چارسو پرس: فیلم «عروسک» آخرین ساخته مرحوم اصغر یوسفینژاد دو سال قبل متقاضی شرکت در جشنواره چهلم فیلم فجر بود که هیات انتخاب آن را رد کرد، در حالی که برخی اعضای هیات انتخاب از فیلم تعریف میکردند و حتی بهروز افخمی (عضو هیات انتخاب) فیلم را حیرتآور دانسته بود.
این فیلم چند روزی است که در جشنواره فیلم استانبول به نمایش در آمده و تهیهکننده آن از بازخورد خوب مخاطبان، جای خالی کارگردان و ضربهای که به این فیلم زده شد، میگوید.
جلیل اکبریصحت گفت: «از آنجا که فیلم قبلی اصغر (یوسفینژاد) «اِو» در جشنواره فیلم استانبول به نمایش درآمده بود، از این فیلم هم استقبال شد. دیروز که «عروسک» در سینماتک استانبول در قالب جشنواره نمایش داده شد، مخاطبان میگفتند که منتظر فیلم دوم اصغر یوسفینژاد بودند و با توجه به فیلم قبلیاش، فضای ذهنی او را خوب میشناختند.»
او اشاره کرد که طبق روال جشنواره هر فیلم یک مهمان اصلی دارد و خانم اصلانی، همسر اصغر یوسفینژاد نیز مهمان اصلی «عروسک» در جشنواره استانبول است. پیش از نمایش فیلم هم یاداوری میشد که کارگردان فیلم از دنیا رفته است.
تهیهکننده «عروسک» ادامه داد: «در این نمایش نکته قابل توجه این بود که بسیاری از مخاطبان فیلم از خبرها مطلع و در جریان اتفاقات «عروسک» بودند به همین دلیل بیشترین سختی برای ما این بود که توضیح دهیم چرا فیلم «عروسک» توقیف شده است، چون از نظر آنها مشکلی نداشت. به طور کلی مخاطبان فیلم که جمعی از تماشاگران حرفهای سینما و نیز تعدادی سینماگر بودند، برخورد گرمی با فیلم «عروسک» داشتند و تکنیک و فیلمبرداری و نوع کارگردانی برایشان جذاب بود و پیام فیلم را دریافت کردند. در نمایش فیلم برای تماشاگران که معتقد بودند، «عروسک» فیلمی خاص در سینمای ایران است، توضیح داده شد که پنج سال ساخت این فیلم طول کشید که بخشی از دلایل آن بخاطر کرونا بود. بیشتر مخاطبان این جشنواره، جریان سینمای مستقل ایران را خیلی جدی دنبال میکنند و سینمای فرهنگی ایران را با کد و نشانههایش عمیق میشناسند.»
اکبریصحت با بیان اینکه فردا هم یک نوبت نمایش دیگر برای این فیلم درنظر گرفته شده، گفت: «جشنواره استانبول برای فیلمسازان مستقل که امکان دیگری برای معرفی ندارند یک رویداد قابل توجه است، البته داغ جشنواره فجر همچنان بر دل ماست و با اشتباهی که جشنواره فجر انجام داد، اصغر یوسفینژاد نتوانست با مخاطب ایرانی فیلم خود را تماشا کند. یک واقعیت تلخ این است که فیلمی مثل «عروسک» بخاطر رعایت قوانین ضربه خورد. آقای یوسفینژاد بسیار قانونمدار بود و توصیه ایشان، تصمیم جمعی ما شد که فیلم را غیرقانونی در جایی نمایش ندهیم. ما بابت آنچه برای فیلم رخ داد، ضرر کردهایم و همین موضوع سبب شد وقتی پس از راهیابی فیلم به لیست اولیه یک جشنواره الف سینمایی، آن را به اجبار از فهرست خارج کردیم چنان ضربه مهلکی به فیلم زده شد که دیگر برگشت به آن شرایط و جایگاه قبلی کار بسیار سختی است.
اصغر یوسفینژاد با فیلم «اِو» (خانه) در سینمای ایران شناخته شد در حالی که سالها بود به عنوان نویسنده و منتقد در رسانههای سینمایی از جمله مجله «فیلم» قلم میزد و نقد مینوشت و نیز فیلمهای کوتاه و سریالهای تلویزیونی ساخته بود.
«اِو» به عنوان نخستین فیلم بلند یوسفینژاد که اولین بار در جشنواره سیوپنجم فیلم فجر به نمایش درآمد تحسین خیلی از تماشاگران را برانگیخت و حتی «گاد فری چشایر» - عضو انجمن ملی منتقدان آمریکا - یادداشتی را درباره این فیلم نوشت و طرح داستان آن را پر تعلیق و میزانسنهایش را استادانه عنوان کرد.
«اِو» درباره فرزندان خانوادهای بود که با مرگ پدر بر سر انجام وصیت او دچار اختلاف شدند. یکی از ویژگیهای این فیلم که بازیگرانی چهره هم نداشت، زبان ترکی بود که در فیلم «عروسک» نیز مشخصه فیلم به حساب میآید؛ البته مشخصهای که به نظر میرسد سبب برخی سوءتفاهمها شد تا داستان فیلم با برداشتی دیگر مواجه و در عمل توقیف شد و مجوز نمایش در جشنواره فجر را نگرفت.
اصغر یوسفی نژاد ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ براثر عارضه مغزی از دنیا رفت.
///.