چارسو پرس: به نقل از روابط عمومی، آیین اختتامیه پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران عصر روز سهشنبه ۲۹ آذرماه در سالن سینماتوگراف موزه سینما با حضور محمد خزاعی رئیس سازمان امور سینمایی و سمعی بصری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، قادر آشنا معاون توسعه فناوری و مطالعات سینمایی سازمان سینمایی، امیررضا مافی دبیر پنجمین جایزه پژوهش سال سینما، اعضای شورای سیاستگذاری و اعضای شورای علمی و هیات داوری این دوره و جمعی از مدیران فرهنگی، چهرههای دانشگاهی و پژوهشگران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم که با پخش تیزر پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران شروع شد، امیررضا مافی دبیر پنجمین جایزه پژوهش سال، ضمن تشکر از حضور مدیران فرهنگی، استادان دانشگاه و پژوهشگران بیان کرد: خداراشکر میکنم که به این نقطه رسیدیم که امروز اختتامیه جایزه را برگزار میکنیم. شخصیتهای طراز اولی تاکنون دبیری این جایزه را برعهده داشتند و شاید من جسارت به خرج دادم که پنجمین جایزه پژوهش سال را اداره کنم.
وی با اشاره به اینکه در پنجمین دوره جایزه پژوهش سال از ۹۲ اثر رسیده به دبیرخانه، ۳۸ اثر به مرحله داوری نهایی راه پیدا کرد و انتشار جزئیات روند برگزاری و ارزیابی آثار در کتاب جشنواره، بیان کرد: سینمای ایران سینمای بالندهای است. آنچه به عنوان میراث فرهنگی از نسل امروز میماند دیگر بناهای تاریخی و معماریها نیست بلکه سینماست که تبدیل به میراث فرهنگی امروز ما شده است. این میراث نیازمند این است که بتواند به چیزی تکیه کند.
دبیر پنجمین جایزه پژوهش سال سینما تاکید کرد: در سالهای اخیر به نظر میرسد پیوند پژوهش و سینما کاسته شده است و این مساله را باید به بدنه سینما یادآوری کرد که حیات آن پیوند عمیقی با پژوهش دارد. ناگفته نماند که در سینمای بدون پشتوانه، اغتشاش وجود دارد و برای اینکه این میراث فرهنگی میرا نباشد نیازمند پشتوانه پژوهشی هستیم.
مافی با اشاره به اینکه دانشگاههای ما بیش از آنکه به محتوا نگاه کنند به فرم و شکل و ساختار پژوهشها اهمیت میدهند، مطرح کرد: ما دچار فقدان ادبیات بومی سینما هستیم پس نیازمند همت کسانی هستیم که در این حوزه فعالیت میکنند. امیدوارم این قبیل جوایز اهتمام پژوهشگران علوم انسانی را به سینما جلب کند.
وی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: امروز به لحاظ شرایط اجتماعی در وضعیت خاصی هستیم و اتفاقا یکی از جاهایی که باید به کمک ما در این شرایط میآمد، سینما بود که اگر چارچوب و مبنای نظری محکمی داشت، واکنشش نسبت به مسائلی که اتفاق افتاده است، متفاوت بود.
امیدواریم دست اندرکاران سینما عاری از هیجان با پدیدههای اجتماعی مواجه شوند یعنی سیاست بورزند، ولی سیاستزده نباشند. همه ما فرزندان یک سرزمین هستیم و آنچه که از روزگار ما باقی میماند، سینمای ماست که باید دست به دست هم دهیم تا غنیتر شود.
قادر آشنا معاون توسعه فناوری و مطالعات سینمایی سازمان سینمایی دیگر سخنران این مراسم بود که در سخنانی گفت: بعد از توفیقات فراوان در عرصه علمی و پژوهشی، مسئولان به این نتیجه رسیدند برای دستگاههای اجرایی باید به این سمت بروند که فعالیتهایشان مبنای پژوهشی و علمی داشته باشد. بر این اساس درصدی از بودجه دستگاهها به پژوهش اختصاص یافته است چراکه هر فعالیتی که مبنای پژوهشی داشته باشد و عقلایی با آن برخورد شود، توفیقاتی بیشتر است. ناگفته نماند که چند سالی است که این امر تبدیل با قانون شده است.
وی ادامه داد: حوزه پژوهش برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی سوره به دلیل گستردگی و فراوانی مخاطب و خانواده بزرگی که بهرهمند است، اولویت جدی دارد و باوجود همه مشکلات، باید به حوزه نظر و عمل توجه کنیم.
معاون توسعه فناوری و مطالعات سینمایی سازمان سینمایی با بیان اینکه جایزه پژوهش سال سینما از خالقان آثار پژوهشی تجلیل میکند، مطرح کرد: توجه به امر سینما عنصر موثریست که باید به آن توجه شود. همچنین جایزه پژوهش برای کسانی است که قلم بدست میگیرند و آثار فاخر خلق میکنند.
آشنا در پایان صحبتهای خود خاطرنشان کرد: امسال با پژوهشکدههای مختلف مکاتبه کردیم و از آنها خواستیم اولویتهای سینمای ایران امروز را برایمان شرح دهند. این اتفاق نشان میدهد تلاشمان بر این است که به حوزه پرورشهای کاربردی توجه کنیم. قرار است تمام پژوهشهای تدوین و اجرا شده در یک سایت بارگذاری و بانک اطلاعاتی پژوهشگران نیز کامل شود.
این کار هم برای دانشجویان و هم برای تهیهکنندگان، بازیگران، کارگردانان و غیره مفید است تا سینما بالندهتر از این شود.
در ادامه، مینو خانی، به نمایندگی از شورای علمی و هیأت داوری به قرائت بیانیه هیأت داوران پرداخت.
همچنین در بخش دیگری از این مراسم، ویدئوی تولید شده در دبیرخانه پنجمین جایزه سال سینمای ایران با همکاری رادیو نمایش، به یادبود مرحوم «دکتر امیرحسن ندایی» از اساتید دانشگاه در حوزه سینما که سالها اهتمام ویژه در این عرصه داشتند، پخش شد. سپس دکتر محمدعلی صفورا از همکاران دانشگاهی زندهیاد ندایی در سخنانی بیان کرد: من با امیرحسن ندایی سابقه دوستی ۳۰ ساله، همکاری ۱۵ ساله و همسایگی ۱۰ ساله داشتم. امیر به واسطه یوم الاطراف بودنش فردی خاص در حوزه آموزش سینما بود. این به ما کمک میکرد که وارد بحثهای بینارشتهای شویم، چون ذات سینما هنر بینارشتهای است.
وی یادآور شد: نسل امیرحسن ندایی نسلی بود که هم فیلم میساخت، هم درس میخواند و هم عاشق سینما بود که این اتفاق حوزه آموزش را پربارتر کرد. من معتقدم از دانشگاهها و پایاننامهها باید بسیار استفاده شود و به استادان حوزه پژوهشی بسیار اهمیت داده شود و حتی از آنها در زمان حیاتشان تجلیل شود تا بتوان دانش را به سمت سینمای ایران گسیل کرد. اضافه شدن جایزه امیرحسن ندایی به پنجمین جایزه پژوهش سال سینما بسیار مغتنم و باارزش است.
در این بخش جایزه ویژه دبیر به یادبود دکترامیرحسن ندایی، به پایاننامه «بررسی تطبیقی ویژگیهای تداخل روایی در سینما و ادبیات» اثر فاطمه احمدی با اهدای پلاک یادبود، لوح و جایزه به مبلغ ۶۰۰ میلیون ریال اعطا شد.
در ادامه این مراسم که با پخش ویدیوی مرور ادوار گذشته جایزه و گزارش تصویری فرایند پنج ماهه برگزاری پنجمین دوره همراه بود برگزیدگان پنجمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران در هفت بخش به شرح زیر معرفی شدند:
بخش پژوهش بصری:
شایسته تقدیر: «روزنۀ آبی» اثر فرزاد فرهوشی
لوح و جایزه 100 میلیون ریال
بخش پایاننامه کارشناسی ارشد:
شایسته تقدیر: «بومیسازی ژانرهای سینمایی بر اساس ظرفیتهای فرهنگی، جغرافیایی و قومی خوزستان برای سینما و تلویزیون ایران» اثر سعید سراجالدین میرقائد
لوح و مبلغ 60 میلیون ریال
بخش پایاننامه کارشناسی ارشد:
برگزیده: «گفتمان، هویت، روحانیت: تحلیل نشانهشناسی گفتمانی روحانیت در سینمای دهه 70 و 80 ایران» اثر حجتاله نظری
تندیس، لوح و مبلغ 120 میلیون ریال
بخش طرحنامه پژوهشی:
پیشنهاد شایسته حمایت: «اطلس جامع هنر سینمایی کشور (با رویکرد تدوین سند الگوی راهبردی توسعه هنر سینما در ایران اسلامی)» اثر هادی مومنی
مبلغ 200 میلیون ریال
بخش مقاله علمی:
برگزیده: «ارائه نگاشت راهکارهای مرجعیت جشنواره جهانی فیلم فجر» اثر احسان سالمی، مهدی عبدالحمید، فرشاد عسگریکیا، معصومه سروندی
تندیس، لوح و مبلغ 200 میلیون ریال
بخش رساله دکتری:
شایسته تقدیر: «مطالعه تطبیقی مفهوم سینمای ملی در سینمای ایران و مصر با تأکید بر الگوی روایت (مطالعهای بر سه فیلمساز ایرانی و مصری)» کاری از محمدخیر دریب
مبلغ 125 میلیون ریال
بخش طرح پژوهشی:
شایسته تقدیر: «مطالعه تجربه مخاطب در مواجهه با فیلمهای سازمان سینمایی سوره در چهلمین جشنواره فجر: فیلمهای سینمایی هناس، شادروان، ضد و دسته دختران» اثر سیاوش صلواتیان
مبلغ 100 میلیون ریال
بخش طرح پژوهشی:
برگزیده: «بهرهگیری از ظرفیتهای هاپتیکی هنر ایرانیـاسلامی در سینمای ایران» اثر علیرضا صیاد
تندیس، لوح و مبلغ 300 میلیون ریال
بخش جستار علمی:
هیات داوران هیچ اثری را حائز دریافت جایزه ندانست.
مافی انیمیشن: شایان ذکر است در این مراسم که پایانبخش آن پخش نماهنگ «قول مادرانه» با موضوع شهدای حادثه تروریستی شاهچراغ بود، چهرههایی همچون مجید اسماعیلی رئیس موزه سینما، مجتبی امینی دبیر جشنواره فیلم فجر، حبیب ایلبیگی، محمدحسین نیرومند مشاور وزیر ارشاد، سید علیرضا گلپایگانی، محمدرضا فرجی، احسان کاوه قائم مقام معاونت برونمرزی سازمان صدا و سیما حضور داشتند.
///.