ساخت فیلم مستند درباره فیلمسازی که می‌توان گفت از سال ۱۹۸۲ که فیلم «اشتیاق» را ساخت به بعد اصلا قید «مفهوم بودن» و «درک شدن» را به مفهوم رایج آن زد، دشوار است، اما سیریل لوتی مستند ساز فرانسوی تا حد بسیار زیادی از پس اینکار برآمده است.
چارسو پرس: ساخت فیلم مستند درباره فیلمسازی که می‌توان گفت از سال ۱۹۸۲ که فیلم «اشتیاق» را ساخت به بعد اصلا قید «مفهوم بودن» و «درک شدن» را به مفهوم رایج آن زد، دشوار است، اما سیریل لوتی مستند ساز فرانسوی تا حد بسیار زیادی از پس اینکار برآمده است.
فیلم مستند صد دقیقه ای «سینمای گدار» که هشت روز پیش از مرگ ژان لوک گدار در سال ۲۰۲۲ در جشنواره ونیز به نمایش درآمد، این امتیاز را دارد که بجای معنا دادن و منطق بخشیدن به فیلم‌های دوره های مختلف فیلمسازی ژان لوک گدار، بر مهم‌ترین دستاورد او متمرکز شده است. اینکه چگونه گدار با هر فیلمش و در تمام دوره های فیلمسازی اش طی بیش از هفت دهه به ما نشان داد که چقدر راه‌های نرفته و تجربه نشده بسیاری در سینما وجود دارند و فیلم‌ها تا چه اندازه می‌توانند متنوع و یگانه دیده و شنیده شوند.
خوشبختانه فیلم مستند «سینمای گدار» خودش را به دوره خاصی از فیلم‌های او محدود نمی کند و کارش را از دوران «موج نو» که طی آن گدار با هر فیلمی بسیاری از چهارچوب ها و قواعد داستانگوئی و مهندسی فیلم را به هم ریخت تا نشان دهد که تنها قاعده واقعی آزادی مطلق است، پی می‌گیرد و با دوری او از سینمای اکران و «گروه ژیگاورتف» و ساخت فیلم‌های ایدئولوژیک سیاسی ادامه می‌دهد تا برسد به تجربیات اش با ویدئو در نیمه دوم دهه هفتاد و بالاخره احیای مجدد اش در سینمای اکران، آنهم با آوانگارد ترین فیلمهایش از انتهای دهه هفتاد تا پایان قرن بیستم و سرانجام محو دوباره تدریجی‌اش در بیست سال پایانی عمر و پرداختن به فیلم‌های مونتاژی‌اش.
این فیلم مستند موفق شده طی صد دقیقه، نمایی عمومی ( نه خیلی دقیق، چندانکه جای چند فیلم کلیدی خالی بنظر می‌رسد ) از زندگی کاری و تا اندازه ای شخصی ژان لوک گدار به دست دهد و بعلاوه «سینمای گدار» به اندازه کافی گیرا و سرگرم کننده هم هست و تعداد نسبتا زیادی، از سینماگران و بازیگران گرفته تا منتقدین و نویسندگان و تئوریسین های سینما و حتی برخی از شخصیت های سیاسی، هر یک به نحوی در فیلم حضور دارند و این باعث می‌شود که آن‌دسته از تماشاگرانی که ممکن است اصلا به فیلم‌های ژان لوک گدار علاقه‌ای نداشته باشند اما نسبت به تحولات سینما در دورانی که او طی آنها فیلمسازی کرده، کنجکاو باشند هم از این مستند لذت ببرند.
نویسنده: فرزاد موتمن
فیلم مستند صد دقیقه ای «سینمای گدار» که هشت روز پیش از مرگ ژان لوک گدار در سال ۲۰۲۲ در جشنواره ونیز به نمایش درآمد، این امتیاز را دارد که بجای معنا دادن و منطق بخشیدن به فیلم‌های دوره های مختلف فیلمسازی ژان لوک گدار، بر مهم‌ترین دستاورد او متمرکز شده است. اینکه چگونه گدار با هر فیلمش و در تمام دوره های فیلمسازی اش طی بیش از هفت دهه به ما نشان داد که چقدر راه‌های نرفته و تجربه نشده بسیاری در سینما وجود دارند و فیلم‌ها تا چه اندازه می‌توانند متنوع و یگانه دیده و شنیده شوند.
خوشبختانه فیلم مستند «سینمای گدار» خودش را به دوره خاصی از فیلم‌های او محدود نمی کند و کارش را از دوران «موج نو» که طی آن گدار با هر فیلمی بسیاری از چهارچوب ها و قواعد داستانگوئی و مهندسی فیلم را به هم ریخت تا نشان دهد که تنها قاعده واقعی آزادی مطلق است، پی می‌گیرد و با دوری او از سینمای اکران و «گروه ژیگاورتف» و ساخت فیلم‌های ایدئولوژیک سیاسی ادامه می‌دهد تا برسد به تجربیات اش با ویدئو در نیمه دوم دهه هفتاد و بالاخره احیای مجدد اش در سینمای اکران، آنهم با آوانگارد ترین فیلمهایش از انتهای دهه هفتاد تا پایان قرن بیستم و سرانجام محو دوباره تدریجی‌اش در بیست سال پایانی عمر و پرداختن به فیلم‌های مونتاژی‌اش.
این فیلم مستند موفق شده طی صد دقیقه، نمایی عمومی ( نه خیلی دقیق، چندانکه جای چند فیلم کلیدی خالی بنظر می‌رسد ) از زندگی کاری و تا اندازه ای شخصی ژان لوک گدار به دست دهد و بعلاوه «سینمای گدار» به اندازه کافی گیرا و سرگرم کننده هم هست و تعداد نسبتا زیادی، از سینماگران و بازیگران گرفته تا منتقدین و نویسندگان و تئوریسین های سینما و حتی برخی از شخصیت های سیاسی، هر یک به نحوی در فیلم حضور دارند و این باعث می‌شود که آن‌دسته از تماشاگرانی که ممکن است اصلا به فیلم‌های ژان لوک گدار علاقه‌ای نداشته باشند اما نسبت به تحولات سینما در دورانی که او طی آنها فیلمسازی کرده، کنجکاو باشند هم از این مستند لذت ببرند.
نویسنده: فرزاد موتمن
https://teater.ir/news/58901
