چارسو پرس: مراسم پایانی پنجمین همایش ملی رادی‌شناسی با حضور هنرمندان تئاتری شامگاه چهارشنبه ۱۶ اسفندماه در تالار مشاهیر تئاترشهر برگزار شد.
ایوب آقاخانی که اجرای این مراسم را برعهده داشت، در سخنانی درباره اکبر رادی گفت: این هنرمند نه فقط با آثارش بلکه با زندگی خودش به ما آموخت که چگونه می‌توان برای انسان بهتر بودن تئاتر کار کرد. آثار اکبر رادی در هر دهه که اجرا می‌شود نفس تازه‌ای به مخاطبان می‌دهد و چه خوب که ما این هنرمند را داریم و چه بد که دولتمردان ما این‌قدر توانایی فرهنگی ندارند که به اندازه کشوری مثل نروژ که می‌توان گفت فقط «ایبسن» را دارد و او را آن‌قدر بزرگ می‌کند که هرگز جایی و ملتی حق فراموش کردن او را نداشته باشد، اقدام کنند و ما مدام باید خودمان یادآوری کنیم که ما رادی و بیضایی و دیگرانی چند داریم و این از ضعف مدیریت کلان کشور ماست.
حمیده‌بانو عنقا، رئیس هیأت مدیره بنیاد اکبر رادی در ابتدای مراسم با اشاره به اینکه ما در بنیاد رادی حدود ۹ است که فعالیت می‌کنیم، گفت: زمانی یکی از هنرمندان بزرگ که همه او را می‌شناسید در یک جلسه سوال کردند که ما چگونه می‌توانیم برنامه‌هایمان را پی بگیریم درحالی که دستمان خالی است؟ ایشان گفتند که شما اول مجوز بگیرید بعد احقاق حق کنید! ولی ما حدود سه یا چهار سال است که مجوز داریم اما دریغ از اینکه کسی بخواهد ما را همراهی کند و دست ما را بگیرد.
او ادامه داد: این بنیاد برای همه است و خوشحال می‌شوم که نظری به ما ابلاغ می‌شود زیرا احساس می‌کنم که این بنیاد را می‌بینید و بی‌تفاوت نیستید و مثبت و منفی نظر فرقی نمی‌کند. این بنیاد مشکلات فراوانی را پشت سر گذاشت و حتی برای برگزاری این برنامه تا آخرین لحظه این دغدغه را داشتیم که چگونه به وعده و وعیدهایی که به هنرمندان نوجوانان خودمان دادیم انجام دهیم و بعضی وقت‌ها به استناد و قول‌هایی که به ما داده می‌شود، قول‌هایی می‌دهیم و بعد انجام نمی‌شود که درآخر بنیاد ضایع می‌شود و شرمنده‌ام بابت این اتفاقات.
همسر اکبر رادی اضافه کرد: امروز وقتی با یکی از کسانی که مسئولیت این کار را برعهده داشت، صحبت می‌کردم گفت اگر کسانی که حضور پیدا می‌کنند، هنرمند تئاتر باشند، وضعیت ما را می‌دانند و متوجه این اتفاقات هستند و از ما دلگیر نمی‌شوند.
محمد رحمانیان، کارگردان و نمایشنامه‌نویس با حضور در جایگاه با بیان اینکه اکبر رادی کمترین کاری که می‌کرد، نمایشنامه‌نویسی بود و متاسفانه فقط به این کار معروف است، اظهار کرد: من او را بیش از هر چیزی در قاب یک معترض همه‌جانبه به یاد می‌آورم. معترض به همه چیز. همیشه آماده بود که مانند معلمان افراد را تنبیه کند.
او ادامه داد: اکبر رادی از جمله کسانی بود که ایستاد و از کیان نمایشنامه‌نویسی ایران حمایت کرد. او یک معلم هم بود که نهال‌هایی کاشت و الان باغستان رشد کرده و ۳۰ یا ۴۰ نمایشنامه بسیار خوب که تحت تاثیر ساختمان فکری او است، نوشته شده. او اعتماد به نفس زیادی به همه می‌بخشید و اجازه برداشتن گام‌های بزرگ را به ما دانشجویانش می‌داد. من به شدت عاشق نمایش "پلکان" هستم و اینکه چطور ممکن است که همه چیز در دستان رادی نرم شده و این اثر درخشان خلق شده است. امیدوارم بنیاد رادی کاری را که این‌نمایشنامه‌نویس انجام داده است، از نظر ساختاری آن را توضیح دهد زیرا فکر نمی‌کنم در جهان نمایشنامه‌ای این چنین وجود داشته باشد.
سپس دو قطعه موسیقی توسط امیرحسین صادق‌زاده و کسری مقدراتی اجرا شد.
در ادامه مراسم حسین کیانی، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر با بیان اینکه عذرخواهی می‌کنم زیرا صحبت‌هایی که می‌خواهم بگویم کمی تلخ است، اظهار کرد: اکبر رادی هیچ کار ادبی دیگری به غیر از نمایشنامه‌نویسی و برخی مقالات مرتبط با نمایشنامه نویسی نکرد. او تا جایی که توان داشت به ادبیات نمایشی ایران فداکار و وفادار ماند. وفاداری او به سنت نمایشنامه‌نویس بودن از او نویسنده‌ای ساخت که الگوی نمایشنامه‌نویسی ایرانی شد و لقب آقای نمایشنامه‌نویس ایران می‌تواند اندکی از شأن او را پاس بدارد.
او اضافه کرد: اگر مملکت ما هم القابی تحسین‌برانگیز مثل شوالیه در امور فرهنگسازی داشت، بدون شک اکبر رادی بالاترین این القاب بود. البته اگر کار به دست کاردان بود.
کیانی ادامه داد: تعهد اکبر رادی به نمایشنانه‌نویسی و سپس انسان ایرانی و طرح و بیان دغدغه‌های انسان قابل توجه است. هیچ آدم ریز و درشتی در نمایشنامه‌های او یافت نمی‌شود که پرسشی را درباره مسائل اطراف و روزمره ایجاد نکند. بی‌تفاوتی و بی اعتنایی و گریز از نقد شرایط تلخ موجود و کمبود نمایشنامه‌نویسی که بیماری عصر بعد از رادی شده، در قاموس نمایشنامه‌های او جایی ندارد. او برای خودنمایی و طلب محبوبیت و دستمزد چرب نمایشنامه ننوشت بلکه برای او عملی انسان‌دوستانه بود. رادی عصر خودش را نوشته ولی نوشته‌هایش هم‌عصر ما هم هست.
این کارگردان با بیان اینکه این حرف‌های پسا-رادی شعار شده است و زدنش در این وانفسای تئاتر فروشی خنده‌ناک است، اظهار کرد: تئاتر مشتری‌مدار امروز همچون کارت‌خوان‌ها تنها یک رمز را می‌شناسد که آن هم رونق گیشه و سیاه شدن پیشاپیش صندلی‌های مجازی است. در تئاتر مشتری‌مدار تماشاگر نمی‌پرسد که نمایشنامه را چه کسی نوشته است و هندسه فکری نویسنده چیست. نمی‌پرسد کارگردان چه کسی است و تئاتری که به اندازه دستمزد دو سه روز یک کارگر باید بهای یک صندلی‌اش را پرداخت، چگونه تئاتری است؟ در تئاتر مشتری‌مدار تجارت‌پیشه، تماشاگر فقط می‌خواهد زنده‌ی بازیگر محبوب خود را ببیند؛ ولو برای دقیقه‌ای. او به صرف سلبریتی و امضا و عکس می‌آید و می‌خواهد در هوایی نفس بکشد که هنرمند محبوبش نفس کشیده. او دنبال‌کننده جهان مجازی سلبریتی محبوبش است و این یعنی کشتار تعهد و پرسشگری.
او در پایان گفت: تئاتر ما مسلخ دغدغه‌مندان و بهشت بی‌مسأله‌های مشتری‌مدار شده است! کاش می‌دانستم بعد از یک دهه از فقدان رادی اگر او در جامه حیات بود، وضعیت امروز را چگونه تحلیل می‌کرد. امروزه سعی می‌کنند نیاز و خواستی جعلی را به تئاتر وارد کنند و وا اسفا به حال تئاتر و درام‌نویسانی که نه نتها دغدغه مسائل بنیادین را از یاد می‌برند بلکه نیازهای جعلی را جایگزین می‌کنند. من نمی‌دادم استاد اکبر رادی با مسائل سانسور و ممیزی چگونه و چه مقدار مواجهه داشتند اما می‌دانم سانسور دیگر آن نیست که ممیزی چشم در چشم شما بدوزد و در حالی که نمایشنامه شما را می‌ستاید و از ممیزی بودن خود اظهار تأسف می‌کند، از شما بخواهد کلمه‌ای یا صحنه‌ای یا تمام نمایشنامه را دور بریزید. الان این‌گونه نیست. سانسور اکنون از پشت میز نمایشنامه‌نویس آغاز می‌شود؛ درست زمانی که طرحی در ذهنش شکل می‌گیرد.
در پایان صحبت‌های حسین کیانی، لوح یادبودی توسط حمیده‌بانو عنقا به او تقدیم شد.
سپس بهروز محمودی بختیاری درباره پژوهش‌های رادی‌شناسی توضیحاتی داد.
در ادامه با حضور روح‌الله جعفری، حمیده‌بانو عنقا و فردین دخت زاهدی جوایز بخش مقاله و پژوهش تقدیم برگزیدگان شد.
تقدیر همراه با لوح سپاس و کارت هدیه به مصطفی لعیان و جواد ربیعی اهدا شد که آنها این پژوهش را به حمیده‌بانو عنقا، همسر اکبر رادی تقدیم کردند.
تقدیر همراه با لوح سپاس و کارت هدیه به اکبر احمدی شیخ زاده و هنچنین اهدا لوح سپاس و هدیه نقدی فضه خاتمی‌نیا و همچنین لوح سپاس و هدیه نقدی به فرهاد امینی اهدا شد.
پژوهشگر برگزیده این بخش نیز عسل عصری ملکی بود که لوح سپاس و جایزه نقدی به او تقدیم شد.
در ادامه محمد رحمانیان بیانیه هیأت داوران بخش مسابقه نمایشنامه‌نویسی پنجمین همایش ملی رادی‌شناسی را قرائت کرد.
سپس آقاخوانی بیان کرد: در بخش نمایشنامه نویسی ۱۱۰ نمایشنامه بررسی شدند، هشت اثر به عنوان کاندیدا انتخاب شدند و در نهایت سه اثر برگزیده شدند.
با حضور محمد رحمانیان، حسین کیانی و بهزاد صدیقی، لوح سپاس و کارت هدیه به پیام لاریان و سپیده قربانی تقدیم شد و سپس لوح سپاس و جایزه نقدی به برگزیده این بخش مهدی میرباقری تعلق گرفت.
