جشن کانون ملی منتقدان تئاتر که با معرفی برگزیدگان تئاتر در سال 91 همراه بود، شامگاه 2 شهریور ماه در تالار «قشقایی» مجموعه‌ی «تئاتر شهر» برگزار شد.

پایگاه خبری تئاتر: مهدی نصیری رئیس هیات مدیره کانون ملی منتقدان ایران در سخنانی ضمن خیر مقدم به حاضرین گفت: کانون ملی منتقدان تئاتر ایران زیر مجموعه‌ی کانون بین‌المللی منتقدان تئاتر است، 43 کشور عضو این کانون هستند که ایران از جمله اعضاء فعال، هم به لحاظ تعداد منتقدان و هم از نظر میزان فعالیت است.

او یادآور شد: جشن کانون ملی منتقدان تئاتر، اولین‌بار سال 77 برگزار شد و آخرین‌بار در سال 88 و بعد وقفه‌ای پنج ساله اتفاق افتاد و دوباره شرایط میسر شد تا سیزدهمین دوره جشن کانون ملی منتقدان را برگزار کنیم، البته قرار بود این جشن در اردیبهشت ماه برگزار شود که شرایط برگزاری برای این زمان فراهم شد.

در ادامه‌ی مراسم جشن کانون ملی منتقدان تئاتر، میرجلال‌الدین کزازی استاد زبان و ادبیات فارسی و از اعضا افتخاری کانون ملی منتقدان تئاتر ایران درباره نقد و اهمیت آن سخن گفت و ادامه داد: من سر آن ندارم که به فراخی سخن بگویم چون جشن جای سخن گفتن نیست. ما در کانون ملی نقد هستیم‌، پُرسمان نقد در کشور ما، پُِرسمانی‌ست که داستان دراز و دردآلود دارد، پُرسمانی که هنوز چاره‌ای بر آن نبرده‌ایم.

او افزود:‌ به گستردگی می‌توان درباره‌ی نقد،‌ آسیب‌ها و نابهنجاری‌های آن سخن گفت. کسی می‌تواند آفریده‌ی هنری را به درستی ارزیابد، سنجد و نقد کند که افزون بر آن دانش و آگاهی بایسته که هر منتقد باید داشت با دبستان‌های هنری هم آشنا باشد. کسی که آفریده‌ی هنری را نقد می‌کند، چون با نهفته‌های کار هنری آشنا نیست به ویژه نمی‌داند آن پدیده هنری زیبا شناختی در کدامین سامانه در کدامی دبستان پدید آمده از همان آغاز به بی‌راهه می‌رود، منتقدی که به نمایش از گونه‌ی کهن آن دلبسته، هنگامی که می‌خواهد نمایش امروزین و دیگر سان را نقد کند همان سنجه‌هایی را بکار می‌گیرد که نمایش از گونه‌ی کهن می‌شناسد، پس از همان آغاز به فریب می‌رود.

این استاد ادبیات با اشاره به اینکه نقد، نوعی هنر است، سخنانش را اینگونه ادامه داد: نقد هنر است، چرا؟ چون اگر کار آفرینش‌گرانه، می‌تواند بود که ارزش نقدی که بر پدیده هنری انجام می‌گیرد هم تراز آن پدیده باشد. چون ناقد‌، منتقد،‌ سنجش‌گر‌ به بهانه آنچه نقد می‌کند به آفرینش گری دست می‌زاید. پس نقد کار هر کس نیست‌، هر کس خامه‌ای در دست گرفت و اندک آشنایی با آن زمینه داشت، منتقد نیست.

کزازی در پایان صحبت‌هایش گفت: از همین روست که پُرسمان نقد در جامعه ایرانی به سروسامان نرسیده ‌، اینگونه کانون‌ها پسندیده و سودمند برای اینکه روندهایی آغاز بگیرد تا ما را اندک اندک به نقد آئین‌ساز راه نماید.

 در ادامه‌ی مراسم جشن کانون ملی منتقدان تئاتر، کارت افتخاری این کانون به میرجلال الدین کزازی استاد زبان و ادبیات فارسی و فرزان سجودی نویسنده و استاد زبان شناسی و نشانه شناسی اهدا شد.

سپس فرزان سجودی نویسنده مترجم و استاد نشانه‌شناسی در صحبت‌هایی درباره نقد گفت: به عقیده من نقد یک نهاد مدنی و مدرن است، نمی‌شود از نقد حرف زد و جامعه مدنی به کفایت، رشد نکرده باشد. وقتی می‌گویم جامعه مدنی یعنی جامعه شهری و یعنی دانشگاه‌ها ،‌مجلات،‌نشریات ،‌جلسات نقد و بررسی‌، پس نقد در خود مستلزم جامعه آزاد است.

او افزود: اگر بخواهیم با احتیاط و بدون بی‌پروایی به نقد آثار بپردازیم، درگیر چرخه تعارفات می‌شویم که امیدوارم نشویم.

این استاد دانشگاه با اشاره به رابطه نقد مطبوعاتی و نقد آکادمیک تصریح کرد: اگر تعریف درستی از ژانرهایی که نقد در آن اتفاق می‌افتد مثل مجله‌،فصل‌نامه و ... داشته باشیم متناسب با آن قالب نقد را تعریف می‌کنیم، جای هر کدام از نقدها را باید تشخیص داد. نقد ماهنامه فصل‌نامه‌ به معنی بی‌ارزش بدون نقد روزنامه‌ها نیست، چون نقد مطبوعات تنور تئاتر را گرم می‌کند اما نقد فصل نامه‌ای هم نقد خواص است و باعث عمق بخشیدن به ظرفیت‌های این حوزه می‌شود.

در بخش بعدی این جشن با حضور قادر آشنا مدیر مرکز هنرهای نمایشی وزارت ارشاد - ، اکبر زنجانپور و حسین مسافرآستانه از نصرالله قادری – نویسنده‌،کارگردان و منتقد تئاتر به خاطر فعالیت‌های پژوهشی و نقد نویسی تقدیر شد.

نصرالله قادری پس از دریافت لوح تقدیر گفت: هیچی نمی‌توانم بگویم اگر کاری کردم به همت کسی است که کنارم بوده، یعنی همسرم.

بعد از این بخش، قادر آشنا مدیر مرکز هنرهای نمایشی وزارت ارشاد در صحبت‌هایی کوتاه ضمن تشکر از کانون منتقدان ایران گفت: از زمانی که متوجه شدم که این جشنواره باید سالیانه برگزار می‌شد و چند سال برگزار نشده است، سعی مان را کردیم که امسال این جشنواره برگزار شود، چون معتقدیم نقد یعنی واکاوی یک اثر هنری.

او افزود: در حوزه علوم انسانی اساسا نقد گزنده است و در عرصه ادبیات هم نقد مکمل اثر هنری است و با نقد خوانندگان یک اثر هم بیشتر خواهد شد. وجود نقد به هر شکلی کمک کننده است، چون اصولا هر اثر هنری که با نقد شروع شود هنر نابی است.

در بخش پایانی مراسم برگزیدگان کانون ملی منتقدان تئاتر در بخش‌های مختلف در سال 91 معرفی شد.

منتقد برگزیده: امید بی‌نیاز ، عکاس برگزیده: اختر تاجیک، چهره‌پرداز برگزیده: افسانه قلی زاده برای نمایش «خرس»، طراح صحنه برگزیده: منوچهر شجاع برای نمایش «هملت» و «ترن».

بازیگران زن برگزیده: شیوا مکی‌نیا برای نمایش «شب روی سنگ فرش خیس»، بازیگر مرد برگزیده: دانیال حکیمی برای نمایش «پلکان».

دانیال حکیمی در صحبتی کوتاه گفت: خیلی خوشحالم که از طرف منتقدان محترم که بسیار نکته سنج و ریزبین هستند، این جایزه را می‌گیرم. امیدوارم در کارهای بعدی‌ام منتقدین به من نگاه داشته باشند.

نمایش‌نامه‌نویس برگزیده: سید محمد مساوات برای نمایشنامه «بازی‌خانه قیاس‌الدین مع الفارغ»، کارگردان برگزیده: حمید رضا نعیمی برای نمایش «درخشش در ساعت مقرر».

حمیدرضا نعمیمی پس از دریافت جایزه‌اش گفت: اینکه این جایزه به من رسیده به معنی این نیست که من بهتر بودم، همه ما برای یک هدف تلاش می‌کنیم امیدوارم تئاتر ما از این بحران خارج شود و به جایگاه واقعی خود برسد.

محمود عزیزی هم که در این قسمت برای اهدای جایزه به صحنه آمده بود، گفت: من متاسفم از اینکه مشاوران وزیر محترم نیروهایش را جمع کردند و برای سینما دو نشست برگزار کردند و برای سایر هنرها یک نشست ، اگر اینگونه شروع شود سالی که نکوست از بهارشت پیداست. کدام شاخه هنر ما یک نماینده باید داشته باشد، سینما،‌تئاتر‌،‌موسیقی‌، تجسمی ‌، خیلی عجیب است ‌، ده‌ها شاخه با نگاه‌های مختلف فعالیت می‌کنند آن وقت 7 نفر می‌آیند صحبت می‌کنند اگر اینطور بخواهد پیش برود، آقای دکتر باید تجدید نظرهایی داشته باشند.

در جشن کانون ملی منتقدان تئاتر، نمایش کودک و نوجوان برگزیده: قصه تاج عروس خالق خروس(احمد سلیمانی) و نمایش برگزیده: خشکسالی و دروغ کار محمد یعقوبی معرفی شد.

در این جشن که اجرای آن منوچهر اکبرلو برعهده داشت، شخصیت‌هایی چون محمدحسین ناصربخت‌، شهرام کرمی‌، بهرام شاه محمدلو ‌،محبوبه بیات،‌ رحمت امینی‌، نصرالله قادری‌، سعید ذهنی‌، بهرام جلالی‌پور‌، محمد امیر یار احمدی‌، اتابک نادری‌(مدیر مجموعه تئاتر شهر)، جواد روشن‌، افسانه ماهیان‌ و ... حضور داشتند.