چارسو پرس: پویا نیک‌پور ـ رهبر ارکستر، نوازنده و آهنگساز ـ در مطلبی که در اختیار ایسنا قرار داده، نوشته است:
«بداهه‌نوازی مهارتی است که به نوازندگان این امکان را می‌دهد تا بدون اتکا به آهنگ‌های از پیش نوشته شده یا نت‌های موسیقی، در محل موسیقی بسازند. این یک مهارت ضروری برای هر نوازنده‌ای است که می‌خواهد بدون کمک موسیقی نوشتاری، اجرا کند. در حالی که برخی از نوازندگان با توانایی طبیعی بداهه‌نوازی به دنیا می‌آیند، برخی دیگر ممکن است برای توسعه این مهارت تلاش کنند. خوشبختانه گام‌هایی وجود دارد که نوازندگان غیرحرفه‌ای می‌توانند برای بهبود مهارت‌های بداهه‌نوازی خود انجام دهند.»
او در ادامه این مطلب، برخی از مراحل بداهه‌نوازی را بررسی و نکاتی را برای نوازندگان غیرحرفه‌ای که به دنبال بهبود مهارت‌های بداهه نوازی خود هستند، ارائه کرده است که در ادامه می‌خوانید:
مرحله ۱: تئوری پایه موسیقی را بیاموزید
یکی از اولین قدم‌ها برای بهبود مهارت‌های بداهه‌نوازی، یادگیری برخی از تئوری‌های پایه موسیقی است. تئوری موسیقی مطالعه نحوه عملکرد موسیقی است و درک مفاهیم اساسی مانند مقیاس‌ها، آکوردها و فواصل زمانی می‌تواند به شما در بداهه‌نوازی کمک زیادی کند. اگر در تئوری موسیقی تازه کار هستید، از اصول اولیه مانند مقیاس‌های ماژور و مینور و پیشرفت‌های پایه آکورد شروع کنید. همانطور که با این مفاهیم راحت‌تر می‌شوید، می‌توانید به موضوعات پیشرفته‌تری مانند حالت‌ها و جایگزینی آکورد بروید.
مرحله ۲: آکورد و آرپژ را تمرین کنید
هنگامی که برخی از تئوری‌های پایه موسیقی را یاد گرفتید، گام بعدی تمرین آکورد و آرپژ است. آکورد و آرپژ بلوک‌های سازنده بیشتر موسیقی هستند و تمرین منظم آنها به شما کمک می‌کند تا حافظه عضلانی و مهارت انگشتان مورد نیاز برای بداهه نوازی را توسعه دهید. از مقیاس‌های ماژور و مینور شروع کنید و سپس به مقیاس‌های پیچیده‌تر مانند مقیاس پنتاتونیک و بلوز بروید. نواختن این آکورد را روی فرت بورد بالا و پایین تمرین کنید و سعی کنید آنها را در موقعیت‌ها و کلیدهای مختلف بنوازید.
مرحله ۳: به سایر نوازندگان گوش دهید
یکی دیگر از گام‌های مهم در جهت بهبود مهارت‌های بداهه‌نوازی گوش دادن به سایر نوازندگان است. گوش دادن به سایر نوازندگان می‌تواند به شما الهام و ایده‌هایی برای بداهه نوازی‌های خود بدهد و می‌تواند به شما در ایجاد حس سبک موسیقی و جمله‌بندی کمک کند. سعی کنید به انواع ژانرها و نوازندگان مختلف گوش دهید و به ملودی‌ها، ریتم‌ها و پیشرفت آکورد آنها توجه کنید.
مرحله ۴: همنوازی با دیگران
پارازیت با دیگران یکی از بهترین راه‌ها برای بهبود مهارت‌های بداهه نوازی شماست. وقتی با نوازندگان دیگر پارازیت می‌کنید، این فرصت را دارید که مهارت‌های بداهه‌نوازی خود را در یک محیط واقعی تمرین کنید و می‌توانید از سایر نوازندگان یاد بگیرید. با پیدا کردن نوازندگان دیگری که در سطح مهارتی مشابه شما هستند، شروع کنید و سعی کنید آکوردهای ساده یا جم‌های بلوز را بنوازید. همانطور که با بداهه‌نوازی راحت‌تر می‌شوید، می‌توانید جلسات جم پیچیده‌تری را با نوازندگان با تجربه‌تر امتحان کنید.
مرحله ۵: با تکنیک‌ها و اثرات مختلف آزمایش کنید
در نهایت، مهم است که هنگام بداهه‌نوازی، تکنیک‌ها و افکت‌های مختلف را آزمایش کنید. سعی کنید از سبک‌های مختلف چیدن، انگشت‌برداری یا برداشت ترکیبی برای ایجاد صداها و بافت‌های مختلف استفاده کنید. همچنین می‌توانید با افکت‌هایی مانند اعوجاج، تأخیر و طنین برای ایجاد تن‌ها و حالات مختلف آزمایش کنید. از امتحان کردن چیزهای جدید نترسید و هنگام بداهه نوازی ریسک کنید. برخی از بهترین بداهه‌ها از آزمایش و خودانگیختگی ناشی می‌شوند.
پویا نیک‌پور در پایان پس از برشمردن این مراحل یادآور شده است:
«بداهه‌نوازی یک مهارت ضروری برای نوازندگان غیرحرفه‌ای است که می‌خواهند بتوانند در لحظه موسیقی بسازند. در حالی که برخی از نوازندگان ممکن است توانایی طبیعی برای بداهه‌نوازی داشته باشند، برخی دیگر می‌توانند مهارت‌های بداهه‌نوازی خود را از طریق ممارست متمرکز بهبود بخشند. با دنبال کردن مراحل ذکر شده در این مقاله یادگیری تئوری پایه موسیقی، تمرین آکورد و آرپژ، گوش دادن به دیگر نوازندگان، همنوازی با سایر نوازندگان و آزمایش با تکنیک‌ها و افکت‌های مختلف نوازندگان غیرحرفه‌ای می‌توانند مهارت‌های بداهه‌نوازی مورد نیازشان را توسعه دهند.»
