پایگاه خبری تئاتر: روز گذشته و در فاصله کمتر از سه ماه مانده به برگزاری نهمین جشنواره بینالمللی تئاتر خیابانی مریوان، حجتالاسلام والمسلمین رحیم جعفری، مدیر کل ارشاد استان کردستان از سوی حسین طاهری به سمت دبیر این جشنواره منصوب شد و اعلام شد که جشنواره در نیمه اول مهرماه برگزار میشود.
از اواخر شهریور ماه امسال تئاتر کشور با چند جشنواره مهم روبرو است که شامل جشنواره بینالمللی تئاتر عروسکی تهران_مبارک، جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان همدان، جشنواره بینالمللی تئاتر خیابانی مریوان، جشنواره تئاتر شهر و جشنواره سوره ماه است؛ یعنی تئاتر کشور که از ابتدای امسال تا اواخر شهریور تنها شاهد برگزاری جشنواره بینالمللی تئاتر دانشگاهی ایران که شرایط خاص خودش را دارد و جشنواره تئاتر فتح خرمشهر که آن هم با شرایط خاصی امسال برگزار شد، به یکباره و در فاصله 40 تا 50 روز سه جشنواره بینالمللی و دو جشنواره کشوری را پذیرا است. البته جشنواره تئاتر شهر تنها مختص به تهران است، اما هنرمندانی که در این جشنواره اثر دارند از دیگر استانها نیز هستند.
برخی هنرمندان که در در بخشهای مختلف تئاتر از جمله تئاتر عروسکی، تئاتر خیابانی، صحنهای و دیگر بخشها فعالیت میکنند سال گذشته یا بهتر است بگوییم سالهای گذشته از برگزاری فشرده چندین جشنواره در یک زمان محدود گلایه کردند و میگویند:«یکی از مشکلات اصلی تامین هزینه گروه است، چرا که جشنوارهها کمک هزینه خاصی نمیدهند و آن مقدار کمی را که میدهند به صورت کامل در ابتدای جشنواره نیست، بلکه قسط بندی میشود، از طرف دیگر هم وقتی یک جشنواره مریوان باشد، یک جشنواره همدان و یک جشنواره دیگر تهران، کمی شرایط سخت میشود، هم به جهت خستگی گروه و دوری از شهر خود و هم به جهت کیفیت اثر، جشنواره هم اسمش رویش هست، شما باید با 10 تا 20 گروه دیگر رقابت کنید، آیا برگزیده شوید، آیا نشوید، این مسائل همه تاثیر دارد، در این میان هم گاهی شاهد داوران یکسان برای چند جشنواره نیز هستیم.»
تئاتر کشور امسال قرار است با 11 میلیارد بودجه مصوب که حسین طاهری رسماً آن را در نشست خبری خود اعلام کرد کارش را دنبال کند، این اتفاق در حالی است که 3 میلیارد و 400 میلیون تومان بدهی مرکز هنرهای نمایشی به خانواده تئاتر از سال 92 همچنان باقی مانده است. بدهی که طاهری خود نیزبه دنبال پرداخت و حل مشکل است، اما به گفته خودش مکلف است تا تئاتر کشور در سال 93 را با همین بودجه 11 میلیارد اداره کند.
فارق از همه مشکلاتی که میتواند در مدت 40 تا 50 روز برای هنرمندان به جهت برگزاری چندین جشنواره پیش بیاید، مرکز هنرهای نمایشی نیز که متولی اصلی سه جشنواره از این پنج جشنواره است، بدون شک با مشکلات مالی هم روبرو میشود. البته گفته میشود برومند و دهکردی، دبیران جشنوارههای تئاتر عروسکی و کودک و نوجوان به دنبال جذب حامی مالی هستند، اما باید گفت که با توجه به مخاطبان این دو جشنواره که کودکان و نوجوانان هستند و البته در بخش عروسکی بزرگسالان هم تا حدودی دخیل، آیا قرار است همان تبلیغاتی که به واسطه برنامههای کودک تلویزیون رخ داد برای تئاتر هم رخ دهد، یعنی از یک طرف بگوییم تنقلاتی مانند چیپس و پفک بد هستند و از طرف دیگر نام این محصولات را از نام جشنواره بزرگتر طراحی کنیم. دبیران جشنوارهها باید فارق از حل مشکلات مالی به این هم توجه کنند که با انتخاب حامی مالی نامتناسب باعث تبلیغی وسیع برای کالایی مضر نشوند.
جشنواره تئاتر خیابانی مریوان نیز در سالهای گذشته دچار کشمکش خاص خود بود و قرار بود زمان برگزاری آن به اردیبهشت و یا خرداد ماه تغییر کند و حتی نامش نیز تغییر کند. اما این اتفاق تاکنون رخ نداده است که اگر شرایط تغییر زمان برگزاری این جشنواره چند ماهی زودتر در منطقه خوش آب و هوای کردستان ایجاد میشد، شاهد برگزاری جشنوارهای خوب بودیم، نه مانند سالهای گذشته که در لابهلای اخبار دیگر جشنوارهها گم شود.
جشنواره تئاتر شهر نیز که سال گذشته در مرداد ماه برگزار شد، امسال با آمدن حجتالاسلام والمسلمین شهاب مرادی، در مهر ماه برگزار میشود و نشان از عدم اشراف مسئولان به دیگر نهادهای فرهنگی دارد، جشنوارهای که میتوانست در هر ماهی از سال برگزار شود.
جشنواره تئاتر سوره ماه نیز هر سال در زمان خودش برگزار میشود، اما تاکنون زمان دقیق آن مشخص نشده، هر چند سال گذشته نیز این جشنواره همزمان با جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان بود که مشکلاتی را هم برای هنرمندان و هم برای رسانهها به وجود آورد.
برگزاری پنج جشنواره در 50 روز، نشان دهنده این است که متولیان فرهنگ و هنر اصلا در جریان کارهای یکدیگر نیستند و به قول معروف هرکس ساز خودش را در حوزه فرهنگ و هنر میزند و این هنرمندان هستند که همواره خود را با مدیران هماهنگ میکنند. متاسفانه عدم متولی محور بودن حوزه تئاتر باعث شده که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری و شهرداری تهران هر یک تنها به فکر برگزاری جشنواره خود باشند و گویا هیچ تعاملی میان این سه نهاد وجود ندارد. این اتفاق باعث میشود که مشخص نباشد خروجی این جشنوارهها که گاهی حتی در هم آمیخته میشوند چیست؟ در سالهای گذشته هم این مشکل وجود داشته است، اما این چرخه نادرست همچنان در حال تکرار است به طوری که شاهد برگزاری نامتوازن جشنوارههای تئاتری هستیم.
اگر پنج جشنواره نامبرده شده در 5 ماه برگزار شوند، شاهد شرایط بهتری در تئاتر کشور و استقبال مردم از تئاتر خواهیم بود و برگزاری یک باره پنج جشنواره در 50 روز باعث خستگی هنرمندان، اشباع مخاطبان و صرف بودجهای کلان در یک زمان مشخص میشود.