چارسو پرس: صداوسیما به عنوان بزرگترین تولیدکننده سریال در کشور، به طور میانگین سالانه حدود ۳۰ مجموعه تلویزیونی داستانی روی آنتن می‌برد که خصوصا از ابعاد مضمونی و موضوعی، اهمیت ویژه‌ای دارند. شمار زیادی از این آثار، محصولاتی با موضوعات ملی و استراتژیک‌اند که گاه تنها در سازمان صداوسیما امکان ساخت دارند و برخی از این آثار محصولاتی ملودرام یا کمدی و با مضامینی عرفی‌اند که در پلتفرم‌های وی‌اودی نیز یافت می‌شوند.

در کارنامه شبکه‌های سیما طی سه سال اخیر، حدود ۹۰ مجموعه تلویزیونی دیده می‌شود که از نیمه سال ۱۴۰۰ و تغییر مدیریت رسانه ملی در این رسانه پخش شده است.

بررسی این آثار نشان می‌دهد مجموعه موضوعات انقلاب، دفاع مقدس و مقاومت با ۲۲ اثر، پررنگ‌ترین دسته موضوعی در میان سریال‌های تلویزیونی به شمار می‌روند که در میان آن‌ها نیز موضوع قهرمانان ملی با هشت سریال «آتش در گلستان»، «ترور»، «خط مقدم»، «راز ناتمام»، «روز خون»، «سنجرخان»، «عاشورا» و «نام‌ها» بیش از دیگر موضوعات روی آنتن تلویزیون نماینده داشته‌اند. همچنین گونه دفاع مقدس با داشتن ۶ سریال «تانک‌خورها»، «خط مقدم»، «روزی روزگاری برادر»، «زیرخاکی ۳»، «عاشورا» و «مسافران شهر» دومین زیرموضوع این دسته است. از دیگر سریال‌های قابل توجه این دسته می‌توان به «سوران» و «حبیب» اشاره کرد. اغلب این آثار روی آنتن شبکه یک رفته و معدودی از شبکه‌های دو، سه یا پنج پخش شده است.

پس از این دسته موضوعی، طیف گسترده موضوعات اجتماعی قرار دارد که با ۱۸ اثر، از جمله موضوعات پرتکرار سریال‌های سیما در این سه سال بوده است. در میان این آثار می‌توان از «سامو بندری» با موضوع نوجوانی و «روزگار جوانی ۳» با موضوع دانشجویی تا «داستان یک شهر» درباره مسائل شهری و «زیر یه سقف» درباره همسایگی نام برد. البته بعضی محصولات این دسته موضوعی، برخی سریال‌های اپیزودیک مانند «جورچین» هستند که در هر قسمت، یک موضوع را دستمایه قرار می‌دهند و به طور کلی در گروه سریال‌های اجتماعی می‌گنجند.

طیف موضوعات امنیتی و پلیسی، سومین دسته موضوعات پرتکرار سریال‌های صداوسیماست. در این دسته، گروه پرتعداد سریال‌های جاسوسی به چشم می‌خورد که طی سال‌های اخیر از لحاظ کمیت رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. ۱۱ سریالی که با موضوع انواع توطئه‌های امنیتی روی آنتن رفته، عبارت‌اند از: «ترور»، «تمام‌رخ»، «راز ناتمام»، «رخنه»، «روز خون»، «عملیات رعد»، «غریبه»، «سرجوخه»، «شهباز»، «محرمانه» و «هفت سر اژدها». در این گروه همچنین آثار دیگری مثل «هشت پا» و «بازپرس» نیز دیده می‌شود. با اختلاف چشمگیر، اغلب سریال‌ها درباره پرونده‌های امنیتی و پلیسی به آنتن شبکه سه رسیده است.

مشاهده می‌شود که برخی آثار مثل «روز خون»، «ترور» و «راز ناتمام» از آنجا که توأمان دو موضوع را به شکل پررنگ دنبال می‌کنند، در دو موضوع قرار گرفته‌اند.

در این بخش جدول مربوط به پرتکرارترین موضوعات سریال‌های تلویزیونی را مشاهده می‌کنید:

موضوعات	تعداد عنوان	مثال
انقلاب، دفاع مقدس و مقاومت	۲۲	«راز ناتمام»، «زیرخاکی ۳»، «سنجرخان»، «عاشورا»
اجتماعی	۱۸	«روزگار جوانی ۳» و «داستان یک شهر»
امنیتی، پلیسی	۱۱	«شهباز»، «محرمانه» و «هفت سر اژدها»
خانواده، ازدواج و فرزندآوری	۱۰	«برف بی‌صدا می‌بارد» و «دردسرهای شیرین»
بلایای طبیعی	۷	«رعد و برق» و «همه‌گیری»
عاشورایی و مناسبت‌ها	۷	«عشق کوفی» و «نجلا ۲»
اقوام	۳	«نون خ» و «پشت پرده»
بیمه	۳	«پلاک ۱۳» و «چشم‌بندی»
سایر موضوعات	۹	«رستگاری»

موضوعات مرتبط با خانواده، ازدواج و فرزندآوری نیز با ۱۰ اثر از جمله موضوعات پرتکرار سریال‌های تلویزیونی سه سال اخیر هستند. از جمله این آثار می‌توان به «تب و تاب»، «برف بی‌صدا می‌بارد»، «دردسرهای شیرین»، «پشت پرده» و «تازه‌وارد» اشاره کرد.

به شکلی جالب توجه، رسانه ملی طی سه سال اخیر، هفت سریال درباره پدیده‌های طبیعی پخش کرده که البته پنج عنوان آن مختص شیوع بیماری کروناست. «رعد و برق» درباره سیل نوروز ۹۸، «طعم طمع» درباره خشکسالی اصفهان و پنج سریال «آزادی مشروط»، «ابر می‌بارد»، «بیست کووید»، «موج اول» و «همه‌گیری» درباره کرونا، این آثار را تشکیل می‌دهند.

پس از این آثار می‌توان به موضوعات عاشورایی اشاره کرد که در هفت سریال تلویزیونی دیده می‌شود. در این ایام، سه عنوان «جرس»، «کاتب اعظم» و «عشق کوفی» درباره متن وقایع عاشورا، دو عنوان «رحیل» و «شب آخر» درباره عزاداری محرم و دو عنوان «طوبی» و «نجلا ۲» درباره اربعین پخش شدند.

از جمله دیگر موضوعات نسبتا پرتکرار سریال‌های تلویزیون می‌توان به موضوع اقوام اشاره کرد که سه سریال «پشت پرده» و فصل‌های چهارم و پنجم «نون خ» را در بر می‌گیرد.

در اتفاق جالب، بیمه نیز موضوع اصلی سه سریال تلویزیونی «پلاک ۱۳» و دو فصل مجموعه «چشم‌بندی» بوده است که البته این محصولات با حمایت اسپانسر ساخته شده‌اند.
جز موضوعات ذکرشده، سایر موضوعاتی که در سریال‌های تلویزیونی سه سال اخیر وجود داشته، چندان تکرار نشده است. از جمله این آثار می‌توان به «رستگاری» با موضوع مرگ‌آگاهی، «خانه روشنا» با موضوع وقف و «قصه‌های صندوق» با موضوع انتخابات اشاره کرد.