاوت‌های پیش‌دستانه خراب تر نکنیم.
منبع: خبرگزاری ایرنا
نویسنده: مجتبی اردشیری
