پایگاه خبری تئاتر: چهارصد و هشتاد و ششمین برنامه سینماتک خانه هنرمندان ایران با نمایش فیلم «درخت گلابی» و با حضور محمود کلاری مدیر فیلمبرداری، ناصر صفاریان منتقد و کارشناس، محمدرضا شهبانی نوری بازیگر فیلم و با اجرا و کارشناسی کیوان کثیریان شامگاه دوشنبه ۲۲ آذر در سالن ناصری این مجموعه برگزار شد.
بعد از اکران نسخه مرمت شده فیلم «درخت گلابی» ویدئویی از صحبتهای داریوش مهرجویی درباره تجربه ساخت این اثر که توسط حنیف سروری بازیگر تهیه شده بود، پخش شد.
وی در این ویدئو با اشاره به حس خوب خود از نمایش نسخه مرمت شده اثرش به کیفیت فیلمبرداری کار توسط محمود کلاری اشاره و بیان کرد: محمود کلاری زحمات زیادی برای این فیلم کشید و به عنوان فیلمبردار حرفهای نشان داد که چقدر دغدغه کاری خود را دارد و شخصیتی است که با علاقه و ممارست و تجربه خود به سوی انتخاب فیلمها و کارش میرود. او رنگها را درست میچیند و برخلاف رسانههای تصویری که هر فیلمی به آن دادیم به جای تقویت و متحول کردن آن را بدتر کرد، فیلم را متحول میکند.
وی افزود: ما برای پیدا کردن کپی دست نخوردهای از «درخت گلابی» بسیار تلاش کردیم و از کیوان کثیریان برای برنامهریزی و نمایش این فیلم در سینماتک خانه هنرمندان ایران باید تشکر کنم. همچنین از نیت زیبا و انسان دوستانه و مسرورانه خانم لادن طاهری مدیر فیلمخانه ملی و تشکیلات فیلمخانه نیز متشکرم. اگر مرمت فیلمهای تاریخ سینمای ایران روندی ادامهدار باشد، نه تنها فیلمهای من که فیلمهای زیادی شایستگیاش را دارند که به صورت نسخه دی سی پی منتشر شوند.
مهرجویی عنوان کرد: باید فیلمهای فیلمسازانی نظیر مسعود کیمیایی، بهمن فرمان آرا، سهراب شهید ثالث را به نسخه دی سی پی تبدیل کرد. آنها آثار درجه یک زیادی دارند که به تاریخ سینمای ایران اضافه کردهاند. عذر میخواهم که نتوانستم در برنامه سینماتک و جلسه نمایش «درخت گلابی» شرکت کنم. حقیقتاً دلم میخواست این دسته گلی که با مرمت فیلم «درخت گلابی» درست کردهاید و رنگ و بوی زیبایی خواهد داشت، از نزدیک و روی پرده سینما میدیدم. تشکر من را بپذیرید.
در ادامه این برنامه محمود کلاری مدیر فیلمبرداری «درخت گلابی» و ناصر صفاریان به همراه کیوان کثیریان روی سن رفتند.
محمود کلاری درباره «درخت گلابی» عنوان کرد: در واقع من وظیفهام را در این فیلم انجام دادم و هر آنچه آقای مهرجویی گفتند لطفشان به من است. اینجا باید از تلاشهای خانم طاهری مدیر فیلمخانه ملی تشکر کنم. درست است که ایشان در جایگاه سمت خود تعریفی از یکسری وظایف دارند اما مدیریتشان در اجرای مرمت «درخت گلابی» ستودنی است. ایشان لطف زیادی دارند و کار ما را بسیار میفهمند. من در سال ۲۰۱۸ برای اکرانی در نیویورک از ایشان خواستم اگر امکان دارد نسخه دیجیتالی از فیلم «درخت گلابی» تهیه شود تا بتوانیم در آنجا فیلم نمایش بدهیم. خانم طاهری از نسخه پوزیتیو فیلم نسخه جدیدی به صورت دیجیتالی تهیه کردند و این اقدام مسئولانه در واقع لطف خانم طاهری بود که قابل ستایش است.
وی درباره همکاری با داریوش مهرجویی بیان کرد: «درخت گلابی» سومین همکاری من با آقای مهرجویی بعد از ۲ فیلم «سارا» و «لیلا» بود. البته خیلی قبلتر قرار بود برای فیلم «شیرک» همکاری کنیم و من سر فیلم «سرب» بودم و شانس حضور را در آن از دست دادم. از نوجوانی به سینمای داریوش مهرجویی ارادت ویژه داشتم و بعد از همکاری قابلیتهای او را بیشتر شناختم. گذشته از پرداخت مفاهیم و نوع نگرش آقای مهرجویی به سینما، او به ویژه در بحث شناخت و فهم تکنیک سینما درجه یک است.
کلاری عنوان کرد: او پلان به پلان همه تصاویر را در ذهن خود میساخت؛ اتفاقی که شاید در ارتباط با برخی دیگر از کارگردانان نمیشود یافت و علیرغم اینکه آنها میگویند یک مشکل فنی را حل میکنیم اما آن مسئله هیچ وقت حل نمیشود. من در فیلم «درخت گلابی» از داریوش مهرجویی بسیار آموختم و چیزهایی که نمیتوانستم درک کنم و بفهمم و با دشواری و نگرانی فراوان به سمت اجرایش میرفتم، به پشتوانه و دلگرمی او بود و دیدم که چقدر همه آنچه که او میگفت، درست انجام میشد.
مهرجویی و کلاری از زمانه خود جلوتر هستند
محمدرضا شهبانی نوری بازیگر فیلم «درخت گلابی» نیز با بیان اینکه مهرجویی و کلاری از زمانه خود جلوتر هستند در این نشست بیان کرد: من قبل از «درخت گلابی» در فیلمهای «شهردار مدرسه» و سریال «فکر پلید» بازی کردم. اگرچه «شهردار مدرسه» هنوز اکران نشده بود اما برخی مجلات سینمایی مثل هفته نامه سینما، سینما ویدئو و … عکسهای من را منتشر میکردند. درباره انتخابم برای این فیلم خاطره جالبی دارم. یک روز آقای مهرجویی با من تماس گرفتند و به دفترشان رفتم و من را برای نقش نپذیرفتند. به آقای شریفینیا عکس من را روی جلد مجله نشان دادند و گفتند من این عکس را میخواهم. من گفتم من همان فرد داخل عکس هستم. اما به دلیل اینکه موهایم در عکس ژولیده بود، ظاهر متفاوتی داشتم. بعد از این دیدار ۲ ماه در سریال «فکر پلید» بازی کردم و بعد به پروژه «درخت گلابی آمدم.
«درخت گلابی» ماندگارترین فیلم تاریخ سینما درباره عشق اول است
ناصر صفاریان نیز با اشاره به ویژگی عاشقانه «درخت گلابی» عنوان کرد: اتفاق مرمت فیلمها در فیلمخانه شاید نسبت به مدل کارمندی مرسوم در وزارت ارشاد جلوتر است. چیزهایی در تصاویر نسخه دیجیتال این اثر امروز دیده میشود که قبلاً قابل دیدن نبود. دیدن نسخه مرمت شده من را به دوران جوانی و سینما فلسطین و مطبوعات برد. کیفیتی که در نسخههای ویدئویی دیده نمیشود و هنر محمود کلاری را مثل یک تابلوی نقاشی بیش از پیش جلوی چشم ما به تصویر میکشد.
وی با بیان اینکه «درخت گلابی» عاشقانهترین فیلم داریوش مهرجویی و به تعبیری تنها فیلم او درباره «عشق» است، توضیح داد: در سایر آثار مهرجویی عشق را از منظر متفاوتی میبینیم. برای مثال اگر در «آقای هالو» عشق حضور دارد، فضای هجوآمیز مانع از عاشقانه دیدن این فیلم میشود. بعدها در فیلم «سارا» عشقی که تمام شده و در «هامون» عشقی را میبینیم که به تهاجم رسیده است. در «سنتوری» نیز عشق جوانانه صورت ظاهری دارد اما به جرات «درخت گلابی» ماندگارترین اثر سینمای ایران درباره عشق نوجوانی و عشق اول است و همین آن را از چند سر و گردن بالاتر از دیگر فیلمها میبرد.
کیوان کثیریان در پایان از شهبانی نوری خواست تا خاطراتی را از ارتباط مهرجویی با او سر صحنه نقل کند.