چارسو پرس: - فارس: در حالی که تنها چند روز از آغاز فعالیت شهرام کرمی در سمت مدیریت اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نگذشته و این فعالیت با آغاز سال جدید خورشیدی همراه بوده است، وی در گفت‌وگوی مشروح خود با فارس شرکت کرد و درباره اولویت‌ها، برنامه‌ها و چالش‌هایی که در عرصه تئاتر کشور وجود دارد، سخن گفت.
شهرام کرمی که سابقه فعالیت در عرصه فرهنگ کشور را سال‌هاست به دوش می‌کشد، در حالی به این سمت منصوب شد که مهدی شفیعی از سال 93 سکان این اداره کل را بر عهده داشت و هنرمندان هم در روزهای پایانی سال و در حمایت از وی نامه‌ای برای وزارت ارشاد نگاشته بودند، اما این نامه هم باعث نشد که شفیعی بر این مسند باقی بماند و چند روز به پایان سال زمزمه‌های تغییر مدیریت آغاز شد و بعد هم نامه خداحافظی مهدی شفیعی به دست رسانه‌ها رسید. در نهایت شاهد بودیم که مراسم تودیع مهدی شفیعی و معارفه شهرام کرمی بدون حضور اهالی خبر از سوی وزارت ارشاد انجام شد.
مشروح گفت‌وگو با شهرام کرمی درباره اولویت‌ها و چالش‌های عرصه هنرهای نمایشی را بخوانید:
* مهم‌ترین اولویت‌هایتان در اداره کل هنرهای نمایشی و سال جدید چیست؟
با تبریک سال نو، کار کردن در عرصه تئاتر و به ویژه مدیریت این عرصه دشواری‌های خاص خود را دارد چند نکته را باید در این منظر مدنظر قرار دهیم: در نظر اول، جمعیت هنرمندان تئاتری و علاقه‌مندان و فعالان آن زیاد است. وقتی از تئاتر صحبت می‌کنیم باید تئاتر سراسر کشور را مورد توجه قرار دهیم و جوانان زیادی را که با شور و شوق وارد این حوزه می‌شوند، ببینیم. گروه‌های نمایشی زیادی در کشور داریم و حتی گروه‌های بخش خصوصی هم اینجا مدنظر هستند که همه یک ظرفیت و فضای خوب دارند.
نکته دوم از نقش دولت در مدیریت تئاتر خصوصی که به عنوان تکلیف دولت در عرصه فرهنگی ـ هنری و به ویژه برای گروه‌های نمایشی به شمار می‌رود و اهمیت دارد این نقش، نقش حمایتی و نظارتی است که به عنوان یک رویکرد از سالیان گذشته همیشه وجود داشته است.
به هرحال تئاتر نیاز به حمایت جدی دارد و این در سراسر دنیا همینگونه بوده و هست. اصل مهم این است که تئاتر هنری نیست که بدون حمایت دولتی بتواند نقش موثر خود را تکمیل کند. خوشبختانه این امر در ساختار وزارت ارشاد تعریف شده است که یک اداره کل برای حمایت از تئاتر تأسیس شود و اعتباری سالیانه در نظر بگیرد که بخش عمده آن برای حمایت از تئاتر صرف شود.
* برنامه شما در این عرصه حمایتی و نظارتی چیست؟ چه رویکردی نسبت به این امر دارید؟
آنچه برای من در دوره فعالیتم در این خانواده هنری اهمیت دارد، توجه به همین نقش نظارتی و حمایتی است که با همکاری خود هنرمندان شناخته شده صورت بگیرد. نقش مشارکتی در این بین بسیار مهم است. اینکه خود هنرمندان در سیاستگذاری‌ها، برنامه‌ریزی و تولید و اجرا مشارکت داشته باشند.
من نوع برنامه‌ریزی و فعالیت موثر را متکی به نقش خود هنرمندان می‌دانم. وقتی هنرمندان خودشان در این کارها دخیل باشند علاوه بر حمایت، می‌توانیم از حوزه تخصصی آنها هم درست و مناسب بهره ببریم. بنابراین اینجا خیلی اهمیت دارد که از شورای تخصصی هنرمندان استفاده کنیم و از نقششان در رفع مشکلات، حل اختلافات، مشارکت برای برنامه‌ریزی و تولید و اجرا بهره ببریم. وقتی خود هنرمندان فعال شوند برنامه روشن و مصوب انجام و اثرگذاری مناسب خواهد داشت.
*ما در عرصه تئاتر یک سری مشکلات داریم که هنرمندان هم در مطالباتشان مطرح کرده‌اند. یکی از آنها همین بحث تئاتر خصوصی و شرایطی است که الان در آن قرار دارد. برای رفع مشکلات تئاتر خصوصی چه برنامه و راهکاری دارید؟
معتقدم این مشکلات با برنامه ریزی مناسب برطرف می شود. به هرحال ما در هر عرصه‌ای با چالش‌هایی روبه‌رو هستیم و طبیعی است که تئاتر به عنوان یک هنر زنده وقتی بخواهد توسعه پیدا کند که سالیان سال است در حال طی این روند است، با چالش‌هایی روبه‌رو می شود. ما در این مسیر هم نیاز به روزآمد کردن قوانین و هم وضع یک مجموعه فعالیت جدید هستیم.
همانطور که گفتید در سال های اخیر فعالیت گروه‌های تئاتری خصوصی فراگیر شده. الان بخش عمده کار هنرمندان فعالیت خصوصی است. به هرحال بخش خصوصی هم سرمایه می‌گذارد و باید از آن دفاع کند و نقش اداره کل بر نظارت، تابع قانون نظارت و ارزشیابی است، اما در فعالیت گروهی و سالن‌ها نمی‌توانیم دخالت کنیم چرا که آنها مختارند برای هر گروه و کارهایی که بخواهند سرمایه بگذارند.
به نظر من اگر ما مطابق آیین نامه و قوانین، برنامه‌ریزی درستی داشته باشیم و بر فعالیت گروه‌ها نظارت کنیم یا در چالش دستمزدها و حق‌الزحمه‌ها تعامل داشته باشیم، خیلی از این مشکلات کم خواهد شد؛ چنانچه در دوره گذشته آیین نامه و انجمن صنفی شکل گرفت اینها به رفع مشکلات کمک خواهد کرد، چنانچه سال 96 شرایط خیلی بهتر از سال‌های گذشته بود.
ما باید موانع سالن‌های خصوصی را برداریم. این فضا برای رشد تئاتر لازم است. برای خیلی از این سالن های خصوصی بودجه های چند میلیاردی هزینه شده و نباید سالن‌دار و هزینه‌کننده‌های آنها سرخورده شوند.
حتی نقش حمایتی باید نسبت به سالن های خصوصی هم اتفاق بیفتد؛ یعنی ما باید پیش بینی کنیم که تکلیف ما درباره کسانی که اجرای نمایش دارند و مخاطب جذب می‌کنند، چیست و اینکه آیا باید در سالن خصوصی که نمایشی خارج از حالت مرسوم اجرا می کند حمایت صورت دهیم یا خیر؟ در نهایت نظر من این است که فعالیت سالن‌های خصوصی نباید تک بعدی شود. حمایت از سالن های خصوصی و نظارت آنها می بایست کامل صورت گیرد.
* با توجه به کمبود اعتبارات تئاتر در سال‌های گذشته و مشکلات هنرمندان برای مطالباتشان چه برنامه‌ای برای بودجه سال 97 تئاتر دارید؟
یکی از مشکلات همیشگی تئاتر ما مسئله اعتبار است، اما خوشبختانه بودجه خوبی برای سال 97 در نظر گرفته شده است و 25 تا 30 درصد نسبت به سال 96 افزایش بودجه داشته ایم، اما در سال های پیش هم همان میزان تأمین نشده بود. فقط ردیف بودجه تعریف شد. چون نقش اصلی اداره کل هنرهای نمایشی در حمایت از گروه ها همین عرصه اعتبارات بوده است که می بایست تأمین شود و خیلی هم مهم است. برای سال جدید اعتبار خوبی پیش بینی شده و من معتقدم اگر به موقع برآورد نشود خیلی فعالیتها و کارها را نمی‌توان انجام داد.
* برای فردا هفتم فروردین ماه برنامه‌هایی را مدیریت کل قبلی پیش بینی کرده بودند. آیا قرار هست همه این برنامه ها اجرا شود؟
بله تمام سالن های زیرمجموعه هنرهای نمایشی شامل مجموعه تئاتر شهر، سنگلج، اداره تئاتر و تالار هنر فعالیت خود را در سال جدید آغاز کرده و برای جشن روز جهانی تئاتر آماده می شوند.
ما به مناسبت روز جهانی تئاتر در محوطه باز تئاتر شهر تئاتر خیابانی راه انداختیم که در سالن ها و محوطه باز برگزار می شود. برای بزرگداشت این روز اقداماتی دیگر هم شده است. ضمن اینکه در سراسر کشور هنرمندان استان ها و شهرستان ها برنامه هایی پیش بینی کرده اند که در تقدیر از هنرهای نمایشی انجام می شود.
* درباره رسیدگی به وضعیت تئاتر شهرستانها اشاره کوچکی داشتید. بسیاری از هنرمندان شهرستانی، شرایط مطلوبی ندارند و برای ارتقا به پایتخت مهاجرت می کنند. در این عرصه برنامه تان چیست؟
تئاتر مختص تهران نیست. اداره کل هنرهای نمایشی در قبال تئاتر مراکز استانها وظیفه دارد تا نقش سازنده تئاتر را در آن مراکز بهبود بخشد. آنچه اهمیت دارد این است که ما باید در شهرستان ها شرایط زیست تئاتر را بهبود ببخشیم. جشنواره هایی چون کودک و نوجوان، تئاتر خیابانی مریوان، رضوی و طنز شمال کشور در این عرصه با همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد استانها به سمتی باید برود که خود مراکز استان ها متولی آنها شوند.
در نهایت حمایت از اجراهای عمومی آثار نمایشی شهرستان ها خیلی مهم است و آنچه برای ما خیلی اهمیت دارد حمایت از انجمن های هنرهای نمایشی شهرستان های استانهاست که در این عرصه نیز فعالیت هایی را انجام خواهیم داد.
