چارسو پرس: در حالی که تعدادی از فیلم‌های به‌یادماندنی تاریخ همچون «رستگاری در شاوشنک» (۱۹۹۴) و «پاپیون» (۱۹۷۳) به ایده‌ی زندان پرداخته‌اند اما دنیای تلویزیون هم به نوبه‌ی خود تلاش کرده است تا برداشت‌های متفاوتی از آن ارائه دهد و تعدادی از بهترین سریال‌ها درباره زندان را در این مقاله پیدا خواهید کرد.
۱۲- ۶۰ روز در زندان (Sixty Days In)
- سال پخش: ۲۰۱۶ – ۲۰۲۳
- تعداد فصل‌ها: ۸
- افراد حاضر: جیمی نوئل، اسکاتی مپلس، مارک ادگر، مارک لمب، جاناتان هورتون
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۷.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: ۸۰ از ۱۰۰
با اینکه مستندهای تلویزیونی گوناگونی پیرامون زندان ساخته شده است اما «۶۰ روز در زندان» فرمول رایج این آثار را تغییر می‌دهد. اینجا با داوطلبانی روبه‌رو می‌شویم که حاضر شده‌اند تا ۶۰ روز را با این ادعا که خلافکار واقعی هستند در زندان سپری کنند. با اینکه بعضی از رازهای پشت‌صحنه فاش شد و دانستن آن‌ها به تجربه‌ی شما از تماشای سریال ضربه می‌زند اما ۶۰ روز در زندان در مجموع اثر سرگرم‌کننده‌ای است.
جذابیت اصلی سریال در این است که ساختارهای قدرت در محیط‌های زندان را به نمایش می‌گذارد و یادآور می‌شود که سیاست‌های گروهک‌های داخل زندان‌ها تا چه اندازه اهمیت دارد و چه عواقبی در انتظار کسانی است که به قوانین آن‌ها احترام نمی‌گذارند. ایده‌ی اولیه‌ی سریال شاید بحث‌برانگیز باشد اما حقایق مهمی را از زندگی زندانیان نشان می‌دهد.
۱۱- دفترچه زندان (Prison Playbook)
- سال پخش: ۲۰۱۷ – ۲۰۱۸
- تعداد فصل‌ها: ۱
- سازنده: شین وون-هو
- بازیگران: پارک هه-سو، جونگ کیونگ-هو، لی ته سون، لی دو-هیون، کریستال جانگ، یه سو جونگ
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸.۴ از ۱۰
«دفترچه زندان» اگرچه به‌عنوان یک درام عرضه شده اما در حقیقت یک کمدی سیاه است. قصه پیرامون دوران محکومیت یک ستاره‌ی سرشناس ورزش بیسبال اتفاق می‌افتد. او مردی که قصد داشت به خواهرش تعارض کند را مورد ضرب‌وشتم قرار می‌دهد و به یک سال زندان محکوم می‌شود. موضوع اصلی فیلم جدی است اما سازندگان تلاش کرده‌اند تا با استفاده از لحظات کوچک کمدی، فضاها را تلطیف کنند.
«دفترچه زندان» از آن سریال‌هایی است که به‌تدریج جذاب‌تر می‌شود و این مسئله در دوران پخش به کمک آن آمد، زیرا با پخش هر قسمت در کره جنوبی، مخاطبان آن افزایش یافت و در نهایت به یکی از پرتماشاگرترین سریالهای سال تبدیل شد. این مجموعه می‌تواند علاقه‌مندان به آثار آسیای شرقی را هم راضی کند.
۱۰- دفن شده (Buried)
- سال پخش: ۲۰۰۳
- تعداد فصل‌ها: ۱
- توسعه‌دهنده: جیمی گاردنر، رابرت جونز
- بازیگران: لنی جیمز، دین اندروز، فرانسیس مگی، استیو اوتس، اندرو لیپاتز، دیو فیشلی، شان کرنو، بیل راجرز
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸.۴ از ۱۰
این مینی‌سریال ۸ قسمتی خوش‌ساخت، داستان زندگی نگهبانان و زندانیان زندان مندریک هیلِ انگستان را روایت می‌کند. قصه پیرامون خلافکاری به نام لی کینگ‌لی (لنی جیمز) اتفاق می‌افتد که به ۱۰ سال زندان محکوم شده است و حالا باید به سبک زندگی جدیدش در پشت میله‌ها عادت کند.
سریال کشمکش‌ها و رویدادهای سیاهی که کینگ‌لی به‌صورت روزانه تجربه می‌کند را به نمایش می‌گذارد و ما با روان‌شناسان و نگهبانان زندان هم در بخش‌هایی همراه می‌شویم و نگاهی به زندگی شغلی پیچیده‌ی آن‌ها داریم. «دفن شده» واقع‌گرایانه است و برداشت نسبتا درستی از زندان‌های انگلستان ارائه می‌دهد، جایی که فساد موج می‌زند و تعداد معدودی نگهبان باید صدها زندانی را مدیریت کنند.
۹- زندانی (Prisoner: Cell Block H)
- سال پخش: ۱۹۷۹ – ۱۹۸۶
- تعداد فصل‌ها: ۸
- توسعه‌دهنده: رگ واتسون
- بازیگران: شیلا فلورانس، ول لهمن، کولت مان، جرارد مگوایر، پتسی کینگ، فیونا اسپنس، مری وارد
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸.۲ از ۱۰
یک مجموعه‌ی استرالیایی کلاسیک که پخش آن از اواخر دهه‌ی ۷۰ میلادی آغاز شد و یکی از آثار پرمخاطب دهه‌ی ۸۰ میلادی بود. پیش از آنکه آثاری همچون «نارنجی مُرد جدید است» و «ونتورث» (بدون زندانی، ونتورث هم احتمالا هرگز ساخته نمی‌شد) از راه برسند، «زندانی» از نخستین سریال‌هایی بود که به زنان زندانی پرداخت و هنوز هم یکی از بهترین سریال‌ها درباره زندان زنان در نظر گرفته می‌شود.
این سریال در ایالات‌متحده هم روی آنتن رفت و طرفداران زیادی پیدا کرد. زندانی حدود ۶۹۰ اپیزود دارد و تقریبا همه‌ی جوانب زندگی زنان زندانی را بررسی می‌کرد. با اینکه ضعف‌هایی هم در زندانی به چشم می‌خورد و همه‌ی فصل‌های آن کاملا به یکدیگر مرتبط نیستند اما شخصیت‌های باورپذیر و خطوط داستانی درگیرکننده‌ای دارد.
۸- زمان (Time)
- سال پخش: ۲۰۲۱
- تعداد فصل‌ها: ۱
- توسعه‌دهنده: جیمی مک‌گاورن
- بازیگران: شان بین، استیون گراهام، نبیل الوهابی، ناتالی گوین، هانا والترز، ندین مارشال، شیوون فینران
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: ۱۰۰ از ۱۰۰
در این مینی‌سریال سه قسمتی، شان بین و استیون گراهام نقش دو مرد با پیشینه‌ی متفاوت را بازی می‌کنند. مارک (شان بین) که به‌تازگی زندانی شده است، نه تنها به خاطر جرمی که مرتکب شده است با عذاب وجدان دست‌وپنجه نرم می‌کنند بلکه کنار آمدن با دنیای خطرناک و فاسد زندان نیز برایش آسان نیست. در این جهان تاریک، هیچ نقطه‌ی روشنی وجود ندارد تا اینکه مارک با یک نگهبان مهربان و شریف به نام اریک (استیون گراهام) آشنا می‌شود.
اریک تلاش می‌کند تا از مارک محافظت کند و اجازه ندهد که زندانیان دیگر او را آزار دهند یا تهدید کنند. این نگهبان اما خودش هم با یک دوراهی اخلاقی روبه‌رو می‌شود زیرا یک زندانی خطرناک و بانفوذ، زندگی شخصی و حرفه‌ای را تهدید می‌کند و اریک اگر مطابق میل این زندانی رفتار نکند، جانش به خطر خواهد افتاد. «زمان» مورد تحسین منتقدان و مخاطبان قرار گرفت و بازی فوق‌العاده‌ی شان بین و استیون گراهام برگ برنده‌ی آن است.
پی‌نوشت: شاید «دوران حبس» ترجمه‌ی بهتری برای نام سریال باشد زیرا منظور سازندگان از Time احتمالا همان Prison Time بوده است.
۷- پرنده سیاه (Black Bird)
- سال پخش: ۲۰۲۲
- تعداد فصل‌ها: ۱
- توسعه‌دهنده: دنیس لهان
- بازیگران: تارون اجرتون، پال والتر هاوزر، سپیده معافی، گرگ کینر، ری لیوتا، رابین مالکوم، رابرت ویزدم
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: ۹۷ از ۱۰۰
برداشتی واقع‌گرایانه از یک رویداد واقعی، «پرنده سیاه» قصه‌ی زندانی شدن مرد جوانی به نام جیمز کین (تارون اجرتون) را روایت می‌کند که در گذشته، بازیکن فوتبال آمریکایی بااستعدادی بود اما تصمیم گرفت تا آینده‌ی متفاوتی را در پیش بگیرد و وارد دنیای جرم و جنایت شود. شرایط اما مطابق انتظار پیش نمی‌رود و او برای قاچاق مواد مخدر زندانی می‌شود. هم‌زمان، نیروهای پلیس در تلاش هستند تا جرم مردی به نام لری هال (پال والتر هاوزر) را ثابت کنند، لری به قتل ده‌ها کودک متهم و فعلا برای مدتی کوتاه زندانی شده است اما مدرک معتبری علیه او وجود ندارد.
پلیس‌ها به سراغ جیمز کین می‌روند و از او درخواست می‌کنند که به لری نزدیک شود و بتواند از او اعتراف بگیرد. این کار آسان نیست اما کین که راه دیگری برای آزادی ندارد، اگر این کار را انجام ندهد باید همه‌ی دوران جوانی‌اش را در زندانی سپری کند. او می‌پذیرد و یک زندان خطرناک منتقل می‌شود تا جانش هم به خطر بیفتد. این مینی سریال شش قسمتی که سزاوارانه در فهرست بهترین سریال‌ها درباره زندان قرار می‌گیرد، به‌راستی کیفیتی سینمایی دارد و با بازی درخشان تارون اجرتون و پال والتر هاوزر، تا لحظات پایانی هیجان‌انگیز و نفس‌گیر دنبال می‌شود (هر دو بازیگر نامزد جوایز امی و گلدن گلوب شدند).
۶- ونت ورث (Wentworth)
- سال پخش: ۲۰۱۳ – ۲۰۲۱
- تعداد فصل‌ها: ۸
- توسعه‌دهنده: لارا رادولوویچ، دیوید هانام، رگ واتسون
- بازیگران: دانیل کورمک، نیکول داسیلوا، لیانا والسمن، کیت اتکینسون، سلیا ایرلند، پاملا ریب، تامی مکینتاش
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸.۶ از ۱۰
همان‌طور که بالاتر هم اشاره شد، ونتورث در واقع نسخهی مدرن و قرن بیست‌ویکمی سوپ اپرای زندانی است و از ساختار مشابه استفاده می‌کند. این بار داستان پیرامون بی اسمیت (دانیل کورمک) اتفاق می‌افتد که به قتل همسرش متهم شده است و باید به دادگاه برود. او به‌سرعت متوجه می‌شود که زندان چه جای خطرناکی است و باید برای بقا تلاش کند. تهیه‌کننده‌ی سریال، جو پورتر قصد داشت تا در نسخهی کلاسیک تغییرات اساسی ایجاد کند و به «سیاست‌های زنان در دنیایی که مردان زیادی در آن وجود ندارد» بپردازد. ونتورث از همان اپیزودهای اول، به اثر پرطرفداری تبدیل شد و پخش آن تا فصل هشتم ادامه پیدا کرد.
همانند مستند ۶۰ روز در زندان، ونتورث ساختارهای قدرت را هم بررسی می‌کند. ما با یک زندانی تازه‌وارد روبه‌رو هستیم که به‌تدریج پله‌های ترقی را طی می‌کند و در نهایت به یکی از قدرت‌های بزرگ زندان تبدیل می‌شود. ونتورث در مقایسه با زندانی، اثر خوش‌ساخت‌تری به حساب می‌آید و با اینکه گاهی وارد حوزه‌ی سوپ اپرا می‌شود اما آن را می‌توانیم اعتیادآور بدانیم. این سریال در کشورش استرالیا، نامزد جوایز مختلفی هم شد.
۵- فرار در دانمورا (Escape at Dannemora)
- سال پخش: ۲۰۱۸
- تعداد فصل‌ها: ۱
- توسعه‌دهنده: برت جانسون، میشائیل تولکین
- بازیگران: بنیسیو دل تورو، پاتریشا آرکت، پل دینو، بانی هانت، اریک لانگه، دیوید مورس، جرمی باب، جیم پرک
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۷.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: ۸۸ از ۱۰۰
این مینی‌سریال برجسته‌ی شبکه‌ی شوتایم، داستان واقعی دو قاتل را روایت می‌کند که سال ۲۰۱۵ موفق شدند با کمک یکی از کارمندان، از یک زندان در نیویورک فرار کنند. به کارگردانی بن استیلر و با حضور چهره‌های مشهوری همچون بنیسیو دل تورو، پاتریشا آرکت و پل دینو، «فرار در دانمورا» پیرامون ریچارد مت (دل تورو) و دیوید سویت (دینو) اتفاق می‌افتد که جویس میچل (آرکت)، یکی از کارمندان زن زندان که آدمی احساسی است را با رفتارهای عاشقانه فریب می‌دهند تا نقشه‌ی خود برای فرار از زندان را پیاده‌سازی کنند.
با اینکه منتقدان و مخاطبان از سریال استقبال کردند اما جویس میچل واقعی که هم‌اکنون در زندان است، سریال را توهین‌آمیز و دروغ دانست. او گفته است که «بن استیلر همانند باقی جهان یک دروغ‌گو است. او اهمیتی به حقیقت نمی‌دهد و فقط می‌خواهد از طریق من پول دربیاورد. او یک احمق است». بی‌گمان بعضی از بخش‌های قصه‌ی اصلی دراماتیزه شده‌اند یا تغییر پیدا کرده‌اند اما در هر صورت، فرار در دانمورا سریال هیجان‌انگیزی است که ارزش تماشا دارد.
۴- آن شب (The Night Of)
- سال پخش: ۲۰۱۶
- تعداد فصل‌ها: ۱
- توسعه‌دهنده: ریچارد پرایس، استیون زایلیان
- بازیگران: ریز احمد، جان تورتورو، مایکل کی ویلیامز، بیل کمپ، جینی برلین، گلن هدلی، پیمان معادی
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: ۹۴ از ۱۰۰
سریال جنایی شبکه‌ی اچ‌بی‌او، قصه‌ی یک نوجوان پاکستانی-آمریکایی به نام نصیر (ریز احمد) را روایت می‌کند که پس از یک شب پرفرازونشیب، به جرم قتل یک زن مرموز دستگیر می‌شود. نصیر که دانشجو است، برای قتلی که مرتکب نشده است، به زندان فرستاده می‌شود تا منتظر دادگاه و رای نهایی باشد. جوان قصه که همه‌ی امیدش به وکیلی به نام جان استون (جان تورتورو) است، باید تا آنجا که امکان‌پذیر است با شرایط زندان کنار بیاید و زنده بماند تا بی‌گناهی‌اش ثابت شود.
«آن شب» نه تنها خیلی زود به یکی از بهترین سریال‌ها درباره زندان تبدیل شد بلکه دو نامزدی گلدن گلوب به‌دست آورد و پنج جایزه‌ی امی را هم به خانه برد. در یکی از نقدهای این سریال آمده است: «یک نقطه‌ی برخورد تاثیرگذار میان نژاد، مذهب، عدالت، جنایت و خشونت». پس از فصل اول «کاراگاه واقعی»، آن شب بی‌تردید یکی از بهترین مجموعه‌های کوتاه اچ‌بی‌او است که قصه‌ی اضطراب‌آور و تفکربرانگیزی دارد.
۳- فرار از زندان (Prison Break)
- سال پخش: ۲۰۰۵ – ۲۰۱۷
- تعداد فصل‌ها: ۵
- توسعه‌دهنده: پل شیورینگ
- بازیگران: ونتورث میلر، دومینیک پرسل، رابین تونی، پیتر استورماره، رابرت نپر، سارا وین کالیز، آمائوری نولاسکو
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: ۶۱ از ۱۰۰
یکی از بهترین سریال‌ها درباره زندان و یکی از محبوب‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی شبکه‌ی فاکس که در دوران پخش سروصدای زیادی برپا کرد. پس از زندانی شدن لینکلن باروز (دومینیک پرسل) به جرم قتلی که مرتکب نشده است، برادرش مایکل اسکافیلد نقشه‌ی خطرناک و پیچیده‌ای را پیاده‌سازی می‌کند تا او را نجات دهد. مایکل که نقشه‌ی زندان را پشت بدنش خالکوبی کرده است، با یک سرقت ساختگی از بانک، به همان زندانی منتقل می‌شود که برادرش هم قرار دارد. «فرار از زندان» چهار فصل موفق را سپری کرد، یک فیلم تلویزیونی قصه‌اش را ادامه داد و در نهایت فصل پنجم آن هم ساخته شد که چندان موفق نبود.
فرار از زندان برداشت واقع‌گرایانه و سیاهی از زندگی در زندان ارائه نمی‌دهد و در ادامه تا حد زیادی اغراق‌آمیز و غیرمنطقی می‌شود، با وجود این، فصل اول خوش‌ساختی دارد و از شخصیت‌های دوست‌داشتنی و ماندگاری بهره می‌برد. با اینکه همه‌ی فصل‌ها در زندان اتفاق نمی‌افتند اما شخصیت‌ها چند بار در زندان‌های مختلف گرفتار می‌شوند و هر بار، یک راه حل هوشمندانه برای فرار پیدا می‌کنند.
۲- نارنجی مد جدید است (Orange is the New Black)
- سال پخش: ۲۰۱۳ – ۲۰۱۹
- تعداد فصل‌ها: ۷
- توسعه‌دهنده: جنجی کوهان
- بازیگران: تیلور شیلینگ، لورا پرپون، اوزو ادوبا، دانیل بروکس، مایکل هارنی، میشل هرست، ناتاشا لیون، تارین
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: ۹۰ از ۱۰۰
این سریال پرطرفدار نتفلیکس، قصه‌ی زنی به نام پیپر چپمن (تیلور شیلینگ) را روایت می‌کند که برای جرمی که یک دهه‌ی قبل مرتکب شده است، به زندان فرستاده می‌شود. او آنجا با آدم‌های مختلفی آشنایی پیدا می‌کند و حالا باید ضمن کنار آمدن با دوستان و دشمنان خود، زندگی در پشت میله‌ها را یاد بگیرد. «نارنجی مد جدید است» براساس کتاب خاطرات پیپر چپمن ساخته شده اما سازنده سریال، جنجی کوهان قصد داشته است تا از این شخصیت به اصطلاح به‌عنوان یک «اسب تروجان» استفاده کند تا مخاطبان با فضای زندان و شخصیت‌های دیگر آشنا شوند.
نارنجی مد جدید است برای هفت فصل ادامه پیدا کرد و نامزد جوایز مختلفی از جمله امی شد. نکته‌ی مثبت سریال این است که درام خالص به حساب نمی‌آید و از عناصر کمدی استفاده می‌کند. نارنجی مد جدید است همچنین از نخستین سریالهای تولیدی نتفلیکس بود و این پلتفرم را به‌عنوان رقیب جدی شبکه‌های کابلی در کانون توجه قرار داد. نتفلیکس قصد ادامه دادن این مجموعه را ندارد اما هفت فصل شاید کافی باشد تا برای مدتی با این شخصیت‌های رنگارنگ و اغلب بامزه وقت بگذرانید.
۱- اُز (Oz)
- سال پخش: ۱۹۹۷– ۲۰۰۳
- تعداد فصل‌ها: ۶
- توسعه‌دهنده: تام فونتانا
- بازیگران: ارنی هادسون، تری کینی، هارولد پرینو، جی.کی. سیمونز، ریتا مورنو، کرک اسودو، ایمون واکر
- امتیاز کاربران IMDb به سریال: ۸.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: ۹۳ از ۱۰۰
وقتی به بهترین سریال‌ها درباره زندان می‌رسیم، شاید فرار از زندان به ذهن برسد اما این «اُز» است که حرف اول و آخر را می‌زند. این سریال واقع‌گرایانه و سیاه، داستان زندگی نگهبانان و زندانیان یک زندان خیالی را روایت می‌کند و در حقیقت اولین سریال بلندی است که توسط شبکه‌ی اچ‌بی‌او تولید شد (پیش از آنکه شاهکارهای دیگری همچون «وایر» و «سوپرانوز» از راه برسند). از آنجایی که اُز محصول یک شبکه‌ی کابلی است، در آن عناصری به چشم می‌خورد که آن روزها در سریالهای دیگر وجود نداشت، از سکانس‌های خشن تا لحظات تعلیق‌آمیز و بزرگسالانه.
اُز – که نامش به فیلم کلاسیک «جادوگر شهر از» ارجاع دارد – به یک موفقیت بزرگ تبدیل شد و مسیر را برای سریالهای بعدی هموار کرد و یکی از دلایل بود که آن روزها بعضی‌ها می‌گفتند اچ‌بی‌او چیزی فراتر از یک شبکه‌ی تلویزیونی است و بهتر از این را هیچ‌کجا پیدا نمی‌کنید. اُز همچنین جدی‌ترین سریالی است که تاکنون درباره زندان ساخته شده است، در همین راستا بعضی از سکانس‌های آن شاید برای بعضی از مخاطبان آزاردهنده باشد.
///.
منبع: دیجی‌مگ
