جلسه نمایش و پرسش و پاسخ مستند «لحظه‌های دلتنگی» با حضور مونا زندی حقیقی کارگردان فیلم برگزار شد.
پایگاه خبری تئاتر: مونا زندی حقیقی کارگردان مستند «لحظه‌های دلتنگی» بعد از نمایش این فیلم گفت: این پروژه به پیشنهاد «عباس اسداللهی» مدیرعامل وقت «موسسه رسانه‌های تصویری» ساخته شد در آن زمان آقای اسداللهی به من پیشنهاد کرد که در یک مجموعه ۳۰ قسمتی، مستندهایی از آیین‌های عاشورایی که در ۳۰ استان کشور اجرا می‌شود ولی در حال حاضر به مرور زمان در حال فراموش شدن است و مداحی‌های جدید جایگزین آنها شده، تهیه کنم . در همین چارچوب تصمیم گرفته شد که فاز اول اجرای این پروژه، ۱۰ مستند ساخته شود و در دو فاز بعدی ۲۰ قسمت دیگر تهیه شود.
این کارگردان سینما با بیان اینکه وقتی مدیرعامل وقت رسانه‌های تصویری این پیشنهاد را به من دادند از شنیدن آن متعجب شدم چراکه حوزه کاری من مذهبی نبود، خاطرنشان کرد: پس از دریافت این پیشنهاد با توجه به اینکه ساخت چنین مستندی برای من تازگی داشت در ابتدا با تعدادی از دوستان صاحب نظر صحبت کردم و با انجام تحقیقات گسترده، اجرای این پروژه را با همکاری تعدادی از فعالان این عرصه شروع کردیم.
وی با اشاره به روند تحقیقاتی که در ارتباط با این پروژه صورت گرفته است، گفت: به مدت ۹ الی ۱۰ ماه در مورد آیین‌های عاشورایی در ۳۰ استان کشور تحقیق کردیم که نتیجه آن تدوین کتاب ۲۰۰ صفحه‌ای در این زمینه بود.
وی با بیان این که در ساخت این مستندها آقایان «علیرضا شجاع نوری» و «فرهاد ورهرام»به عنوان مشاوران این پروژه وی را همراهی کرده‌اند، خاطرنشان کرد: برای ساخت این مجموعه مستند در ابتدا ۱۰ استان را به عنوان اولویت انتخاب کردیم و بعد از پایان تحقیقات، ۱۰ گروه مختلف به ده استان انتخاب شده، عزیمت کردند و اقدام به ساخت این مجموعه مستند کردند.
وی با بیان اینکه گروه هایی که مسئول ساخت این مستندها بودند از دو روز قبل از محرم تا یازدهم محرم اقدام به تصویر برداری کردند و برخی از گروه ها فیلمبرداری ها را در ایام اربعین نیز ادامه دادند،افزود : در خردادماه در کمتر از یک سال بعد این پروژه به مجموعه رسانه‌های تصویری ارائه شد.
زندی که خود در روند ساخت این مجموعه علاوه بر تهیه کنندگی، کارگردانی مستند«لحظه های دلتنگی» بر عهده داشته است گفت : در جریان ساخت این مجموعه مستند با توجه به اینکه خرم آباد از آیین های مذهبی و عرفانی جالبی در ایام محرم برخوردار است ،من استان لرستان را انتخاب کردم و به همراه گروهم برای ساخت مستند به خرم آباد سفر کردیم .
زندی در پاسخ به سؤال مازیار فکری ارشاد» منتقد سینما که اجرای این برنامه در کافه «رزوود» را نیز برعهده داشت، مبنی بر اینکه آیا از قبل با آیین‌های عاشورایی در لرستان آشنا بوده و یا در جریان تحقیقات به آیین‌ها علاقه مند شده است توضیح داد: در جریان تحقیقات برای ساخت این مستند، تصاویر زیادی از آیین‌های مذهبی و عاشورایی در ایام محرم که مربوط به استان لرستان بود را مشاهده کردم، این تصاویر برایم جالب بود و در ادامه تحقیقات مطمئن شدم که می‌خواهم این مستند را در لرستان بسازم.
زندی با اعتقاد بر اینکه تجربه آیین‌های عاشورایی در استان لرستان از جمله « گل مالی» از مدرن‌ترین اتفاقاتی است که برای یک انسان رخ می‌دهد، اظهار کرد: در واقع فکر می‌کنم این آیین به نوعی پاکسازی روان است. در روز عاشورا افراد مختلف با هر نگاه فکری و اندیشه‌ای در این مراسم حضور پیدا می‌کنند، همه به یک شکل به سجده می افتند، در گل فرو می‌روند و تلاش می‌کنند که همه منیت ها را در درون از بین ببرند. به نظرم در جریان اجرای آیین گل مالی، گویی انسان به نقطه صفر می‌رسد و و بار دیگر باز می‌گردد.
این کارگردان با بیان اینکه به نظرم این آیین بر اساس ریشه‌های اصلیش، اتفاقی مدرن است، گفت:می‌توانم بگویم تجربه اجرای این آیین، یک تجربه بی‌نظیر و یا کم نظیر است.
مونا زندی با بیان اینکه مجموعه مستندهای عاشورایی یک مجموعه شرافتمند است که تلاش کرده به صورت شفاف و بدون هیچ گونه قضاوت و پیش داوری، آیین‌های عاشورایی را به تصویر بکشد، اظهار کرد: موقعی که آقای اسداللهی پیشنهاد ساخت این مجموعه مستند را مطرح کردند بر این موضوع تاکید داشتند که می‌خواهند مجموعه‌ای ساخته شود که دارای جهت گیری نباشد؛ من نیز به همراه شجاع نوری و ورهرام هنگامی که داشتیم عوامل ساخت این مستندها از جمله کارگردان‌ها را انتخاب می‌کردیم به این موضوع توجه داشتیم.
وی با بیان اینکه مجموعه ساخت این مستند برای خود من یک کشف شهود و تجربه بود ،ادامه داد :در همین چهارچوب نمی خواستم در جریان به تصویر کشیدن این آیین ها با موضوع با قضاوت و جانبداری برخورد شود بلکه بر روی فرم مستندگونه آن تاکید داشتم و به ماجرا از نگاه یک مستندساز که تحقیق می‌کند، نگاه می کردم. در جلسه‌ای که با مجموع کارگردان‌های ساخت این مستند داشتیم به آنها نیز گفتیم که بدون هیچ گونه دستور کاری عمل می کنیم و بر موضوع شفافیت ، نداشتن قضاوت و رعایت بی طرفی تاکید داشتیم.
کارگردان مستند لحظه های دلتنگی ،با ارائه توضیحاتی در مورد فرم این مستند در پاسخ به سوال فکری ارشاد منتقد جلسه مبنی بر اینکه به نظر می‌رسد اقشار مذهبی جامعه بعضاً نگاه خوبی به سینما ندارند و در جریان ساخت این مستند با شما به عنوان یک کارگردان زن چگونه برخورد می کردند و باچه سختی هایی در روند تهیه این کار رو به رو بودید، توضیح داد : با توجه به اینکه در این مستند با تعدادی از مداحان و نوحه سرایان عاشورایی مصاحبه شده است ، در جریان انجام این گفت و گوها مشکلی با آنها به صورت مستقیم نداشتم و حتی برای آنها جالب بود که یک خانم اقدام به تهیه این مستند کرده است ولی بعضا در هنگام تصویربرداری در بخش های عمومی از جمله تکیه ها دچار مشکل می شدیم چرا که در برخی مراسم ها فقط آقایان حضور داشتند و در تعداد محدودی از موارد خانمهانیز بودند، مثلاً در هنگام تصویربرداری در "مصلی "تعداد زیادی از آقایان حضور داشتند و من در وسط جمعیت در حال فیلمبرداری بودم برای آنها این حضور عجیب بود و هنگامی که میخواستم از بالای مصلی تصویربرداری کنم به سختی این اجازه را به من دادند ، ولی در مجموع روند کار ، تقریبا راحت و بدون مسئله بود ،خود من نیز در جریان ساخت این مستند، تحت تاثیر فضا قرار گرفته بودم و تشنه شنیدن حرف‌ها کسانی بودم که در این مستند با آنها صحبت شده است .
زندی در ادامه صحبت‌های خود در این مراسم، همچنین در پاسخ به سوالی در مورد بودجه ساخت این مجموعه مستند و برخی مسائل حاشیه‌ای که در ارتباط با هزینه ساخت آن در برخی از رسانه‌ها در مقطعی مطرح شده بود، گفت: کل بودجه این مجموع مستند ۴۳۰ میلیون تومان بود که ۱۸ میلیون آن مالیات این پروژه بود. این مجموعه مستند در ۱۰ قسمت ۷۰ دقیقه‌ای در ده شهرستان تهیه شد. حدود ۹ ماه یک گروه ۸ نفره تحقیق در ارتباط با این پروژه را برعهده داشت و بعد از آن، این تحقیقات تبدیل به یک کتاب شد و بعد از انجام این تحقیقات ده گروه به شهرستان‌های مختلف رفتند و ساخت این مجموعه مستند را آغاز کردند.
وی با بیان اینکه شجاع نوری به عنوان مشاور ارشد پروژه هیچ هزینه‌ای را در جریان ساخت این مستند دریافت نکرد و در کنار شجاع نوری، آقای ورهرام نیز به عنوان یکی دیگر از مشاوران پروژه فعالیت می‌کرد، ادامه داد: در ساخت این مستند ده کارگردان که در عرصه ساخت مستند چهره‌های شناخته شده و مطرحی هستند با مجموعه عواملشان با ما همکاری کردند . زندی با ارائه توضیحات بیشتری در مورد روند پیش تولید و تولید این پروژه گفت: کمتر از یک سال بعد از فیلمبرداری این مجموعه مستند با طراحی که بر روی آن انجام شده بود در قالب یک بسته ۱۰ تایی به موسسه رسانه‌های تصویری داده شد که در آن زمان قیمتش برای فروش ۷۲ هزار تومان بود . وی با بیان اینکه در آن مقطع این مجموعه مستند بر اساس اطلاعاتی که من دریافت کردم فروش خوبی داشت، ادامه داد: بعد از مدتی نیز حق کپی رایت این مجموعه مستند به تلویزیون فروخته شد و در شبکه مستند به نمایش گذاشته شد.
تهیه کننده مجموعه مستندهای آیین عاشورایی با بیان اینکه تمام پرداخت‌ها در جریان ساخت این مستند به موقع انجام شد و این یکی از پروژه‌هایی است که حتی یک ریال بدهی ندارد، ادامه داد: در مقطعی وقتی مباحث مالی این پروژه در قالب برخی از حاشیه‌ها در تعدادی از رسانه‌ها مطرح شد تعداد از دوستان از من می‌خواستند که به این حاشیه‌ها پاسخ دهم ولی من در جواب می‌گفتم دلیلی برای پاسخگویی وجود ندارد چرا که این پروژه کاملاً شفاف و روشن است.
این کارگردان سینما در پاسخ به سؤال دیگر مجری این برنامه «مازیار فکری ارشاد» مبنی بر اینکه چرا بعد از ساخت فیلم سینمایی «عصر جمعه» در اوایل دهه ۸۰ شمسی، در طول این سالها به ساخت فیلم سینمایی دیگری به غیر از فیلم «بنفشه آفریقایی» اقدام نکرده است، اظهار کرد: فیلم «عصر جمعه» در سال ۸۴ ساخته شد که در زمان خود فیلم موفقی بود و در تعداد زیادی از جشنواره‌های بین المللی جایزه کسب کرد البته پس از مدت کوتاهی فیلم توقیف شد و حتی اجازه اکران در جشنواره‌های بین المللی نیز نداشت ، پنج سال بعد این فیلم به صورت محدود اکران شد ولی در هنگامی که قرار بود در اصفهان به نمایش گذاشته شود به علت شکایت آقای رهبر امام جمعه اصفهان که در آن مقطع نماینده مجلس نیز بودند بار دیگر توقیف شد.
زندی با اشاره به اینکه در طول این سالها فیلم نامه‌هایی را تهیه کرده است ولی متأسفانه پروانه ساخت دریافت نکرده‌اند، گفت: بعد از اینکه دو فیلمنامه‌ای که تهیه کرده بودم، پروانه ساخت نگرفتند، خیلی دلسرد شدم و هضم این قضیه برایم خیلی سخت بود که چرا به آنها برای ساخت فیلم مجوز داده نمی‌شود. در یکی از این فیلمنامه‌ها به موضوع کودک آزاری پسرها که موضوع جدی است پرداخت بودم. در ارتباط با این فیلمنامه سه دوره مختلف برای دریافت پروانه ساخت اقدام کردم ولی متاسفانه پروانه ساخت داده نشد. این فیلمنامه را بر اساس یک تحقیق گسترده‌ای که در مورد کودک آزاری پسرها انجام شده بود، تهیه کرده بودم.
وی همچنین به ساخت مستند «زنان کارآفرین» اشاره کرد و افزود: در این مستند تلاش کردم در قالب ۱۰ قسمت فعالیت‌های زنان کارآفرین را به تصویر بکشم. زندی با بیان اینکه در این سالها یک مجموعه تلویزیونی نیز ساخته است، اظهار کرد: در نهایت سال گذشته موفق شدم که یک بار دیگر در سینما فعالیت کنم و فیلم «بنفشه آفریقایی» ساخته شد.
مونا زندی در پایان سخنان خود در این نشست ابراز امیدواری کرد که این فرصت به وجود آید که مجموعه مستند «آیین‌های عاشورایی» به نمایش عمومی گذاشته شود و علاقه مندان این گونه مستندها بتوانند این مجموعه را از نزدیک تماشا کنند.
یکی دیگر از سخنرانان مراسم اکران و نقد و بررسی مستند لحظه‌های دلتنگی از مجموعه مستندهای آیین عاشورایی، «مهدی یزدانی» مدیر کنونی موسسه رسانه‌های تصویری بود.
وی در اظهارات کوتاهی با بیان اینکه در موسسه رسانه‌های تصویری تلاش می‌کنم که این پروژه هرچه بیشتر دیده شود، خاطرنشان کرد: این مجموعه مستند، مجموعه‌ای ارزشمند است که باید توجه بیشتری به آن شود و برای دیده شدن آن تلاش افزون‌تری صورت بگیرد.
یزدانی همچنین در بخشی دیگر از صحبت‌های خود با ارائه توضیحاتی در ارتباط با بودجه این پروژه و دفاع از هزینه‌هایی که برای ساخت این مستند انجام شده است، خاطر نشان کردد: برخی از کسانی که در این ارتباط نقدهایی را مطرح می‌کردند اصلاً مجموعه را ندیده بودند و عده‌ای از آنها نیز مسئله‌شان این بود چرا ساخت این پروژه به خانم زندی واگذار شده و چرا به افراد دیگری واگذار نشده است.
https://teater.ir/news/14993
