اينكه فيلم‌هاي ساخته شده در جشنواره فجر شركت مي‌كنند يا خير يك بحث است و ويترين و ميزان توليدات سينما در سال جاري بحث ديگر. اين گزارش نگاهي دارد به توليدات سينما در سال جاري و همين طور فيلم‌هايي كه احتمال مي‌رود در سي و هفتمين جشنواره فجر حضورداشته باشند:
محمدرضا هنرمند نزديك به دو دهه از سينما دور بوده. او بعد از فيلم «عزيزم من كوك نيستم» عمده فعاليتش معطوف به تلويزيون بوده. در اين فاصله او اتفاقا سريال‌هاي پرمخاطبي را براي شبكه يك سيما ساخته است. سه‌گانه «كاكتوس» او با توجه به موضوع انتقادي سياسي اجتماعي كه داشت زمان خود توجهات زيادي را به خود جلب كرده بود. مجموعه «زير تيغ» با بازي درخشان پرويز پرستويي، آتيلا پسياني، فاطمه معتمدآريا، كوروش تهامي و رامين راستاد همچنين موسيقي دل‌نشين حسين عليزاده در هنگام پخش با بازخورد بالاي مخاطبان همراه بود و مي‌توان گفت از سريال‌هاي ماندگار صداوسيما به‌حساب مي‌آيد. علاوه بر سريال‌هاي شاخصي كه هنرمند براي تلويزيون ساخت از فيلم‌هاي او نيز به عنوان كمدي‌هاي ارزشمند سينما نام برده مي‌شود.
اين كارگردان بعد از سريال«آشپزباشي» ديگر در تلويزيون كار نكرد و مي‌توان گفت نزديك به پنج سالي بود كه فعاليت خاصي نداشت.او در سال‌هاي گذشته پيشنهاد‌هاي مختلف سينمايي را بررسي و درصدد ساخت فيلم سينمايي جديد بود اما در نهايت فيلمنامه «سمفوني نهم» را مقابل دوربين برد. «سمفوني نهم» با نويسندگي مشترك محمدرضا هنرمند و حامد افضلي خلاصه داستان جالبي دارد: «شايد عاشق شدن آخرين فرصت هركسي براي آدم بودن است. شما هم موافقيد؟»
گويا در«سمفوني نهم » قرار است براي اولين‌بار سكانس‌هايي از زندگي شخصيت‌هاي مهم ايران و جهان را در سينماي ايران شاهد باشيم. حميد فرخ‌نژاد، ساره بيات، مهرداد صديقيان، محمدرضا فروتن، هدي زين‌العابدين، مارين ون هولك و..تركيب بازيگران اين فيلم را تشكيل مي‌دهند.اين فيلم در حال حاضر مراحل فني را سپري مي‌كند و يكي از فيلم‌هاي مهم سينما در سال جاري به حساب مي‌آيد. بايد ببينيم فيلم جديد محمدرضا هنرمند در جشنواره فجر رونمايي مي‌شود يا خير؟
مهدي فخيم‌زاده ديگر كارگرداني است كه از اوائل دهه هشتاد از سينما فاصله گرفت.آخرين ساخته مهدي فخيم‌زاده در سينما فيلم «هم‌نفس» با بازي رويا نونهالي، مريلا زارعي، ناصر آقايي و خود وي بود كه سال ۸۲ روي پرده رفت. البته كه او در اين سال‌ها در مقام بازيگر در فيلم‌ها به ايفاي نقش پرداخت اما به لحاظ كارگرداني پشت دوربين قرار نگرفت. او امسال فيلم «مشت آخر» را كارگرداني كرد.
در «مشت آخر» بانام قبلي «مشت در وقت اضافه»، گوهر خيرانديش، احمد نجفي، رامين راستاد، گلناز خالصي، حميدرضا قلي‌خاني، سياوش معمارزاده، آتنا مهياري و خود مهدي فخيم‌زاده به ايفاي نقش مي‌پردازند.
عليرضا زرين‌دست به عنوان مدير فيلم‌برداري در اين فيلم با فخيم‌زاده همكاري كرده است. مهدي فخيم‌زاده در جشنواره سي و دوم فيلم فجر براي بازي در فيلم سينمايي «آذر، شهدخت، پرويز و ديگران» به كارگرداني بهروز افخمي كانديداي دريافت سيمرغ بلورين بهترين بازيگر نقش اول مرد شد. اولين نمايش «مشت آخر» به‌احتمال فراوان در جشنواره سي و هفتم فيلم فجر خواهد بود.
كمال تبريزي از كارگرداناني است كه حاشيه جزو لاينفك فيلم‌هاي اوست. جديدترين ساخته او بانام «ما همه باهم هستيم» هم از حاشيه مستثني نبود و حرف‌وحديث‌هاي زيادي را به دنبال داشت. در اين فيلم كمال تبريزي به همراه رضا مير كريمي در مقام تهيه‌كننده توليد اين فيلم را برعهده‌گرفته‌اند. تامين سرمايه اين فيلم و ميزان دستمزد بازيگران آن باعث به وجود آمدن حواشي پيرامون آن شده است.
از فيلم «ما همه باهم هستيم» به عنوان ركورددار حضور تعداد بازيگران سرشناس در كنار يكديگر نام‌برده مي‌شود. مهران مديري، محمدرضا گلزار، ليلا حاتمي، ويشكا آسايش، هانيه توسلي، پژمان جمشيدي، ماني حقيقي، جواد عزتي، سروش صحت، حسن معجوني، مهران غفوريان، نادر فلاح، سيروس گرجستاني، علي شادمان، رضا ناجي، سام نوري، فرزين محدث، بهادر مالكي، يداله شادماني، محمدمهدي حسيني‌نيا، شيرين آقا كاشي و ... در اين فيلم حضور دارند.
ساختمان داستان «ما همه با هم هستيم» به سياق فيلم‌هاي تبريزي بر كمدي بنا شده. روايتي از سقوط يك هواپيما و رازهاي مسافران آن است كه به‌صورت شاد و مفرح قرار است به مخاطبان ارايه شود. شنيده مي‌شود ما همه با هم هستيم كمدي سالم و شريفي از كاردرآمده است.
يكي از كارگرداناني كه سال گذشته (قبل از شروع التهابات بازار ارز و نرخ دلار) برنامه‌ريزي ساخت فيلم جديد خود را انجام داده بود و توانست فيلم خود را مقابل دوربين ببرد فريدون جيراني بود. او بعد از اكران موفقيت‌آميز فيلم «خفه‌گي» بلافاصله ساخت فيلم «آشفته‌گي» را آغاز كرد.
نويسنده، تهيه‌كننده و كارگردان فيلم آشفته‌گي خود فريدون جيراني است و مسعود سلامي مديريت فيلم‌برداري فيلم جديد او را برعهده دارد. جيراني در فيلم جديد خود براي اولين‌بار تجربه همكاري با بهرام رادن را داشت و مهناز افشار، علي ميلاني، نسيم ادبي، احسان محمدي، نازنين صلح‌جو و مهران احمدي تركيب بازيگران فيلم جديد او را تشكيل مي‌دهند.
گويا فيلم جديد فريدون جيراني فضاي متفاوتي نسبت به ديگر ساخته‌هاي او دارد، كارگردان اين فيلم درباره فضاي فيلم جديد خود اينگونه نوشته است: «آشفته‌گي» رئاليستي و اجتماعي نيست. يك فيلم است درباره عشق و جنايت... مي‌توان روي حضور فيلم جيراني در جشنواره فجر حساب باز كرد.
آخرين ساخته سينمايي رسول صدرعاملي به سال ٨٨ برمي‌گردد فيلم «در انتظار معجزه» او كه همان سال در سينماها نمايش داده شد. او سال گذشته همزمان با روز ملي سينما ٢١ شهريور فيلم جديدش را با نام «سال دوم دانشكده من» با متني از پرويز شهبازي مقابل دوربين برد. جمعي از بازيگران شناخته شده‌اي همچون علي مصفا، بابك حميديان، ويشكا آسايش، شقايق فراهاني، پدرام شريفي، نيلوفر خوش‌خلق، در فيلم او بازي كردند. با اينكه خلاصه داستاني از فيلم منتشر نشده اما از عكس‌هاي منتشر شده اين فيلم مي‌توان حدس زد كه موضوع فيلم جديد صدرعاملي «سال دوم دانشكده من» هم حول محور مشكلات و موضوعات مربوط به جوانان است.
صدرعاملي يكي از كارگردانان بحث‌برانگيزي است كه اگر فيلمش را به جشنواره تحويل دهد در كانون توجه قرار مي‌گيرد. هرچند تهيه‌كننده اين فيلم اعلام كرده كه تمايلي به حضور در اين فستيوال مهم ندارد و به بازگشت سرمايه فكر مي‌كند اما با توجه به شرايط پيچيده اكران فيلم‌ها در فصل دوم سال و ترافيكي كه به وجود مي‌آيد بايد ببينيم چه سرانجامي در انتظار فيلم صدرعاملي است. صدرعاملي سال گذشته به عنوان داور در سي‌وششمين جشنواره فيلم فجر فيلم‌ها حضور داشت.
اما امسال قرار است فيلم ميلاد صدر عاملي فرزند اين كارگردان هم در سي و هفتمين جشنواره فيلم فجر رونمايي شود. فيلمي بانام «سونامي» كه از حضور بازيگراني چون بهرام رادان، مهرداد صديقيان، عليرضا شجاع نوري، رعنا آزادي‌ور، فرشته حسيني، عليرضا ورزنده، اميرمهدي ژوله و محمدرضا غفاري بهره برده است. موضوع اولين ساخته سينمايي ميلاد صدر عاملي يك درام ورزشي است و به موضوع چالش‌هاي رقابتي ورزشكاران مي‌پردازد. فيلم‌برداري اين فيلم با حضور برانكو ايوانكوويچ مربي فوتبال، آغاز شد. در ادامه هم شاهرخ شهنازي دبيركل كميته ملي المپيك، هادي ساعي، قهرمان ۲ دوره المپيك از روند ساخته‌شدن فيلم بازديد كردند. سونامي در حال حاضر مراحل فني را سپري مي‌كند. به‌احتمال فراوان يكي از فيلم‌هاي شركت‌كننده در سي و هفتمين جشنواره فيلم فجر سونامي خواهد بود و چه‌بسا در بخش بهترين كارگردان فيلم اولي مدعي دريافت سيمرغ باشد.
حال بايد ببينيم فيلم پدر در جشنواره نمايش داده مي‌شود يا پسر. مانند سال ٩٥ كه مهدي صباغ‌زاده فيلم «خانه كاغذي»را ساخته بود و كاوه صباغ‌زاده فيلم «ايتاليا ايتاليا» را كه در نهايت فيلم فرزند مهدي صباغ‌زاده در جشنواره فجر به رقابت با ديگر فيلم‌ها پرداخت.
ديگر كارگردان مهم جشنواره فيلم فجر امسال پرويز‌شهبازي است. هرچقدر كه او با فيلم‌هاي «نفس عميق»، «عيار ١٤» و حتي «دربند» در كانون توجه منتقدان قرارگرفت اما فيلم «مالاريا» نتوانست در داخل كشور موفقيتي دوباره براي اين فيلمساز باشد. اماجالب آنجاست كه مالاريا در فستيوال‌هاي بزرگ دنيا همچون هفتاد و سومين دوره جشنواره بين‌المللي فيلم ونيز و در بخش رسمي مسابقه افق‌ها پذيرفته شد. حتي شهبازي در سال ۲۰۱۶ براي اين فيلم برنده جايزه بزرگ از جشنواره فيلم ورشو شد. شهبازي در جديدترين ساخته خود فيلمي تحت عنوان «طلا» با رامبد جوان و محمد شايسته به عنوان تهيه‌كننده همكاري كرده است.نگار جواهريان، هومن سيدي، طناز طباطبايي، هدي زين‌العابدين، مهرداد صديقيان و احترام برومند بازيگران اصلي «طلا» هستند؛ همه اين بازيگران براي نخستين‌بار با پرويز شهبازي همكاري مي‌كنند. ذكر اين نكته ضروري است كه تهيه‌كننده فيلم «طلا» مدعي شده فيلم را به جشنواره امسال نخواهد داد. حالا بايد صبر كنيم و ببينيم عوامل چقدر روي ادعاي خود پافشاري مي‌كنند .
آخرين فيلم عليرضا رييسيان مربوط به سال ٩٣ مي‌شود. «دوران عاشقي» يك درام خانوادگي بود كه رويا محقق نگارش آن را بر عهده داشت. «دوران عاشقي» در بخش‌هاي مختلف جشنواره فيلم فجر نامزد دريافت سيمرغ بلورين بود و گيشه متوسطي به دست آورده بود. رييسيان امسال فيلم «مردي بدون سايه»را در ادامه موضوع چندفيلم گذشته خود دركشور اسپانيا مقابل دوربين برد.اين فيلم كه همكاري مشتركي با سينماي اسپانيا است در بيش از ۱۰ لوكيشن در اين كشور مقابل دوربين رفت و مالاگا، ماربيا و الخزيرا از جمله شهرهايي بودند كه صحنه‌هاي آخرين قسمت از سه‌گانه عاشقانه رييسيان در آنها مقابل دوربين رفت. فيلم رييسيان به احتمال قوي يكي از فيلم‌هاي حاضر در سي و هفتمين جشنواره فيلم فجر خواهد بود.
تم «مردي بدون سايه» در مورد بحران عاطفي آدم‌ها و روابط عاشقانه و زناشويي و نقش فضاهاي مجازي در زندگي امروز است. ليلا حاتمي، علي مصفا، فرهاد اصلاني، امير آقايي، گوهر خيرانديش، نادر فلاح، به‌آفريد غفاريان، سيامك اطلسي، نسيم ادبي، سيمون سيمونيان و ... دراين فيلم به ايفاي نقش مي‌پردازند.
در ميان كارگردانان جوان نام رضا درميشيان با فيلم «يواشكي» ديده مي‌شود. «يواشكي» چهارمين فيلم بلند سينمايي درميشيان فيلمي عاشقانه است كه تمام صحنه‌هاي آن در شهر كراست چرچ نيوزلند فيلم‌برداري شده است. خلاصه داستان يواشكي را بخوانيد: «هر كدوم از ما يه ماجراي يواشكي داريم، اين يه داستان يواشكيه...» اغلب ساخته‌هاي اين كارگردان جوان در هنگام اكران با حواشي مختلف روبه‌رو بوده و به فراخور حال خود گيشه خوبي كسب كرده. سال گذشته درميشيان يواشكي را براي شركت در جشنواره فجر تحويل نداد. مشخص نيست اين فيلم كه محصول مشترك كشور ايران و نيوزلند است به جشنواره امسال تحويل داده مي‌شود يا خير؟
ازآنجايي‌كه اولين ساخته سعيد روستايي بانام «ابد و يك روز» در ايران با استقبال بالايي هم از جانب مردم و هم از سوي منتقدان مواجه شد، الان چشم‌ها به دنبال دومين ساخته اين كارگردان است و همه منتظرند ببينند اين كارگردان داستان دومين فيلم خود را چگونه روايت مي‌كند و چه تفاوتي نسبت به ديگر فيلم‌هاي روي پرده دارد.
«متري شش و نيم» عنوان دومين فيلم سعيد روستايي است كه اين روزها مراحل فيلم‌برداري را پشت سر مي‌گذارد. جريان توليد متري شش و نيم از سال گذشته آغاز شد و هر بار توليد اين فيلم به دلايلي به تعويق مي‌افتاد. يك‌بار شوراي پروانه ساخت به ميزان تلخي موجود در فيلم ايراد گرفت و بار ديگر پيمان معادي مجوز تهيه‌كنندگي اين فيلم را نداشت. به هر جهت اين فيلم با تهيه‌كنندگي سيد جمال ساداتيان مقابل دوربين رفت و مراحل فيلم‌برداري آن اين روزها در نقاط مختلف تهران انجام مي‌شود. نويد محمدزاده و پيمان معادي در اين فيلم به ايفاي نقش مي‌پردازند.
صفي يزدانيان با اولين فيلم بلند سينمايي خود يعني «در دنياي تو ساعت چند است؟» جايگاه خود را به عنوان فيلمساز خوش‌فكر در سينماي ايران كسب كرد. اگرچه مخاطب خاص پيش‌تر با فيلم‌هاي مستند و كوتاه او آشنا بود اما موفقيت بين‌المللي كه «در دنياي تو ساعت چند است؟» به دست آورد جايگاه تثبيت‌شده‌اي به وي بخشيد.
سيمرغ بلورين بهترين فيلمنامه بخش بين‌الملل جشنواره فيلم فجر در سال ۲۰۱۴، جايزه بهترين فيلم جشن انجمن منتقدان و نويسندگان سينمايي ايران بخشي از جوايزي است كه «در دنياي تو ساعت چند است؟» به خود اختصاص داده است.
صفي يزدانيان بعد از چهار سال دومين فيلم بلند سينمايي خود را با نام «ناگهان درخت» مقابل دوربين برده. فيلم اول با حمايت مالي علي مصفا ساخته شد. حالا ساپورت مالي فيلم دوم او را پيمان معادي بر عهده دارد. به‌اين‌ترتيب مي‌توان گفت تهيه هر دو فيلم اين كارگردان بر عهده بازيگران شناخته‌شده سينماي ايران بوده است.
در فيلم «ناگهان درخت» بازيگراني چون پيمان معادي، مهناز افشار، سيامك صفري، شقايق دهقان، مهراب قاسم‌خاني، زهره عباسي، پانته‌آ پناهي‌ها، ليلي فرهادپور، شهروز آقايي‌پور و ايران نبي‌زاده با صفي يزدانيان همكاري كردند. فيلمنامه اين فيلم هم چون اثر قبلي يزدانيان «در دنياي تو ساعت چند است؟» توسط خود او نوشته‌شده و قصه نيز در سه دوره تاريخي روايت مي‌شود. ممكن است اولين نمايش فيلم مشترك پيمان معادي و صفي يزدانيان سي و هفتمين جشنواره فيلم فجر باشد.
«ملبورن» اولين فيلم كارنامه نيما جاويدي كه منطبق با حال و هواي فيلم‌هاي اصغر فرهادي بود با استقبال خوبي در داخل و خارج از كشور همراه شدو منتقدان زيادي فيلم را تحسين كردند. نيما جاويدي در جديدترين فيلم خود« سرخ پوست» را مقابل دوربين برد فيلمي كه پريناز ايزديار و نويد محمدزاده در آن به ايفاي نقش پرداختند و هومن بهمنش فيلم‌برداري آن را بر عهده داشت. دورخيز دست اندركاران اين فيلم جشنواره فيلم فجر است حال بايد ببينيم در نهايت اين فيلم چه زماني رونمايي مي‌شود.
فيلم‌هاي بهرام توكلي دربرگيرنده هر دو طيف مخاطب عام و خاص است و تا به حال جوايز متعددي هم از جشنواره‌هاي مختلف دريافت كرده است.اين كارگردان سال گذشته سيمرغ بلورين بهترين كارگرداني را از سي و ششمين جشنواره فجر براي فيلم «تنگه ابوقريب» دريافت كرد و بي‌درنگ ساخت فيلم زندگي « غلامرضا تختي» را در راس كارهايش قرار داد. حميدرضا آذرنگ، پريوش نظريه و ستاره پسياني به همراه امير جديدي در نقش « غلامرضا تختي» در فيلم جديد توكلي بازي مي‌كنند. حالا بايد منتظر ماند و ديد كه آيا فيلم جديد توكلي با همان استقبال تنگه ابوقريب مواجه مي‌شود يا خير؟
مسعود ده‌نمكي در جديدترين سال خود فيلم زنداني‌ها را مقابل دوربين برد. فيلمي با بازي بازيگراني چون هدايت هاشمي، برزو ارجمند، بهنام تشكر، هومن برق‌نورد، بهاره افشاري، بهنوش بختياري، اصغر نقي‌زاده، رسول نجفيان، امير نوري كه مشخص نيست وضعيت اكران آن به چه صورت باشد.
سيد علي هاشمي سال‌ها در تلاش بود اولين فيلم سينمايي خود را مقابل دوربين ببرد اما هر بار با موانعي روبه‌رو مي‌شد. تا اينكه بالاخره طلسم ساخت اولين فيلمش در سال ٩٧ شكسته شد و فيلم « بازي آخر» او با همكاري بازيگراني چون مسعود رايگان، نازنين بياتي و .. مقابل دوربين رفت. اگر بازي آخر به جشنوراه فجر راه پيدا كند علي هاشمي يكي از فيلم‌اولي‌هاي امسال اين فستيوال خواهد بود.
مونا زندي حقيقي بعد از ١٣ سال از ساخت «عصر جمعه» كه جوايز معتبري از فستيوال‌هاي بزرگ دنيا كسب كرد سال گذشته فيلم «بنفشه آفريقايي» را مقابل دوربين برد.اين فيلم به همراه «لابيرنت» به كارگرداني اميرحسين ترابي و با بازي ساره بيات و شهاب حسيني، «ايده اصلي» دومين فيلم كارنامه آزيتا موگويي، اولين فيلم كارنامه مجيد صالحي با نام «زهرمار»، بي‌وزني به كارگرداني مهدي فردقادري و ... از توليدات سال ٩٧ و ويترين سينماي ايران به حساب مي‌آيد. حال بايد ببينيم كدام يك از اين فيلم‌ها در جشنواره فجر رونمايي و كدام يك بي‌واسطه و مستقيم روي پرده سينماها نمايش داده مي‌شود.
