چارسو پرس: جلسه نقد و بررسی نمایش عروسکی «د، اول دارکوب» روز گذشته دوشنبه 29 دی ماه با حضور سروناز نانکلی کارگردان نمایش و عرفان پهلوانی منتقد پس از اجرای نمایش در سالن گوشه فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.
عرفان پهلوانی در آغاز این جلسه با اشاره به استفاده از صداپیشگان در این نمایش گفت: انتخاب این روش فکر هوشمندانه ای بود. استفاده از صداپیشه ها در نمایش عروسکی این امکان را به عروسک گردانان می دهد که روی حرکت عروسک ها تمرکز بیشتری داشته باشند و از سویی به صداپیشه ها هم این فرصت را می دهد که بدون نیاز به توجه به تحرک عروسک ها به فضا و دیالوگ ها توجه کنند.
وی با اشاره به تناسب صدا و حرکت عروسک ها گفت: با وجود هماهنگی خوبی که بین صدا و عروسک ها وجود دارد گاه نزدیک بودن صدا ها به هم و یا ضبط صدا باعث ایجاد سردرگمی در مخاطب می شود که این نکته جدا از توجه کارگردان به انتخاب صداپیشه ها نیازمند امکانات خوب صدابرداری هم است.
سروناز نانکلی در پاسخ به پرسش عرفان پهلوانی درباره علت انتخاب اسم نمایش گفت: مهم ترین علت انتخاب این نام برای این نمایش استفاده از شخصیت های اعضای گروه موسیقی دارکوب برای پردازش کاراکترهای این قصه بود که روایتی از یک گروه موسیقی است. از طرفی در موسیقی و داستان این نمایش ما از سازهای کوبه ای استفاده کردیم و همانطور که می دانیم دارکوب حیوانی است که آوایی ریتم دار و به نوعی نزدیک به صدای این نوع سازها دارد.
نانکلی در ادامه گفت: در این نمایش ما سعی داشتیم کودکان را با بعضی از حروف الفبا آشنا کنیم و از شعر کودکانه ای استفاده کردیم که در آن می گوید «د،اول دارکوبه، خوراکش کرمه چوبه.» نقطه مشترکی که بین این شعر و انتخاب گروه دارکوب برای شخصیت پردازی بود ما را به این نام رساند.
پهلوانی در ادامه انتخاب موضوع موسیقی برای پرورش یک نمایش کودک را انتخاب نو و آگاهانه ای دانست و گفت: به دلیل حضور در بسیاری از نمایش های کودک با انتخاب موضوع سایر کارگردان ها آشنایی دارم. این اولین بار است که محوریت یک نمایش کودک براساس موسیقی انتخاب شده است و این موضوع انتخاب شایسته ایست، اما نکته ای که در موسیقی این کار وجود دارد فاصله ایست که بین آن با موسیقی مشخص کودک احساس می شود.
این منتقد تئاتر یادآور شد: همه ما ملودی هایی را که در نمایش ها و قصه های کودکی شنیدیم به یاد داریم. مثل موسیقی انیمیشن «پلنگ صورتی» و این کار تا همیشه در یاد ما می ماند. اما در این کار می توان گفت ریتم های مناسب کودک و تکرارهایی که موسیقی را در ذهن کودک زنده نگه می دارد کمرنگ است. از طرفی با انتخاب موضوع این نمایش انتظار می رفت نمود سازها در این نمایش بیشتر از این باشد.
نانکلی درباره این موضوع توضیح داد: هدف من شناساندن موسیقی به کودکان و حتی بزرگ ترهایی است که در این شرایط فرهنگی امکان روبه رویی با سازهای مختلف در رسانه ها برایشان وجود ندارد. شنیدن صدای سازهای مختلف که در این نمایش محدود به سازهای کوبه ای و برنجی می شود و آگاهی از شکل و نام سازها هدفی بود که در طراحی قصه به دنبال آن بودم ، هدفی که شاید به واسطه وقت محدود و طیف سنی که برای اجرای نمایش در نظر گرفته شده فرصت گسترده تر کردن آن وجود نداشت.
موضوع دیگر مطرح شده توسط منتقد این جلسه درباره شخصیت پردازی این نمایش بود. سروناز نانکلی در پاسخ به گفته عرفان پهلوانی مبنی براین که در این زمان مشخص شده با انتخاب شخصیت های کمتر شخصیت پردازی عمیق تری از کاراکترها صورت گرفته، گفت: مهم ترین هدف برای خلق هر موضوع نمایش تاثیرگذاری روی مخاطب است به خصوص اگر این مخاطب کودک و در طیف سنی پایین تری باشد.
این کارگردان تئاتر متذکر شد: بر اساس تجربه ای که در مدت کار در نمایش کودک داشتم به تاثیر صدا، موسیقی و رنگ ها بر روی کودکان پی بردم و سعی کردم از این موضوعات برای تاثیر بیشتر بر تماشاگر استفاده کنم. کودکان در سن های پایین با شخصیت هایی که در نمایش می بینند همذات پنداری می کنند کما اینکه در همین اجرا بعد از پایان نمایش ما کودکان را می بینیم که هر یک خود را در نقش یکی از شخصیت های داستان تصور می کنند.
نانکلی در پایان عنوان کرد: نکته دیگری که برای طراحی این نمایش در نظر من بود بحث تقویت کردن خلاقیت کودک است. در این نمایش با نشان دادن شخصیت های مختلف و عنوان کردن نکته ای از هر شخصیت تلاش کردم روزنه ای را در ذهن کودک ایجاد کنم تا نقطه آغازی باشد که کودک در ذهن خودش با آن شخصیت، آن ساز و یا موسیقی که می شنود چالش داشته باشد.
نمایش «د، اول دارکوب» تا پایان این هفته در فرهنگسرای نیاوران، سالن گوشه و در ساعت 16 اجرا می شود تا پس از آن در ماه های آینده به شهرستان های مختلف کشور سفر کند.
