پایگاه خبری تئاتر: حسین جمالی مدیر این پروژه نمایشی در ابتدای این نشست خبری با اشاره به اینکه سال آخر دانشگاه با شیوه اجرایی نمایشهای ایرانی آشنا شده است افزود: من متوجه شدم که نمایشهای ایرانی چقدر پتانسیل اجرایی دارند و چه نمایشهای پرانرژی و سرحالی را میتوان با این شیوه کار کرد. ما فعالیت خود را با نمایش «مجلس شبیه خوانی رومئو و ژولیت» آغاز کردیم و بعد از آن در طول 10 سال فعالیت متوجه خلاءهایی شدیم که در این زمینه وجود دارد. بنابراین تصمیم گرفتیم با بررسی آنها راهکارهایی برای رفع این خلاء پیدا کنیم و به همین دلیل تصمیم به برگزاری نشستهای تخصصی گرفتیم.
او افزود: اگر کسی بخواهد کاری در زمینه نمایشهای سنتی ایران انجام دهد هیچ منبعی برای دریافت اطلاعات پیدا نمیکند بنابراین ما تصمیم گرفتیم در این نشستها سرفصلهای مختلف را بررسی کنیم تا نتیجه آنها را به صورت کتاب و فیلم به مخاطبان ارائه دهیم. با توجه به اینکه سه سال قبل نقالی در یونسکو ثبت شد، هنوز مرجع مشخصی برای شناخت آن نداریم. ما سعی میکنیم مرجع تصویری و نوشتاری تهیه کنیم که هم به یونسکو ارائه دهیم و مردم خودمان بتوانند از آن استفاده کنند.
جمالی با اشاره به مشکلات عرصه پژوهش گفت: مهمترین مشکل این است که مسئولان توجهی به کار پژوهشی نمیکنند. همه مدیران داعیه این را دارند که در ایران کار پژوهشی صورت نمیگیرد، در حالیکه ما 10 سال است مشغول این کار هستیم و هیچ کس از ما حمایت نمیکند. باید همه مدیران توجه کنند که نقالی یک هنر کاربردی است و با تحقیق و پژوهش در آن شاید در آینده بتوان به یک شیوه هنر ایرانی دست پیدا کرد. نقالی یک نمایش یک نفره است که بازیگر بدون هیچ امکاناتی میتواند یک درام بزرگ مانند هملت را به مخاطب انتقال دهد. وقتی مسئولان از کمبود مالی صحبت میکنند ما میگوییم شیوهای وجود دارد که هزینه کمی میخواهد، اما باز هم از ما حمایت نمیشود.
سرپرست گروه «نیست» با بیان اینکه ثبت نشدن نمایشهای ایرانی در طول تاریخ باعث آسیب رسیدن به آنها شده است، بیان کرد: ما باید بدانیم هر شیوه نمایش ایرانی چه ویژگیهایی دارد و چگونه شکل گرفته است. نباید هر کس برداشت خودش را از نقالی یا سیاهبازی ارائه دهد. هر کدام از اینها دارای چهارچوبهایی هستند، اما چوت هیچ وقت اصول آنها ثبت نشده کم کم افرادی که خلاقیت ندارند بدون اینکه بخواهند به بدنه نمایش آسیب میزنند. اجرا کننده نقالی باید با مسائل روز جامعه آشنا باشد و برای مخاطب خبر بگوید. او در صورت عدم آگاهی خودش به بدنه این نمایشها آسیب میزند و باعث ایجاد دافعه در تماشاگر میشود.
جمالی با اشاره به اینکه از نقالی میتوان به یک سیستم جامع رسید گفت: این سیستم میتواند الگویی برای نمایش جهان باشد. مسئله این است که اگر ما روی شیوه اجرایی نمایش ایرانی درست کار کنیم قدم اول را برداشتهایم و از این طریق میتوانیم سیستم نمایشی نمایشهای ایرانی را به دست آوریم. سیستمی که مشخص میکند در این کارها طراحی وجود دارد، ادبیات نمایشی، بازیگری و... وجود دارد و این شیوه در مدت هزار سال شکل گرفته است.
روح الله جعفری کارگردان و پژوهشگر تئاتر هم در ادامه این نشست خبری با بیان اینکه نقالی عصاره تمام اطلاعاتی است که یک نقال میخواهد بدون واسطه به مخاطب خود ارائه دهد توضیح داد: به نظر من نقال فقط یک بازیگر نیست، بلکه بازیگری یکی از عناصری است که در کنار علم خود در اختیار دارد. نقال باید خودش را به روز کند و وامدار اطلاعاتی باشد که در جامعه شکل میگیرد.
مجید رحمتی بازیگر و دبیر اجرایی همایش هم با اشاره به اینکه نقالی را از ده سال قبل شروع کرده است گفت: شیوههای نمایش ایرانی را به دو بخش میتوان تقسیم کرد. اول نوع سنتی آن است که کسی در مکتب یک استاد آموزش ببیند و بخش دوم شیوه کاملا علمی آن است. من قبل از دانشگاه در روستای خودمان فقط تعزیه میدیدم و اجرا میکردم، ولی بعد در دانشگاه دیدم چقدر تنوع در آنها وجود دارد. ما اگر بخواهیم نقالی را به همان شیوه قدما ارائه دهیم به یک کار موزهای تبدیل میشود، پس باید ببینیم این شیوه اجرایی چه فاکتورهای کاربردی دارد.
او ادامه داد: ما سالها است در این زمینه به پژوهش و اجرا میپردازیم و اگر دانشگاهها و مراکز مختلف با ما همکاری کنند آمادگی کامل داریم که با آنها همکاری کنیم و یک طرح مدون به مراکز علمی ارائه دهیم. آرزوی من این است که یک هنرستان نمایشهای ایرانی داشته باشیم که فارغ التحصیل نمایش ایرانی داشته باشد.
مجموعه نشستهای تخصصی نقالی- هنر کاربردی از 24 تا 30 مرداد ماه ساعت 6 بعدازظهر در سالن کنفرانس مجموعه تئاترشهر با حضور قطبالدین صادقی، داوود فتحعلی بیگی، محمدحسین ناصربخت، اردشیر صالح پور، حمیدرضا اردلان و هدایت هاشمی برگزار میشود.