چارسو پرس: شانزدهمین جشنواره بین‌المللی مستند (سینما حقیقت) آغاز شده و یکی از فیلم‌های آن مستند نیمه‌بلندی به نام «آب ما را خواهد برد» به کارگردانی محمد احسانی است که مربوط به اثرات سیل مهیب سال ۱۳۹۸ در سه استان خوزستان، لرستان و گلستان است.
این مستند ضمن نمایش ویرانه‌های سیل و در دل خانواده‌هایی که داغدار شدند، از نگاه برخی اهالی و فعالان این مناطق به گلایه‌های مردم و آنچه سبب بروز آن سیل ویرانگر بویژه در لرستان شد - از جمله باز کردن سدها - می‌پردازد.
احسانی که پیش‌تر فیلم‌های مستندی همچون «بانوی ارومیا»و «روزگاری هامون» را ساخته برای ساخت این مستند یک سال پس از وقوع سیل به سه استان درگیر سیل سفر کرده و در هر کدام ۱۰ روز فیلمبرداری داشته است. او اشاره می‌کند که در فیلمش از روستایی فیلمبرداری کرده بود که بیشترین تخریب را در سیل داشت و از قضا در ماه‌های اخیر و در جریان ناآرامی‌ها نیز نامش مطرح شده بود.
او که یک سال پس از وقوع سیل به استان‌های لرستان، خوزستان و گلستان برای فیلمبرداری از مناطق سیل زده سفر کرده بود درباره ساخت مستند «آب ما را خواهد برد» می‌گوید: این فیلم به سیل سال ۹۸ و در واقع قربانیان رها شده سیل مربوط می‌شود که آن را یک سال پس از سیل ساختیم. بخشی از تصاویر استفاده شده در مستند به زمان وقوع سیل برمی‌گردد که حدود هفت تا هشت دقیقه است و آن‌ها را برای ارتباط بیشتر با حادثه رخ داده، از دوستانی که از زمان سیل فیلمبرداری کرده بودند گرفتیم یا خریداری کردیم اما باقی بخش‌ها در سال ۱۳۹۹ فیلمبرداری شدند.
احسانی درباره زمانی که ایده‌ی ساخت چنین فیلمی را در ذهن داشت هم می‌گوید: معمولا ایده ساخت چنین فیلم‌هایی از زمان وقوع حادثه شکل می‌گیرد اما در بلایای طبیعی وقتی سراغ ساخت فیلم می‌رویم نوعی شتاب زدگی وجود دارد و عمده فیلم‌هایی که در رابطه با این اتفاق‌ها ساخته می‌شوند خواه‌ناخواه به عمق آن ماجرا نزدیک نمی‌شوند؛ حتی در دوران کرونا هم شاهد بودیم فقط اندک فیلم‌هایی توانستند به کارهای خوب تبدیل شوند. من معتقد بودم برای ساخت فیلم از سیل سال ۹۸ باید زمان بگذرد تا اتفاق کمی ته‌نشین شود که بتوان کار درست‌تری انجام داد. بر همین اساس به مدت یک ماه در سه استان خوزستان، لرستان و گلستان یعنی هر استان به مدت ۱۰ روز فیلمبرداری کردیم و شرایطی را به تصویر کشیدیم که مردم پس از گذشت یک سال از وقوع سیل با آن دست به گریبان بودند.
او یاداور شد: متاسفانه بسیاری از مردمی که از سیل آسیب دیدند و خانه‌هایشان از بین رفت، همچنان شرایط خوبی ندارند از جمله روستای «حیات الغیب» که در ماه‌های اخیر به واسطه نام دختری نوجوان (نیکا شاکرمی) هم اسمش شنیده می‌شد. این روستا بیشترین تخریب را در زمان سیل داشت و مردمانش هنوز در چادر زندگی می‌کنند.
احسانی در پاسخ به اینکه به عنوان یک مستندساز چه پیش‌بینی‌ای از اثرگذاری این نوع مستندها دارد؟ می‌گوید: ما فعلاً اولین نمایش عمومی فیلم را در داخل کشور و جشنواره حقیقت گذاشتیم و قصد داریم تا جایی که امکان دارد آن را در تهران و مناطقی که فیلمبرداری داشتیم، برای مردم و مسئولان محلی و نیز دانشگاه‌ها نمایش دهیم. قاعدتاً ساخت این نام مستندها خالی از تأثیر نیست ولی باید توجه کنیم که این اثرگذاری را در چه بخشی می‌خواهیم شاهد باشیم. اگر این فیلم را برای مردم نشان دهیم قطعاً تاثیر خود را دارد بخصوص آنکه یک زمانی تصور می‌شد صحبت کردن درباره محیط زیست صرفاً دغدغه افراد روشنفکر است, اما الان به دغدغه عمومی‌تری تبدیل شده است. این نوع فیلم‌ها در کنار حضور کنشگران محیط زیست و خود مردم می‌توانند تاثیر بگذارند چرا که مردم نیز تا حد زیادی بخاطر آسیب‌هایی که از تغییرات محیط زیستی متحمل شده و در زندگی دیده‌اند، به آگاهی رسیده‌اند.
وی ادامه می‌دهد: اما باید تاکید کرد که هنوز این تاثیرگذاری در بخش مدیریتی و بر مسئولان چندان زیاد نبوده است. البته این طور نیست که مدیران فیلم‌ها را نبینند و احتمالا از ما آمارهای بیشتری هم دارند اما متاسفانه در دید کلان، نگاه محیط زیستی خیلی کم است در حالی که باید به آمایش سرزمین و آسیب‌های زیست محیطی و اجتماعی توجه بیشتری شود.
احسانی در پایان با اشاره به اینکه فیلمش برای شرکت در جشنواره حقیقت ممیزی خاصی نداشته بیان می‌کند: من به تمام کسانی که در این مدت تمایل به حضور در جشنواره نداشتند و حرف از تحریم آن زدند، حق می‌دهم و به نظرشان احترام می‌گذارم. می‌دانم که این موضوع از سر همدردی با مردم تلقی می‌شود اما درباره خودم باید بگویم، فیلمی ساخته‌ام که از هیچ ارگان یا سازمانی برای آن پول نگرفته‌ام و «آب ما را خواهد برد» تنها با حضور جمع کثیری از علاقه‌مندان و دغدغه‌مندان محیط زیست تولید شده که در طول سه سال ساخت فیلم، ذره ذره به ما پول رساندند؛ به همین دلیل وقتی فیلمی ساخته شده که بخشی از صدای مردم است نمی‌توانم این حق را نادیده بگیرم. می‌دانم افراد زیادی از کسانی که در زمان ساخت فیلم بودند منتظرند آن را ببینند. من نمی‌توانم صدای مردمی را که در این فیلم صحبت کرده‌اند خفه کنم ولی امیدوارم پس از این روزهای سخت، بتوانم «آب ما را خواهد برد» را در سطحی وسیع‌تر نمایش دهم.
برخی از عوامل این مستند عبارتند از: تهیه‌کننده: سوده دهنوی و محمد احسانی، فیلمبردار: مهدی آزادی، صدابردار: علی علوی و علیرضا نوین‌نژاد، تدوینگر: لقمان سخنور، طراحی و ترکیب صدا: حسین قورچیان، مدیر تولید: مجید فردی انور.
///.
منبع: خبرگزاری ایسنا
