چارسو پرس: جانی بلیندا، بانکوک خطرناک، تامی، خون به پا خواهد شد، دختر کاراته‌کار، صدای خاموش، سکوت، مندی، کودک خاموش، مظنون، واژه‌های آبی، معجزه‌گر، یک مکان ساکت و کودا، تنها بخشی از آثار هالیوودی هستند که یا به زندگی کم‌شنوایان و ناشنوایان پرداخته‌اند و یا با محوریت یک کاراکتر دارای چنین وضعیتی، جلوی دوربین رفته‌اند.
در ایران اما این جریان، در همان سال‌های ابتدایی ورود سینما، خود را نشان داده و هر چه که به جلو پیش رفته‌ایم، بر تعداد فیلم‌های این حوزه افزوده شده است.
در سال‌های پیش از انقلاب، برخی کارگردانان جوان سینما نظیر کیومرث پوراحمد با آثاری چون هرگز نمیرد آن‌که دلش زنده شد به عشق و زنگ اول، زنگ دوم، به تصویرگری از زندگی این بخش از جامعه پرداختند. در کنار این کارگردانان، بخشی از شاگردان و فارغ‌التحصیلان آموزشگاه باغچه‌بان، تلاش‌هایی در این حوزه به انجام رساندند و آثار عموما مستندی از زندگی و مشکلات کم‌شنوایان و ناشنوایان را به ثبت رساندند.
این جریان، در سال‌های پس از انقلاب نیز ادامه یافت و برخی از کارگردانان، آثار کوتاه و بلندی در این حوزه تولید کردند که در ادامه به مهم‌ترین این فیلم‌ها خواهیم پرداخت.
رابطه
کارگردان: پوران درخشنده
سال ساخت: ۱۳۶۵
نخستین ساخته حرفه‌ای درخشنده، درباره ناشنوایان است. فیلم، درصدد آگاهی دادن به جامعه به منظور تصحیح روابط مردم با ناشنوایان است و خواهان اصلاح رابطه مردم و ناشنوایان بوده و رابطه ترحم‌آمیز را صحیح نمی‌داند.
این فیلم در مورد نوجوانی ناشنوا و لال به نام ناصر است که قادر به ایجاد رابطه با اطرافیان خود نیست. پدر و خواهر ناصر به او بی توجه هستند و دل سوزاندن مادر به حال او بی‌فایده است. ناصر تحت فشار اطرافیان و خانواده، از همه کس و همه چیز دلزده است اما پس از آن که معلمش او را در عدم‌برقراری رابطه با اطرافیان مقصر می‌داند، به خود می‌آید. سرانجام پس از آن که تاحدودی قدرت تکلم می‌یابد، با دسته گلی به دیدار معلم می‌رود.
پرنده کوچک خوشبختی
کارگردان: پوران درخشنده
سال ساخت: ۱۳۶۶
دومین ساخته پوران درخشنده نیز در همین حوزه است. فیلم درباره ناشنوایان است و به مسائل و مشکلات روابط ناشنوایان و مردم می‌پردازد و دلسوزی و ترحم را درست نمی‌داند.
ملیحه بر اثر مرگ مادرش، قدرت تکلم خود را از دست داده و به هنگام یادآوری گذشته، دچار تشنج عصبی می‌شود. آزار بچه‌های محل، پرخاشگری و ناسازگاری او را تشدید می‌کند. خانم شفق متخصص امور تربیتی آموزشگاه ناشنوایان، اعتماد او را جلب می‌کند و با کمک شوک مصنوعی، قدرت تکلم را به او باز می‌گرداند.
راز چشمه سرخ
کارگردان: سیدعلی سجادی‌حسینی
سال ساخت: ۱۳۷۰
این فیلم درباره یک شخصیت ناشنوا است. افسانه و قصه‌هایی که مراد از بی‌بی‌اش شنیده، او را در برخورد با واقعیت‌های زندگی دچار مشکل می‌کند؛ به این ترتیب که او گاهی خود را به جای شخصیت‌های افسانه‌ها می‌بیند.
مدرسه پیرمردها
کارگردان: سیدعلی سجادی‌حسینی
سال ساخت: ۱۳۷۰
سیدعلی سجادی‌حسینی در آخرین ساخته سینمایی خود نیز توجه ویژه‌ای به ناشنوایان داشته است. اگرچه کلیت مدرسه پیرمردها، کمدی است اما محتوای آن درباره مسائل آموزشی و فردی ناشنوایان است.
مادرم گیسو
کارگردان: سیامک شایقی
سال ساخت: ۱۳۷۴
این فیلم درباره یک شخصیت ناشنوا است و روایت‌گر مردی است که سال‌ها قبل، همسرش را از دست داده است و با ورود زنی به نام گیسو به محل کارش، فصل تازه‌ای در زندگی‌اش ایجاد می‌شود.
کارگردان: پرویز شیخ‌طادی
سال ساخت: ۱۳۸۳
محوریت داستان در مورد کودک ناشنوایی به نام مرتضی است که پدرش را از دست داده و در یک روستا با مادرش زندگی می‌کند. او که دانش‌آموز درس‌خوانی نیست، در برخورد با آموزگار بداخلاق مدرسه، کاملا بی‌انگیزه می‌شود. در ادامه وقتی که همکلاسی‌های مرتضی، او را از قصد ازدواج معلم با مادرش آگاه می‌کنند، او نسبت به مادر خود و آموزگار بدبین می‌شود.
آواز گنجشک‌ها
کارگردان: مجید مجیدی
سال ساخت: ۱۳۸۶
فیلم اگرچه به دغدغه‌های یک پدر اخراج‌شده از کارش می‌پردازد اما دختر این مرد، ناشنوا است و بخشی از داستان، به معضلات این دختر و نوع تعامل او با اعضای خانواده‌اش می‌پردازد.
بی‌صدا حلزون
کارگردان: بهرنگ دزفولی‌زاده
سال ساخت: ۱۳۹۸
در این فیلم، کاراکتر زن فیلم، ناشنوا است و در یک بحران خانوادگی، مجبور به تقابل با اعضای خانواده خود می‌شود. در بی صدا حلزون البته به شکلی محسوس به مناسب‌سازی شهر برای زندگی بهتر ناشنوایان تاکید شده است.
کارگردان: رضا میرکریمی
سال ساخت: ۱۴۰۰
نقش اول زن فیلم را یک کاراکتر کم‌شنوا ایفا می‌کند که در قیاس با دیگر کاراکترهای مشابه خود در سینمای ایران، مشغله‌های بیشتری دارد. در حوزه‌های مختلف کار می‌کند و به‌عنوان یک حامی، در مقام جریان‌ساز برآمده و به‌خوبی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های یک ناشنوا در یک زندگی امروزی را به تصویر می‌کشد.
منبع: خبرگزاری ایرنا
