چارسو پرس: در چند روز گذشته انتخاب فیلم نگهبان شب ساخته رضا میرکریمی به عنوان نماینده ایران برای معرفی به اسکار برای شاخه بهترین فیلم بین‌المللی با جنجال زیادی در بین اهالی سینما روبرو شده است.
برخی بر این اعتقادند که فیلم نگهبان شب هیچ شانسی برای راهیابی به لیست 15 فیلم انتخابی اولیه اسکار ندارد و حتی مخالفت و موافقت با آن به جناح بندی‌های سیاسی هم کشیده شد.
ارغ از هر گونه جناح بندی و با نگاهي واقع‌بينانه بايد گفت، مهمترين قضيه‌ای که بايد مد نظر داشته باشيم اين است که فيلم انتخاب شده برای معرفی به اسکار چه پشتوانه بين‌المللی داشته است؟ يعنی چه کمپانی پخش فيلم در آمريکا را عهده دار است؟
برخلاف سایر جوایز اسکار، جایزه اسکار بهترین فیلم بین المللی - که پیشتر اسمش بخش بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان بود - به شخصی خاص اعطاء نمی‌شود و گرچه کارگردان اثر آن را دریافت می‌کند اما در واقع جایزه به طور کل متعلق به کشور فرستانده فیلم به آکادمی محسوب می‌شود. بنابراین باید تصمیمی اتخاذ شود که بر اساس شناخت از زمین بازی رقابت اسکار و مصلحت ملی بالاترین شانس را با آن فیلم داشته باشیم.
در مرحله مقدماتی 15 فیلم انتخاب شده و در مرحله بعد 5 فیلم که از میان آنها فیلم برنده اسکار بین الملل مشخص خواهد شد.
بر اساس تجربه ادوار گذشته فیلم‌هایی مناسب ارائه هستند که معمولا در جشنواره‌های معتبر جهانی به نمایش درآمده و یک شناخت بین‌المللی قبلی از آنها به وجود آمده است. جشنواره‌هایی مانند کن، ونیز، برلین، لوکارنو و تورنتو از مهمترین آنها هستند و بعد از آنها جشنواره های الف جهانی را می‌توان در این زمره دانست.
قدرت و اعتبار کمپانی پخش کننده و ایجاد کمپین تبلیغاتی برای معرفی فیلم در آمریکا از نکات مهم این ماجراست. چه‌بسا اگر کمپانی آمازون پخش آمریکای شمالی فیلم "فروشنده" فرهادی را در اختیار نداشت، شاید سرنوشت اسکار دوم در کارنامه ایران به گونه‌ای دیگر رقم می‌خورد.
مطرح شدن فیلم در فضای رسانه‌های آمریکا، نظر منتقدان و مخاطبان و امکان نمایش آن در آمریکا همگی در این روند نقش دارد و طبیعتا شانس فیلمی که در آمریکا پخش شده باشد (به مدد کمپانی که این قدرت را دارد) بیشتر از فیلمی است که چنین تمهیداتی را در اختیار ندارد و فقط نسخه بلوری آن در اختیار داوران اعضای آکادمی است که شاید حتی آن را کامل نبینند.
پس هر فیلمی که بتواند در آمریکا کمپانی پخش کننده قویتری داشته باشد از شانس بالاتری برخوردار است.
پرسش این است سازمان سینمایی، بنیاد فارابی یا هر نهاد دیگری آیا هیچ کمک و حمایتی از پخش و دیده شدن نماینده ایران در این عرصه بزرگ سینمای جهان کرده‌اند؟ و آیا اصلا در این زمینه قدرتی و توانی برای انجام کاری دارند؟
تاکنون ۵ فیلم ایرانی موفق شده‌اند تا نام خود را در جمع نامزدهای شاخه فیلم بین‌الملل اسکار قرار دهند. تمام این ۵ فیلم نیز پخش‌کننده شاخص جهانی داشتند. بچه‌های آسمان در دوره هفتادویکم با میرامکس، جدایی نادر از سیمین در دوره هشتادوچهارم با سونی پیکچرز کلاسیکس، فروشنده در دوره هشتادونهم با ممنتوفیلمز، خورشید در دوره نودوسوم با سلولوئیددریمز و قهرمان در دوره نودوچهارم با آمازون استودیوز قرارداد داشتند و این استودیوها موفق شدند تا بیشترین میزان تبلیغات و اکران را برای این فیلم‌ها در نظر بگیرند.
سال گذشته فیلم جنگ جهانی سوم با وجود آن که در جشنواره ونیز حضور داشت و حتی دو جایزه هم گرفته بود به همین لیست 15 فیلم مقدماتی راه پیدا نکرد چون آن شرکت پخش کننده خاص که بتواند آن را به شکلی جامع و فراگیر ارائه دهد وجود نداشت.
دلیل این که می‌گوییم نگهبان شب هیچ شانسی برای اسکار امسال ندارد کاملا ساز و کار سینمایی دارد نه به خاطر میرکریمی یا گرایشات سیاسی و ...
فیلم نگهبان شب رضا میرکریمی در هیچ جشنواره مطرحی مانند برلین، کن، ونیز و تورنتو پذیرفته نشده است و حتی به جشنواره هایی با یک درجه اهمیت کمتر مانند توکیو، سن سباستین، بوسان، کارلووی واری، شب‌های سیاه تالین و ... راه پیدا نکرده است، با توجه به این قضیه احتمالا پخش کننده جهانی هم ندارد و برای انجام تبلیغات و کمپین‌های مختلف در آمریکا مشکل دارد.
با توجه به نکاتی که گفته شد در واقع فیلم نگهبان شب هیچ شانسی برای راهیابی حتی به لیست 15 فیلم مقدماتی را ندارد.
این واقعیت را بپذیریم که نه فقط فیلم نگهبان شب بلکه با توجه به وضعیت امروز سینمای ایران و فیلم‌های موجود یک سال گذشته، هیچ فیلمی از ایران در اسکار آینده هیچ شانسی نخواهد داشت.
اینفوگرافیک- نمایندگان دوازده سال اخیر سینمای ایران در اسکار
منبع: عصر ایران
نویسنده: نهال موسوی
