چارسو پرس: به این ترتیب از سینماهای میدان انقلاب، فقط سینما بهمن باقی میماند که در ضلع شرقی میدان واقع شده و برخلاف مرکزی و پارس، متعلق به بخش خصوصی نیست و حوزه هنری، مالک آن است. خیابان انقلاب و پیادهروهایش با اغذیهفروشیها، دانشگاه، کتابفروشیها و سینماهایش در یادها مانده است. یکی از شلوغترین نقاط پایتخت که همیشه زندگی در آن جریان دارد. سالهاست در حلقه دوارِ میدان این خیابان که میانِ انقلاب اسلامی (شرقی و غربی) و کارگر (شمالی و جنوبی) حائل شده چند سینما وجود دارد؛ سینما سانترال (مرکزی فعلی)، شهر تماشا، یونیورسال (پارس فعلی) و مادری (بهمن فعلی). بعد از شیوع کرونا سینماهای مرکزی و پارس تعطیل شدند. واکسن آمد.
کرونا کمرنگ شد، ولی سینماهای قدیمی میدان انقلاب دیگر باز نشدند؛ سینماهایی که روزگاری چشم و چراغ میدان انقلاب بودند و بخشی از شلوغی پیادهروها محصول حضور تماشاگرانی بود که گیشهها را داغ نگه داشته بودند؛ بهخصوص سینما مرکزی که سالها یکی از سرگروههای سینماهای تهران بود و روزگاری پرفروشترین سینمای پایتخت محسوب میشد. سال ۱۳۶۴ پرفروشترین سینمای تهران، نه آزادی و عصر جدید که مرکزی بود.
سینما مرکزی از نخستین روزهای تأسیس، جزو سینماهای درجه یک محسوب میشد. سیفالله کامرانی، مالک و مؤسس این سینما، در سال ۱۳۴۱ آن را تأسیس کرد تا عواید حاصلهاش، صرف امورِ آسایشگاه خیریه قدس، واقع در کرج شود. این سینما در ابتدای تأسیس هزار و ۱۲۶صندلی داشت، اما بعدها این تعداد تغییر کرد.
قدمت سینما پارس هم به دهه ۴۰ باز میگردد. این سینما با نام یونیورسال در سال ۱۳۴۲ با مساحت ۱۵۰۰مترمربع و دو سالن بزرگ به گنجایش ۴۰۰ و ۳۷۰ تماشاگر، با مدیریت اسماعیل کوشان و زیرنظر یک مهندس روس ساخته شد؛ سینمایی که پس از انقلاب فرازونشیبهایی را پشت سر گذاشت و بعد از آتشسوزی در دهه ۷۰، سالها تعطیل بود تا اینکه مرتضی شایسته آن را خریداری و بازسازی کرد و نام پارس هم به نوعی تداعیکننده دکتر کوشان و پارس فیلم بود.
سینماهای ازدسترفته
داستان سینماهای قدیمی پایتخت، حکایت سالنهای از دست رفته است؛ سینماهایی که روزگاری رونق، اعتبار و گیشه داشتند و به مرور تبدیل به مکانهایی متروک و بیمخاطب شدند. سینماهای اطراف میدان انقلاب در دهههای ۶۰ و نیمه اول دهه ۷۰ فیلمهای مناسب رهگذران پرتعدادی را که گذرشان به این منطقه پایتخت میافتاد، اکران میکردند. دهه ۶۰ اگر مخاطب جدی، پیگیر و فیلمبین، سینما عصر جدید را برای دیدن فیلم مورد علاقهاش انتخاب میکرد، تماشاگر سینما مرکزی اغلب مخاطب فیلمهای اکشن و ملودرامهای تجاری بود. عصر جدید فیلمهای آندره وایدا و آندره تارکوفسکی و سرگئی پاراجانف را اکران میکرد و مرکزی محل نمایش فیلمهای مهدی صباغزاده و جهانگیر جهانگیری بود.
هر دو سینما هم تماشاگر خود را داشتند. از نیمه دهه ۷۰ که ساخت فیلم اکشن از دستور کار بخش خصوصی خارج شد به مرور سینماهای میدان انقلاب هم تماشاگر خود را از دست دادند. رونق سینماهای میدان انقلاب محصول شرایطی بود که بهخصوص در ۲دهه اخیر تغییرات گستردهای کرد. همهچیز از شرایط اجتماعی، فرهنگی تا تولیدات سینمای ایران دچار تحولاتی شدند که نتیجهاش برای سینماهای قدیمی تهران، از دست دادن تماشاگر بود؛ سینماهایی که روزگاری در محل تفرج و تفریح مردم قرار داشتند، با تغییر جغرافیای تهران در مناطق شلوغ و پرترددی واقع شدند که بیشتر کارکرد تجاری یافته بودند.
تماشاگر پیگیر میدان انقلاب هم در این سیر تحولات از دست رفت؛ تماشاگری که سینمای ایران دیگر فیلم باب میلش را تولید نمیکرد. درواقع این سینماها همراه با مخاطبانشان از دست رفتند؛ سینماهایی که حالا قرار است پاساژ یا پارکینگ طبقاتی شوند که اولی بر ترافیک منطقه میافزاید و دومی مرهمی است بر زخم کهنهای که بحران جای پارک نام دارد.
///.
منبع: روزنامه همشهری