حسن معجونی می‌گوید وقتی متن به دست بازیگر می‌رسد مبتدی تمام عیار است، حتی اگر 50 سال سابقه بازیگری داشته باشد.

پایگاه خبری تئاتر:  کارگاه «بازیگری» با حضور حسن معجونی و اجرای محسن حسن‌زاده مدیر روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی شامگاه پنجشنبه پنجم دی در همایش برگزیدگان جشنواره‌های تئاتر استان‌های کشور در سالن اجتماعات هتل باباطاهر برگزار شد. در ابتدای این جلسه محسن حسن‌زاده ضمن خیر مقدم به حضار، سلام شهرام کرمی مدیر کل هنرهای نمایشی کشور را به حضار رساند و درباره کارگاه حسن معجونی گفت: حضور آقای معجونی در این کارگاه به واسطه تجربیات گرانقدری که در حوزه بازیگری دارند می‌تواند بسیار برای ما آموزنده و یاری کننده باشد. سپس حسن معجونی درباره پروسه بازیگری که طی کرده است، گفت: من در حالی که در سینمای جوان مشغول به کار بودم، شیفته تخیل در تئاتر شدم. تئاتر همواره فضایی را به مخاطب منتقل می‌کند که در صحنه موجود نیست. وی ادامه داد: ما همواره به دنبال موضوعی می‌گردیم که در اطراف‌مان وجود دارد، ما امروز از طریق فیلم‌ها یا گروه‌های خارجی که برای اجرا به ایران می‌آیند تئاتر فرنگ را می‌شناسیم، مبحثی که من به آن قرارداد می‌گویم، قراردادهایی که از روز اول که من چشمم را باز می‌کنم می‌بینم و روز به روز متحول می‌شود. بخشی از این قراردادها در نمایشنامه‌ها وجود دارند، آنچه که در صحنه به ما دستورالعمل می‌دهد قراردادهایی است که در نمایشنامه وجود دارد. این هنرمند تاکید کرد: هنرمندان در شهرستان‌ها هم تابع قراردادهایی بودند که از فردی که گفتمان نمایش ایرانی را در دست دارد نشات می‌گرفت. آقای بیضایی در آن زمان موضوعی را پیشنهاد می‌دهد که بسیاری دنبال می‌کنند، چون پیشنهاد اولیه‌ای است که ارائه می‌شود. معجونی با اشاره به موضوعی که در ابتدای کار آزارش می‌داد، بیان کرد: ما در شهرستان مدام با مکتب‌هایی رو به رو بودیم که به نظرمان باید دنبالش می‌کردیم و این مسئله بسیار من را اذیت می‌کرد و بعدها فهمیدم اصلا مهم نیستند. در حالی که واقعیت کار چگونگی به نمایش گذاشتن اثر است. شناخت در دنیای تئاتر بد نیست اما مهم این است چه حرفی را چگونه می‌خواهیم بزنیم، ما ابتدا اثری را روی صحنه آوردیم که ناشی از علم‌مان بود اما امثال امیر کوهستانی دقیقا موضوعی را روی صحنه نشان می‌داد که ناشی از باورهایش بود. وی درباره تجربه آموختن از علی رفیعی در دانشگاه، اینچین گفت: شانس بزرگ من در زمان دانشجویی بازگشت دکتر رفیعی به دانشگاه بود که در یک تمرین بازی من را دید و پیشنهاد تشکیل یک گروه را داد و با هنرمندان دیگری چون سیامک صفری و ... یک گروه شدیم و نزدیک به دو سال در خانه ایشان جلسه داشتیم. خوشبختانه من در 10 سالی که با آقای رفیعی کار کردم، چهار یا پنج اثر را روی صحنه بردیم، من با هیچکس هم در آن زمان کار نکردم و تلاش کردم از ایشان بسیار بیاموزم. معتقدم ایشان را هنوز نمی‌شناسیم چون تنها کسی است که به درستی زیباشناسی را در همه زمینه‌های تئاتر ارائه می‌دهد. معجونی افزود: یادم هست اولین نمایش ما «خاطرات سال‌های شن» بود که جمعی از هنرمندان قدیمی چون آقای پورحسینی و کیانیان و من، سیامک صفری و ... در آن بازی می‌کردیم. این کارگردان درباره اینکه پروسه تمرین بازیگری علی رفیعی، توضیح داد: ما در آن دوره برای هر سبک و سیاق بازیگری مربی خاصی را می‌آوردیم تا بتوانیم فضای موردنظر را بسازیم، به عنوان مثال برای یک نمای مربی ووشو داشتیم. آقای رفیعی ما را با نگاه تئاترال و تئاتر رئالیستی با درون‌مایه روانشناسی آشنا کردند، در واقع ما مخاطب فعال در تئاتر که امروزه بسیار فراگیر شده است را شناختیم. ما به هنرمندان جدیدی که وارد عرصه تئاتر می‌شوند باید قراردادها را توضیح دهیم. معجونی در پاسخ به اینکه در حال حاضر همچنان در فضای کارهای علی رفیعی به فعالیت می‌پردازد یا خیر، گفت: الان شاید رنگ و حس و حال آن روزها در من وجود نداشته باشد، برخی از دوستانی که با من کار می‌کنند تفاوت‌هایی با فعالیت من در آن دوره دارند. من امروز با قراردادهای خودم بازی می‌کنم، شاید شکل و شمایل کارهای آقای رفیعی چندان امروز دیده نشود، اما در برخی از کارهای خودم، مخصوصا کمدی‌ها دقیقا از آموزه‌های دکتر رفیعی استفاده می‌کنم. منظورم منسوخ شدن سبک کاری آقای رفیعی نیست اما برخی از کارگردانان چون امیر کوهستانی فضایی متفاوت نسبت به آن سبک را در تئاتر دنبال می‌کنند و وقتی من با او کار می کنم باید به شکلی مدنظر اوست بازی کنم. وی تاکید کرد: معتقدم وقتی متن به دست ما می‌رسد، مبتدی تمام عیار هستیم حتی اگر 50 سال سابقه داشته باشیم، ما باید ببینیم این متن چه ویژگی‌ها و شاخصه‌هایی دارد تا برای بازیگری تکلیف خود را بدانیم. همانطور که گفتم هر متنی قرارداد خاص خود را دارد. من معتقدم تئاتر سنتی و مدرن با شناخت قراردادهای تماشاچی تعریف می‌شود. این هنرمند سپس درباره چگونگی ارتباط بازیگر و کارگردان با متن، گفت: ما متنی داریم که خواسته‌هایی دارد و درباره موضوعات مختلف صحبت می‌کند، کارگردان موضوع دیگری از این متن می‌خواهد و بازیگر باید آنچه کارگردان می‌خواهد را روی صحنه اجرا کند. معجونی در پاسخ به اینکه بازیگر در تئاتر باید در تمرینات چگونه خود را ببیند، بیان کرد: در روزهای تمرین به عنوان بازیگر باید زیر و رو شویم و مدام با خود فکر کنیم که چگونگی پیشرفت کنیم و کیفیت را ارتقا دهیم، من به عنوان بازیگر هر روز با نفس تازه‌ای از تماشاچی مواجه هستم و باید متناسب با او سبک و سیاق بازیگری‌ام را تغییر دهم. واکنش‌های تماشاچیان ویژگی‌های مختلف را در من بیدار می‌کند. من در کارهایم به دستیارم می‌گویم مدام نکاتی را بنویسد چون هر نمایشی را باید بعدها بازبینی کنیم و نقاط مثبت و منفی آن را تحلیل کنیم. تماشاچی با خود واکنش‌هایی به سالن می‌آورد که ممکن است نشانگر اشتباهات کار باشد که باید در اجراهای بعدی اصلاح کنیم، اشتباهی که ممکن است ناشی از کارگردان باشد یا بازیگر.