تئاتر زیستن با دغدغه‌ها است. بیان هنرمندانه دردها، تجربه‌های مشترک بشری و گفتن از آرزوهای انسان هاست اما در شرایطی که این هنر فاخر خود اسیر صدها گیر و گرفتاری است، ماندن و از دغدغه‌ها و دردها گفتن هنری انسانی است

چارسو پرس: تئاتر در ایران و به ویژه در شهرهای کوچکی همچون برازجان آنقدر مورد بی مهری قرار گرفته که خیلی از هنرمندان عطایش را به لقایش بخشیده‌اند. 

در این میان "قاسم تنگسیر نژاد" از جنس آن هنرمندانی است که سالهاست تئاتر برازجان را به دندان کشیده و نگذاشته چراغ هنر نمایش خاموش شود.

این کارگردان برازجانی در شرایطی که صحنه تئاتر مدتی است از محدودیت های کرونایی فاصله گرفته است می گوید: همه‌گیری کرونا همانطور که بر صنعت سینمای جهان تاثیر منفی گذاشت، تئاتر را نیز درگیر کرد و شاید در مواردی حتی به دلیل وَجه حضورانه تئاتر این تأثیر پذیری شدیدتر هم بود. کشور ما هم از این قاعده مستثنا نبود و به‌دلیل بی‌برنامه‌گی دولت برای مواجهه با کرونا در تعطیلی غیر اصولی، ضعف در واکسیناسیون و بیش از همه انفعال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مشاغل هنری را در گروه سه قرار داده بود و با نارنجی شدن وضعیت فعالیت‌های هنری هم تعطیل می‌شدند، کار را بسیار سخت کرد. در استان بوشهر و شهر برازجان وضعیت به مراتب بدتر از مرکز کشور بود، آن زمان پشت سر هم نامه‌هایی می‌آمد که مراکز فرهنگی باید تعطیل شوند.

قاسم تنگسیرنژاد با بیان اینکه وضعیت تئاتر را به لحاظ کمی و کیفی در دوران کرونا را نمی‌توان با قبلش مقایسه کرد، افزود: با وجود همه شرایط دست و پاگیر، اما چراغ تئاتر خاموش نشد، هنرمندان کار کردند و اجراها روی صحنه رفت.

این هنرمند با تاکید بر اینکه چراغ تئاتر در شهر برازجان سوسو می‌زند، عنوان کرد: در حال حاضر کار ِ این هنر به سختی انجام می‌شود و برای رفع مشکلات گروه‌های فعال تئاتر دولت بایست مداخله و حمایت کند تا وضعیت سابق بار دیگر حکمفرما نشود.

حال خوش تئاتر کودک و نوجوان برازجان

تنگسیرنژاد در خصوص وضعیت تئاتر کودک و نوجوان در روزهای کرونا گفت: اکنون وضعیت تئاتر کودک و نوجوان در شهر برازجان خوب است، گروه‌ها فعال شده‌اند و بستر برای اینکه تئاتر از کودکی آموزش داده شود، وجود دارد.  

وی ادامه داد: در حال حاضر در رده سنی نوجوان و جوان بازیگران بسیار خوبی در برازجان وجود دارند که محصول تئاتر کودک و نوجوانان ۱۰ سال قبل هستند. به عنوان مثال "ترانه پورجم" بازیگر نمایش "مکبث" حدود هفت سال پیش و در دوران کودکی وارد تئاتر شد، مستمر ادامه داد و به زودی در جشنواره جهانی روسیه روی صحنه خواهد رفت.

این نویسنده تئاتر با اشاره به افزایش استقبال خانواده‌ها  و کودکان از هنر تئاتر تاکید کرد: هرچقدر در حوزه تئاتر کودک و نوجوان سرمایه گذاری کنیم در آینده نسل‌های قوی تری را تربیت و تحویل تئاتر خواهیم داد. از این رو اگر چه شرایط مطلوب و اتفاقاتی که در این حوزه افتاده راضی کننده است، اما انتظار می‌رود این روند ادامه داشته باشد.

"پلاتو فخری" معادل سالن‌های ۱۰ سال پیش 

تنگسیرنژاد وضعیت زیرساخت‌ها در برازجان را بسیار ضعیف دانست و عنوان کرد: به‌تازگی بعد از سال‌ها انتظار پلاتو «استاد فخری» در این شهر افتتاح شد، این پلاتو، اما تجهیزات و امکانات موردنیاز برای اجرا ندارد. در واقع سالنی در سال ۱۴۰۱ تحویل داده‌اند که معادل سالن‌های ۱۰ سال پیش است.  

وی باتاکید بر اینکه دنیای کنونی در حوزه هنر بسیار وابسته به تکنولوژی، سازه و زیرساخت است، گفت: نورپردازی پلاتو استاد فخری با لامپ‌های معمولی است که خودمان با دست درست می‌کنیم، این موضوع در هزاره سوم اوج شگفتی است. وضعیت تالار فرهنگ و سالن استاد عباس زاده هم همینطور است، امکانات نوری در حدی است که صحنه را روشن کنند سازه و سن هم به اندازه‌ای کوچک هست که نمیشود بهره‌برداری لازم را داشت.

این کارگردان بودجه را عمده مشکل هنرمندان تئاتر دانست و اضافه کرد: حمایتی از سوی هیچ‌یک از دستگاه‌های دولتی و عمومی صورت نمی‌گیرد و اندک کمکی هم که می‌شود به واسطه روابط شخصی و با خواهش و تمنا است نه از روی وظیفه قانونی.

پول بلیط جشنواره هایفست هنرماندان برازجانی جور نشد

تنگسیرنژاد اضافه کرد: سازمان‌ها حمایت از فرهنگ را یک وظیفه نمی‌دانند در حالی که مطابق مصوبه هیات وزیران دستگاه‌ها باید ۲ درصد بودجه خود را به حوزه فرهنگی اختصاص دهند، اگر این مصوبه عملی شود اتفاقات خیلی خوبی می‌افتد.

به گفته وی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خود به لحاظ بودجه‌ای و ساختاری با مشکلات زیادی روبه‌رو است. به همین خاطر هنرمندان تئاتر برای حل مشکل به سراغ دیگر سازمان‌ها می‌روند.

این کارگردان تئاتر گفت: در یک ماه اخیر، سه نمایش را در سه جشنواره جهانی مختلف روی صحنه برده‌ام، اما یک ریال از هیچ یک از نهادهای مرتبط و غیرمرتبط در دشتستان دریافت نکرده‌ام تا جایی که به دلیل تأمین نشدن هزینه‌های رفت و برگشت، از شرکت در جشنواره جهانی هایفست ارمنستان جا مانده‌ایم. ما درخواست عجیب و غریبی نداشتیم، هزینه‌های تولید کار و هزینه‌های جابه جایی بچه‌ها تا تهران را خودمان برعهده می‌گیریم و هزینه‌های ارمنستان را خود جشنواره بر عهده گرفت. تنها خواست ما از این همه نهاد ثروتمند و فقیر در شهرستان این بود که هزینه بلیط رفت و آمد ما را از تهران تا ارمنستان متقبل شوند.

در حد یک بیلبورد از تئاتر برازجان حمایت نمی‌شود

تنگسیرنژاد با انتقاد از وضعیت موجود خاطر نشان کرد: چند روز پیش در یک جشنواره جهانی مقام اول را کسب کرده‌ایم، اما در حد نصب یک بنر در سطح شهر از ما تقدیر نشد. هیچ کجای دنیای با یک گروهی که چنین افتخاراتی کسب می‌کند اینطور برخورد نمی‌شود. سوال من این است که اگر قرار نیست از هنرمندان حمایتی شود، از چه گروه و چه کسانی باید حمایت شود؟ و یا اینکه هنرمندان باید چه کاری انجام دهند تا حمایت شوند؟

وی عنوان  کرد: تولید یک اثر هنری و پرزنت کردن آن به شدت هزینه‌بر است، اگر هنرمندان یک تخلف کنند چند نهاد جلوی آن‌ها را می‌گیرند و با آن‌ها برخورد می‌کنند، برای گرفتن یک مجوز باید از چند نهاد مجوز گرفت، اما برای بحث حمایت هیچ کسی جلو نمی‌آید. انگار این نهادها آمده‌اند تا مانع شوند و ایراد بگیرند و این خیلی دردناک است.

این کارگردان دشتستانی گفت: نمایش "مکبث" ما در جشنواره روسیه جایزه بهترین کارگردانی، جایزه ویژه دستاورد هنری و جایزه ویژه جشنواره که همان جایزه بزرگ جشنواره بود را کسب کرد.

تنگسیرنژاد اعلام کرد: نمایش میرزا محمد که در رابطه با مقاومت مردم جنوب به ویژه دشتستان در یورش انگلستان به جنوب ایران در خلال جنگ جهانی اول است که در نوزدهمین جشنواره بین‌المللی عروسکی تهران از آذر روی صحنه خواهد رفت.


منبع: خبرگزاری ایسنا