سال ۲۰۱۱ تقریبا دو سال پس از شیوع بیماری آنفلوانزای خوکی، استیون سودربرگ، فیلمی را به سینمای جهان معرفی کرد که این روزها دوباره پربازدید شده است.

پایگاه خبری تئاتر: «شیوع‌» نامش است. فیلمی درباره بیماری آن‌ هم از نوع همه‌گیر که مردمان بسیاری را به کام مرگ می‌کشاند. در روزهای یکه‌تازی کرونا در اخبار رسمی و غیررسمی، این فیلم پربازیگر که در ۱۵ دقیقه نخست آن ستاره‌ای به شهرت گوئینت پالترو از دور خارج می‌شود، مخاطبان بسیاری پیدا کرده است.

دلیل پربازدید شدن فیلم ۹ سال پیش

این فیلم پرستاره با بازی مت دیمن، کیت وینسلت، جود لا، لارنس فیشبرن، گوئینت پالترو و البته ماریون کوتیار تا پیش از شیوع کرونا در فهرست آثار استودیوی هالیوودی «وارنر» در رتبه ۲۷۰ پربازدیدها بود، حالا به لطف موضوع مرتبطش پس از «هری پاتر» دومین اثر پربازدید فهرست شده است.

استیون سودربرگ سال ۲۰۱۱ تحت تاثیر بیمارهای فراگیر اوایل قرن بیست و یک، مثل سارس و آنفلوانزای خوکی به فکر ساخت این فیلم افتاده بود، و بر خلاف بسیاری از فیلم‌های سطح پایین این ژانر به خوبی زوایای گوناگون یک فراگیری خطرناک را در جبهه‌های متفاوت به تصویر کشیده بود.

بازدید «شیوع» در پلتفرم‌های آنلاین پخش فیلم مثل آمازون و آی‌تیونز هم در چند وقت اخیر رشدی انفجاری داشته و به یکی از عناوین داغ و مورد علاقه مخاطبان تبدیل شده است. این جذابیت به حدی زیاد شده است که حتی بری جنکینز نویسنده و کارگردان برنده جایزه اسکار را به سمت تماشای دوباره فیلم کشانده است. او هم با شیوع کرونا دوباره مشتاق تماشای اثر تحسین شده سودبرگ شد و همراه با لولو وانگ کارگردان فیلم نامزد اسکار «وداع» به تماشایش نشست.

اسکات زد. برنز، نویسنده فیلمنامه «شیوع»: «پخش اطلاعات گمراه‌کننده به همان اندازه شیوع یک ویروس، خطرناک است.»

کارگردان «مهتاب» که این فیلم را هنگام اکران دیده بود، چرا دوباره به فکر دیدنش افتاد؟ جنکینز در این باره می‌گوید: «خیلی کنجکاو بودم تا بدانم فیلم چقدر با آنچه این روزها اتفاق می‌افتد، در یک راستا قرار دارد. شوکه‌کننده بود. انگار مستندی را نگاه می‌کنم که ستاره‌های مشهور سینما در آن نقش افراد حقیقی را بازی کرده‌اند.»

روایت‌ها و رویدادهایی آشنا

در فیلم سودربرگ ویروسی که مردم را بیمار می‌کند، MEV-1 نام دارد و خیلی راحت از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. آن ویروس هم نخستین بار در شرق آسیا سر و کله‌اش پیدا می‌شود و از نشانه‌های بروزش سرفه‌های شدید است. مثل اغلب ویروس‌هایی که باعث بیماری‌های تنفسی می‌شوند تا اینجای داستان شباهت‌های فراوانی با ویروس کووید ۱۹ یا کرونای جدید دارد اما تفاوت‌ در میزان کشندگی ویروس است. ویروس خیالی فیلم «شیوع»‌ در سراسر جهان میلیون‌ها نفر را به کام مرگ می‌کشاند.

توصیه‌هایی که این روزها درباره پرهیز از حضور در تجمعات، حفظ فاصله و ... می‌شنویم، بارها و بارها در طول نمایش فیلم به گوش می‌رسد. یکی از نکات قوت فیلم نمایش تاثیرگذار تلاش پزشکان و پرستاران در صف نخست مبارزه با بیماری و در کنار آن تلاش بی‌وقفه پژوهشگران در آزمایشگاه‌ها است. نقش یکی از این پزشکان را که در نهایت جانش را در این راه فدا می‌کند، کیت وینسلت بازیگر سرشناس بازی می‌کند. در نهایت هم قهرمانان فیلم آن‌ها هستند و کسانی که با یافتن واکسن فاجعه را کنترل می‌کنند.

فیلم ترس، هرج و مرج و زشتی‌های حاصل از آن را به تصویر می‌کشد. بیش از آن با به تصویر کشیدن وبلاگ‌نویسی که در این هیاهو با انتشار روایت‌ها و اطلاعات نادرست در پی پول در آوردن از ترس و رنج مردم می‌رود، موفق است.

جود لا، بازیگر سرشناسی است که برای بازی در این نقش انتخاب شده است و به دروغ از تاثیرات یک گیاه برای درمان بیماری ناشی از ویروس دروغ‌پراکنی می‌کند و پول هنگفتی به جیب می‌زند. مجله وکس برای فهم دقیق چگونگی نشر اطلاعات نادرست و گمراه‌کننده، تماشای این فیلم را پیشنهاد می‌کند. اسکات زد. برنز، نویسنده فیلمنامه «شیوع» هم در این باره به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «پخش اطلاعات گمراه‌کننده به همان اندازه شیوع یک ویروس، خطرناک است.»

 در روزهای شیوع کرونا هم از این دست اطلاعات گمراه‌کننده زیاد به گوش می‌رسد. از تاثیر روغن فلان داروی گیاهی بگیر، تا خوردن گرمی‌جات و حتی در برخی موارد ادعای غیرکارشناسانه درباره داشتن داروی آن در حالی که مراجع رسمی بهداشتی کشور، چیزی دیگر می‌گویند. 

یکی از نکات قوت فیلم نمایش تاثیرگذار تلاش پزشکان و پرستاران در صف نخست مبارزه با بیماری و در کنار آن تلاش بی‌وقفه پژوهشگران در آزمایشگاه‌ها است. نقش یکی از این پزشکان را که در نهایت جانش را در این راه فدا می‌کند، کیت وینسلت بازیگر سرشناس بازی می‌کند. در نهایت هم قهرمانان فیلم آن‌ها هستند که با یافتن واکسن فاجعه را کنترل می‌کنند.

البته ناگفته نماند که به ادعای نویسنده فیلمنامه «شیوع» اطلاعات گمراه‌کننده‌ای که جود لا در فیلم می‌دهد، حتی در واقعیت امروز برخی را به دام می‌اندازد. او به نیویورک‌تایمز می‌گوید، اخیرا استیون سودربرگ لینک مطلبی را برایش فرستاده است که بر اساس آن فروش نوعی گیاه دارویی که به داروی گیاهی دارویی موجود در فیلم شبیه است، افزایش یافته است!

قرار نیست بترسیم

تهیه‌کننده فیلم «شیوع» درباره ساخت فیلم نظر جالبی دارد. به باور او این فیلم برای ترساندن مردم ساخته نشده بود، بلکه برای تلنگر زدن به کسانی بود که کاری از دست‌شان در این باره برمی‌آید تا دست به کار شوند.

مایکل شمبرگ حتی تماشای فیلم را مایه تسلی می‌داند و در این باره به بازفید می‌گوید: «در فیلم ویروس بسیار مرگبارتر به تصویر کشیده می‌شود اما در نهایت می‌بینیم که درمان آن پیدا می‌شود و انسان است که پیروز می‌شود. اگر ترسناک است، برای این است که مردم را به احتیاط کردن فرابخواند و زیرساخت‌ها را به سمت رفتار درست هدایت کند.»