چارسو پرس: در شماره اول و دوم دوره هجدهم فصلنامه سینمایی فارابی که ویژه مستند منتشر شده است، مجموعه مطالبی تحت عنوان موضوع، ایده، طرح و فیلمنامه مستند منتشر شده که به نقل از کتاب «راهنمای مستندسازان» نوشته ژنویو ژولیف و اندرو زینس (2006) است.

مطلب کوتاه زیر توصیه‌هایی در زمینه ساخت مستند به مستندسازان جوان و تازه کار است که در ادامه می‌خوانید:
دو مسئله اساسی در ساخت مستند، انتخاب موضوع و انتخاب فردی است که قرار است به عنوان سوژه او را دنبال کنید. در اینجا به چند نکته اشاره کرده ایم تا تصمیم‌های بهتری برای این دو منظور بگیرید.

• سعی کنید موضوعی را برای فیلم‌تان انتخاب کنید که قبلاً در مورد آن فیلمی ساخته نشده باشد. تا آنجایی که می‌توانید مستندهای مختلف ببینید و به فهرست جشنواره‌های مهم نگاه کنید تا ببینید آیا رقیبی دارید یا نه.
• اگر موضوعی را انتخاب می‌کنید که در گذشته در مورد آن فیلم ساخته شده است، مانند قوانین قضایی، سعی کنید از زاویه‌ای جدید به موضوع نگاه کنید و برای این کار با یک متخصص مشورت کنید تا به شما مشاوره دهد و به شما کمک کند تا بتوانید نگاه جدید
  خود را پیدا کنید.
• موضوعی را انتخاب کنید که بتوانید راحت در موردش فیلم بسازید؛ موضوعی که یک خط اصلی را دنبال کند و جلو برود، دنبال موضوعات پرحاشیه نروید مگر این که موضوعی جدید باشد و تا به حال دیده نشده و شگفت‌انگیز باشد.
• در مورد موضوعتان خوب تحقیق کنید تا از تمام جزئیات مربوط به موضوع آگاه شوید. مثلاً اگر قصد دارید فیلمی در مورد حیوانات و حیات وحش بسازید باید از زمان جفت گیری آن‌ها یا زمانی که به خواب زمستانی می‌روند آگاهی داشته باشید تا بر اساس آن بتوانید برنامه‌ریزی کنید.
• زمانی که می‌خواهید زندگی شخصیتی را دنبال کنید سعی کنید کسی را انتخاب کنید که صادق باشد و بتواند به راحتی در مورد خودش صحبت کند. آن‌هایی که نمی توانند در مصاحبه راحت باشند و نسبت به دوربین گارد دارند باعث می‌شوند، مصاحبه کسل کننده شود.
• سعی کنید قبل از هر چیز از صداقت سوژه‌تان مطمئن شوید. مطمئناً دوست ندارید پس از پایان مصاحبه سوژه نزد شما بیاید و بگوید تمام آنچه در زمان مصاحبه گفته دروغی بیش نبوده است!
• اگر می‌توانید به سراغ سوژه‌هایی بروید که در جامعه توجه کمتری به آن‌ها می‌شود، آن‌ها حرف‌های زیادی برای شنیدن دارند. همچنین می‌توانند سوژه‌های دیگری مثل خودشان برایتان پیدا کنند و آن‌ها را راضی کنند که جلوی دوربین شما قرار گیرند.
• دنبال آدم‌های مشهور رفتن و قرار دادن آن‌ها به عنوان سوژه نیازمند تشریفات اداری بیشتری است و این یعنی تغییر در برنامه‌ریزی و زمان، پس خودتان را آماده کنید.