پایگاه خبری تئاتر: حسین کیانی رئیس کانون کارگردان خانه تئاتر با نگارش یادداشتی به تشریح مشکلات امروز هنرمندان پرداخت و از دولت آینده خواست تا برای حل این مشکلات راهحلی ارایه بکند.
این نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر در پی اظهارات اخیر روحالله جعفری سرپرست گروه تئاتر «گیتی» و بیان مشکلات این گروه هنری، یادداشتی را در اختیار بخش تئاتر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) قرار داد که متن آن به شرح ذیل است:
« وقتی هنرمندی شکایات و انتقادات خود را از مدیریت یک اداره کل یا مدیریت یک مجموعه هنری با مطبوعات مطرح میکند به نظر میرسد که کارد سوءمدیریت و بیبرنامهگی و نارواداری مدیران به استخوانش رسیده و راهی جز به عرصه عمومی کشاندن شکواییه خود برایش باقی نمانده است اما اینکه پس از طرح این شکواییه مستند و واقعه گرا و دردماندانه شاهد پاسخی قانع کننده و مدبرانه از سوی مدیران به هنرمندان نباشیم بیشتر از پیش به آن هنرمند که اینجا نامش روح الله جعفری است، حق میدهیم. چرا؟ دلیل اول اینکه جعفری هنرمندی آشنا به قانون و مقررات کار هنری و سازوکار مطبوعاتی است. او به خوبی میداند که بیان هر واژه و اصطلاحی چه بار حقوقی و قانونی دارد و اگر آخرین راه یعنی مطبوعات و خبرگزاریها را انتخاب کرده معلوم میکند که قبل از آن طبق مستندات همه راهها را آزموده و طبعا درها را بسته دیده است که به آخرین در یعنی در همیشه باز و فضای آشنا و بیطرف مطبوعات پناه آورده است، از این جهت باید مطبوعات را ستایش کرد، با جعفری همدلی کرد و به حال مدیریتی که همه راهها را بسته، تاسف خورد.
دوم اینکه چند سالی است هنرمندان به دلیل ضعف مدیریت و برنامهریزی و ناکارآمدی طرحهای توسعهطلبانه با بلاتکلیفیها و سردرگمیها، ممیزیها و توقیف آثارشان مواجه هستند. هنرمندان صبورترین قشر جامعه ایران کنونی هستند و همیشه کوشیدهاند به اقتضاء طبیعت فرهیخته خود بی جار و جنجال یا لفظ نامربوط «غوغا سالاری» مشکل خود را حل کنند و با مشکل سازان تعاملات سازنده برقرار کنند. در اندک مواردی این تعاملات برقرار شده و در بسیاری از موارد خیر. اما هنرمندان همان قدر که صبور و فرهیخته هستند، همان قدر هم پذیرای ناامنی شغلی و روحی خود نیستند و بسیار به آن حساس هستند. چرا که آنها با رویاهایشان و شیره روح و جانشان اثری را به وجود میآورند و طبعا دربرابر کسی که به رویاهای آنها بیحرمتی و دهن کجی کند، بی واکنش نخواهند نشست. واکنشی که اثر آن را جز در عرصه عمومی مطبوعات در جای دیگر نمیتوان مشاهده کرد. چیزی که هیچ مدیریتی را خوش نمیآید.
حال نکته اینجاست که این مدیران بزرگوار که از انعکاس مطالبات به حق هنرمندان در مطبوعات همیشه ناخرسندند، چرا در سالهای مسند نشینیشان اقدام به ایجاد شورایی با کارکرد دریافت و بررسی و داوری شکایات هنرمندان نکردند. شورایی متشکل از بزرگان و هنرمندان شناسنامهدار و کاربلد با اختیارات قانونی و نه تنها صنفی که پذیرای بار مشکلات هنرمندان باشد و قدرت و توان اجرایی حل قانونی آن را هم داشته باشد.
تعریف و ایجاد چنین شورای قانونی به یقین نیاز به مطالعه و استفاده از ظرفیت هر دو طرف یعنی هنرمندان و مدیریت فرهنگی دارد. اما در نهایت میتواند در مواردی چون مورد آقای جعفری شکواییه و تقابل را از عرصه عمومی به یک عرصه قانونی در بستری قابل حل و فصل قرار دهد و هزینهای را که در چنین مواردی دو طرف متحمل نمیشوند، تحمل کند و به نتیجه بهتری برسد. اما این پیشنهاد در مدیریت فعلی که چند طلوع و غروب بیشتر از عمرش باقی نمانده است، محلی از اعراب نداشته و ندارد و امید است در مدیریت معتدل و تعاملگرا و روادار آتی تحقق یابد. ان شاءالله »
حسین کیانی در ادامه نوشته است: «و اما پاسخ سوم به این سوال که چرا به روح الله جعفری و طرح شکواییه مطبوعاتیاش حق میدهیم، مایلم در این بخش به چند راس از رئوس برنامههای دولت آتی در بخش فرهنگ و هنر از زبان جناب رئیس جمهور دکتر روحانی بیان شده درمجلس شورای اسلامی مورخ 21 مرداد 1392 (اخذ شده از سایت ایسنا) اشاره کنم:
تقویت نهادهای صنفی و تشکلهای مدنی در عرصه فرهنگ و هنر، تضمین آزادیهای قانونی و ارتقا منزلت آنها، رونق اقتصادی فرهنگ وهنر و ...
تقویت نهادهای صنفی و تشکلهای مدنی درعرصه فرهنگ و هنر
به یقین اوضاع ما در این بخشها خوب نیست و دچار ضعفهای آشکاری هستیم که رئیس جمهور محترم به درستی و با دقیقترین رصد ممکن تقویت، صیانت و رونق را در راس برنامههای فرهنگی دولت خود قرار داده است.
اگر نهاد صنفی خانه تئاتر و کانون کارگردانان خانه تئاتر آنقدر قدرت و توان بالفعل و اثرگذار داشت که میتوانست شکواییههای هنرمندان تئاتر را پیگیری کرده و حقوق زائل شده هنرمندان را مطالبه نموده و منشور شورای داوری خود را بدون تنازل اجرایی کند، شکایت از مدیریت تئاتر به عرصه عمومی مطبوعات نمیکشید.
پس بدون تردید ما در این حوزه ضعفهای قابل توجهی داریم آن هم نه ضعف صنف که ضعف مدیریت و مدیرانی که این اصناف را به رسمیت نشناختند و همواره کوشیدهاند به جای تقویت و صیانت از آنها نقش تضعیف کننده را هم بازی کنند.
تضمین آزادیهای قانونی و ارتقاء منزلت آنها
روح الله جعفری سه سال است که نتوانسته بدون ارائه هیچ دلیل قابل قبولی از سوی مدیران نمایشی کار کند. به گفته خودش به خاطر اجرای یک نمایش چند بار به دادسرای فرهنگ و رسانه احضار و مجبور به پاسخگویی شده و طبیعی است که در چنین اوضاعی هنرمند تصور میکند ممنوع الفعالیت است. این مساله به خوبی نشان میدهد که آزادیهای قانونی هنرمندان تضمین شده نیست و از منزلت پایینی هم برخوردار است و این ماحصل مدیریت پیشین است که به جای تقویت جایگاه قانونی و مسئولیت پذیری خود در قبال هنرمندان از آنان سپر بلا ساختهاند. در چنین شرایطی همه امیدوارند این راس مهم از رئوس برنامههای فرهنگی دولت محترم دکتر روحانی هرچه زودتر تحقق پیدا کند تا بخش مهمی از دغدغههای اهالی فرهنگ رفع گردد.
رونق اقتصادی فرهنگ و هنر
اما رونق اقتصادی فرهنگ و هنر هم که این روزها سخت هنرمندان عرصه تئاتر را به تنگ آورده و در تنگنای معیشت قرار داده، مطلبی است که در این چند سال دچار نوسانات پیشبینی ناپذیر و البته بیتوجهی و برنامههای غیر موثر شده است و میتوان گفت جز بخش بسیار کوچکی از تئاتر که به گیشه وابسته شده، هیچ گونه رونق اقتصادی در تئاتر دیده نمیشود و به عبارتی باید گفت اقتصاد در تئاتر ما مرده است. آیا در تئاتری با اقتصادی مرده هنرمندی که چند سال نتوانسته کار کند وشرافت هنریاش نیز به او اجازه نمیدهد که هنر فروشی کند پس از مواجهه با وعدههای بیثمر و بلاتکلیفیهای تباه کننده و در نهایت دعوت به سکوت چه چارهای برایش میماند، جز مصاحبه با مطبوعات. پس باز هم باید از مطبوعات و اهالی آن تشکر کرد که حضور مثمرثمر در عرصه فرهنگ و هنر دارند و بیان کننده مشکلات و دردهای هنرمندان کشور خویش اند.
اگر مدیری پس از بیان مشکلات هنرمندان عرصه مدیریتاش در مطبوعات عصبانی شود و واکنشهای فرافکنانه و غیر مسئولانه نشان دهد، به یقین نه هنرمند مشکل دارد و نه رسانهی بازتاب دهنده مشکلات ، مشکل جای دیگری است. به امید رفع گام به گام و خردمندانهی مشکلات مدیریتی تئاتر ان شاء الله.»
منبع: خبرگزاری ایسنا