پایگاه خبری تئاتر: امسال اكران و نمایش فیلم‌های كوتاه در جشنواره فیلم كوتاه تهران علاوه بر شیوه فیزیكی و حضوری، به دلیل شیوع ویروس كرونا و برای حفظ سلامت مخاطبان سینما به صورت آنلاین و از طریق سه پلتفرم به علاقه‌مندان سینما عرضه شد، در این بین سامانه «ودیو» یكی از این درگاه‌های نمایش فیلم كوتاه به شمار می‌رفت كه به گفته پویان صدقی مدیرعامل این پلتفرم با حداقل تبلیغات و اطلاع‌رسانی و اینكه خود جشنواره فیلم كوتاه هم تبلیغات محیطی آنچنانی نداشت اما مخاطبان استقبال بالایی از فیلم‌های جشنواره از طریق پلتفرم ودیو داشتند. صدقی می‌گوید: سال 97 كه این سامانه راه‌اندازی شد با قیمت هزار تومان فیلم‌ها برای مخاطبان نمایش داده می‌شد و آن زمان پربازدیدترین فیلم این سامانه در سال 97 به چهل نفر هم نمی‌رسید. اما در حال حاضر كل كاربران ودیو حدودا به سی هزار نفر می‌رسند كه به نظر ما در آینده بر این تعداد افزوده هم خواهد شد. به این بهانه با پویان صدقی گفت‌وگویی انجام دادیم و درباره اهمیت پخش و اكران فیلم‌های كوتاه نظرش را جویا شدیم كه پیش روی شماست:
چند روزی می‌شود كه از برگزاری جشنواره فیلم كوتاه تهران فاصله گرفتیم، با توجه به اینكه نیمی از فیلم‌های این رویداد، امسال به صورت آنلاین برای مخاطبان نمایش داده شده است و پلتفرم ودیو یكی از درگاه‌های اكران فیلم كوتاه بود استقبال مخاطبان را چگونه ارزیابی كردید؟
اساسا امسال استقبال از اكران آنلاین فیلم كوتاه برای شخص من فراتر از انتظار بود. شاید باور نكنید از ابتدای سال 99 من مدام از جانب مخاطبان سورپرایز می‌شوم.
از چه نظر؟
برای اینكه تعداد بازدیدكنندگان و مراجعان به پلتفرم ودیو برای تماشای فیلم كوتاه بسیار زیاد است و آخرین سورپرایز من هم به همین جشنواره فیلم كوتاه مربوط می‌شود. اصلا توقع نداشتم بلیت‌های زیادی بفروشیم. اگر خاطرتان باشد پارسال در جشنواره فیلم كوتاه بلیت‌فروشی صورت گرفته بود و با قیمت 5 هزار تومان بلیت‌ها به مخاطبان عرضه می‌شد؛ با در نظر گرفتن اینكه اكثریت بلیت‌ها از جانب مخاطبان بیرون جشنواره خریداری شده بود (عوامل فیلم و فیلمسازان كوتاه سهمیه بلیت داشتند) پارسال از مجموع بلیت‌های فروخته‌شده رقم و عدد خوبی دریافت شد یعنی حدود 2300 نفر، بلیت جشنواره را خریدند. اما امسال این رویكرد با شیوع بیماری كرونا تغییر كرد. یعنی بخشی از اكران فیلم‌های جشنواره به شیوه حضوری بود. بخش دیگر نمایش فیلم‌ها به صورت آنلاین برای مخاطبان انجام شد. از افرادی كه به صورت حضوری فیلم‌های جشنواره فیلم كوتاه را می‌دیدند و25 درصد ظرفیت سالن‌های سینما را تشكیل می‌دادند اهالی رسانه و اصناف بودند كه هیچ پولی از آنها دریافت نمی‌شد پس از طریق حضوری جشنواره امسال در آمدی نداشت. اما در بخش آنلاین 3 پلتفرم همزمان فیلم‌های جشنواره فیلم كوتاه را نمایش می‌دادند كه «ودیو» یكی از درگاه‌های نمایش فیلم كوتاه در جشنواره فیلم كوتاه بود.
البته همه فیلم‌ها نمایش آنلاین نداشتند.
بله. ما در ودیو 132 فیلم به صورت آنلاین پخش كردیم. كسانی كه به صورت حضوری و فیزیكی در سالن سینما فیلم ها را تماشا كردند 60 فیلم بیشتر تماشا كردند با این حال بیشتر فیلم‌ها به شیوه آنلاین اكران شد. در سامانه ودیو نزدیك به 6600 قطعه بلیت فروختیم. بخشی از فیلم‌ها به صورت پك به مخاطبان عرضه شد و بخشی از فیلم‌های كوتاه به صورت تك‌سانس از جانب مخاطبان خریداری شد. مجموعا یازده هزار پخش فیلم كوتاه را فقط در پلتفرم ودیو شاهد بودیم.
با این صحبت‌های شما به نظر می‌آید اتفاق خوب و مباركی به لحاظ جذب مخاطب برای سامانه شما روی داده باشد.
قطعا همین‌طور است. در طول شش روز برگزاری جشنواره فیلم كوتاه كه با حداقل تبلیغات و اطلاع‌رسانی بود و خود جشنواره هم تبلیغات محیطی آنچنانی نداشت، فقط سامانه ودیو به6600 فروش بلیت و میزان بالای استقبال مخاطبان دست پیدا كرد. به نظر من این بسیار اتفاق خجسته‌ای است. این را هم در نظر بگیرید كه ممكن است رمز اكانتی كه از جانب هر مخاطب به پلتفرم ودیو متصل می‌شود به اشخاص دیگری هم داده شود. از این نظر هم ما میانگین گرفتیم كه مثلا دو نفر در طول پخش، مخاطبان فیلم كوتاه بودند (قطعا بیشتر هم می‌تواند باشد) و از این حیث می‌توانم بگویم امسال بین ده تا دوازده هزار نفر، فیلم‌های جشنواره را فقط از پلتفرم ودیو تماشا كردند.
و این رقم با زمانی كه شما این پلتفرم را راه‌اندازی كردید تفاوت بسیاری دارد؟
سال 97 كه با انگیزه‌های بسیار زیادی این سامانه را راه‌اندازی كردیم می‌دانستیم حول فیلم كوتاه پول و سرمایه نمی‌چرخد و این مدیوم درآمد آنچنانی ندارد و اساسا آن زمان با نگاه تجاری به پخش فیلم كوتاه نگاه نشده بود. سال 97 با قیمت هزار تومان فیلم‌ها را برای مخاطبان نمایش می‌دادیم و می‌توانم بگویم پربازدیدترین فیلم ما در سال 97 به چهل نفر هم نمی‌رسید. اما در حال حاضر كل كاربران ما حدودا سی هزار نفر هستند كه امسال نیمی از آنها برای اولین‌بار به تماشای فیلم كوتاه نشستند و این میزان مخاطب به نظر من اتفاق خوبی است.
پس كرونا بازار فیلم‌های آنلاین را حسابی داغ كرد.
در اینكه كرونا امر مذمومی است كه اصلا شك نكنید.
منظورم این بود كه بحران و تهدید را به فرصت تبدیل كردید و این نكته بسیار هوشمندانه‌ای است.
من خیلی خوشحال‌تر می‌شدم كه جشنواره فیلم كوتاه امسال به صورت كامل آنلاین برگزار می‌شد. نه از این بابت كه سودی برای پلتفرم آنلاین ودیو داشته باشد، خیر، به هیچ‌وجه این‌گونه نیست. چراكه درآمد پلتفرم ما مستقیم به جشنواره فیلم كوتاه واریز می‌شود و جشنواره هم همه درآمد را به خود فیلمسازان می‌دهد. بحث من از این منظر است كه دغدغه سلامت فیلمسازان و اهالی فیلم كوتاه را اولویت قرار می‌دادیم. وقتی همه جشنواره‌های معتبر و بزرگ دنیا یا لغو می‌شوند یا به صورت آنلاین برگزار می‌شوند چه اصراری داریم به اینكه بخواهیم جشنواره كوتاه را فیزیكی و حضوری برگزار كنیم. از این حیث بسیار خوشحال می‌شدم كه جشنواره فیلم كوتاه كاملا آنلاین برگزار می‌شد.
از این مبحث گذشته، امسال فیلم‌هایی كه در جشنواره فیلم كوتاه نمایش داشتند كیفیت‌شان را چگونه دیدید؟ در بعضی از نقدهایی كه بر فیلم‌های جشنواره نوشته شده بود این نكات یادآوری شد كه بعضی از آنها صاحب ایده‌های درخشانی بودند، بعضی هم تك و توك فیلم‌هایی با ساختار منسجم بودند و...
بپذیریم كه سال نرمالی را به لحاظ اتفاقات اجتماعی پشت سر نگذاشته‌ایم. از پاییز سال 98 به این طرف موضوعاتی كه در جامعه ما رخ داده اساسا تلخ و ناراحت‌كننده بوده،خب طبیعی است كه فیلمسازان ما هم در همین جامعه زندگی می‌كنند. افرادی خارج از این جامعه كه نیستند آنها هم مثل انسان‌های جامعه درگیر افسردگی و نگرانی می‌شوند. واقعا از هنرمند توقعی نمی‌توان داشت كه در این شرایط ملتهب فیلم نرمال با حال و هوای خوب بسازد. امسال هم كه به‌طور كامل شرایط كرونایی بر كشور حاكم بوده، خیلی از فیلمسازان فیلم كوتاه، پول ساخت فیلم نداشتند. خیلی از آنها پروژه‌های‌شان لغو شد. خیلی از آنها نزدیكان خود را از دست دادند، خیلی از آنها زیر بار مشكلات اقتصادی قرار گرفتند. با در نظر گرفتن جمیع این اتفاقات هولناك اما من معتقدم فیلم‌های خوبی در جشنواره امسال حضور داشتند و توجهی كه به بعضی فیلم‌های با رویكرد خاص شد عالی بود.
به تعبیری به تنوع ژانر اهمیت داده شد.
دقیقا. امسال چه مدال ایسفا و چه جایزه بهترین فیلم برای آثاری بود كه در سالیان قبل به آنها توجه نمی‌شد به عنوان مثال به فیلم «اسب سفید بالدار» كه موضوع فانتزی داشت اهمیت داده شد. خیلی از فیلم‌هایی كه در جشنواره جایزه می‌گیرند موضوع این فیلم‌ها توجه فیلمسازان دیگر را به خود جلب می‌كند و باعث می‌شود سال بعد نمونه همان ژانر فیلم‌های زیادی ساخته شود. مثلا اگر سال‌های پیش به فیلمی با موضوع اجتماعی جایزه داده می‌شد فیلمسازان دیدگاه و مبنای خودشان را موضوع اجتماعی قرار می‌دادند. امسال در بخش جوایز به تنوع ژانر اهمیت داده شده. معتقدم همین موضوع روی ساختار فیلم‌هایی كه سال آینده قرار است ساخته شود تاثیر زیادی خواهد داشت. خاطرم هست خود من وقتی فیلم زوزه مرد (موضوع آخر زمانی) به كارگردانی رضا گمینی را تهیه كردم همه به ما حمله كردند كه این چه موضوعی است. ولی من این مسیر را پیش گرفتم كه سلیقه جدید به سینما بیاورم. نه اینكه نخواهم با موضوع اجتماعی فیلم ساخته شود خیر، ولی معتقدم اگر موضوعات فیلم كوتاه مدام بر مدار و قالب تكراری خلاصه شود این موضوع باعث می‌شود كه مسیر را گم كنیم. معتقدم سال بعد سال تنوع ژانر در فیلم كوتاه خواهد بود چون كه امسال داوران به تنوع موضوع و مضامین در جشنواره اهمیت دادند. من به شخصه برای پلتفرم ودیو تنوع ژانر را لازم می‌دانم هرچند در حال حاضر از 800 فیلمی كه ودیو داریم بخش جدی آنها را فیلم‌های اجتماعی و درام تشكیل می‌دهند. با اینكه همه این فیلم‌ها را دوست دارم ولی معتقدم مخاطب به محتوای دیگری هم برای صرف وقت نیاز دارد و باید در كنار این فیلم‌های اجتماعی سبد متنوعی از همه نوع فیلم‌ها را در ژانرهای مختلف ببیند.
می‌دانید مشكل از كجا ناشی می‌شود؟ تعدد فیلم‌هایی با موضوع اجتماعی در سینمای ایران باعث شده مخاطب بسیار سخت با فیلم‌هایی در ژانرهای مختلف كنار بیاید فارغ از كیفیتی كه اثر مربوطه دارد، كلیت فیلم را برنمی تابند.
با شما موافقم. اما ای كاش به این نكته اهمیت دهیم كه فیلمسازان حوزه فیلم كوتاه آینده سینمای ایران را می‌سازند و قرار است پا جا پای فیلمسازان برجسته بگذارند. وقتی تعداد سینماها در كشور افزایش پیدا می‌كند وقتی نظام صنفی در حال تغییر است وقتی بسیاری از تهیه‌كننده‌ها ریسك می‌كنند و هزینه فیلم اول كارگردانان جوان را متقبل می‌شوند اگر رویه فیلمسازی درست نباشد سینما به مسیر متعالی هدایت نمی‌شود آن وقت نمی‌توان از فیلمسازان توقع داشت كه فیلم‌های خوب و ماندگاری بسازند. این قضیه دقیقا مثل آموزش و پرورش است. وقتی ما نتوانیم آموزش و تعلیم درستی داشته باشیم (اینجا منظور من سن نیست) اساسا نتوانیم نسل جوان را خوب و متناسب با استعدادهای‌شان تربیت كنیم نمی‌توانیم توقع داشته باشیم كه نتیجه مطلوب دریافت كنیم. باید ریسك كنیم و به ژانرهای مختلف اهمیت دهیم، از فانتزی گرفته تا فیلم كودك، اكشن و ترسناك و كمدی و اجتماعی و... همه نوع فیلم بسازیم تا سینما رونق بگیرد و همین موضوع خود باعث جذب مخاطب و ركوردهای عجیب و غریب می‌شود. آنچه مسلم است اینكه وقتی این نهال را می‌كاریم باید درست از آن مواظبت كنیم؛ از این حیث كه جشنواره‌ها جهت‌دهی خوبی روی تولید و محتوا داشته باشند. اگر مثل امسال توجه بیشتری به ژانر شود اتفاق خوشایندی برای حوزه فیلم كوتاه شاهدیم، فیلمساز تشویق می‌شود فیلم‌هایی در ژانرهای مختلف بسازد و خروجی كارش علاوه بر اینكه در جشنواره حضور پیدا می‌كند به فیلمش جایزه تعلق می‌گیرد و توجه بیشتری به آن می‌شود.
جناب صدقی نحوه پخش فیلم كوتاه در ودیو بر چه اساسی است؟ آیا از فیلمسازان برای اكران فیلم‌شان هزینه‌ای دریافت می‌شود؟ بالاخره فیلم كوتاه به لحاظ مالی، گردش مالی زیادی ندارد.
ما هیچ پولی از هیچ فیلمسازی نمی‌گیریم. نه ما كه در هیچ كجای جهان این عرف نیست و ما هم ملزم هستیم كه الفبای نمایش و پخش فیلم كوتاه را رعایت كنیم. ما علاوه بر اینكه از فیلمساز پول نمی‌گیریم پول هم به آنها پرداخت می‌كنیم.
اینجا پرانتز باز كنم؛ خیلی از فیلمسازان از نحوه انتخاب فیلم‌ها برای نمایش در جشنواره فیلم كوتاه گلایه داشته و دارند كه جشنواره بیشتر به فیلم‌های تولیدی انجمن اهمیت می‌دهد و...
بالاخره بپذیریم كه انجمن سینمای جوان یك رگولاتور و نهاد آموزشی است كه برگزار‌كننده جشنواره‌ای است كه از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین رویدادهای سینمایی فیلم كوتاه است. و كسانی هم كه در راس هیات انتخاب قرار می‌گیرند همه صاحب سلیقه هستند. همیشه هم اینچنین انتقادها به نحوه انتخاب فیلم به جشنواره بوده و هست. معتقدم اگر افراد هیات انتخاب را عوض كنیم اساسا با فیلم‌های دیگری در جشنواره مواجه می‌شویم.
با این صحبت می‌خواستم به این سوال برسم كه شما ویترین پلتفرم ودیو را بر چه مبنا می‌چینید؟ به كیفیت اهمیت می‌دهید یا كمیت؟ و اینكه هر فیلمی متقاضی نمایش شود، می‌پذیرید؟
قطعا این‌گونه نیست كه ما هر فیلم كوتاهی را اكران كنیم. فیلم مربوطه باید از حداقل استاندارد برای پخش از پلتفرم ودیو برخوردار باشد چون معتقدم مخاطب ما برای تماشای فیلم، هزینه می‌كند. باید به آن پولی كه مخاطب خرج می‌كند احترام بگذاریم. چون هدف‌مان آشنا كردن مخاطب با مقوله فیلم كوتاه است. باید به اولین مواجهه مخاطب با فیلم كوتاه توجه كنیم. شاید باورتان نشود خیلی از مخاطبان ما حتی نمی‌دانند فیلم كوتاه چیست. وقتی پلتفرم ما قرار است باب آشنایی مخاطب با فیلم كوتاه شود نباید اولین فیلم كوتاهی كه كلیك می‌كند بد و بی‌محتوا باشد. معتقدم فرصت چندانی نداریم و بیننده را باید با ویترینی از بهترین‌های فیلم كوتاه آشنا كنیم. باید آرشیومان را گسترش دهیم. این نكته را هم بگویم كه خیلی از فیلم‌ها را ما در آرشیومان نداریم، علتش این است كه در حال پخش جشنواره‌ای هستند و منتظریم پخش جشنواره‌ای آنها تمام شوند. تولیدات با كیفیت مدنظر ودیو در فیلم كوتاه محدود است. سالی دو هزار فیلم كوتاه در كشور تولید می‌شود. آن تعداد از فیلم‌هایی كه مخاطب بخواهد برای‌شان هزینه كند كم است.
قصد تولید فیلم كوتاه هم دارید؟
پیش‌تر فیلم كوتاه شهربازی كاوه مظاهری را ساختیم كه نماینده سینمای ایران به اسكار معرفی شده. جشن بهنام عابدی، «زوزه مرد» رضا گمینی «نجس» محصول ایران و اتریش بوده و... در محوریت ساخت فیلم كوتاه و رسالتش برای حمایت فیلمسازان جوان و در این حوزه غریبه نیستیم اما با توجه به اینكه تولیدات كم است ما قصد تولید محتوای اختصاصی برای ودیو داریم كه در قالب سریال اینترنتی باشد. تجربه كاشوخین سریال مشترك ودیو و فیلیمو بوده كه عید پارسال پخش شده و در نظر داریم مشابه همان تجربه را رقم بزنیم و به این شكل بتوانیم مخاطبان سینمای بدنه را با مدیوم فیلم كوتاه آشنا كنیم و از رسالت خودمان هم خارج نشویم.
برای مشاهده دیگر اخبار سینما اینجا کلیک کنید
برای مشاهده دیگر اخبار تئاتر اینجا کلیک کنید
منبع: روزنامه اعتماد
نویسنده: تينا جلالی
