چارسو پرس: سینمای کودک که از چند سال قبل به گوشه‌ای رانده شده و اهالی فعال و باسابقه آن از بی‌توجهی مدیران گله‌مند هستند، این روزها وضعیتی نگران‌کننده‌تر دارد چرا که اغلب فیلم‌های اکران شده‌ی چند وقت اخیر حوزه کودک و نوجوان در گیشه شکست خورند و احتمالا دیگر کمتر کسی با سرمایه شخصی حاضر به فیلمسازی در این حوزه باشد. در این بین جشنواره فیلم کودک و نوجوان که قرار است سی‌وپنجمین دوره آن برگزار شود مأمنی برای دیده شدن این فیلم‌ها بوده که البته آن هم فعلا شرایط مبهمی از منظر تولید و اجرا دارد.
مهدی جوادی - مدیرعامل فارابی - روز هفتم تیرماه به عنوان دبیر سی‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان معرفی شد که یک هفته بعد، یک نشست هم‌اندیشی با فعالان، سینماگران و پیشکسوتان سینمای کودک و نوجوان تشکیل داد ولی بعد از آن دیگر خبری از این جشنواره و حتی وضعیت تولید نشده است. البته اظهارات اخیر مدیرعامل فارابی مبنی براینکه «مصمم‌تر شدیم که به هیچ عنوان، کیفیت آثار تولیدی حوزه کودک را فدای زمان‌بندی جشنواره‌ای نکنیم» این احتمال را مطرح می‌کند که جشنواره با تاخیر بیشتری نسبت به گذشته برگزار شود.
سید جواد هاشمی یکی از سینماگرانی بود که در نخستین نشست هم‌اندیشی حضور داشت و در گفت‌وگویی با ایسنا علاوه بر ارزیابی خود از این جلسه ، پیش‌بینی و انتظارات خود را از جشنواره پیش‌رو و نیز برخورد با سینمای کودک مطرح کرد.
او در این باره ابتدا به نخستین مواجهه خود با مدیرعامل فارابی اشاره کرد و گفت: نسبت به آقای جوادی که دبیر جشنواره هم شدند، تصور دیگری داشتم ولی مطالبی که در جلسه گفتند خیلی به خواسته‌های حداقلی سینماگرانی که به دنبال تولید یا اتفاق‌های بهتری در سینمایی کودک هستند نزدیک بود و این امر بسیار مرا خوشحال کرد. البته باید ببینیم در عمل چه اتفاقی می‌افتد و این فرصت را باید بدهیم که آیا ممکن است در این دوره حداقل اتفاق‌هایی برای زنده شدن و احیای این جسد بی‌جان سینمایی کودک بیفتد یا خیر!؟ علاوه براین فکر می‌کنم کسانی که در بنیاد سینمایی فارابی کار می‌کنند همان ذهنیت گذشته را دارند و امیدوارم روح جدیدی به فارابی دمیده شود تا اتفاق های جدید هم پیش‌بینی شوند و اگر این اتفاق نیفتد ما باز هم همان مسائل قبلی را تجربه خواهیم کرد، چرا که حداقل با شعارهای آقای جوادی همراهی و همخوانی باید وجود داشته باشد. این موضوع فقط به تولید هم مربوط نیست بلکه نگاه در همه بخش‌ها باید تغییر کند.
وی در ادامه با اشاره به جشنواره فیلم کودک و نوجوان که نام اصفهان سال‌هاست به آن گره خورده اظهار کرد: متاسفانه مسئولان استان اصفهان سال‌هاست توجیه نیستند که چه رویداری در این شهر برپا می‌شود. من امسال جشنواره تئاتر کودک را در همدان تجربه کردم و به نظرم بسیار خوب بود و احساس می‌کردم همه کمک می‌کنند، اما وضعیت جشنواره فیلم کودک در سال‌های گذشته طوری بوده که انگار باید عطای برگزاری جشنواره را در اصفهان به لقایش بخشید. بنابراین به نظر می‌رسد برگزاری این جشنواره در تهران شاید هزینه کمتری داشته باشد به شرط آنکه هزینه مناسبی صرف تبلیغات و شناساندن جشنواره شود.
هاشمی که در سال‌های اخیر چند فیلم در حوزه سینمای کودک ساخته درباره احتمال دو سالانه شدن جشنواره گفت: در نشست هم‌اندیشی به نظرم رسید آقای جوادی با دو ساله بودن جشنواره موافق نیست ضمن اینکه ۹۰ درصد سینماگران این حوزه هم مخالف هستند، چون به هر حال جشنواره فیلم کودک و نوجوان یک آب باریکه است و سینمای کودک باید در یک جایی معرفی شود و این فرصتی بوده که تولیدکننده‌ها از آن استفاده می‌کردند. اگرچه این معرفی خیلی ضعیف صورت می‌گیرد اما دست‌کم جایی وجود داشته که مثل یک ویترین برای سینمای کودک باشد. البته شنیده‌ام آنقدر تولیدات امسال در این بخش اندک است که حتی به تعداد انگشتان دو دست هم نمی‌رسد، اما اگر قرار باشد سال دیگر برگزار شود، قطعا می‌گویم هیچ فیلمی تولید نخواهد شد، مگر در مراکز دولتی و غیرخصوصی چون ما در بخش خصوصی به اندازه کافی سرمایه خود را از دست داده‌ایم و شکست خورده‌ایم. خود من دیگر با تولید خداحافظی کردم، مگر اینکه خواهم برای اولین بار چشم به بودجه‌های دولتی باشم.
او در پاسخ به اینکه آیا جمع‌بندی نظرها بر تغییر محل برگزاری جشنواره است و آیا ضعف‌های احیر به شرایط کرونا برنمی‌گردد؟ بیان کرد: فعلا نمی‌توان با قطعیت در این مورد نظر داد ولی به نظر می‌رسد مسئولان اصفهان خیلی ضرورتی به برگزاری جشنواره همانند سال‌های گذشته نمی‌بینند، مگر اینکه توجیه شده باشند و بدانند بودجه‌ای که صرف می‌کنند برای یک رویداد مهم است، شاید آن وقت دلشان برای آن (بودجه) نسوزد. بنابراین در شرایط فعلی به نظرم جشنواره در تهران باشد بهتر است تا برای اعاده حیثیت برگزاری جشنواره در یک شهر دیگر تکلیف روشن شود.
کارگردان فیلم‌های «پیشونی سفید»، «تورنادو» و «شهر گربه‌ها» درباره برند «اصفهان» در نام جشنواره فیلم کودک و تغییر آن نیز گفت: سال گذشته جشنواره هم در تهران برگزار شد و هم اصفهان، بهانه همین دلیل بود که باید اسم اصفهان باشد، اما یک بام و دو هوا بودن هم خیلی خوب نیست. البته شخصا برایم جای سوال است که چرا جشنواره فیلم کودک باید جدا از جشنواره فجر برگزار شود؟ جشنواره فیلم فجر می‌تواند یک الصاقی داشته باشد. اصلا چطور در جشنواره فجر فیلم‌های دفاع مقدسی، کمدی و اجتماعی پذیرفته می‌شوند ولی فیلم کودک حضور ندارد؟ در این مورد شاید بعضی‌ها بگویند اگر این اتفاق بیفتد جشنواره کودک له می‌شود ولی من فکر می‌کنم این بخش می‌تواند با ملاحظاتی به جشنواره فجر الصاق شود. جشنواره کودک مثل یک بچه یتیم گوشه‌ای افتاده و کسی به آن توجه نمی‌کند. ما تجربه کرده‌ایم که خیلی از بچه‌ها اصلاً متوجه نمی‌شوند، جشنواره فیلم کودک چه زمانی برگزار می‌شود، آن وقت می‌گویند چرا فیلم‌های سینمای کودک فروش نمی‌کند؟ فیلم آخر من حدود ۶ میلیارد فروخت فقط به این دلیل که «پیشونی سفید» یک بِرند شده ولی جای تاسف است که فروش فیلم خوبی مثل «بازیوو» تازه به یک و نیم میلیارد تومان رسیده است.
جواد هاشمی در پایان با اشاره به اینکه آخرین فیلمش در مرحله دریافت پروانه نمایش است، گفت: فیلم «جزیره فضایی» (تورنادو ۲) احتمالاً شهریورماه اکران خواهد شد و امیدوارم صدا و سیما برای معرفی فیلم‌ها کمک کند. تلویزیون که به فیلم‌های من اصلاً بها نمی‌دهد و کلا به سینما بها نمی‌دهد همانطور که عملکردش باعث شده این طور گفته شود که انگار این رسانه مصمم به نابودی سینما و نیز شبکه نمایش خانگی است. این گناهی است که یقه نظام جمهوری اسلامی را خواهد گرفت چون بچه‌ها آنقدر به تلویزیون اقبال نشان نمی‌دهند. کودکان این دوره مشغول دیدن محصولات روز دنیا از طریق نتفلیکس و شبکه‌های دیگر هستند و اگر خوراک مناسب به آن‌ها داده نشود در ۱۰ سال آینده یک فرهنگ کاملا جدید خواهیم داشت. این گناهی است که تلویزیون مرتکب می‌شود و از دو حال هم خارج نیست؛ یا از بی‌عقلی است یا تعمدی، که برای هر دو باید تاسف خورد.
