گروهی نوجوان بودند که نیمه اول دهه ۵۰ در دومین اجرای نمایش «حادثه‌ای در شهر عروسک‌ها» حضور داشتند. یکی از این نوجوانان بعد از گذر این همه سال هنوز دلش با این نمایش است.

چارسو پرس: عادل بزدوده همان تازه‌جوانی است که در دومین نوبت اجرای نمایش «حادثه‌ای در شهر عروسک‌ها» همراه با ‌جوانان دیگری همچون هنگامه مفید، علی پورتاش(پور اقامت)، حمیده فرمانی، مسلم قاسمی، مرتضی مجتهدی روی صحنه رفت. حالا بیش از ۵۰ سال از اجرای این نمایش می‌گذرد و بزدوده که دیگر هنرمندی پیشکسوت است، برای سومین بار این نمایش را روی صحنه برده است.

این کارگردان، مدرس و طراح عروسک همزمان با اجرای نمایش «حادثه‌ای در شهر عروسک‌ها» که این روزها در کانون پرورش فکری روی صحنه است، خاطراتی از نخستین اجراهای این نمایش روایت می‌کند و این اثر را نمایشی بدون تاریخ مصرف می‌داند.

با آمدن اسکار باتک، هنرمند و مدرس تئاتر عروسکی که اهل چک بود، هنرمندان تئاتر ایران با نمایش عروسکی به معنای حرفه‌ای آن آشنا شدند.  

باتک که هنرمندی سرشناس بود، اوایل دهه ۵۰ به دعوت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، به مرکز تئاتر کانون آمد و با نخستین اعضای این گروه، مرضیه برومند، رضا بابک، بهرام شاه محمدلو، سوسن فرخ‌نیا، علیرضا هدایی و همراهی اردشیر کشاورزی، نخستین نمایش حرفه‌ای عروسکی در ایران را اجرا کرد؛ نمایش «حادثه‌ای در شهر عروسک‌ها». با رفتن گروه اول بازیگران مرکز تئاتر از کانون و به فاصله اندکی، این نمایش با تعدادی از تازه‌جوانانی که عضو کتابخانه‌های کانون بودند، آماده اجرا شد و در کتابخانه‌های گوناگونی روی صحنه رفت.

بزدوده هم یکی از اعضای دومین گروه اجرایی این نمایش بود.

او درباره حضور خود در اجرای این اثر نمایشی می‌گوید: اگر اشتباه نکنم، سال ۵۳ بود که ما نوجوانان عضو کتابخانه به مرحله‌ای رسیدیم که کانون، ما را ارتقا داد و این نمایش را در همان حد و اندازه‌ای که گروه اول یعنی بازیگران حرفه‌ای اجرا کرده بودند، روی صحنه بردیم. هدف‌مان این بود که این نمایش را به دل کتابخانه‌های کانون در سراسر کشور و نه فقط تهران ببریم و اولین تماشاگران ما اعضای همین کتابخانه‌ها بودند که نمایش را به صورت رایگان می‌دیدند.

بزدوده که این نمایش را اثری خاطره‌انگیز برای خود می‌داند، اضافه می‌کند: هنوز که هنوز است گویی با این نمایش دوباره متولد می‌شوم. روحیه عجیب و غریبی در این نمایش هست که سبب شده تاریخ مصرف نداشته باشد. به همین دلیل بعد از انقلاب در سه مقطع زمانی این نمایش را اجرا کردم که هر سه اجرا، عین نسخه اولیه آن است.

او که معتقد است این نمایش تاریخ مصرفی ازلی ابدی دارد، درباره این ویژگی توضیح می‌دهد: یکی از خصوصیات یک متن خوب این است که برای مقطع زمانی خاصی نوشته نشده باشد. تماشاگران این نمایش کودکان ۴ تا ۱۰ سال هستند که در مقاطع گوناگون از اجرای آن لذت برده‌اند. گویی جذابیت این کار در دوره‌های مختلف زمانی حفظ می‌شود.

این طراح و مدرس نمایش عروسکی خاطرنشان می‌کند: از آنجاکه نسل جدید نسل تکنولوژی است، این نگرانی از سوی بعضی دوستان وجود داشت که شاید بچه‌های امروز نتوانند به خوبی با این نمایش ارتباط برقرار کنند، ولی جالب است که در اجراهای جدید، اتفاقا کودکان هیجان‌زده‌تر از کودکان دوره‌های قبلی با نمایش برخورد می‌کنند.

بزدوده با ارایه توضیحی درباره محتوای نمایش «حادثه‌ای در شهر عروسک‌ها» اضافه می‌کند: این نمایش داستانی بسیار ساده دارد. یک پسربچه و دختر بچه خوب در کنار پسربچه بدی زندگی می‌کنند. زندگی و کارهای خوب و بد آنان خیلی ساده روی صحنه دیده می‌شود. کودکان قاضیان بسیار خوبی هستند و با دیدن نمایش، نسبت به کارهای خوب و بد این بچه‌ها به خوبی داوری می‌کنند.

او ارتباط کودکان را با این نمایش اعجاب‌انگیز می‌داند و می‌گوید: برایم شگفت‌انگیز است که کودکان عروسک‌های دستکشی ما را زنده می‌پندارند. این جادوی نمایش عروسکی است که بچه‌ها زنده بودن عروسک را باور می‌کنند و با او همراه می‌شوند و کارهایش را قضاوت می‌کنند و این ویژگی فقط منحصر به بچه‌های ایران نیست و در کل جهان جادوی نمایش عروسکی وجود دارد. از سوی دیگر کودکان به هنگام دیدن نمایش نکاتی را مطرح می‌کنند که بسیار شگفت‌انگیز است.

بزدوده اجرای این نمایش را بزرگداشتی برای هنرمندانی می‌داند که در دوره‌های گذشته در خلق و اجرای این اثر نمایشی حضور داشته‌اند.

او می‌گوید: این اجرا بزرگداشتی است برای هنرمندانی که دیگر در میان ما نیستند مانند زنده‌یادان اردشیر کشاوری و کامبیز صمیمی‌مفخم که در اولین اجرای آن حضور داشتند و هم دیگر هنرمندانی که از ایران رفته‌اند و به نوعی دیگر کنار ما نیستند.

نمایش «حادثه‌ای در شهر عروسک‌ها» به کارگردانی عادل بزدوده تا اواسط تیر ماه در مرکز تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در پارک لاله روی صحنه است.

عادل بزدوده

///.


منبع: خبرگزاری ایسنا