مدیر طراحی بخش ایران باستان سریال «سلمان فارسی» مروری بر روند طراحی و ساخت لوکیشن‌های این سریال در فصل ایران باستان داشته است؛ لوکیشن‌هایی که آغاز ساخت آن به کاروان‌سرایی به نام «مرمر» برمی‌گردد.
چارسو پرس: به گفته‌ی وی تمام سازه‌های این سریال در فصل ایران ماندگار خواهند بود و از همین رو، از فونداسیون اصولی و مهندسی برخوردارند؛ همچنین درباره همه آن‌ها محاسبات سازه‌ای دقیق صورت‌گرفته، خاک آزمایش شده و تمام آیین‌نامه‌های مهندسی مربوط برای تضمین ماندگاری درازمدت بنا رعایت شده است.
به نقل از روابط عمومی سازمان صداوسیما، عباس بلوندی ـ مدیر طراحی بخش ایران باستان سریال «سلمان فارسی» ـ مروری بر روند طراحی و ساخت لوکیشن‌های سریال «سلمان فارسی» در فصل ایران باستان دارد. او می‌گوید: تصویربرداری فصل ایران سریال از حدود مرداد سال قبل آغاز شد. البته ساخت لوکیشن‌های سریال از مدتی قبل از تصویربرداری این فصل کلید زده شد. در ابتدا، کاروان‌سرایی به نام «مرمر» را در دروازه شرقی شهر تیسفون بنا نهادیم که ساخت آن حدوداً چهار ماه و نیم ماه طول کشید. کار فیلم‌برداری در این کاروان‌سرا مدت‌هاست که به اتمام رسیده و هم‌اکنون فرایند تصویربرداری سریال در «آتشکده ماربین» و چند لوکیشن دیگر - عمدتاً مربوط به شهر جی - ادامه دارد.
وی می‌افزاید: بخش اصلی لوکیشن‌های ایران باستان در قالب مجموعه‌ای ساختمانی، در فضایی نزدیک به ۱۲هزار مترمربع در شهرک سینمایی غزالی در دست اجراست که تاکنون قسمت‌هایی از آن آماده شده و به بهره‌برداری تولیدی رسیده و بخش‌های دیگر در دست ساخت است.
مدیر طراحی بخش ایران باستان سریال «سلمان فارسی» درباره ماندگاری عمارت‌های ساخته‌شده نیز توضیح می‌دهد و می‌گوید: تمام سازه‌های این سریال در فصل ایران ماندگار خواهند بود و از همین رو، از فونداسیون اصولی و مهندسی برخوردارند. درباره همه آن‌ها محاسبات سازه‌ای دقیق صورت‌گرفته، خاک آزمایش شده و تمام آیین‌نامه‌های مهندسی مربوط برای تضمین ماندگاری درازمدت بنا رعایت شده است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره طول عمر متوسط سازه‌های سریال می‌گوید: آرایه‌هایی در شهرک داریم، مانند لاله‌زار که با وجود سازه داربستی و لته، از زمان مرحوم علی حاتمی و سریال «هزاردستان»، همچنان سرپا مانده و قابل بهره‌گیری‌اند؛ اما سازه‌های کارشده در سریال «سلمان فارسی» بسیار ماندگارترند و قطعاً مدت زمان بسیار طولانی‌تری قابلیت استفاده خواهند داشت.
مدیر طراحی بخش ایران باستان سریال «سلمان فارسی» با بیان آنکه عمده عمارت‌ها و میدان‌های شهر جی در محل شهرک سینمایی غزالی، ساخته شده‌اند، بر لزوم استفاده مجدد از برخی لوکیشن‌های کارشده در سریال برای مقاصد تازه تولیدی تأکید می‌کند. در همین راستا، به‌گفته او، قرار است از ساختمان و محوطه کاروان‌سرای عقیق برای برپایی لوکیشن‌های کاخ قباد، خانه ماهان و کاخ ملکه مادر استفاده شود. کاروان‌سرای عقیق، کاروان‌سرایی در شهر دمشق است که روزبه به همراه دیگر کاروانیان در اوان ورود به دمشق مدتی را در آن اقامت می‌ورزند.
فیلم‌برداری سکانس‌های کاروان‌سرای عتیق (فصل بیزانس سریال) بیش از دو سال پیش از این پایان یافته و اینک می‌توان از لوکیشن یادشده استفاده مجدد جست. کاروان‌سرا در منطقه آبسرد دماوند واقع است و فرایند بازسازی در آن، از مدتی قبل کلید زده شده و تغییرات لازم در بنا از همان زمان در دست اجراست. ژ
بلوندی تأکید می‌کند که اقداماتی نیز باید در زمینه محوطه‌سازی صورت پذیرد که از بهار سال آینده برآن متمرکز خواهیم بود.
وی در پاسخ به چرایی ساخت فضاهای موردنیاز فصل ایران سریال و اینکه آیا نمی‌شد از محوطه‌های تاریخی کشور و یا لوکیشن‌های دیگر سریال‌های تاریخی استفاده کرد، می‌گوید: لوکیشن‌های تاریخی متعلق به دوره ساسانی و ایران باستان در کشور زیاد نیست و در همان مجموعه محدود هم به‌دلایل تاریخی و معنوی، امکان اعمال تغییرات، ولو محدود وجود ندارد. آنچه از فضاهای دیگر سریال‌های تاریخی برجامانده نیز عمدتاً در حد پی است و طبعاً چندان قابل‌بهره‌برداری مجدد نیست. ضمن آنکه معماری دوره ساسانی با معماری دوره اسلامی تفاوت‌های کلیدی دارد. به همین خاطر، روش کار این‌گونه بوده که لوکیشن‌های ایران باستان، عموماً از صفر طراحی و اجرا شوند. بااین‌همه در موارد معدودی از لوکیشن‌های کارشده سریال «سلمان فارسی» با اعمال تغییرات و بازسازی‌هایی استفاده خواهد شد.
بلوندی در پاسخ به این پرسش که اگر بخواهید نقشه‌ای کلی از لوکیشن‌ها ارائه دهید، در آن چه شهرهایی را ترسیم می‌کنید، اظهار می‌کند: تیسفون و جی شهرهای اصلی‌اند. تیسفون چند بخش دارد که درحال ساخت‌وساز آن‌هاییم. در شهر جی یا همان اصفهان فعلی، محلات، معابر و میدان‌های شهری، ارگ حکومتی، آتشکده ماربین و کاروان‌سرا را داریم. همچنین شهر ویه‌اردشیر را داریم که سلمان برای سفر به دمشق به آنجا می‌رود و در قصه هم، رفت‌وبرگشت‌هایی به آن محل داریم.
وی ادامه می‌دهد: بخش زیادی از فضاهای مربوط به شهر باغداد یا همان بغداد فعلی را هم که سبک و سیاق معماری‌اش به‌کلی متفاوت است، ساخته‌ایم. در بغداد و همچنین در شهر ویه‌اردشیر، اسکله‌ها را داریم که قایق‌ها در آن‌ها تردد دارند. ساختمان این دو اسکله نیز در دست آماده‌سازی است. در کنار این‌ها، لوکیشن‌های دیگری، همچون اردوگاه نظامی‌بهرام چوبین، خسرو پرویز و خسرو انوشیروان را داریم.
بلوندی درباره پشتوانه علمی طراحی‌ها و به‌ویژه تطابق معماری لوکیشن‌های سریال با واقعیات و مستندات تاریخی عنوان می‌کند: برای بخش ایران باستان، نزدیک به یک سال تحقیق و پژوهش‌های مفصلی به انجام رسید تا به درکی مؤثر و راهگشا از این دوره مهم تاریخی نائل شویم. دوره ساسانیان، دوره شکوفایی معماری ایرانی است و شهرسازی ما در این دوره با رشدی کمّی و کیفی و بهتر است بگوییم، با جهشی همه‌جانبه مواجه بوده است.
معماری دوره ساسانی ارزش‌ها و زیبایی‌شناسی خاص خودش را دارد و پژوهش، یگانه راه آگاهی از این مهم است.
مدیر طراحی بخش ایران باستان سریال «سلمان فارسی» می‌افزاید: معماری بناهای فصل ایران سریال با جزئیات و وسواسی دقیق به انجام رسیده و در همه وجوه معماری، موتیف‌ها، نوع و ارتفاع بناها، نوع و ارتفاع ستون‌ها، شکل و قوس گنبدها و رواق‌ها، درها و پنجره‌ها، نقش‌ونگارهای در و دیوار، گچ‌بری‌ها، نوع آجرچینی و کاربرد انواع مصالح، بررسی همه‌جانبه‌ای صورت‌گرفته تا کار ازهرجهت بی‌نقص و قابل‌اتکا و استناد باشد. به‌جرأت می‌توان گفت که بناهای ساخته‌شده متعلق به مقطع ایران سریال، از تناسب دقیقی با معماری عصر ساسانی برخوردار است و در طراحی و ساخت آن‌ها، وجوه زیبایی‌شناختی و کارشناسانه بسیاری مورد ملاحظه قرار گرفته است.
مدیر طراحی ایران باستان سریال «سلمان فارسی» درباره روند طراحی و ساخت آکساسوار و لوازم صحنه می‌گوید: اگر معماری و ساخت‌وساز را که خودش دریایی است و مجموعه‌ای غنی و ماندگار از لوکیشن‌ها را به حاصل می‌آورد، یک بخش از کار در نظر بگیریم، بخش دیگر کار، طراحی و پیاده‌سازی انواع آکسسوار و عناصر صحنه است که درون لوکیشن‌ها جای می‌گیرند و مختصات دراماتیکی صحنه‌ها را کامل می‌کنند؛ مواردی از میز و صندلی و فرش و کتابخانه گرفته تا پرده، رومیزی، یراق‌آلات و ... هر یک از این اجزا فرایند طراحی مختص خود را دارند و افزون بر این‌ها باید در پرتو نگاه و مداقه‌ای هنری و تکنیکی پیاده‌سازی و اجرا شوند. به عبارتی، همان قدر که در طراحی و ساخت بناها باید متوجه جزئیات و نکات دقیق فنی و هنری باشیم، در طرح و اجرای اکسسوار و وسایل صحنه هم با ضرورتی مشابه مواجهیم و باید بسیاری پیچیدگی‌های اجرایی و فنی را در نظر بگیریم.
بلوندی ادامه می‌دهد: کارگاه‌های ما در بخش‌های نجاری، آهنگری، چلنگری، کهنه‌کاری، ضخیم‌دوزی، ساخت یراق‌آلات اسب، قالب‌گیری و مدل‌سازی آکسسوار، قالب‌گیری گچ و خیاطی، هرکدام با مجموعه‌ای از متخصصان هنری و تکنیکی و در مجموع، بهترین‌های سینما و تلویزیون مشغول کارند.
وی با اشاره به دغدغه عوامل سریال، درباره نگهداری مؤثر لوکیشن‌های «سلمان فارسی» برای استفاده نسل‌ها و گروه‌های بعدی فیلم‌سازی می‌گوید: نگهداری از فضاهای ساخته‌شده در سریال باید موضوع اهتمامی جدی باشد تا آیندگان بتوانند به‌خوبی از آن‌ها بهره‌گیری کنند. مجموعه بناهای فصل ایران سریال می‌تواند تا سال‌های دور پاسخگوی نیازهای فیلم‌سازی و سریال‌سازی تاریخی در عرصه سینما و تلویزیون کشور و حتی منطقه باشد و سرمایه و پشتوانه فرهنگی - هنری ارزشمندی برای آیندگان محسوب شود. با پخش سریال از تلویزیون، بی‌تردید، لوکیشن‌های سریال مورد بازدید کارشناسان، هنرمندان و عموم مردم قرار خواهند گرفت و به‌شرط نگهداری شایسته می‌توانند برای سال‌ها گردشگران را به خود جلب کنند.
مدیر طراحی بخش ایران باستان سریال «سلمان فارسی» ادامه می‌دهد: نگهداری شایسته بناهای ساخته‌شده در سریال، به‌مراتب سخت‌تر از ساخت‌وپرداخت آن‌هاست و به گروهی تخصصی برای نگهداری نیاز دارد تا به‌مرور فرسوده و تخریب نشود.
بلوندی در پایان می‌گوید: از آقایان میرباقری و طاهری که این فرصت را فراهم کردند و سنگ‌تمام گذاشتند، همچنین، از مجموعه سازمان و دکتر جبلی هم که حامی و مایه دلگرمی‌گروه طراحی صحنه ایران بوده و اجازه دادند که با موفقیت مأموریتمان را پیگیری کنیم، قدردانی می‌کنم.
https://teater.ir/news/66836
