پایگاه خبری تئاتر: پیرو برگزاری اولین نشست خبری علی مرادخانی معاون هنری وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی ، هنرمندان عرصه های مختلف نظراتی را درباره دیدگاههای وی ابراز کردهاند. نظرات اردشیر صالحپور مدرس و پژوهشگر تئاتر در زیر آورده شده است.
هنرها باید معاونتهای مخصوص به خود داشته باشند
اردشیر صالح پور درباره سخنان علی مرادخانی در اولین نشست خبری وی گفت:درباره اینکه بودجه کل معاونت کفاف بودجه تئاتر را نمیدهد باید بگویم هم به نظر من به طور کلی هرکدام از هنرهای زیر مجموعه معاونت هنری باید جداگانه معاونت مخصوص به خود را داشته و هویت و استقلال مالی خود را داشته باشند. چرا سینما خود را از سایر هنرها جدا کرده است؟ با اینکه به نسبت تئاتر که از سابقه 100ساله برخوردار است و تئاتر ریشه در تاریخ بشریت دارد قدمت کمتری در کشور ما دارد . گرچه سینما هم باید امکاناتی در شان خود داشته باشد اما تئاتر، هنرهای تجسمی و موسیقی هم هر کدام حوزه جداگانه ای را شامل می شوند .در واقع معاونت هنری مجموعه چند معاونت است خب طبیعی است که بودجه آن کفاف یک معاونت را هم نمیدهد. هر کدام از این هنرها روش اداره و برنامه ریزی خودش را دارد. تئاتر هنر مادر و هنر مرکبی است وقتی به آن بها داده شود سایر هنرها هم تقویت خواهند شد. ادبیات و ادبیات نمایشی را در بر میگیرد و با تجسمی و موسیقی نسبت انفکاک ناپذیری دارد . به عنوان یک هنر مرکب بقیه هنرها را شامل میشود وقتی تئاتر تقویت شود زمینه پیشرویی برای سایر هنرهای دیگر را فراهم کردیم. تئاتر مقوم سینما ، تلویزیون و رادیو است هزینه ای که صرف تئاتر میشود برکاتی برای سایر بخش ها به دنبال دارد. تئاتر نقد اجتماعی و فصل مشترک زندگی مردم است. کل بودجه تئاتر کشور به اندازه اعتبار یک پروژه سینمایی نیست.
نیازمند تجمیع جشنوارهها هستیم
صالح پور در ادامه ضمن تایید نظر معاونت هنری در خصوص حذف جشنوارههای دولتی گفت: اساسا نه تنها جشنوارهها بلکه تئاتر هم باید به وسیله بخش خصوصی برگزار شود.دولت در هیچ کجای دنیا متولی جشنوارهها و تئاتر نیست گرچه که بخش خصوصی نباید به کاهش تصدی گری دولت در تئاتر منجر شود نه تنها در زمینه فرهنگی هنری بلکه در بسیاری موارد دیگر دولت فقط باید هماهنگی و سامان دهیها را انجام دهد و باید به سوی تئاتر مردمی پیش برویم. در سال 1327در تهران 40سالن خصوصی تئاتر بدون حمایت دولت فعالیت نمایشی داشت. دولت باید فضای امنیت و آزادی را برای بخش خصوصی فراهم کند و بقیه امور را به مردم بسپارد. در هیچ جای دنیا دولت متولی جشنواره های نیست خود من سال ها مدیر جشنوارههای دولتی بوده ام در یک بازه زمانی به علت رکود در تئاتر ما به جشنوارههای جاری و ساری تئاتر نیاز داشتیم. اما الان فضا طوری شکل گرفته که به جای اینکه جشنواره برای تئاتر داشته باشیم تئاتر برای جشنواره داریم. یک یا دو جشنواره معتبر برای نشان دادن ویترین تئاتر حرفهای لازم است اما در موارد دیگر به تجمیع جشنوارههای کوچک نیازمندیم.
فعال شدن سالنهای تئاتری برای فارغ التحصیلان اشتغال زایی میکند
این مدرس تئاتر با تاکید بر موضوع سالنهای بلا استفاده تئاتر در کشور افزود: دولت اساسا نباید تمام انرژی خود را صرف کار پیدا کردن برای فارغ التحصیلان کند. بلکه فقط باید شرایط و امکانات را فراهم کند. طی همین یک ساله اخیر سالن های کوچکی در نقاط مختلف تهران یا اجاره داده شده و یا آماده شدهاند. مثل سالن "آو" که آب انبار بود یا سالن "زمان" که موزه ساعت بود یا کارگاه نمایش باران که آموزشگاه بود. اینها همه بر حسب ضرورت و بر اساس نیاز مردم به شکل خودجوش شکل گرفته است و زمینه خوبی را برای فعالیت فارغ التحصیلان فراهم میکند. برای ایجاد سالن های دولتی دولت نیازمند استخدام کارمند و ساز و کارهای کاغذ بازی است که اینها همه هزینه بر است و باید از بودجه تئاتر تامین شود که این به نفع بودجه تئاتر نیست.
درباره تحصیل کردههای این رشته هم موضوع این است که جای تجربه در دانشگاه است و فارغ التحصیل نباید در فضای حرفه ای شروع به تجربه کند. با این کار به تئاتر ملی نمیرسیم مخاطب می آید در سالن تئاتر حرفهای کشور و یک کار ناپخته را میبیند؛ خب نظرش نسبت به تئاتر تغییر میکند و شاید دیگر برنگردد. خود ما گاهی به بهانه اینکه یک نمایش تجربه یک کارگردان است اجرایی میبینم که از آن سر در نمیآوریم چه رسد به مردم.
شهرداری باید خوراک معنوی و فرهنگی مردم را تامین کند
این پژوهشگر تئاتر درباره تعامل معاونت هنری با شهرداریها گفت:گاهی بعضی به مرکز هنرهای نمایشی مراجعه میکنند که طلبکارند و میگویند ما 2سال است کار نکردیم. کار اگر حرفهای باشد و هنرمند کارش را بلد باشد میتواند هرکجای این شهر و تحت هر شرایطی اجرا برود و تماشاگر خودش را هم خواهد داشت.این بودجه مثل یک تکه نان در دست معاونت شده است که انگار باید به هرکس یک تکه بدهد و تازه مورد حمله و انتقاد هنرمندان هم قرار می گیرد. من نمیگویم معاونت نباید کمک کند ولی هنرمند هم نبایدتوقع داشته باشد معاونت همه هزینهها را متقبل شود. اینجاست که نقش شهرداری ها و سالنهای وابسته به آن مطرح میشود همین جا با صراحت میگویم که وظیفه تمام برنامههای هنری بر عهده شهرداری است ما در همه جای دنیا دو دولت داریم یکی دیپلماتیک و یکی مردمی. دولت دیپلمات به مسائل سیاسی مثل حل همین مناقشه هستهای می پردازد و دولت مردمی همان شهرداری ها هستند و شهرداری باید برای ذائقه و روحیه شهروندان خوراک معنوی و روحی ایجاد کند. تئاتر یک هنر مردمی است و باید توسط خود مردم اداره شود. دولت هم باید به هنرمندان اعتماد کند. دولت تدبیر و امید هم همین هدف را دنبال میکند و میخواهد نظام های مختلف که بالای سر مردم هستند را بشکند و به بخش خصوصی بها دهد.
چهره شاخص ، شاخص به دنیا نیامده
درباره توجه به چهره های مشخص هنری که انتقاداتی را برای معاونت هنری در بر داشته هم باید بگوییم چهره شاخص، شاخص به دنیا نیامده و عمری را صرف این کار کرده است. پس طبیعی است که باید با او بها داده شود. اما گاهی اوقات به جوانهای مستعدی دیده می شوند که کارهای بسیار بزرگی انجام می دهند که باید به آنها هم در جای خود توجه شود. ضمن اینکه باید عدالت درباره همه اقشار رعایت شود.
مدیران هنری استانها خودشان موانع فرهنگی هستند
درباره وضعیت مدیران ارشاد استان ها نظرم این است که وضعیت فاجعه است. بعضی از مدیران و متولیان در حد فاجعه فرهنگی هستند و خودشان تبدیل به موانع فرهنگی شدهاند. بسیاری از مدیران شهرستان ها اصلا به تئاتر اعتقادی ندارند. خاطرم هست که مدیری به من گفت 5 روز از هفته را صرف امور موسیقی استان میکنم و دو روز دیگر استغفار میکنم !! تا کنون پستهای مدیریتی همگی فرمایشی و سیاسی بوده است و بر اساس ملاحظات انتخاباتی و سیاسی انتخاب شده اند که فاجعه همین جا است. می خواهم بدانم مردم شهرستان چه فرقی با مردم تهران دارند که یک مدیر استان به خودش اجازه میدهد در مقابل کاری که در تهران بی هیچ حاشیهای به روی صحنه رفته بایستد و نگذارد این نمایش در آن شهرستان اجرا شود؟
مدیران سالنها هنرمند باشند
او درباره مشاوره دادن استادان تئاتری به مدیران سالنهای تئاتری گفت : به نظرم اگر مدیران سالن ها از بین هنرمندان انتخاب شود دیگر نیازی به این کارها نباشد و تنوع آرا موجب بروز اختلافات نمی شود تئاتر به مدیر نیاز ندارد به هنرمند نیاز دارد.