پایگاه خبری تئاتر: کتاب « گروه هنری ملی از آغاز تا پایان ۱۳۳۵ - ۱۳۵۷» دوازدهمین شماره از مجموعه تئاتر ایران در گذر زمان است که انتشارات افراز آن را چاپ کرده است. در مراسم شناخت نامه این کتاب اصغر همت مدیرعامل خانه تئاتر در سخنانی کوتاه به فقر پژوهشی در ایران اشاره کرد و گفت: چاپ کتاب «گروه هنر ملی از آغاز تا پایان» که روحالله جعفری بیش از یک دهه برای تألیف آن تلاش کرده، کاری سترگ است.
وی درباره زمان شکلگیری گروه هنر ملی گفت: این گروه بعد از ماجراهای گروه زندهیاد عبدالحسین نوشین، یعنی ۳ سال بعد از کودتای ۲۸ مرداد، شکل گرفته است. در آن زمان تئاتر به مسائل سیاسی آلوده شده بود و سوءتفاهمهایی پیش آمد که همچنان تا به امروز ادامه دارد و همواره بهانهای بوده است برای دولتمردان که تئاتر را مزاحم بدانند و تا جایی که میتوانند از توجه به آن خودداری کنند.
همت با طرح این سؤال که چرا فعالیتهای گروه هنر ملی ادامه پیدا نکرد، بر وحدت و همدلی خانواده تئاتر تأکید کرد و گفت: برای پیدا کردن جواب این سؤال به کتاب «گروه هنر ملی» مراجعه کنید و ببینید که چه جریانهایی از سوی برخی از همکاران تئاتری باعث افت و خیز فعالیتهای هنری این گروه شده است. از زمانی که مدیریت خانه تئاتر را به عهده گرفتهام و به جلسات مدیران دولتی میروم، فهمیدهام که مشکل از خود ما است و نه از دولتمردان. ما مصداق بارز «از ماست که بر ماست» هستیم. اگر بین ما همدلی و وحدت نباشد، هر قدرتی که به دست آوریم پایدار نخواهد بود.
مدیرعامل خانه تئاتر به نقش عباس جوانمرد و نصرت پرتوی در تداوم فعالیت گروه هنر ملی در ۳ دهه ۳۰، ۴۰ و ۵۰ شمسی اشاره کرد و از جعفری برای ثبت دقیق فعالیتهای ماندگار این گروه که جای خالی آن به شدت احساس میشد، تشکر کرد و گفت: من با این که نامم همت است، هیچ وقت همت نداشتهام اما همتِ روحالله جعفری را تحسین میکنم که ۱۲ سال از عمرش را صرف تالیف این کتاب کرد.
در ادامه روحالله جعفری نیز در صحبتهای کوتاهی گفت: این پژوهش که بیش از ۱۲ سال به طول انجامید، از نوع کیفی است و ابزار مورد استفاده مصاحبههای میدانی و کار کتابخانهای بود. البته باید به این نکته اشاره کنم که مطالب ناچیزی بهخصوص بعد از انقلاب درباره این گروه وجود داشت. لذا ناگریز شدم که با دقت و با صرف زمان زیاد، هر آنچه که در روزنامهها، مجلات و... را که در ۳ دهه ۳۰، ۴۰ و ۵۰ شمسی منتشر شده بود بخوانم و از آنها برای دادن تصویری عینی از فعالیتهای گروه هنر ملی استفاده کنم. همچنین زمان زیادی را برای جستوجو و پیدا کردن اسناد و مدارک، عکسها، بروشورها و آفیشهایی که مربوط به این گروه است، گذاشتم تا بتوانم از آنها برای اثبات حقانیت آنچه در کتاب میآورم، استفاده کنم. با توجه به آن که باید قدم به قدم در این پژوهش و البته به تنهایی برای تهیه اطلاعات مورد نیاز حرکت میکردم، فکر میکنم ۱۲ سال عدد بزرگی برای به فرجام رساندن آن نیست، چون یک نفر به جای یک تیم منسجم باید کار و تلاش و زحمت میکشید.
وی به علت رونمایی این اثر در بنای تاریخی موزه سینما واقع در باغ فردوس اشاره کرد و توضیح داد: روند حرکت رو به جلوی گروه هنر ملی در سال ۱۳۳۹ به دلیل تکروی بعضی از اعضایش متوقف شد و گروه مدت دو سال فعالیتی نداشت تا این که در سال ۱۳۴۱ عباس جوانمرد با متن «تقلا» از نصرت پرتوی مجددا گروه را احیا کرد. تمرینهای این متن در باغ فردوس انجام و بعد هم به صورت زنده از تلویزیون ملی ایران اجرا شد. سپس گروه، نمایشهای «تیرک شکسته» و «زنگولهها» را هم در همین محل تمرین کرد و بعد در تلویزیون ملی ایران به صورت زنده اجرا کرد. دلیل این که اسفندماه سال گذشته آن مکان را برای رونمایی انتخاب کردیم، این مسأله بود. لذا از زمان انتشار این کتاب مشخص شد که این محل قبل از آن که آقای پیتر بروک به ایران بیاید و نمایش «ارگاست» را در سال ۱۳۵۰، در آنجا تمرین کند، محلی برای تمرین تعدادی از آثار گروه هنر ملی بوده است؛ یعنی از باغ فردوس در گذشته، برای تئاتر استفاده میشده است.
جعفری در صحبتهایش به این نکته که باید بین مؤلف و ویراستار و ناشر، همدلی وجود داشته باشد تا نتیجه کار دلنشین شود، اشاره کرد و گفت که این مهم در انتشارات افراز برای چاپ این کتاب اتفاق افتاده است و باید به صورت مادی و معنوی برای بالا بردن سطح کیفی کتابها از این تجربه بهره برد.
وی با بیان اینکه برای تهیه این کتاب کوچکترین کمک دولتی دریافت نکرده است گفت: خانواده نجیب تئاتر یاد گرفته است روی زانوهای خود بایستد و به خود و خانوادهاش اتکا کند.
سپس نصرت پرتوی از وسواس و تلاش بیش از ۱۲ ساله روحالله جعفری برای نوشتن کتاب «گروه هنر ملی از آغاز تا پایان» قدردانی کرد.
این نمایشنامهنویس، بازیگر و کارگردان تئاتر، مشکل ایران را جنگ فرهنگی دانست و گفت: متأسفانه همه ما یک نوع فرهنگ نداریم و حتی همسایههای ما کشورهایی چون پاکستان، افغانستان، دبی، عربستان و... هستند که چیزی به فرهنگ ما اضافه نکرده و نمیکنند و ما نمیتوانیم کالای فرهنگی خود را با آنها مبادله کنیم. اما به عنوان مثال، کشوری چون آلمان با فرانسه و انگلیس و اتریش همسایه است و اینها با هم در ارتباط هستند و از هم استفاده میکنند. لذا سطح فرهنگشان بالا میرود و این چنین است که جامعه مدنی شکل میگیرد که در آن آدمها به هم احترام میگذارند.
پرتوی با اشاره به استعداد ذاتی نمایشنامهنویسانی چون بهرام بیضایی، اکبر رادی، علی حاتمی و احمد نوربخش ادامه داد: خودشیفتگی هم مفید است هم مضر. مفید بودنش به این خاطر است که به دلیل اهمیتِ خود ایدهآل، فرد به کارش اهمیت زیادی میدهد، زیرا باید کاری را انجام دهد که مهمترین است، پس کار را با تمام توان ادامه داده و آن را تقویت میکند. من به این دلیل به این مسئله اشاره کردم چون بعضیها معتقدند که گروه هنر ملی به این نویسندهها میدان داد، اما باید بگویم نه؛ این نویسندهها قبلاً هم مینوشتند و تنها دنبال جایی بودند که خانهشان باشد. بیضایی «هشتمین سفر سندباد» را در ۱۸ سالگی نوشته است. این نمایشنامه خود به تنهایی شعری غنی است و یا نمایشنامه «بلبل سرگشته» علی نصیریان، بدون آنکه خودش در آن زمان آگاه باشد، کاری پسامدرن بود. این افراد در آن زمان، تئاتر متفکر تولید کردند، تئاتری که با خوبنوشتن، تماشاچی را ارج مینهد. در سراسر دنیا، اول از همه، فکر نویسنده است که اهمیت دارد.
سپس شکرخدا گودرزی، دبیر کانون کارگردانان خانه تئاتر، آرزو کرد که عباس جوانمرد به ایران بیاید تا آنگونه که باید و شاید نکوداشتی درخور برای وی نیز برگزار شود.
در پایان مراسم، کانون کارگردانان خانه تئاتر از روحالله جعفری و نصرت پرتوی با اهدای لوح تقدیر و مدالیوم خانه تئاتر قدردانی کردند.
در این مراسم ایرج راد، سهراب سلیمی، مریم معترف، فیروزه ترجمی، کاظم شهبازی، عزتالله رمضانیفر، اسماعیل پوررضا و پرویز مهرام حضور داشتند.
صفحه رسمی سایت خبری تئاتر در تلگرام
https://telegram.me/onlytheater
«توفان» در دانشکده هنر
ترجمه ایتالیایی دو نمایشنامه ایرانی با مقدمه ای از ابراهیم گلستان
مسعود دلخواه: امنیت جامعه هنری در دولت یازدهم ارتقا یافت
نمایشنامه «بینگو صحنههایی از پول و مرگ» منتشر شد
تمدید مهلت ارسال آثار به دبیرخانه انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی
بازیگران و عوامل «هملت، تهران ۲۰۱۷» معرفی شدند
نمایش "دیگری" به روایت بهاره رهنما
"روزن" در استکهلم به روی صحنه رفت
کاندیداهای نهایی بخش پژوهش تئاتر دانشگاهی اعلام شد
مجید مظفری با نماینده ملت در ایرانشهر
مریم کاظمی: ترجمه ای جدید از یک نمایشنامه مشهورکمدی را روی صحنه می برم
«شماعیزاده» در تئاتر باران روی صحنه میرود
نقد و بررسی نمایش ماراساد به طراحی و کارگردانی مریم برزگر
اجرای «هملت» در یک تماشاخانه تازه تاسیس